בדוקי עריכות אוטומטית, אינטערפעיס רעדאקטארן, אינטערפעיס אדמיניסטראַטאָרן, סיסאפן, מייבאים, מעדכנים, מייבא, אספקלריה רעדאקטארן
46,363
רעדאגירונגען
ק (החלפת טקסט – "איצט" ב־"יעצט") |
ק (החלפת טקסט – "יידן" ב־"אידן") |
||
| (12 מיטלסטע ווערסיעס פון 5 באַניצער נישט געוויזן.) | |||
| שורה 1: | שורה 1: | ||
{{דעסקריפציע||ענגליש = sovereign state situated on an island in the Caribbean Sea|העב=מדינה במפרץ מקסיקו|דייטש=Inselstaat in der Karibik|}} | |||
{{מדינה | {{מדינה | ||
| נאמען = | | נאמען = | ||
| שורה 31: | שורה 32: | ||
| באמערקונגען = | | באמערקונגען = | ||
}} | }} | ||
דאס '''קובאַ,''' אפיציעל '''די רעפובליק פון קובא ('''{{שפראך-es|República de Cuba}}) איז א קליין [[אינזל לאנד]], וואס פארשטעלט זיך פון דעם הויפט | דאס '''קובאַ,''' אפיציעל '''די רעפובליק פון קובא ('''{{שפראך-es|República de Cuba}}) איז א קליין [[אינזל לאנד]], וואס פארשטעלט זיך פון דעם הויפט אינזל קובא, דער [[איסלא דע לא כאוווענטוד]] און א פאר קליינע [[ארכיפעלאג|ארכיפעלאגן]]. קובא איז פלאצירט אין די צפון [[קאראאיבן]] וואו דער [[קאראיבישער ים]], דער [[איינגאס פון מעקסיקע]] און דער [[אטלאנטישער אקעאן]] קומען צוזאמען. עס איז דרום פון סיי דעם אמעריקאנישן שטאַט [[פלארידע]] און סיי די [[באהאמאס]], מערב פון [[האיטי]] און צפון פון [[דזשאמייקע]]. | ||
די הויפטשטאט און גרעסטע שטאט איז [[האוואנע]]; אנדערע וויכטיגע שטעט זענען [[סאנטיאגא דע קובא]] און [[קאמאגע]]. קובא איז דאס גרעסטע אינזל אין די קאראאיבן, מיט א שטח פון 109,884 קוואדראט קילאמעטער, און דאס צווייט־מערסט באפעלקערטע נאך [[היספאניאלא]], מיט מער ווי 11 מיליאן באוואוינער. | די הויפטשטאט און גרעסטע שטאט איז [[האוואנע]]; אנדערע וויכטיגע שטעט זענען [[סאנטיאגא דע קובא]] און [[קאמאגע]]. קובא איז דאס גרעסטע אינזל אין די קאראאיבן, מיט א שטח פון 109,884 קוואדראט קילאמעטער, און דאס צווייט־מערסט באפעלקערטע נאך [[היספאניאלא]], מיט מער ווי 11 מיליאן באוואוינער. | ||
| שורה 49: | שורה 50: | ||
עס איז דא אן אמעריקאנער [[מיליטער]]ישע [[באזע]] וואס דינט יעצט אויך אלס א [[תפיסה]] פאר [[טעראר]]יסטן וואס הייסט [[גוואטאנאמא בעי]] ביים עק פון דעם קובא עס געהערט פאר די פאראייניגטע שטאטן. | עס איז דא אן אמעריקאנער [[מיליטער]]ישע [[באזע]] וואס דינט יעצט אויך אלס א [[תפיסה]] פאר [[טעראר]]יסטן וואס הייסט [[גוואטאנאמא בעי]] ביים עק פון דעם קובא עס געהערט פאר די פאראייניגטע שטאטן. | ||
אין דעצעמבער 2014, נאך דיפלאמאטישע באציאונגען צווישן קובאנישע פונקציאנארן און אמעריקאנער פונקציאנארן איינשליסנדיק דעם פרעזידענט [[באראק אבאמא]], האט מען אויסגעפירט א בייט צווישן [[עלען גראס]], צווי און פופציג פאליטישע ארעסטאנטן און איין אגענט פון די פאראייניגטע שטאטן קעגן באפרייען דריי קובאנישע אגענטן וואס זענען געווען אין תפיסה אין אמעריקע. אויך, כאטש דער עמבארגא צווישן די לענדער בלייבט נאך, האט מען געמאכט גרינגער צו | אין דעצעמבער 2014, נאך דיפלאמאטישע באציאונגען צווישן קובאנישע פונקציאנארן און אמעריקאנער פונקציאנארן איינשליסנדיק דעם פרעזידענט [[באראק אבאמא]], האט מען אויסגעפירט א בייט צווישן [[עלען גראס]], צווי און פופציג פאליטישע ארעסטאנטן און איין אגענט פון די פאראייניגטע שטאטן קעגן באפרייען דריי קובאנישע אגענטן וואס זענען געווען אין תפיסה אין אמעריקע. אויך, כאטש דער עמבארגא צווישן די לענדער בלייבט נאך, האט מען געמאכט גרינגער צו ערלויבן א געוויסע מאס פון אימפארט און עקספארט צווישן די לענדער. | ||
== עקאנאמיע == | == עקאנאמיע == | ||
| שורה 72: | שורה 73: | ||
=== קלימאט === | === קלימאט === | ||
[[טעקע:Valle_vinales_1.jpg|קליין|[[וויניאלעס טאל]]]] | [[טעקע:Valle_vinales_1.jpg|קליין|[[וויניאלעס טאל]]]] | ||
אזוי ווי דער אינזל געפינט זיך אינגאנצן דרום פונעם [[ראק-קרייז]], איז דער לאקאלער קלימאט טראפיש, פארמילדערט דורך צפון־מזרחדיקע ווינטן וואס בלאזן א גאנץ יאר. די טעמפעראטור ווערט אויך געענדערט דורכן קאראאיבישן שטראם, וואס ברענגט אריין ווארעם וואסער פונעם עקוואטאר. דערפאר איז דער קלימאט פון קובא ווארעמער ווי [[האנג קאנג]], וואס איז ביי דער זעלבער גארטל ליניע ווי קובא אבער האט א סובטראפישן קלימאט ענדערשט ווי א טראפישן. אין אלגעמיין איז פאראן א טרוקענער סעזאן פון נאוועמבער ביז אפריל, און א רעגנדיקער סעזאן פון מאי ביז אקטאבער. May to October. די דורכשניטלעכע טעמפעראטור איז C{{ר}}° 21 אין יאנואר און C{{ר}}° 27 אין יולי. די ווארעמע טעמפעראטורן פונעם קאראאיבישן ים צוזאמען מיטן פאקט אז קובא ליגט אריבער דעם אריינגאנג צום [[איינגאס פון מעקסיקע]] שאפן צוזאמען אז דאס לאנד ליידט פון אפטע [[הוראגאן|הוראגאנען]]. די דאזיגע קומען מערסטנס אין סעפטעמבער און אקטאבער. | אזוי ווי דער אינזל געפינט זיך אינגאנצן דרום פונעם [[ראק-קרייז]], איז דער לאקאלער קלימאט טראפיש, פארמילדערט דורך צפון־מזרחדיקע ווינטן וואס בלאזן א גאנץ יאר. די טעמפעראטור ווערט אויך געענדערט דורכן קאראאיבישן שטראם, וואס ברענגט אריין ווארעם וואסער פונעם עקוואטאר. דערפאר איז דער קלימאט פון קובא ווארעמער ווי [[האנג קאנג]], וואס איז ביי דער זעלבער גארטל ליניע ווי קובא אבער האט א סובטראפישן קלימאט ענדערשט ווי א טראפישן. אין אלגעמיין איז פאראן א טרוקענער סעזאן פון [[נאוועמבער]] ביז אפריל, און א רעגנדיקער סעזאן פון מאי ביז אקטאבער. May to October. די דורכשניטלעכע טעמפעראטור איז C{{ר}}° 21 אין יאנואר און C{{ר}}° 27 אין יולי. די ווארעמע טעמפעראטורן פונעם קאראאיבישן ים צוזאמען מיטן פאקט אז קובא ליגט אריבער דעם אריינגאנג צום [[איינגאס פון מעקסיקע]] שאפן צוזאמען אז דאס לאנד ליידט פון אפטע [[הוראגאן|הוראגאנען]]. די דאזיגע קומען מערסטנס אין סעפטעמבער און אקטאבער. | ||
אום 8טן סעפטעמבער 2017 האט [[הוראגאן אירמא]] געשלאגן דעם אינזל, מיט ווינטן גיך 260 קילאמעטער א שעה,<ref>http://www.aljazeera.com/news/2017/09/hurricane-irma-landfall-cuba-category-5-170909040746649.html</ref> ביים קאמאגוע ארכיפעלאג; דער שטורעם האט דערגרייכט ציעגא דע אווילא פראווינץ ביי האלבער נאכט און האט ווייטער געהאקט קובא דעם נעקסטן טאג.<ref>https://beta.theglobeandmail.com/news/world/hurricane-irma-rips-through-cuba-on-its-way-to-florida/article36221350/</ref> די גרעסטע שאדן זענען געווען אין די אינזלען צפון פונעם הויפט אינזל. שפיטעלער, מאגאזינען און פאבריקן זענען געווארן געשעדיקט; א גרויסער טייל פונעם צפון בארטן איז געבליבן אן עלעקטריע. קרוב צו א מיליאן מענטשן, כולל טוריסטן, האט מען געדארפט עוואקואירן.<ref>https://www.nytimes.com/2017/09/09/us/hurricane-irma-florida.html</ref> שפעטערדיקע באריכטן האבן געוויזן אז 10 מענטשן זענען אומגעקומען בשעת דעם שטורעם, פון זיי זיבן אין דער הויפטשטאט האוואנע, בעיקר פון געביידעס וואס זענען איינגעפאלן. טייל פון דער הויפטשטאט זענען געווארן פארפלייצט. <ref>http://www.cnn.com/2017/09/11/americas/irma-cuba/index.html</ref> | אום 8טן סעפטעמבער 2017 האט [[הוראגאן אירמא]] געשלאגן דעם אינזל, מיט ווינטן גיך 260 קילאמעטער א שעה,<ref>http://www.aljazeera.com/news/2017/09/hurricane-irma-landfall-cuba-category-5-170909040746649.html</ref> ביים קאמאגוע ארכיפעלאג; דער שטורעם האט דערגרייכט ציעגא דע אווילא פראווינץ ביי האלבער נאכט און האט ווייטער געהאקט קובא דעם נעקסטן טאג.<ref>https://beta.theglobeandmail.com/news/world/hurricane-irma-rips-through-cuba-on-its-way-to-florida/article36221350/</ref> די גרעסטע שאדן זענען געווען אין די אינזלען צפון פונעם הויפט אינזל. שפיטעלער, מאגאזינען און פאבריקן זענען געווארן געשעדיקט; א גרויסער טייל פונעם צפון בארטן איז געבליבן אן עלעקטריע. קרוב צו א מיליאן מענטשן, כולל טוריסטן, האט מען געדארפט עוואקואירן.<ref>https://www.nytimes.com/2017/09/09/us/hurricane-irma-florida.html</ref> שפעטערדיקע באריכטן האבן געוויזן אז 10 מענטשן זענען אומגעקומען בשעת דעם שטורעם, פון זיי זיבן אין דער הויפטשטאט האוואנע, בעיקר פון געביידעס וואס זענען איינגעפאלן. טייל פון דער הויפטשטאט זענען געווארן פארפלייצט. <ref>http://www.cnn.com/2017/09/11/americas/irma-cuba/index.html</ref> | ||
| שורה 93: | שורה 94: | ||
[[קאטאליציזם]]איז די גרעסטע רעליגיע, דאס שטאמט פון דער שפאנישער קאלאניזאציע. אין די 1990ער יארן האט זיך א סך געוואקסן [[פענטעקאסטאליזם]], און טייל גרופעס זאגן אז זיי האבן 100,000 מיטגלידער. | [[קאטאליציזם]]איז די גרעסטע רעליגיע, דאס שטאמט פון דער שפאנישער קאלאניזאציע. אין די 1990ער יארן האט זיך א סך געוואקסן [[פענטעקאסטאליזם]], און טייל גרופעס זאגן אז זיי האבן 100,000 מיטגלידער. | ||
קובא האט אויך קליינע געמיינדעס פון | קובא האט אויך קליינע געמיינדעס פון אידן (500 אין 2012), [[מוסולמענער]], און מיטגלידער פון דער [[באהאי]] גלויבונג.<ref>{{cite web|date=June 13, 2005|url=http://news.bahai.org/story.cfm?storyid=377|title=Government officials visit Baha'i center|publisher=Baha'iWorldNewsService.com}}</ref> | ||
== בילדונג == | == בילדונג == | ||
[[טעקע:Università_de_La_Habana.jpg|קליין|[[אוניווערסיטעט פון האוואנע]], געגגרינדעט אין 1728]] | [[טעקע:Università_de_La_Habana.jpg|קליין|[[אוניווערסיטעט פון האוואנע]], געגגרינדעט אין 1728]] | ||
דער [[אוניווערסיטעט פון האוואנע]] איז געגרינדעט געווארן אין 1728, אויך זענען פאראן | דער [[אוניווערסיטעט פון האוואנע]] איז געגרינדעט געווארן אין 1728, אויך זענען פאראן עטליכע אנדערע קאלעגיעס און אוניווערזיטעטן . אין 1957, קורץ פאר קאסטרא האט איבערגענומען די הערשאפט, איז די שריפטקייט ראטע געווען פערט אין דעם געגנט, כמעט 80% לויט די פאראייניגטע פעלקער, העכער ווי אין שפאניע.<ref name=asce>{{Harvnb|Smith|Llorens|1998}}.</ref><ref>{{cite web|url=http://www.reason.com/news/show/125095.html|title=Still Stuck on Castro – How the press handled a tyrant's farewell}}{{Unreliable source?|date=September 2009}}</ref> קאסטרא האט געשאפן א סיסטעם גענצלעך אפעריט נאר דורך דער מדינה און האט גע'אסר'ט פריוואטע אנשטאלטן. גייען אין דער שולע איז אבליגאטאריש פון דער עלטער פון זעקס ביז דער ענדע פון גרונטליכער סעקונדערער בילדונג (נארמאל ביי דער עלטער פון 15). אלע סטודענטן טראגן אן איינציגע אוניפארעם. עלעמענטארע בילדונג דויערט זעקס יאר.<ref name="siteresources.worldbank.org">{{cite web|url=http://siteresources.worldbank.org/EDUCATION/Resources/278200-1099079877269/547664-1099080026826/The_Cuban_education_system_lessonsEn00.pdf|title=The Cuban Education System: Lessons and Dilemmas. Human Development Network Education. World Bank|format=PDF|date= | ||
|accessdate= {{ר}}7טן נאוועמבער, 2010}}</ref> קובא'ס שריפטקייט ראטע פון 99.8 פראצענט<ref name=factbook>{{cite web|url=https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/cu.html|title=Cuba|work=The World Factbook|publisher=CIA | |accessdate= {{ר}}7טן נאוועמבער, 2010}}</ref> קובא'ס שריפטקייט ראטע פון 99.8 פראצענט<ref name=factbook>{{cite web|url=https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/cu.html|title=Cuba|work=The World Factbook|publisher=CIA | ||
|accessdate={{ר}}6טן אפריל, 2009}}</ref><ref name="Mdgs.un.org">{{cite web|url=http://mdgs.un.org/unsd/mdg/SeriesDetail.aspx?srid=656&crid=192|title=unstats | Millennium Indicators|publisher=Mdgs.un.org|date=June 23, 2010|accessdate=November 7, 2010}}</ref> איז דער צענט העכסטע אין דער גארער וועלט.<ref name="LiteracyC">{{cite news|url=https://www.independent.co.uk/news/world/americas/latin-lessons-what-can-we-learn-from-the-worldrsquos-most-ambitious-literacy-campaign-2124433.html|title=Latin lessons: What can we Learn from the World's most Ambitious Literacy Campaign?|publisher=The Independent | |accessdate={{ר}}6טן אפריל, 2009}}</ref><ref name="Mdgs.un.org">{{cite web|url=http://mdgs.un.org/unsd/mdg/SeriesDetail.aspx?srid=656&crid=192|title=unstats | Millennium Indicators|publisher=Mdgs.un.org|date=June 23, 2010|accessdate=November 7, 2010}}</ref> איז דער צענט העכסטע אין דער גארער וועלט.<ref name="LiteracyC">{{cite news|url=https://www.independent.co.uk/news/world/americas/latin-lessons-what-can-we-learn-from-the-worldrsquos-most-ambitious-literacy-campaign-2124433.html|title=Latin lessons: What can we Learn from the World's most Ambitious Literacy Campaign?|publisher=The Independent | ||
| שורה 109: | שורה 110: | ||
{{-}} | {{-}} | ||
{{ | {{שטומף|געאגראפיע}} | ||
[[קאַטעגאָריע:קובא]] | [[קאַטעגאָריע:קובא]] | ||
[[קאַטעגאָריע: | [[קאַטעגאָריע:אינזלען]] | ||
[[קאַטעגאָריע:אויף יידיש]] | [[קאַטעגאָריע:אויף יידיש]] | ||
{{קרד/ויקי/יידיש}} | {{קרד/ויקי/יידיש}} | ||
[[he:קובה]] | |||
רעדאגירונגען