אונטערשייד צווישן ווערסיעס פון "רבי אברהם שמואל בכרך"

370 בייטן צוגעלייגט ,  פֿאַר 6 חדשים
קיין רעדאגירונג באמערקונג
(בס"ד)
צייכן: רויע רעדאגירונג
 
אין תקציר עריכה
שורה 16: שורה 16:


==די געשעענישן אין ווארמס און פטירה==
==די געשעענישן אין ווארמס און פטירה==
אין 1613 און 1614, האבן אויסגעבראכן טומלען קעגן די אידן אין ווארמס, אנגעשפארט פון די צעכן (גיילדס), וואס האט צוגעפירט צו א פּאגראָם. אין אנהייב 1614, זענען די אידן געצוואונגען געווארן אריבערצוגיין צו דער אנדערער זייט פונעם ריין טייך, אבער זענען ערלויבט געווארן צוריקצוקומען דורך דער השתדלות פונעם ארכיבישאף פון מיינץ. אין 1615, נאך ווידעראמאליגע פאדערונגען פאר פארטרייבונג, האט דער פרינץ עלעקטאר פרעדריק דער פינפט גענומען די קהילה אונטער זיין שוץ. דאס האט דערצערנט די צעכן, וועלכע האבן אויסגעדריקט זייער האס דורך צעברעכן מציבות אויפן בית-עלמין, צעשטערן די שול, שלאגן און הרגענען אידן און גנבענען זייערע זאכן. די געשעענישן זענען פארגעקומען אום שביעי של פסח שע"ה{{הערה|שם=פערשל}}.
אין 1613 און 1614, האבן אויסגעבראכן טומלען קעגן די אידן אין ווארמס, אנגעשפארט פון די צעכן (גיילדס), וואס האט צוגעפירט צו א פּאגראָם. אין אנהייב 1614, זענען די אידן געצוואונגען געווארן אריבערצוגיין צו דער אנדערער זייט פונעם [[רהיין|ריין]] טייך, אבער זענען ערלויבט געווארן צוריקצוקומען דורך דער השתדלות פונעם ארכיבישאף פון מיינץ. אין שע"ה, נאך ווידעראמאליגע פאדערונגען פאר פארטרייבונג, האט דער פרינץ עלעקטאר פרעדריק דער פינפט גענומען די קהילה אונטער זיין שוץ. דאס האט דערצערנט די צעכן, וועלכע האבן אויסגעדריקט זייער האס דורך צעברעכן מציבות אויפן בית-עלמין, צעשטערן די שול, שלאגן און הרגענען אידן און גנבענען זייערע זאכן. די געשעענישן זענען פארגעקומען אום שביעי של פסח שע"ה{{הערה|שם=פערשל}}.


ר' שמואל בכרך און זיין איינציקער זון משה שמעון, האבן ווי א נס ניצול געווארן פון ווערן דערהרגעט. זיי זענען אנטלאפן מיט דער איבעריקער משפחה קיין גערנסהיים (Gernsheim). עס איז נישט קלאר פארוואס ר' שמואל איז געשטארבן עטליכע וואכן שפעטער, צי פון גשמיותדיקע וואונדן אדער פון דער צער און עגמת-נפש פונעם פאגראם{{הערה|שם=פערשל}}.
ר' שמואל בכרך און זיין איינציקער זון משה שמעון, האבן ווי א נס ניצול געווארן פון ווערן דערהרגעט. זיי זענען אנטלאפן מיט דער איבעריקער משפחה קיין גערנסהיים (Gernsheim). עס איז נישט קלאר פארוואס ר' שמואל איז געשטארבן עטליכע וואכן שפעטער, צי פון גשמיותדיקע וואונדן אדער פון דער צער און עגמת-נפש פונעם פאגראם{{הערה|שם=פערשל}}.
שורה 29: שורה 29:
*קאזואיסטישע חיבורים (עניני הלכה).
*קאזואיסטישע חיבורים (עניני הלכה).
*חידושים אויף מסכתות הש"ס.
*חידושים אויף מסכתות הש"ס.
זיינע תשובות זענען טיילווייז פארעפנטלעכט געווארן דורך זיין אייניקל, רבי יאיר חיים, אין דעם צונויפגעזאמלטן שו"ת "חוט השני" (פראנקפורט-עם-מיין, 1679). זיין ציל איז אויך געווען צו פארשטיין דעם רמב"ם'ס לערע וועגן דעם אידישן קאלענדאר, ווי אויך די ווערק פון אברהם בן חייא און אנדערע אידישע אסטראנאמער. פאלעמישע טראקטאטן קעגן קריסטנטום זענען אין כתב-יד.
זיינע תשובות זענען טיילווייז פארעפנטלעכט געווארן דורך זיין אייניקל, רבי יאיר חיים, אין דעם צונויפגעזאמלטן שו"ת "חוט השני" (פראנקפורט-אם-מיין, 1679). זיין ציל איז אויך געווען צו פארשטיין דעם רמב"ם'ס לערע וועגן דעם אידישן קאלענדאר, ווי אויך די ווערק פון [[רבי אברהם בן חייא]] און אנדערע אידישע אסטראנאמער. פאלעמישע טראקטאטן קעגן קריסטנטום זענען אין כתב-יד.


צווישן זיינע פיוטים ווערן דערמאנט:
צווישן זיינע פיוטים ווערן דערמאנט:
שורה 40: שורה 40:
ער האט געהאט אין זיין רשות כתבי-יד פון ווערק פון גרעסערע ראשונים ווי ראב"ן, סמ"ק, שו"ת הרא"ש, שו"ת תרומת הדשן און אנדערע, און האט זיי באנוצט בשעת ער האט געשריבן הלכה'דיגע תשובות{{הערה|לרר, ז' 14.}}.
ער האט געהאט אין זיין רשות כתבי-יד פון ווערק פון גרעסערע ראשונים ווי ראב"ן, סמ"ק, שו"ת הרא"ש, שו"ת תרומת הדשן און אנדערע, און האט זיי באנוצט בשעת ער האט געשריבן הלכה'דיגע תשובות{{הערה|לרר, ז' 14.}}.


==משפחה לעגאט==
==משפחה לעגאַט==
ר' אברהם שמואל'ס ווייב, רעבעצין חוה בכרך, איז געווען באקאנט פאר איר לערנפעאיגקייט און השפעה. איר אייניקל, ר' יאיר חיים בכרך, האט גערופן זיין בארימטן שו"ת "חוות יאיר" נאך איר, זיך אידענטיפיצירנדיג ווי "חוה'ס יאיר". ר' יאיר חיים האט נאכגעשריבן די באמערקונגען וואס זיין זיידע און זיין באבע האבן געשריבן אויפן ברעג פונעם מחזור. רעבעצין חוה האט אפילו מתקן געווען א פיוט פאר סוכות, און ר' יאיר חיים ברענגט דאס אין זיין ספר "מקור חיים" אויפן שולחן ערוך{{הערה|שם=פערשל}}.
ר' אברהם שמואל'ס ווייב, רעבעצין חוה בכרך, איז געווען באקאנט פאר איר לערנפעאיגקייט און השפעה. איר אייניקל, ר' יאיר חיים בכרך, האט גערופן זיין בארימטן שו"ת "חוות יאיר" נאך איר, זיך אידענטיפיצירנדיג ווי "חוה'ס יאיר". ר' יאיר חיים האט נאכגעשריבן די באמערקונגען וואס זיין זיידע און זיין באבע האבן געשריבן אויפן ברעג פונעם מחזור. רעבעצין חוה האט אפילו מתקן געווען א פיוט פאר סוכות, און ר' יאיר חיים ברענגט דאס אין זיין ספר "מקור חיים" אויפן שולחן ערוך{{הערה|שם=פערשל}}.


די בכרך משפחה שטאמט משמעותדיק פון דער שטאט באכאראך (Bacharach) אויפן ריין אין דייטשלאנד. דער נאמען איז שוין געווען אין באנוץ פרי (1400ער יארן) און איז געווארן פארשפרייט דורך א רבנישער דינאסטיע. ר' אברהם שמואל איז געווען איינער פון די בארימטע רבנים מיט דעם נאמען וועלכע האבן משמעותדיק געשטאמט פון דער ריין געגנט ארום דער שטאט באכאראך.
די בכרך משפחה שטאמט ווארשיינליך פון דער שטאט באכאראך (Bacharach) אויפן [[רהיין|ריין]] אין דייטשלאנד. דער נאמען איז שוין געווען אין באנוץ פרי (1400ער יארן) און איז געווארן פארשפרייט דורך א רבנישער דינאסטיע.
 
==ביבליאגראפיע==
*{{אוצר החכמה|צבי לרר|שו"ת חוט השני|677916|page=13|קעפל=תולדות הגאונים ממשפחת 'בכרך' בוורמייזא|מו"ל=זכרון אהרן|עמ=4–16}}.
*בעריש ווייס, [https://yiddishevinkel.com/wp-content/uploads/2025/05/1469-עלים-לתרופה-פרשת-בהר-בחוקותי-תשפה-לשליחה.pdf#page=3 יומא דנשמתא: הגה"ק רבי אברהם שמואל בכרך זי"ע אב"ד וורמייזא], עלים לתרופה א'תס"ט (בהר בחוקותי תשפ"ה).


[[he:רבי אברהם שמואל בכרך]]
[[he:רבי אברהם שמואל בכרך]]