המכלול

אונטערשייד צווישן ווערסיעס פון "הרב בערל וויין"

בלאַט שמועס

הרב בערל וויין (זעט מקור)

רעוויזיע פון 00:17, 25 אויגוסט 2025

1,878 בייטן צוגעלייגט ,  פֿאַר 3 חדשים
קיין רעדאגירונג באמערקונג
וויזועלוויקיטעקסט
אין תקציר עריכה
אין תקציר עריכה
שורה 47: שורה 47:
==לערנען און ווערק==
==לערנען און ווערק==
===אידישע היסטאריע===
===אידישע היסטאריע===
רבי בערל וויין איז געווען א געניטע שרייבער אין סיי העברעאיש סיי ענגליש, ווי אויך אין אודיא און וויזועלע פארמאטן. ער איז ברייט באקאנט פאר זיין ראלע אין פּאפּולאריזירן אידישע היסטאריע. זײן אינטערעס אין היסטאריע האט זיך אנגעהויבן אין זײנע בחורישע יארן אין דער שיקאגא ישיבה, וואו ער פלעגט פארברענגען זײנע מיטאג־פּאזעס אין דער ישיבה-ביבליאטעק און לייענען ביכער וועגן אידישער געשיכטע{{הערה|שם=משפח22}}{{הערה|שם=משפח25}}.
רבי בערל וויין איז געווען א געניטע שרייבער אין סיי העברעאיש סיי ענגליש, און האט מחבר געווען איבער 30 ספרים. ער איז ברייט באקאנט פאר זיין ראלע אין פּאפּולאריזירן אידישע היסטאריע. זײן אינטערעס אין היסטאריע האט זיך אנגעהויבן אין זײנע בחורישע יארן אין דער שיקאגא ישיבה, וואו ער פלעגט פארברענגען זײנע מיטאג־פּאזעס אין דער ישיבה-ביבליאטעק און לייענען ביכער וועגן אידישער געשיכטע{{הערה|שם=משפח22}}{{הערה|שם=משפח25}}.


אין 1984 האט ער אנגעהויבן ארגאניזירן אין זיין שול און ישיבה און מאנסי ספעציעלע קלאסן אין אידישע היסטאריע, וועלכע זענען געווארן רעקארדירט געווארן אין איבער 700 אודיא טעיפס. זיינע לעקציעס, בארימט פאר זייער שפאנענדע דערציילונג, חכמה, און הומאר, האבן געהאט א זייער שטארקן אפקלאנג, און איבער א מיליאן קאפיעס זענען פארקויפט געווארן איבער דער וועלט{{הערה|שם=אליוו}}.
אין 1984 האט ער אנגעהויבן ארגאניזירן אין זיין שול און ישיבה און מאנסי ספעציעלע קלאסן אין אידישע היסטאריע, וועלכע זענען געווארן רעקארדירט געווארן אין איבער 700 אודיא טעיפס. זיינע לעקציעס, בארימט פאר זייער שפאנענדע דערציילונג, חכמה, און הומאר, האבן געהאט א זייער שטארקן אפקלאנג, און איבער א מיליאן קאפיעס זענען פארקויפט געווארן איבער דער וועלט{{הערה|שם=אליוו}}.
שורה 65: שורה 65:
הרב וויין האט געשריבן ווערק אידיש לעבן און הלכה, ווי אויך פירושים. ער איז באקאנט פאר זיין שפאסיגן סטיל. צווישן זיינע ווערק זענען:
הרב וויין האט געשריבן ווערק אידיש לעבן און הלכה, ווי אויך פירושים. ער איז באקאנט פאר זיין שפאסיגן סטיל. צווישן זיינע ווערק זענען:
*In My Opinion ("אין מײן מיינונג"; 2020).
*In My Opinion ("אין מײן מיינונג"; 2020).
*Vintage Wein: א זאמלונג פון זיינע געדאנקען און אנעקדאטן.
*Vintage Wein: א זאמלונג פון זיינע געדאנקען און אנעקדאטן (1992).
* '''עסיי זאמלונגען:''' Second Thoughts ("צווייטע געדאנקען"), Buy Green Bananas ("קויף גרינע באנאנעס"), און Living Jewish ("לעבן אידיש").
* '''עסיי זאמלונגען:''' Second Thoughts ("צווייטע געדאנקען"), Buy Green Bananas ("קויף גרינע באנאנעס"), און Living Jewish ("לעבן אידיש").
*פרשנות: Pirkei Avos: Teachings for Our Times ("פרקי אבות: לערעס פאר אונזערע צייטן"), The Pesach Haggadah: Through the Prism of Experience and History ("הגדה של פסח: דורך דער פּריזמע פון ערפארונג און היסטאריע"; 2004).
*'''פרשנות:''' Pirkei Avos: Teachings for Our Times ("פרקי אבות: לערעס פאר אונזערע צייטן"), The Pesach Haggadah: Through the Prism of Experience and History ("הגדה של פסח: דורך דער פּריזמע פון ערפארונג און היסטאריע"; 2004).
*חז"ל: Oral Law of Sinai ("תורה שבעל פה מסיני"), Vision & Valor ("וויזיע און העלדישקייט").
*'''חז"ל:''' Oral Law of Sinai ("תורה שבעל פה מסיני"), Vision & Valor ("וויזיע און העלדישקייט").
*'''אויטאָביאָגראַפיע:''' Teach Them Diligently (2014), Tending the Vineyard.
*'''אויטאָביאָגראַפיע:''' Teach Them Diligently (2014).
*Tending the Vineyard.
*A Lifetime of Learning — Great Mentors Who Shaped My Mind and Heart (ארויסגעגעבן נאך זיין פטירה)
 
*'''העברעאיש:''' "חקרי הלכה" (1976), "עיונים במסכתות התלמוד" (1989, 2 בענדער), "חוקי חיים" (1991), "במסילה נעלה" (2014).
*'''העברעאיש:''' "חקרי הלכה" (1976), "עיונים במסכתות התלמוד" (1989, 2 בענדער), "חוקי חיים" (1991), "במסילה נעלה" (2014).


שורה 85: שורה 88:


==השקפות און פילאזאפיע==
==השקפות און פילאזאפיע==
הרב וויין האט געהאלטן, אז א מאנגל פון וויסן וועגן אידישער געשיכטע פירט צו סעקולאריזאציע{{הערה|{{לינק|שרייבער=Yonoson Rosenblum|קעפל=The Story That Never Grows Old|אדרעס=https://mishpacha.com/the-story-that-never-grows-old/|זייטל=Mishpacha Magazine|דאטום=מערץ 29, 2022}}.|שם=משפח22}}. ער האט אונטערגעשטראכן די וויכטיגקייט פון לערנען היסטאריע ווי א לעבעדיגע, רעלעוואנטע געשיכטע, אנשטאט בלויז דאטן און פאקטן, כדי עס זאל זיין "לעבעדיג" און פול מיט זינען. אידן קענען איבערלעבן נאר דורך היטן און לערנען די תורה, אבער זענען גענייגט צו איבער'חזר'ן דעם טעות פון פרובירן זיך צו אסימילירן אדער קאמפּראמיסירן, כאטש די היסטאריע ווייזט אז עס ארבעט נישט, און די וואס האבן פרובירט האבן נישט מצליח געווען (למשל, שפאניע, דייטשלאנד, סאוויעטן פארבאנד{{הערה|1={{יוטיוב|VIGL23pYVM|שם=Rabbi Berel Wein – Understanding Jewish History|ערוץ=Sparks Of History}}.|שם=יוטיוב|כיוון=שמאל}}.
הרב וויין האט געהאלטן, אז א מאנגל פון וויסן וועגן אידישער געשיכטע פירט צו סעקולאריזאציע{{הערה|{{לינק|שרייבער=Yonoson Rosenblum|קעפל=The Story That Never Grows Old|אדרעס=https://mishpacha.com/the-story-that-never-grows-old/|זייטל=Mishpacha Magazine|דאטום=מערץ 29, 2022}}.|שם=משפח22}}. ער האט אונטערגעשטראכן די וויכטיגקייט פון לערנען היסטאריע ווי א לעבעדיגע, רעלעוואנטע געשיכטע, אנשטאט בלויז דאטן און פאקטן, כדי עס זאל זיין "לעבעדיג" און פול מיט זינען. אידן קענען איבערלעבן נאר דורך היטן און לערנען די תורה, אבער זענען גענייגט צו איבער'חזר'ן דעם טעות פון פרובירן זיך צו אסימילירן אדער קאמפּראמיסירן, כאטש די היסטאריע ווייזט אז עס ארבעט נישט, און די וואס האבן פרובירט האבן נישט מצליח געווען (למשל, שפאניע, דייטשלאנד, סאוויעטן פארבאנד{{הערה|1={{יוטיוב|VIGL23pYVM|שם=Rabbi Berel Wein – Understanding Jewish History|ערוץ=Sparks Of History}}.|שם=ספארקס|כיוון=שמאל}}.


הרב וויין האט באטראכט אמעריקע ווי "דעם גאלדענעם לאנד" פאר אידן, מיט גרויסע מעגליכקייטן. אבער ער האט אויך געווארנט, אז דער רייכקייט און צו הויכע ערווארטונגען אין אמעריקע קען פירן צו אנטוישונג.  אייראפעאישע אידן האבן געהאט נידעריגע מאטעריעלע ערווארטונגען, וואס האט בייגעשטייערט צו זייער עקשנות{{הערה|{{לינק|אדרעס=https://jewishaction.com/religion/faith/life-after-the-holocaust-how-they-rebuilt/|קעפל=Life After the Holocaust: How They Rebuilt|זייטל=Jewish Action}}.}}. ער האט געגלייבט, אז יעדער גלות קומט צו א סוף, און דער סוף איז געווענליך נישט גליקליך. ער האט פאראויסגעזאגט אז די רעגירונג אין אמעריקע קען ענדיגן מיטן ארײנמישן זיך אין רעליגיעזע שולעס און באגרעניצן רעליגיעזע פרײהייטן{{הערה|שם=משפח22}}{{הערה|שם=משפח25}}.
הרב וויין האט באטראכט אמעריקע ווי "דעם גאלדענעם לאנד" פאר אידן, מיט גרויסע מעגליכקייטן. אבער ער האט אויך געווארנט, אז דער רייכקייט און צו הויכע ערווארטונגען אין אמעריקע קען פירן צו אנטוישונג.  אייראפעאישע אידן האבן געהאט נידעריגע מאטעריעלע ערווארטונגען, וואס האט בייגעשטייערט צו זייער עקשנות{{הערה|{{לינק|אדרעס=https://jewishaction.com/religion/faith/life-after-the-holocaust-how-they-rebuilt/|קעפל=Life After the Holocaust: How They Rebuilt|זייטל=Jewish Action}}.}}. ער האט געגלייבט, אז יעדער גלות קומט צו א סוף, און דער סוף איז געווענליך נישט גליקליך. ער האט פאראויסגעזאגט אז די רעגירונג אין אמעריקע קען ענדיגן מיטן ארײנמישן זיך אין רעליגיעזע שולעס און באגרעניצן רעליגיעזע פרײהייטן{{הערה|שם=משפח22}}{{הערה|שם=משפח25}}.


ער האט געגלייבט אז די היסטאריע פון דעם אידישן פאלק איז אן אפּשפיגלונג פון וויאזוי גאט ארבעט אין דער וועלט. ער האט באטראכט די גרינדונג פון מדינת ישראל, צוזאמען מיט דער האָלאָקאָסט, אלס די צוויי הויפט געשעענישן פון דעם צוואנציגסטן יארהונדערט, וואס האבן ראדיקאל און שטענדיג געענדערט די אידישע געזעלשאפט{{הערה|1={{לינק|אדרעס=https://www.rabbiwein.com/blog/post-1598|קעפל=The Past And The Present|זייטל=Rabbi Wein}}}}. ער איז געווען א זעלטענער ציוניסט צווישן אנגעזעענע אמעריקאנער רבנים{{הערה|{{לינק|שרייבער=ABIGAIL KLEIN LEICHMAN|קעפל=An unorthodox approach to Orthodoxy|אדרעס=https://www.jpost.com/magazine/books/an-unorthodox-approach-to-orthodoxy-362251|זייטל=The Jerusalem Post|דאטום=יולי 10, 2014}}.}}, און האט געגלייבט אז די אידישע צוקונפט ליגט אין מדינת ישראל{{הערה|שם=משפח25}}, און אז די יעצטיגע גערודער איז א קאמף פאר דער אידענטיטעט פון א אידישער מדינה, מיט א דגש אויף דער ראלע פון תורה אין איר{{הערה|שם=יוטיוב}}. ער האט אבזערווירט אז די ישראלדיגע געזעלשאפט ווערט מער און מער אידיש איבער די יארן{{הערה|שם=משפח22}}{{הערה|שם=משפח25}}. ער האט קריטיקירט ארטאדאקסישע גלייכגילטיקייט צו מדינת ישראל, טענה'נדיג אז אפילו די חרדישע אידנטום, וואס זענען בשיטה קעגן דעם שטאַט ציוניזם, זענען אפהענגיג פון איר פאר זייער עקזיסטענץ און אנטוויקלונג{{הערה|{{לינק|אדרעס=https://jewishaction.com/yom-haatzmaut/voices-of-faith-memories-of-1948-from-rabbi-berel-wein-ztl/|קעפל=Voices of Faith: Memories of 1948 from Rabbi Berel Wein, zt”l|זייטל=Jewish Action}}.}}{{הערה|{{לינק|אדרעס=https://www.rabbiwein.com/blog/post-1542|קעפל=Lonely Israel}}; {{לינק|אדרעס=https://www.rabbiwein.com/blog/post-1546|קעפל=ישראל הבודדה|זייטל=Rabbi Wein}}.}}.
ער האט געגלייבט אז די היסטאריע פון דעם אידישן פאלק איז אן אפּשפיגלונג פון וויאזוי גאט ארבעט אין דער וועלט. ער האט באטראכט די גרינדונג פון מדינת ישראל, צוזאמען מיט דער האלאקאסט, אלס די צוויי הויפט געשעענישן פון דעם צוואנציגסטן יארהונדערט, וואס האבן ראדיקאל און שטענדיג געענדערט די אידישע געזעלשאפט{{הערה|1={{לינק|אדרעס=https://www.rabbiwein.com/blog/post-1598|קעפל=The Past And The Present|זייטל=RabbiWein.com|דאטום=March 17, 2014}}.}}. ער איז געווען א זעלטענער ציוניסט צווישן אנגעזעענע אמעריקאנער רבנים{{הערה|{{לינק|שרייבער=ABIGAIL KLEIN LEICHMAN|קעפל=An unorthodox approach to Orthodoxy|אדרעס=https://www.jpost.com/magazine/books/an-unorthodox-approach-to-orthodoxy-362251|זייטל=The Jerusalem Post|דאטום=יולי 10, 2014}}.}}, און האט געגלייבט אז די אידישע צוקונפט ליגט אין מדינת ישראל{{הערה|שם=משפח25}}, און אז די יעצטיגע גערודער איז א קאמף פאר דער אידענטיטעט פון א אידישער מדינה, מיט א דגש אויף דער ראלע פון תורה אין איר{{הערה|שם=ספארקס}}. ער האט אבזערווירט אז די ישראלדיגע געזעלשאפט ווערט מער און מער אידיש איבער די יארן{{הערה|שם=משפח22}}{{הערה|שם=משפח25}}. ער האט קריטיקירט ארטאדאקסישע גלייכגילטיקייט צו מדינת ישראל, טענה'נדיג אז אפילו די חרדישע אידנטום, אריינגערעכנט ישיבות ווי לעיקוואוד און סאטמאר, וואס זענען בשיטה קעגן דעם שטאַט ציוניזם, זענען אפהענגיג פון איר פאר זייער עקזיסטענץ און אנטוויקלונג{{הערה|{{לינק|אדרעס=https://jewishaction.com/yom-haatzmaut/voices-of-faith-memories-of-1948-from-rabbi-berel-wein-ztl/|קעפל=Voices of Faith: Memories of 1948 from Rabbi Berel Wein, zt”l|זייטל=Jewish Action}}.}}{{הערה|{{לינק|אדרעס=https://www.rabbiwein.com/blog/post-1542|קעפל=Lonely Israel}}; {{לינק|אדרעס=https://www.rabbiwein.com/blog/post-1546|קעפל=ישראל הבודדה|זייטל=RabbiWein.com|דאטום=November 4, 2013}}.}}.


ער האט באוויינט די פארשטערקערטע צעטיילונג אינערהאלב דער ארטאדאקסיע אידנטום, וואס מאכט עס ארעמער. ער האט אונטערגעשטראכן די נויטווענדיקייט פון א באלאנסירטן בליק און טאָלעראַנץ{{הערה|{{לינק|אדרעס=https://jewishaction.com/books/weeping_and_wishing/|שרייבער=Berel Wein|קעפל=Weeping and Wishing|זייטל=Jewish Action|דאטום=Summer 2007}}.|שם=WEEP}}{{הערה|שם=ישיבה|{{לינק|אדרעס=https://www.yeshiva.co/midrash/11977|שרייבער=Berel Wein|קעפל=The Torah Is For All|זייטל=yeshiva.co|דאטום=5769}}.}}. אבער אמאל איז ענדערונג נויטיג צו באווארענען דאס וואס איז דאס טייערסטע (למשל, חסידות און מוסר-באוועגונג אלס "מוטאציעס" וואס האבן געענטפערט אויף טיפע באדערפענישן){{הערה|שם=משפח22}}.
ער האט באוויינט די פארשטערקערטע צעטיילונג אינערהאלב דער ארטאדאקסיע אידנטום, וואס מאכט עס ארעמער. ער האט אונטערגעשטראכן די נויטווענדיקייט פון א באלאנסירטן בליק און טאָלעראַנץ{{הערה|{{לינק|אדרעס=https://jewishaction.com/books/weeping_and_wishing/|שרייבער=Berel Wein|קעפל=Weeping and Wishing|זייטל=Jewish Action|דאטום=Summer 2007}}.|שם=WEEP}}{{הערה|שם=ישיבה|{{לינק|אדרעס=https://www.yeshiva.co/midrash/11977|שרייבער=Berel Wein|קעפל=The Torah Is For All|זייטל=yeshiva.co|דאטום=5769}}.}}. אמאל איז ענדערונג נויטיג צו באווארענען דאס וואס איז דאס טייערסטע (למשל, חסידות און מוסר-באוועגונג אלס "מוטאציעס" וואס האבן געענטפערט אויף טיפע באדערפענישן){{הערה|שם=משפח22}}.
הרב וויין האט געהאלטן אז מען זאל רעדן צו אלע שיכטן פון אידישן פאלק, אנערקענענדיג פארשידענע מיינונגען און אידעאלאגיעס ביי די שומרי תורה ומצוות. ער האט נישט געמאכט קיין חילוקים אין לבוש, שפראך, סעקולערע בילדונג אדער באשעפטיגונג, נאר אין לויאליטעט צו דער תורה{{הערה|1=https://www.rabbiwein.com/blog/post-2252; }}. ער האט געזאגט, "זאלט איר נישט צעמישן אידן מיט אידישקייט" ("Don't confuse Jews with Judaism"), ווייל תורה און ג-ט זענען פערפעקט, כאטש מענטשן זענען נישט אלעמאל{{הערה|1=https://www.youtube.com/watch?v=-zRQe6DJ0oQ}}.


ער האט קריטיקירט די היינטיגע אידישע חינוך פאר'ן לערנען לעגענדעס/פאנטאזיעס ווי פאקטן, איגנארירן תנ"ך און לשון קודש, און ארויפצווינגען א עליטיסטישע תלמודישע חינוך אויף אלע. ער האלט פון לייגן א דגש אויף מסורה, ווירדן, און אידישע אינספּיראַציע. ער האט געארבעט פאר בעסערע שולן, שטארקערע לערער, פארבעסערטע קוריקולומס און א צוריקקער צו די יסודות פון א באלאנסירטן און ווערטפולן תורה'דיגע חינוך{{הערה|{{לינק|אדרעס=https://jewishaction.com/books/weeping_and_wishing/|שרייבער=Berel Wein|קעפל=Who’s Afraid of Change? Rethinking the Yeshivah Curriculum|זייטל=Jewish Action|דאטום=Spring 2010}}.|שם=טשעינ}}{{הערה|שם=ישיבה}}.
ער האט קריטיקירט די היינטיגע אידישע חינוך פאר'ן לערנען לעגענדעס/פאנטאזיעס ווי פאקטן, איגנארירן תנ"ך און לשון קודש, און ארויפצווינגען א עליטיסטישע תלמודישע חינוך אויף אלע. ער האלט פון לייגן א דגש אויף מסורה, ווירדן, און אידישע אינספּיראציע. ער האט געארבעט פאר בעסערע שולעס, שטארקערע לערער, פארבעסערטע קוריקולומס און א צוריקקער צו די יסודות פון א באלאנסירטן און ווערטפולן תורה'דיגע חינוך{{הערה|{{לינק|אדרעס=https://jewishaction.com/books/weeping_and_wishing/|שרייבער=Berel Wein|קעפל=Who’s Afraid of Change? Rethinking the Yeshivah Curriculum|זייטל=Jewish Action|דאטום=Spring 2010}}.|שם=טשעינ}}{{הערה|שם=ישיבה}}.


==איינפלוסן און באציאונגען==
==איינפלוסן און באציאונגען==
;[[הרב יצחק אייזיק הלוי הערצאג|רבי יצחק אייזיק הלוי הערצאג]] (הויפּט רב פון ארץ ישראל): אין 1946 האט הרב הערצאג אויפגעטרעטן אין שיקאגא און געוויינט איבער דעם אוממעגליכקייט צוריקצובאקומען 10,000 אידישע קינדער פון קאטוילישע אינסטיטוציעס נאך דער צווייטע וועלט קריג, און האט ארויסגערופן דעם עולם: "וואס וועט איר טון פאר די קינדער פון כלל ישראל?" די ווערטער האבן אינספּירירט דעם 12 יעריגן בערל און מאטיווירט זיין גאנץ לעבן.
;[[הרב יצחק אייזיק הלוי הערצאג|רבי יצחק אייזיק הלוי הערצאג]] (הויפּט רב פון ארץ ישראל): א געשעעניש וואס האט טיף באאיינפלוסט רב וויין'ס לעבן איז געווען אין 1946, ווען ער איז אלט געווען 11 יאר. הרב הערצאג האט באזוכט שיקאגא און אויפגעטרעטן דערציילט ווי אזוי דער פויפסט האט אפגעזאגט צוריקצוגעבן 10,000 אידישע קינדער, וואס זענען געראטעוועט געווארן דורך קאטאלישע אינסטיטוציעס במשך דעם חורבן. הרב הערצאג האט ביטער געוויינט, און דערנאך געשטעלט די פראגע: "וואס וועט איר טון פאר די קינדער פון כלל ישראל?" די ווערטער האבן אינספּירירט דעם 12 יעריגן בערל און מאטיווירט זיין גאנץ לעבן{{הערה|{{לינק|שרייבער=Dovi Safier and Yehuda Geberer|קעפל=The Lost Children|אדרעס=https://mishpacha.com/the-lost-children-2/|זייטל=Mishpacha Magazine|דאטום=March 23, 2021}}.}}.
;[[הערמאן וואוק|הערמאַן וואָוק]]: דער פּוליצער פּרייז געווינער און שרייבער, האט באאיינפלוסט הרב וויינ'ס אמביציעס מיט א רעדע פאר א נישט-פרומען עולם אין וועלכער ער האט פארטיידיגט היטן תורה און מצוות, וואס האט געוויזן אז ארטאדאקסיע קען זיין ערפאלגרייך אין אמעריקע{{הערה|{{לינק|שרייבער=Berel Wein|קעפל=Herman Wouk|אדרעס=https://www.jewishhistory.org/herman-wouk/|זייטל=JewishHistory.org|דאטום=August 12, 2020}}.}}{{הערה|{{לינק|שרייבער=|קעפל=Rabbi Berel Wein: Influences & Reflections|אדרעס=https://aish.com/rabbi-berel-wein-influences-reflections/|זייטל=Aish|דאטום=April 1, 2025}}.|שם=איש}}.
;[[הערמאן וואוק|הערמאַן וואָוק]]: דער פּוליצער פּרייז געווינער און שרייבער, האט באאיינפלוסט הרב וויינ'ס אמביציעס מיט א רעדע פאר א נישט-פרומען עולם אין וועלכער ער האט פארטיידיגט היטן תורה און מצוות, וואס האט געוויזן אז ארטאדאקסיע קען זיין ערפאלגרייך אין אמעריקע{{הערה|{{לינק|שרייבער=Berel Wein|קעפל=Herman Wouk|אדרעס=https://www.jewishhistory.org/herman-wouk/|זייטל=JewishHistory.org|דאטום=August 12, 2020}}.}}{{הערה|{{לינק|שרייבער=|קעפל=Rabbi Berel Wein: Influences & Reflections|אדרעס=https://aish.com/rabbi-berel-wein-influences-reflections/|זייטל=Aish|דאטום=April 1, 2025}}.|שם=איש}}.
;רבי פנחס מרדכי טייץ: זיין אָפּטימיזם וועגן א וואקסנדער פראמינענטער ארטאדאקסיע אין אמעריקע האט אים געמאכט צו א העלדישער פיגור און פירער פאר הרב וויין{{הערה|שם=איש}}.
;רבי פנחס מרדכי טייץ: זיין אָפּטימיזם וועגן א וואקסנדער פראמינענטער ארטאדאקסיע אין אמעריקע האט אים געמאכט צו א העלדישער פיגור און פירער פאר הרב וויין{{הערה|שם=איש}}.
;סאטמארער רבי, [[רבי יואל טייטלבוים]]: וויין האט אים געטראפן אין מיאמי ביטש, וואו ער האט געדינגען א ווילא פון איינעם פון וויינ'ס מתפללים. דער רבי האט געוויזן ליבשאפט צו הרב וויין, טראץ זייערע חילוקי דעות איבער ציוניזם. זיי האבן געהאט לאנגע שמועסן וועגן תורה, רבנות, און אידישן לעבן. הרב וויין האט טיף באוואונדערט זיין גאונות און צדקות, אינטעלעקט און הייליגקייט, און דערציילט פערזענליכע אינטעראקציעס מיט דעם רבי'ן, אריינגערעכנט דעם רבי'נס שטיצע פאר זיין מקוה און כשרות איניציאטיוון. הרב וויין האט אויך דערציילט ווי דער סאטמארער רבי האט אים דערקלערט, אז די סאטמארע היימישע כשרות אינדוסטריע ניצט די OU כשרות הינטער די קוליסן, כדי צו צושטעלן פרנסה פאר חורבן אייראפע איבערלעבער{{הערה|{{לינק|שרייבער=Joseph Feldman|קעפל=Rabbi Wein’s Reverence for the Satmar Rebbe, Remembered Ahead of Yahrzeit|אדרעס=https://vinnews.com/2025/08/17/rabbi-weins-reverence-for-the-satmar-rebbe-remembered-ahead-of-yahrzeit/|זייטל=VINnews|דאטום=אוגוסט 17, 2025}}.}}{{הערה|זעט [https://www.ivelt.com/forum/viewtopic.php?p=1988390#p1988390 פון דא און ווייטער].}}.
;סאטמארער רבי, [[רבי יואל טייטלבוים]]: וויין האט אים געטראפן אין מיאמי ביטש, וואו ער האט געדינגען א ווילא פון איינעם פון וויינ'ס מתפללים. דער רבי האט געוויזן ליבשאפט צו הרב וויין, טראץ זייערע חילוקי דעות איבער ציוניזם. זיי האבן געהאט לאנגע שמועסן וועגן תורה, רבנות, און אידישן לעבן. הרב וויין האט טיף באוואונדערט זיין גאונות און צדקות, אינטעלעקט און הייליגקייט, און דערציילט פערזענליכע אינטעראקציעס מיט דעם רבי'ן, אריינגערעכנט דעם רבי'נס שטיצע פאר זיין מקוה און כשרות איניציאטיוון. הרב וויין האט אויך דערציילט ווי דער סאטמארער רבי האט אים דערקלערט, אז די סאטמארע היימישע כשרות אינדוסטריע ניצט די OU כשרות הינטער די קוליסן, כדי צו צושטעלן פרנסה פאר חורבן אייראפע איבערלעבער{{הערה|{{לינק|שרייבער=Joseph Feldman|קעפל=Rabbi Wein’s Reverence for the Satmar Rebbe, Remembered Ahead of Yahrzeit|אדרעס=https://vinnews.com/2025/08/17/rabbi-weins-reverence-for-the-satmar-rebbe-remembered-ahead-of-yahrzeit/|זייטל=VINnews|דאטום=אוגוסט 17, 2025}}.}}{{הערה|זעט [https://www.ivelt.com/forum/viewtopic.php?p=1988390#p1988390 פון דא און ווייטער].}}.
;רבי יוסף שלמה קאַהאַנעמאַן (פּאָנעוויזשער רב): וויין איז געווען זיין שאָפער אין מיאמי ביטש פיר ווינטערס, ווער דער פאנעוויזשער רב האט געגאנגען נאך געלט פאר זיין ישיבה. פאנעוויזשער רב איז געווען "א אויסערגעווענליכער איד"{{הערה|1={{יוטיוב|aX42F4leCSQ|שם=The Story of Rabbi Berel Wein {{!}} Meaningful People #36|ערוץ=Meaningful People}}.|שם=מינינג|כיוון=שמאל}}. וויינ'ס פרוי איז געווען פריינטליך מיט דער פאנעוויזשער רביצין{{הערה|שם=JP}}. פאנעוויזשער רבאיז געווען פּאזיטיוו געשטימט צו מדינת ישראל סימבאלן, פלאטערנדיג די מדינת ישראל פאָן אויף יום העצמאות{{הערה|שם=WEEP}}.
;רבי יוסף שלמה קאַהאַנעמאַן (פּאָנעוויזשער רב): וויין איז געווען זיין שאָפער אין מיאמי ביטש פיר ווינטערס, ווער דער פאנעוויזשער רב האט געגאנגען נאך געלט פאר זיין ישיבה. פאנעוויזשער רב איז געווען "א אויסערגעווענליכער איד"{{הערה|1={{יוטיוב|aX42F4leCSQ|שם=The Story of Rabbi Berel Wein {{!}} Meaningful People #36|ערוץ=Meaningful People}}.|שם=מינינג|כיוון=שמאל}}. וויינ'ס פרוי איז געווען פריינטליך מיט דער פאנעוויזשער רביצין{{הערה|שם=JP}}. פאנעוויזשער רב איז געווען פּאזיטיוו געשטימט צו מדינת ישראל סימבאלן, פלאטערנדיג די מדינת ישראל פאָן אויף יום העצמאות{{הערה|שם=WEEP}}. דער רב האט אמאל געאפערט רב וויין א פאזיציע אלס אדמיניסטראטאר אין פאנוועזשער ישיבה און א פרייע דירה אין בני ברק, וואס רב וויין האט אפגעזאגט{{הערה|שם=סאונד}}.
;רב יעקב קאמענעצקי: וויין איז געווארן נאענט מיט אים אין זיין צייט אין מיאמי ביטש און מאנסי{{הערה|שם=משפח22}}. הרב קאמענעצקי האט געהאלטן אז עס איז א טעות צו צווינגען אן עליטיסטישע חינוך אויף די מאסן{{הערה|שם=טשעינ}}.
;רב יעקב קאמענעצקי: וויין איז געווארן נאענט מיט אים אין זיין צייט אין מיאמי ביטש און מאנסי{{הערה|שם=משפח22}}. הרב קאמענעצקי האט געהאלטן אז עס איז א טעות צו צווינגען אן עליטיסטישע חינוך אויף די מאסן{{הערה|שם=טשעינ}}.
;הרב אלכסנדר ראזענבערג: הרב וויין האט געארבעט נאנט מיט הרב אלכסנדר ראזענבערג, וועמען ער האט געזען אלס זיין מענטאר אין דער OU כשרות דיוויזיע, און איז שטארק באאיינפלוסט געווארן פון רב ראזענבערג'ס אינטעגריטעט און זיין פראגע: "אבער וואס וויל ג-ט?"{{הערה|שם=צענט}}{{הערה|1=https://jewishaction.com/cover-story/rabbi-alexander-rosenberg-ztl}}.
;הרב אלכסנדר ראזענבערג: הרב וויין האט געארבעט נאנט מיט הרב אלכסנדר ראזענבערג, וועמען ער האט געזען אלס זיין מענטאר אין דער OU כשרות דיוויזיע, און איז שטארק באאיינפלוסט געווארן פון רב ראזענבערג'ס אינטעגריטעט און זיין פראגע: "אבער וואס וויל ג-ט?"{{הערה|שם=צענט}}{{הערה|1=https://jewishaction.com/cover-story/rabbi-alexander-rosenberg-ztl}}.
;הרב אליעזר לעווין (שווער): ווען הרב לעווין האט פארלאזט ראדין קיין אמעריקע, האט דער חפץ חיים אים געזאגט: "גיי רעד צו אידן", וואס רב וויין האט אנגענומען אלס זיין אייגענע לעבנס-מיסיע צו רעדן צו אידן זיין גאנץ לעבן. הרב וויין האט דערציילט א מעשה ווי זיין שווער האט גענוצט אן טייערע אתרוג און פלאטערענדע טיטלען צו געבן א מתנה פאר'ן קאנסערוואטיוון רב אין דעטרויט, כדי צו האלטן א ארבעטס-באציאונג לטובת די אידישע קהילה'ס באדערפענישן{{הערה|1=https://www.podbean.com/media/share/pb-qgtia-1941fb4}}.
;הרב אליעזר לעווין (שווער): ווען הרב לעווין האט פארלאזט ראדין קיין אמעריקע, האט דער חפץ חיים אים געזאגט: "גיי רעד צו אידן", וואס רב וויין האט אנגענומען אלס זיין אייגענע לעבנס-מיסיע צו רעדן צו אידן זיין גאנץ לעבן. הרב וויין האט דערציילט א מעשה ווי זיין שווער האט גענוצט אן טייערע אתרוג און פלאטערענדע טיטלען צו געבן א מתנה פאר'ן קאנסערוואטיוון רב אין דעטרויט, כדי צו האלטן א ארבעטס-באציאונג לטובת די אידישע קהילה'ס באדערפענישן{{הערה|שם=סאונד|1=https://jsoundbites.podbean.com/e/bridge-to-our-glorious-past-a-tribute-to-rabbi-berel-wein/}}.
;רבי אהרן קאטלער: הרב וויין האט דערציילט מעשיות וועגן רבי אהרן'ס אומערמידליכע געלט-זאמלונג פאר לעיקוואוד'ער ישיבה, נאכאפירנדיג אפילו 10 דאלארדיגע נדבות, און זיין חלום צו האבן 100 תלמידים אין ישיבה אין די 1950ער יארן{{הערה|1=https://www.podbean.com/media/share/pb-qgtia-1941fb4}}.
;רבי אהרן קאטלער: הרב וויין האט דערציילט מעשיות וועגן רבי אהרן'ס אומערמידליכע געלט-זאמלונג פאר לעיקוואוד'ער ישיבה, נאכאפירנדיג אפילו 10 דאלארדיגע נדבות, און זיין חלום צו האבן 100 תלמידים אין ישיבה אין די 1950ער יארן{{הערה|שם=סאונד}}.


==דרויסנדיגע לינקס==
==דרויסנדיגע לינקס==
גענומען פון "https://yi.hamichlol.org.il/באַזונדער:השוואה_ניידת/338574"