בדוקי עריכות אוטומטית, אינטערפעיס רעדאקטארן, אינטערפעיס אדמיניסטראַטאָרן, סיסאפן, מייבאים, מעדכנים, מייבא, אספקלריה רעדאקטארן
46,362
רעדאגירונגען
קיין רעדאגירונג באמערקונג
אין תקציר עריכה צייכן: רויע רעדאגירונג |
אין תקציר עריכה צייכן: רויע רעדאגירונג |
||
| שורה 13: | שורה 13: | ||
אין די אראמישע איבערזעצונגען (צו {{תנ"ך|דברים|ג|ד}}; ג, יג–יד; תרגום אונקלוס: "טְרָכוֹנָא", [[תרגום נאופיטי]] און תרגום יונתן: "טַרְגוֹנָא") ווערט אַרְגּׁב אידענטיפיצירט מיט דעם ראיאן וואס [[יוסף בן מתתיהו]] און דער [[נייער טעסטאמענט]] רופן טראַכאָן אדער [[טראכאניטיס|טראַכאָניטיס]], וואָס מיינט "די רויע געגנט". דאס איז דער באַזאַלטישער הויכלאנד מדבר וואס איז היינט באקאנט אלס אל-לעזשאַ (اللجاة), א וואלקאנישע געגנט אין סיריע וואס געפינט זיך בערך 20 מייל דרום פון דמשק און 30 מייל מזרח פון ים-הגליל. זי איז בערך דרײעקדיג אין פאָרעם, מיט אַן עק צום צפון, און איז בערך 25 מייל לאנג מיט א באזע פון 20 מייל. די לאנדשאפט פון אל-לעזשאַ באשטייט הויפּטזעכליך פון גרויע, וואלקאנישע שטיינער מיט צעשפּרייטע פּלאצן פון באארבעטנדיקער ערד. טראַכאָניטיס איז געווען אַן אדמיניסטראטיווער דיסטריקט אונטער דער פּטאָלעמעאישער מלוכה, און איז שפּעטער געגעבן געווארן דורך קייסער אויגוסטוס צו הורדוס דער גרויסער אין ערשטן יארהונדערט פאר דער קריסטליכער צייט. | אין די אראמישע איבערזעצונגען (צו {{תנ"ך|דברים|ג|ד}}; ג, יג–יד; תרגום אונקלוס: "טְרָכוֹנָא", [[תרגום נאופיטי]] און תרגום יונתן: "טַרְגוֹנָא") ווערט אַרְגּׁב אידענטיפיצירט מיט דעם ראיאן וואס [[יוסף בן מתתיהו]] און דער [[נייער טעסטאמענט]] רופן טראַכאָן אדער [[טראכאניטיס|טראַכאָניטיס]], וואָס מיינט "די רויע געגנט". דאס איז דער באַזאַלטישער הויכלאנד מדבר וואס איז היינט באקאנט אלס אל-לעזשאַ (اللجاة), א וואלקאנישע געגנט אין סיריע וואס געפינט זיך בערך 20 מייל דרום פון דמשק און 30 מייל מזרח פון ים-הגליל. זי איז בערך דרײעקדיג אין פאָרעם, מיט אַן עק צום צפון, און איז בערך 25 מייל לאנג מיט א באזע פון 20 מייל. די לאנדשאפט פון אל-לעזשאַ באשטייט הויפּטזעכליך פון גרויע, וואלקאנישע שטיינער מיט צעשפּרייטע פּלאצן פון באארבעטנדיקער ערד. טראַכאָניטיס איז געווען אַן אדמיניסטראטיווער דיסטריקט אונטער דער פּטאָלעמעאישער מלוכה, און איז שפּעטער געגעבן געווארן דורך קייסער אויגוסטוס צו הורדוס דער גרויסער אין ערשטן יארהונדערט פאר דער קריסטליכער צייט. | ||
עטליכע געלערנטע | עטליכע געלערנטע האבן געקלערט אז די אידענטיפיקאַציע פון טראַכאָן/טראַכאָניטיס מיט ארגוב איז א שפּעטערדיגע טייטשונג און שטימט נישט מיט די פריערדיקע היסטאָרישע מקורות{{הבהרה}}{{הערה|ענציקלאפעדיע יודאיקע, אנציקלופדיה מקראית.}}. | ||
עס איז מעגליך אז עס האט זיך געפינען צווישן נהר על-רוקאד און נהר על-אַלאן. עס ווערט באשריבן אלס א "שטיינערדיגער הויפן," אדער א "אינזל" פון פעלדזן, בערך 30 מייל ביי 20 מייל, וואס העכערט זיך 20 אדער 30 פיס העכער די טאבעל-לאנד פון בשן. דער געגנט איז ווילד און גראָב, מיט פעלדזן און שפאלטן{{הערה|1=“[https://bible-history.com/naves/a/argob/dictionaries Argob Summary and Overview].” ''Bible Dictionaries at a Glance''. Naves Topical Bible Dictionary.}}. | עס איז מעגליך אז עס האט זיך געפינען צווישן נהר על-רוקאד און נהר על-אַלאן. עס ווערט באשריבן אלס א "שטיינערדיגער הויפן," אדער א "אינזל" פון פעלדזן, בערך 30 מייל ביי 20 מייל, וואס העכערט זיך 20 אדער 30 פיס העכער די טאבעל-לאנד פון בשן. דער געגנט איז ווילד און גראָב, מיט פעלדזן און שפאלטן{{הערה|1=“[https://bible-history.com/naves/a/argob/dictionaries Argob Summary and Overview].” ''Bible Dictionaries at a Glance''. Naves Topical Bible Dictionary.}}. | ||
| שורה 40: | שורה 40: | ||
פריע קריסטליכע געלערנטע, ווי עווסעביוס און ירומים, ציטירן דעם צווייטן יאָרהונדערט איבערזעצער סימאַכוס, וואָס האָט איבערגעזעצט דאָס העברעאישע וואָרט ארגוב אין גריכיש ווי "אומוואַרג/מאַס". דאָס ווייזט אַז ער האָט עס אויך פאַרשטאַנען ווי אַ געוויינטלעכן סובסטאַנטיוו, נישט אַ פּערזענלעכן נאָמען{{הערה|1=קליין, 95}}. | פריע קריסטליכע געלערנטע, ווי עווסעביוס און ירומים, ציטירן דעם צווייטן יאָרהונדערט איבערזעצער סימאַכוס, וואָס האָט איבערגעזעצט דאָס העברעאישע וואָרט ארגוב אין גריכיש ווי "אומוואַרג/מאַס". דאָס ווייזט אַז ער האָט עס אויך פאַרשטאַנען ווי אַ געוויינטלעכן סובסטאַנטיוו, נישט אַ פּערזענלעכן נאָמען{{הערה|1=קליין, 95}}. | ||
=== | ===פּערזענליכער נאָמען=== | ||
עטליכע מפרשים פאַרשטייען אַרגוב ווי אַ פּערזענליכן נאָמען, אַזוי ווי אַ גובערנאַטאָר אָדער אַ לאַנד-באַזיצער. עס זענען דא עטליכע באווייזן פון א פּערזענליכן נאָמען Argb אין אוגאַריטיש{{הערה|1=קליין, 95-96}}. | עטליכע מפרשים פאַרשטייען אַרגוב ווי אַ פּערזענליכן נאָמען, אַזוי ווי אַ גובערנאַטאָר אָדער אַ לאַנד-באַזיצער. עס זענען דא עטליכע באווייזן פון א פּערזענליכן נאָמען Argb אין אוגאַריטיש{{הערה|1=קליין, 95-96}}. | ||
| שורה 52: | שורה 48: | ||
דאס בייזיין פון דעם באַשטימטן אַרטיקל "ה" אין דברים 3:13 ("הָאַרְגּׁב") שטיצט די עוואָלוציע פון א געווענליכן נאָמען צו אן אייגענעם נאָמען{{הערה|1=קליין, 98.}}. | דאס בייזיין פון דעם באַשטימטן אַרטיקל "ה" אין דברים 3:13 ("הָאַרְגּׁב") שטיצט די עוואָלוציע פון א געווענליכן נאָמען צו אן אייגענעם נאָמען{{הערה|1=קליין, 98.}}. | ||
==די | ==רמז== | ||
אין מלכים ב | [[רבי משה דוד וואלי|רבי משה דוד וואַלי]] (אַן איטאליענער מקובל, נפ' תקל"ז) זעט "אַרְגֹּב" ווי א צוזאמענשטעל פון די ווערטער "אריג" ("וועבן") און "גבו" ("זיי האבן געזאמלט"), און דערקלערט אז די ישראלים האבן "געזאמלט" דאס שטיק לאנד צוליב עוג'ס רשעות{{הערה|רבי משה דוד וואלי, [https://hebrewbooks.org/pdfpager.aspx?req=51278&st=&pgnum=32 '''ביאור משנה תורה''', ארויסגעגעבן דורך יוסף משה ספינער] (מכון פתחי מגדים, תשמ"ט), 24.}}. | ||
==אין מלכים ב' טו:כה== | |||
אין {{תנ"ך|מלכים ב|טו|כה}}, ביי דעם אטענטאט פון קעניג [[פקחיהו]] דורך פקח, ווערט ''ארגוב'' דערמאנט נישט אלס א ראיאָן, נאָר אלס א מענטש. "און פּקח בן רמליהו, זײן אָפיציר, האָט געקאָנשפּירט קעגן אים [פּקחיהו], און האט אים דערהרגעט אין שומרון, אין דעם בורג פונעם קעניג'ס פּאַלאַץ, מיט אַרְגֹּב און הָאַרְיֵה, און מיט פופציג מענטשן פון די גלעדיטערס; און ער האט אים דערהרגעט און געקעניגט אין זײן שטאָט". | |||
די תרגומים לאָזן ביידע ווערטער אומאיבערגעזעצט, וואס סוגערירט אז זיי זענען פּערזענליכע נעמען. רד"ק פאַרשטייט קלאר אז ''ארגוב'' און ''אריה'' זענען די פּערזענליכע נעמען פון צוויי קריגערס וואס האבן געהאָלפן פקח'ס אויפשטאנד{{הערה|1=קליין, 98-99.}}. | |||
אַנדערע מאָדערנע ביבל-געלערנטע זען ''האריה'' ווי אַ רעפערענץ צו יאיר (מנשה'דיקער קריגער וואָס האָט איינגענומען אַרגב), וואָס סוגערירט אַז פקח איז געווען פאַראַנטוואָרטלעך פאַר דער אַרגב געגנט{{הערה|1=קליין, 102}}. | |||
ר' שת בן יפת פון חאלעב לייגט פאָר א טייטש פון "אַרְיֵה" (לייב) און "גוב" (גרוב), וואס מיינט א "לייבן גרוב" פאר עוג'ס אומדרינגלעכן געביט. | |||
ר' בנציון אריה לייב זיסלינג לייגט אומאָפּהענגיק פאר א ענליכע טעאָריע, אז די תושבים פון בשן האבן אויפגעצויגן לייבן פאר מלחמה, און דערפאר איז דער געגנט גערופן געווארן "אַרְגּׁב" – א לייבן גרוב. | |||
דאָס וואָרט ארגב קען אויך זיין א [[נוטריקון]] פאר "'''א'''נשים '''ר'''שעים '''ג'''דולים '''ב'''חכמה" ("שלעכטע מענער גרויס אין חכמה"), וואס באציט זיך צו פקחיה'ס לייבוועכטער, און האריה צו "שטארקע מענער וואס זענען געווען מוטיג ווי 'לייבן'"{{הערה|{{היברובוקס|רבי משה דוד וואלי|כסא נכון|51273|page=266|שנת הוצאה=תשנ"ח|מו"ל=יוסף משה ספינר (רעד.), מכון פתחי מגדים|עמ=271}}.}}. | |||
==דער ה"א הידיעה ("ה-")== | ==דער ה"א הידיעה ("ה-")== | ||