אונטערשייד צווישן ווערסיעס פון "רוי:שמעון דובנאוו"

272 בייטן צוגעלייגט ,  פֿאַר 7 חדשים
ק
החלפת טקסט – "יידן" ב־"אידן"
ק (אוועקגענומען קאַטעגאָריע:אומבאקוקט דורך HotCat)
צייכן: באקוקט
ק (החלפת טקסט – "יידן" ב־"אידן")
 
(10 מיטלסטע ווערסיעס פון 4 באַניצער נישט געוויזן.)
שורה 1: שורה 1:
{{דעסקריפציע||ענגליש = historian, writer, activist|העב=היסטריון יהודי רוסי|דייטש=russischer Historiker und Theoretiker des Judentums|}}
[[טעקע:SimonDubnow.jpg|thumb|left|שמעון דובנאוו]]
[[טעקע:SimonDubnow.jpg|thumb|left|שמעון דובנאוו]]
'''שמעון דובנאוו''' (10טן סעפטעמבער 1860 - 8טן דעצעמבער 1941) איז געווען א [[שריפטשטעלער]] און [[היסטאריקער]] פאר [[יידישע היסטאריע]], אנהייב אין [[רוסלאנד]], שפעטער אין [[דייטשלאנד]], און אין די [[באלטישע לענדער]], ער האט אויפגעשטעלט די [[פאלקיסטן]] באוועגונג.
'''שמעון דובנאוו''' (10טן סעפטעמבער 1860 - 8טן דעצעמבער 1941) איז געווען א [[שריפטשטעלער]] און [[היסטאריקער]] פאר [[אידישע היסטאריע]], אנהייב אין [[רוסלאנד]], שפעטער אין [[דייטשלאנד]], און אין די [[באלטישע לענדער]], ער האט אויפגעשטעלט די [[פאלקיסטן]] באוועגונג.


ער איז געבוירן דעם צווייטן טאג [[ראש השנה]], אין [[אמסטיסלאוו]], אין מאליוו אבלאסט אין היינטיגן [[בעלארוס]]. ער האט געלערנט אין [[חדר]], אלס אינגל האט אים שוין געצויגן יידישע היסטאריע.
ער איז געבוירן דעם צווייטן טאג [[ראש השנה]], אין [[אמסטיסלאוו]], אין מאליוו אבלאסט אין היינטיגן [[בעלארוס]]. ער האט געלערנט אין [[חדר]], אלס אינגל האט אים שוין געצויגן אידישע היסטאריע.


אין 1912, האט ער אויפגעשטעלט מיט דאקטער קאצענעלסאן, די יידישע ענציקלאפידיע, אויף [[רוסיש]].
אין 1912, האט ער אויפגעשטעלט מיט דאקטער קאצענעלסאן, די יידישע ענציקלאפידיע, אויף [[רוסיש]].


אין 1922 האט ער פארלאזט רוסלאנד, און ער איז אנגעקומען קיין [[קאוונע]] אין [[ליטע]]. דארט האט מען אים פארגעשלאגן צו ווערן הויפט פון יידישע [[קאטעדרע]] אין ליטווישע [[אוניווערסיטעט]], די גויים דארט האבן אים אבער נישט פארגינט, און דעריבער איז נישט אויפגענומען געווארן, און פון דארט איז אריבער קיין [[בערלין]], און דארט האט דובנאוו געוווינט פאר עלף יאר, ביז ווען די [[נאציס]] זענען ארויף.
אין 1922 האט ער פארלאזט רוסלאנד, און ער איז אנגעקומען קיין [[קאוונע]] אין [[ליטע]]. דארט האט מען אים פארגעשלאגן צו ווערן הויפט פון יידישע [[קאטעדרע]] אין ליטווישע [[אוניווערסיטעט]], די גויים דארט האבן אים אבער נישט פארגינט, און דעריבער איז נישט אויפגענומען געווארן, און פון דארט איז אריבער קיין [[בערלין]], און דארט האט דובנאוו געוואוינט פאר עלף יאר, ביז ווען די [[נאציס]] זענען ארויף.


אין בערלין האט ער געמאכט זיין מערסט אנגעזענסטע היסטארישע ווערק, [[היסטאריע פון אייביקן פאלק]], (אויף [[העברעיש]] דברי ימי עם עולם).
אין בערלין האט ער געמאכט זיין מערסט אנגעזענסטע היסטארישע ווערק, [[היסטאריע פון אייביקן פאלק]], (אויף [[העברעיש]] דברי ימי עם עולם).


ווען די נאציס האבן איבערגענומען דייטשלאנד, איז דובנאוו אריבער קיין [[ריגע]], [[לאטוויע]]. ווען די נאציס זענען דארט אריין איז ער מיט אלע אנדערע [[יידן]], אריבער אין [[געטא]]. אום 8טן דעצעמבער זענען אסאך אידן גענומען געווארן צו אויסהרגנען, ער איז מיטגעגאנגען, אבער אינמיטן וועג זייענדיק קראנק, האט א [[פאליציאנט]] געשאסן, מאנכע טענהן אז זיינס א סטודענט האט אים אומגעברענגט.
ווען די נאציס האבן איבערגענומען דייטשלאנד, איז דובנאוו אריבער קיין [[ריגע]], [[לאטוויע]]. ווען די נאציס זענען דארט אריין איז ער מיט אלע אנדערע אידן, אריבער אין [[געטא]]. אום 8טן דעצעמבער זענען אסאך אידן גענומען געווארן צו אויסהרגנען, ער איז מיטגעגאנגען, אבער אינמיטן וועג זייענדיק קראנק, האט א [[פאליציאנט]] געשאסן, מאנכע טענהן אז זיינס א סטודענט האט אים אומגעברענגט.


== זיינע ביכער ==
== זיינע ביכער ==
די בוך היסטאריע פון אייביקן פאלק, האט ער געשריבן לויטן סדר פון [[ארץ ישראל]], [[בבל]], צפון [[אפריקע]], [[שפאניע]], דייטשלאנד און [[פראנקרייך]], [[מזרח אייראפע]], [[פאראייניגטע שטאטן]], און צוריק קיין ארץ ישראל. אלעס מיט א סדר, פון א צענטראלע רוחניותדיקע פלאץ, ווי דאס יידישע פאלק איז געווען, די ביכער האט ער געשריבן אין רוסיש, דערנאך איז עס געווארן איבערגעזעצט אין [[דייטש]], און ערשט דערנאך [[יידיש]] און העברעיש. אויך האט ער געשריבן א בוך איבער [[חסידות]], היסטאריע פון אידן אין מזרח אייראפע, און היסטאריע פאר קינדער.
די בוך היסטאריע פון אייביקן פאלק, האט ער געשריבן לויטן סדר פון [[ארץ ישראל]], [[בבל]], צפון [[אפריקע]], [[שפאניע]], דייטשלאנד און [[פראנקרייך]], [[מזרח אייראפע]], [[פאראייניגטע שטאטן]], און צוריק קיין ארץ ישראל. אלעס מיט א סדר, פון א צענטראלע רוחניותדיקע פלאץ, ווי דאס אידישע פאלק איז געווען, די ביכער האט ער געשריבן אין רוסיש, דערנאך איז עס געווארן איבערגעזעצט אין [[דייטש]], און ערשט דערנאך [[יידיש]] און העברעיש. אויך האט ער געשריבן א בוך איבער [[חסידות]], היסטאריע פון אידן אין מזרח אייראפע, און היסטאריע פאר קינדער.


== פאלקיסטן ==
== פאלקיסטן ==
דובנאוו איז געווען פון די גרינדער פון [[פאלקיסטן]] [[פארטיי]], זייער [[אידעאלאגיע]] טענהט, אידן זענען א פאלק אן קיין לאנד, און די גאנצע וועלט איז א וווינארט פאר אידן, אבער זייער פארלאנג איז, א געוויסע[[אויטאנאמיע]] זאל געגעבן ווערן פארן יידישן פאלק, ווי זיי זאלן פירן זייערע אנגעלעגנהייטן, ווי עס איז געווען אין בבל ביי ריש גלותא, אדער אין שפאניע, אדער [[וועד ארבע ארצות]], אין מזרח אייראפע, מיט עטליכע הונדערט יאר צוריק.
דובנאוו איז געווען פון די גרינדער פון [[פאלקיסטן]] [[פארטיי]], זייער [[אידעאלאגיע]] טענהט, אידן זענען א פאלק אן קיין לאנד, און די גאנצע וועלט איז א וואוינארט פאר אידן, אבער זייער פארלאנג איז, א געוויסע[[אויטאנאמיע]] זאל געגעבן ווערן פארן יידישן פאלק, ווי זיי זאלן פירן זייערע אנגעלעגנהייטן, ווי עס איז געווען אין בבל ביי ריש גלותא, אדער אין שפאניע, אדער [[וועד ארבע ארצות]], אין מזרח אייראפע, מיט עטליכע הונדערט יאר צוריק.


ער האט געהאלטן אז [[ציוניזם]] איז נישט קיין ענטפער צום יידישן פראבלעם אין גלות און א יידיש לאנד וועט נישט ארויסהעלפן די אידן פון צרות.
ער האט געהאלטן אז [[ציוניזם]] איז נישט קיין ענטפער צום יידישן פראבלעם אין גלות און א יידיש לאנד וועט נישט ארויסהעלפן די אידן פון צרות.
שורה 24: שורה 25:
{{גרונטסארטיר:דובנאוו}}
{{גרונטסארטיר:דובנאוו}}
[[קאַטעגאָריע:היסטאריקער]]
[[קאַטעגאָריע:היסטאריקער]]
[[קאַטעגאָריע:יידן פון בעלארוס]]
[[קאַטעגאָריע:אידן פון בעלארוס]]


[[קאַטעגאָריע:יידישיסטן]]
[[קאַטעגאָריע:יידישיסטן]]
[[קאַטעגאָריע:אויף יידיש]]  
[[קאַטעגאָריע:אויף יידיש]]  
{{קרד/ויקי/יידיש}}
{{קרד/ויקי/יידיש}}
[[he:שמעון דובנוב]]
[[קאַטעגאָריע:יידיש-שפראך שרייבער]]