בדוקי עריכות אוטומטית, אינטערפעיס רעדאקטארן, אינטערפעיס אדמיניסטראַטאָרן, סיסאפן, מייבאים, מעדכנים, מייבא, אספקלריה רעדאקטארן
46,365
רעדאגירונגען
החלפות (מנין)
ק (החלפת טקסט – "דרויסנדע" ב־"דרויסנדיגע") |
(החלפות (מנין)) |
||
| (איין צווישנדיגע ווערסיע פונעם זעלבן באַניצער נישט געוויזן) | |||
| שורה 1: | שורה 1: | ||
{{דעסקריפציע|פיוט אין הגדה של פסח}} | {{דעסקריפציע|פיוט אין הגדה של פסח}} | ||
[[טעקע:Rylands Haggadah | [[טעקע:Rylands Haggadah Dayenu.png|ממוזער|"דיינו", ריילאנדס [[הגדה]], [[14'טער יארהונדערט]]]] | ||
[[טעקע:Printers- Giovanni di Gara, Publisher and proofreader- Israel ben Daniel ha-Zifroni - The Venice Haggadah - Google Art Project.jpg|ממוזער|"דיינו", פון [[ווענעציע]] הגדה, [[1609]]]] | [[טעקע:Printers- Giovanni di Gara, Publisher and proofreader- Israel ben Daniel ha-Zifroni - The Venice Haggadah - Google Art Project.jpg|ממוזער|"דיינו", פון [[ווענעציע]]ר הגדה, [[1609]]]] | ||
[[טעקע:Daiyyeinu manuscript.jpg|ממוזער|"דיינו", פייגל קעפ הגדה]] | [[טעקע:Daiyyeinu manuscript.jpg|ממוזער|"דיינו", פייגל קעפ הגדה]] | ||
'''דַּיֵּינוּ''' ("וואלט אונז גענוג געווען"; אדער '''כַּמָּה מַעֲלוֹת טוֹבוֹת''') איז א [[פיוט]] וואס שילדערט די פילע טובות וואס דער באשעפער האט געטוהן צו די אידן ביי [[יציאת מצרים]], [[קריעת ים סוף]], אין [[מדבר]], נתינת השבת והתורה, ביז'ן אויפבויען דעם [[בית המקדש]] אין [[ארץ ישראל]], אויף וואס יעדע איינס באזונדער דארפן אידן דאנקן צום באשעפער. דער אור-אלטער פיוט ווערט געזינגען ביים [[סדר נאכט]] אלס א טייל פון דער [[הגדה של פסח]], נאכ'ן [[סיפור יציאת מצרים]]. | '''דַּיֵּינוּ''' ("וואלט אונז גענוג געווען"; אדער '''כַּמָּה מַעֲלוֹת טוֹבוֹת''') איז א [[פיוט]] וואס שילדערט די פילע טובות וואס דער באשעפער האט געטוהן צו די אידן ביי [[יציאת מצרים]], [[קריעת ים סוף]], אין [[מדבר]], נתינת השבת והתורה, ביז'ן אויפבויען דעם [[בית המקדש]] אין [[ארץ ישראל]], אויף וואס יעדע איינס באזונדער דארפן אידן דאנקן צום באשעפער. דער אור-אלטער פיוט ווערט געזינגען ביים [[סדר נאכט]] אלס א טייל פון דער [[הגדה של פסח]], נאכ'ן [[סיפור יציאת מצרים]]. | ||
== פיוט == | == פיוט == | ||
דער פיוט באַשטייט פון פופצן סטאנזעס, וואָס יעדע פון זיי באַשרייבט איין [[נס]] וואָס דער אויבערשטער האט געטון צו די אידן, און באשטימט אז מיר וואלטן זיך געקענט באגענוגן מיט דעם, און מיר וואלטן נישט געדארפט האבן אויך דער קומענדיגער נס. ארום האלב פון די דערמאנטע מעלות זענען ניסים וועלכע זענען געשען פאר די אידן דורכאויס יציאת מצרים, און די איבריגע באַשרייבן ספּעציעלע געשעענישן, וואָס זענען פאָרגעקומען דורכאויס די רייזע אין [[מדבר]] און ביים אריינגיין אין [[ארץ ישראל]]. דער פיוט פירט אויס מיט א קל וחומר אז מיר דארפן זיכער דאנקען דעם באשעפער אויף אזויפיל ניסים צוזאמען. | דער פיוט באַשטייט פון פופצן סטאנזעס, וואָס יעדע פון זיי באַשרייבט איין [[נס]] וואָס דער אויבערשטער האט געטון צו די אידן, און באשטימט אז מיר וואלטן זיך געקענט באגענוגן מיט דעם, און מיר וואלטן נישט געדארפט האבן אויך דער קומענדיגער נס. ארום האלב פון די דערמאנטע מעלות זענען ניסים וועלכע זענען געשען פאר די אידן דורכאויס יציאת מצרים, און די איבריגע באַשרייבן ספּעציעלע געשעענישן, וואָס זענען פאָרגעקומען דורכאויס די רייזע אין [[מדבר]] און ביים אריינגיין אין [[ארץ ישראל]]. דער פיוט פירט אויס מיט א קל וחומר אז מיר דארפן זיכער דאנקען דעם באשעפער אויף אזויפיל ניסים צוזאמען. | ||
| שורה 11: | שורה 10: | ||
== נוסח == | == נוסח == | ||
[[טעקע:Hileq And Bileq Haggadah Daynu.jpg|ממוזער|"דיינו", אינעם חילק ובילק הגדה, דייטשלאנד [[15טער יארהונדערט]]]] | |||
{{ציטוט | {{ציטוט | ||
| כַּמָּה מַעֲלוֹת טוֹבוֹת לַמָּקוֹם עָלֵינוּ! | | כַּמָּה מַעֲלוֹת טוֹבוֹת לַמָּקוֹם עָלֵינוּ! | ||
| שורה 34: | שורה 34: | ||
עס איז נישט קלאר ווער עס האט געשריבן דעם פיוט. אין [[משנה]], [[תוספתא]], [[תלמוד בבלי]], [[תלמוד ירושלמי|ירושלמי]] און [[מדרשים]] ווערט עס נישט דערמאנט, אבער עס איז געשטאנען אין נוסח פון [[מכילתא]] פון געוויסע ראשונים{{הערה|זעט פירוש ה[[ראב"ן]] אויף די הגדה; [[רבי שמעון בן צמח דוראן]] [https://mishna.alhatorah.org/Parshan/R._Shimon_b._Tzemach_Duran/Avot/3.14 אויף אבות ג, יד]; פירוש הרשב"ץ אויף די הגדה}}. טייל מפרשים לערנען אז דער פיוט איז פארפאסט געווארן דורך [[רבי עקיבא]] און איז א המשך צו זיין מאמר "מנין שכל מכה ומכה"{{הערה|[https://www.sefaria.org/Zevach_Pesach_on_Pesach_Haggadah%2C_Magid%2C_Dayenu.1 זבח פסח]; [https://haggadah.alhatorah.org/Parshan/Ma'asei_Hashem/Maggid/15.5 הגדת מעשי ה']}}; פון אנדערע זעט מען אז עס איז נאך פון [[תקופת בית שני]]{{הערה|פירוש הרשב"ץ אויף די הגדה}}. | עס איז נישט קלאר ווער עס האט געשריבן דעם פיוט. אין [[משנה]], [[תוספתא]], [[תלמוד בבלי]], [[תלמוד ירושלמי|ירושלמי]] און [[מדרשים]] ווערט עס נישט דערמאנט, אבער עס איז געשטאנען אין נוסח פון [[מכילתא]] פון געוויסע ראשונים{{הערה|זעט פירוש ה[[ראב"ן]] אויף די הגדה; [[רבי שמעון בן צמח דוראן]] [https://mishna.alhatorah.org/Parshan/R._Shimon_b._Tzemach_Duran/Avot/3.14 אויף אבות ג, יד]; פירוש הרשב"ץ אויף די הגדה}}. טייל מפרשים לערנען אז דער פיוט איז פארפאסט געווארן דורך [[רבי עקיבא]] און איז א המשך צו זיין מאמר "מנין שכל מכה ומכה"{{הערה|[https://www.sefaria.org/Zevach_Pesach_on_Pesach_Haggadah%2C_Magid%2C_Dayenu.1 זבח פסח]; [https://haggadah.alhatorah.org/Parshan/Ma'asei_Hashem/Maggid/15.5 הגדת מעשי ה']}}; פון אנדערע זעט מען אז עס איז נאך פון [[תקופת בית שני]]{{הערה|פירוש הרשב"ץ אויף די הגדה}}. | ||
דער פולער נוסח הפיוט ווערט שוין געברענגט אין די ערשטע הגדות, [[סדר רב עמרם גאון]]{{הערה|{{היברובוקס|2=סדר רב עמרם השלם|3=14439|4=מהדורת פרומקין|page=250|באנד=ב}}}}, און אין [[סידור רב סעדיה גאון]] (מיט אן הוספה אינדערמיט, " | דער פולער נוסח הפיוט ווערט שוין געברענגט אין די ערשטע הגדות, [[סדר רב עמרם גאון]]{{הערה|{{היברובוקס|2=סדר רב עמרם השלם|3=14439|4=מהדורת פרומקין|page=250|באנד=ב}}}}, און אין [[סידור רב סעדיה גאון]] (מיט אן הוספה אינדערמיט, "ומנין שנתן לנו את ממונם…"){{הערה|{{היברובוקס||סדור רב סעדיה גאון|20685|page=202}}}}. אויך דער [[רמב"ם]], וואס דערמאנט עס נישט אין זיין נוסח ההגדה, האט זיך אבער געפירט ווי דער פריערדיגער [[מנהג]] עס צו זאגן{{הערה|[[רבי אברהם בן הרמב"ם]], געברענגט אין מעשה רוקח [https://shitufta.org.il/Mishneh_Torah,_Leavened_and_Unleavened_Bread/9?selectedunittext=31&mefarshim אויף רמב"ם ביים סדר ההגדה]: "ועם היות שאבא מארי ז"ל לא הזכירו בנוסח ההגדה, לפי שהוא בלתי מפורסם בכל המדינות ולא הכרחי".}}. | ||
צווישן די פארשער איז איינע פון די השערות, אז עס איז פארפאסט געווארן אלס רעאקציע צו די קריסטליכע אימפראפעריע {{אנ|Improperia}} שטראף לידער, ווי צום ביישפיל "איבער פסחא" פון מעליטא פון סארדיס, אין וועלכע די אידן ווערן באשולדיגט אין טון שלעכטס פאר גאט דורך קרייצן דעם [[אותו האיש]], טראץ די אלע גוטס וואס גאט האט זיי געגעבן ביי יציאת מצרים. עס זענען אבער פארהאן פאָרשער וואָס גלויבן אַז די אימפראפעריע איז אַן ענטפער צו דעם פיוט, און נישט פארקערט, און טייל פון זיי ווייזן אויף אז עס שטאמט נאך פון די צייטן פון בית המקדש{{הערה|זעט דניאל גאלדשמידט אין '''הגדה של פסח ותולדותיה''', זייט 50; Eric Werner, "Melito of Sardes, the First Poet of Deicide", ''HUCA'' 37 ,(1966) .pp 191-210; S.G Hall, "Melito in the Light of the Passover Haggadah", ''Journal of Theological Studies'', 22 ,(1971) .pp 29-46 און נאך.}}. | צווישן די פארשער איז איינע פון די השערות, אז עס איז פארפאסט געווארן אלס רעאקציע צו די קריסטליכע אימפראפעריע {{אנ|Improperia}} שטראף לידער, ווי צום ביישפיל "איבער פסחא" פון מעליטא פון סארדיס, אין וועלכע די אידן ווערן באשולדיגט אין טון שלעכטס פאר גאט דורך קרייצן דעם [[אותו האיש]], טראץ די אלע גוטס וואס גאט האט זיי געגעבן ביי יציאת מצרים. עס זענען אבער פארהאן פאָרשער וואָס גלויבן אַז די אימפראפעריע איז אַן ענטפער צו דעם פיוט, און נישט פארקערט, און טייל פון זיי ווייזן אויף אז עס שטאמט נאך פון די צייטן פון בית המקדש{{הערה|זעט דניאל גאלדשמידט אין '''הגדה של פסח ותולדותיה''', זייט 50; Eric Werner, "Melito of Sardes, the First Poet of Deicide", ''HUCA'' 37 ,(1966) .pp 191-210; S.G Hall, "Melito in the Light of the Passover Haggadah", ''Journal of Theological Studies'', 22 ,(1971) .pp 29-46 און נאך.}}. | ||
| שורה 47: | שורה 47: | ||
{{גלריה מוסתרת|גאלעריע פון דיינו אין אנטיק הגדות| | {{גלריה מוסתרת|גאלעריע פון דיינו אין אנטיק הגדות| | ||
<gallery mode=traditional heights=100 widths=100> | <gallery mode=traditional heights=100 widths=100> | ||
Kaufman Daynu.jpg| | Kaufman Daynu.jpg|אינעם [[קאופמאן הגדה]] | ||
Yahuda Haggadah Daynu.jpg| | Yahuda Haggadah Daynu.jpg|אינעם [[הגדת יהודה]] | ||
Embellished vertical bands f 48v.jpg| | Embellished vertical bands f 48v.jpg|אינעם [[הגדת האחות]] | ||
Embellished vertical bands f 49.jpg| | Embellished vertical bands f 49.jpg|אינעם הגדת האחות | ||
Embellished vertical bands f 49v.jpg| | Embellished vertical bands f 49v.jpg|אינעם הגדת האחות | ||
Darmstädter Haggadah Daynu.png| | Darmstädter Haggadah Daynu.png|אינעם [[דארמשטאטער הגדה]] | ||
Golden Haggadah Daynu.jpg| | Golden Haggadah Daynu.jpg|אינעם [[גאלדענע הגדה]] | ||
National Library of Israel, Rothschild Haggadah, high resolution 486104 038.tif| | National Library of Israel, Rothschild Haggadah, high resolution 486104 038.tif|אינעם [[ראטשילד הגדה]] | ||
National Library of Israel, Rothschild Haggadah, high resolution 486105 039.tif| | National Library of Israel, Rothschild Haggadah, high resolution 486105 039.tif|אינעם ראטשילד הגדה | ||
National Library of Israel, Rothschild Haggadah, high resolution 486106 040.tif| | National Library of Israel, Rothschild Haggadah, high resolution 486106 040.tif|אינעם ראטשילד הגדה | ||
Brother Haggadah Daynu1.jpg| | Brother Haggadah Daynu1.jpg|אינעם [[שאלתיאל הגדה]] | ||
Brother Haggadah Daynu2.jpg| | Brother Haggadah Daynu2.jpg|אינעם שאלתיאל הגדה | ||
Rylands Haggadah Daynu1.png| | Rylands Haggadah Daynu1.png|אינעם [[ריילאנדס הגדה]] | ||
Rylands Haggadah | Rylands Haggadah Dayenu.png|אינעם ריילאנדס הגדה | ||
Rylands Haggadah Daynu3.png| | Rylands Haggadah Daynu3.png|אינעם ריילאנדס הגדה | ||
</gallery> | </gallery> | ||
}} | }} | ||
| שורה 67: | שורה 67: | ||
* {{שיתופתא בשורה|Pesach_Haggadah/,_Magid,_Dayenu}} | * {{שיתופתא בשורה|Pesach_Haggadah/,_Magid,_Dayenu}} | ||
* {{ויקיטקסט בשורה|דיינו}} | * {{ויקיטקסט בשורה|דיינו}} | ||
* [https://haggadah.alhatorah.org/Full/Maggid/15 דיינו], אויף "[[על התורה]]" וועבזייטל | |||
* {{הפיוט והתפילה|352|דיינו}} | * {{הפיוט והתפילה|352|דיינו}} | ||
* {{יוטיוב|3JdwQYhVyS4|[[שלום לעממער]], [[שירה (קאפעליע)|שירה]], און פרייליך בענד|שם=דיינו - משה אוישער}} | * {{יוטיוב|3JdwQYhVyS4|[[שלום לעממער]], [[שירה (קאפעליע)|שירה]], און פרייליך בענד|שם=דיינו - משה אוישער}} | ||