בדוקי עריכות אוטומטית, אינטערפעיס רעדאקטארן, אינטערפעיס אדמיניסטראַטאָרן, סיסאפן, מייבאים, מעדכנים, מייבא, אספקלריה רעדאקטארן
46,365
רעדאגירונגען
(קרעדיט: ב:עברי אנכי, דערווייל...) |
אין תקציר עריכה |
||
| שורה 123: | שורה 123: | ||
מיליטער טאקטיקן: ווי ביי א באלאגערונג, האבן זיך די מכות אנגעהויבן דורך אפּשניידן די וואסער פארזארגונג פון די מצריים (דם), נאכגעפאלגט דורך הויכ אומרוען (צפרדע), שיסן פיילן (כינים), און אזוי ווייטער{{הערה|{{תנחומא|בא|ד}}, טיילווייז ציטירט אין {{תנ"ך|שמות|ח|יז|מפרש=רש"י}}}}. | מיליטער טאקטיקן: ווי ביי א באלאגערונג, האבן זיך די מכות אנגעהויבן דורך אפּשניידן די וואסער פארזארגונג פון די מצריים (דם), נאכגעפאלגט דורך הויכ אומרוען (צפרדע), שיסן פיילן (כינים), און אזוי ווייטער{{הערה|{{תנחומא|בא|ד}}, טיילווייז ציטירט אין {{תנ"ך|שמות|ח|יז|מפרש=רש"י}}}}. | ||
[[רבי יהודה הלוי]] האלט אז עס איז א פּראָגרעסיע דורך פּאָרן פון מכות, פון וואסער צו הימל: דם און צפרדע זענען געקומען פון וואסער, כינים און ערוב פון דער ערד, דבר און שחין פון דער לופט, ברד און ארבה געבראכט דורך ווינט, און די לעצטע צוויי (חושך און בכורות) זענען געקומען פון הימל{{הערה|ציטירט דורך {{תנ"ך|שמות|ט|א|מפרש=אבן עזרא}}}}. | |||
עס ווערט אויך געזען א קארעספאנדענץ צווישן די צען מכות און די צען מאמרות וואס גאט האט באשאפן די וועלט מיט{{מקור}}. | |||
===דצ"ך עד"ש באח"ב=== | |||
{{הויפט ארטיקל|דצ"ך עד"ש באח"ב}} | |||
די סימנים פון רבי יהודה, דצ"ך עד"ש באח"ב, האבן אינספּירירט פיל מפרשים צו צעטיילן די סטרוקטור און קאטעגאריזאציע פון די מכות מכות לויט דעם סימן, למשל אין דריי גרופּעס פון דריי{{הערה|זעט [https://library.alhatorah.org/?r1=Tanchuma%20Vaera%2014 תנחומא וארא י״ד]; [https://mg.alhatorah.org/SP/Lekach%20Tov/Shemot/8.15 לקח טוב שמות ח׳:ט״ו]; [https://mg.alhatorah.org/SP/Rashbam/Shemot/7.26#e2 רשב״ם שמות ז׳:כ״ו]; [https://mg.alhatorah.org/SP/R.%20Avraham%20b.%20HaRambam/Shemot/9.19 ר׳ אברהם בן הרמב״ם שמות ט׳:י״ט]; [https://mg.alhatorah.org/SP/Ramban/Shemot/8.15 רמב״ן שמות ח׳:ט״ו]; פירוש הריטב״א להגדה של פסח ד״ה באח״ב; [https://mg.alhatorah.org/SP/R.%20Bachya/Shemot/10.1#e2 רבינו בחיי שמות י׳:א׳]; [https://mg.alhatorah.org/SP/Ralbag%20Toalot/Shemot/7.2 רלב״ג שמות תועלות ז׳:ב׳]; עקדת יצחק שער ל״ו; [https://mg.alhatorah.org/SP/Abarbanel/Shemot/7.17 אברבנאל שמות ז׳:י״ז]; [https://mg.alhatorah.org/SP/Sforno/Shemot/8.12#e2 ספורנו שמות ח׳:י״ב]; [https://library.alhatorah.org/?r1=Maharal%20Gevurot%20Hashem%2034 מהר״ל גבורות ה׳ ל״ד]; [https://library.alhatorah.org/?r1=Maharal%20Gevurot%20Hashem%2057 מהר״ל גבורות ה׳ נ״ז]; [https://mg.alhatorah.org/SP/Keli%20Yekar/Shemot/7.17 כלי יקר שמות ז׳:י״ז]; [https://mg.alhatorah.org/SP/R.%20S.R.%20Hirsch/Shemot/7.15 רש״ר הירש שמות ז׳:ט״ו]; [https://mg.alhatorah.org/SP/Malbim/Shemot/7.14#e2 מלבי״ם שמות ז׳:י״ד]}}{{הערה|שם=הגדה|{{היברובוקס|2=הגדה של פסח עם עשרה פירושים|3=10767|page=39|מקום הוצאה=ווילנא|שנת הוצאה=תרכ"ח}}}}: | די סימנים פון רבי יהודה, דצ"ך עד"ש באח"ב, האבן אינספּירירט פיל מפרשים צו צעטיילן די סטרוקטור און קאטעגאריזאציע פון די מכות מכות לויט דעם סימן, למשל אין דריי גרופּעס פון דריי{{הערה|זעט [https://library.alhatorah.org/?r1=Tanchuma%20Vaera%2014 תנחומא וארא י״ד]; [https://mg.alhatorah.org/SP/Lekach%20Tov/Shemot/8.15 לקח טוב שמות ח׳:ט״ו]; [https://mg.alhatorah.org/SP/Rashbam/Shemot/7.26#e2 רשב״ם שמות ז׳:כ״ו]; [https://mg.alhatorah.org/SP/R.%20Avraham%20b.%20HaRambam/Shemot/9.19 ר׳ אברהם בן הרמב״ם שמות ט׳:י״ט]; [https://mg.alhatorah.org/SP/Ramban/Shemot/8.15 רמב״ן שמות ח׳:ט״ו]; פירוש הריטב״א להגדה של פסח ד״ה באח״ב; [https://mg.alhatorah.org/SP/R.%20Bachya/Shemot/10.1#e2 רבינו בחיי שמות י׳:א׳]; [https://mg.alhatorah.org/SP/Ralbag%20Toalot/Shemot/7.2 רלב״ג שמות תועלות ז׳:ב׳]; עקדת יצחק שער ל״ו; [https://mg.alhatorah.org/SP/Abarbanel/Shemot/7.17 אברבנאל שמות ז׳:י״ז]; [https://mg.alhatorah.org/SP/Sforno/Shemot/8.12#e2 ספורנו שמות ח׳:י״ב]; [https://library.alhatorah.org/?r1=Maharal%20Gevurot%20Hashem%2034 מהר״ל גבורות ה׳ ל״ד]; [https://library.alhatorah.org/?r1=Maharal%20Gevurot%20Hashem%2057 מהר״ל גבורות ה׳ נ״ז]; [https://mg.alhatorah.org/SP/Keli%20Yekar/Shemot/7.17 כלי יקר שמות ז׳:י״ז]; [https://mg.alhatorah.org/SP/R.%20S.R.%20Hirsch/Shemot/7.15 רש״ר הירש שמות ז׳:ט״ו]; [https://mg.alhatorah.org/SP/Malbim/Shemot/7.14#e2 מלבי״ם שמות ז׳:י״ד]}}{{הערה|שם=הגדה|{{היברובוקס|2=הגדה של פסח עם עשרה פירושים|3=10767|page=39|מקום הוצאה=ווילנא|שנת הוצאה=תרכ"ח}}}}: | ||
* יעדע גרופע האט געהאט אן אייגנארטיגע ציל. די ערשטע דריי מכות | * יעדע גרופע האט געהאט אן אייגנארטיגע ציל. די ערשטע דריי מכות זענען געקומען ווייזן אויף "מציאות השם", ווי עס שטייט ביי די דריי מכות "בְּזֹאת תֵּדַע כִּי אֲנִי ד'{{הערה|{{תנ"ך|שמות|ז|יז}}}}". די צווייטע גרופע איז געקומען ווייזן אז דער באשעפער פירט די וועלט - "[[השגחה פרטית|השגחה]]", ווי עס שטייט דערביי "לְמַעַן תֵּדַע כִּי אֲנִי ד' {{אונטערשטריך|בְּקֶרֶב הָאָרֶץ}}"{{הערה|{{תנ"ך|שמות|ח|יח}}}}. און די לעצטע פיר מכות זענען געקומען צייגן אז די [[נביאה|נביאים]] זענען אמת{{הערה|[[ריטב"א]]|דארט=הגדה}}, ווי עס שטייט דערביי "הַיָּרֵא אֶת דְּבַר ד'", "וַאֲשֶׁר לֹא שָׂם לִבּוֹ אֶל דְּבַר ד'", "הַעְתִּירוּ אֶל ד'"{{הערה|{{תנ"ך|שמות|ט|כ|כא}}, {{תנ"ך|שמות|ט|כח|אן=פרק}}}}; און אז דער באשעפער איז דער בעל היכולת וואס קען אלעס טוישן ווי זיין ווילן{{הערה|[[אברבנאל]]|דארט=הגדה}}, ווי עס שטייט "בַּעֲבוּר תֵּדַע כִּי אֵין כָּמֹנִי בְּכָל הָאָרֶץ"{{הערה|{{תנ"ך|שמות|ט|יד}}}}. | ||
* יעדע גרופע האט געהאט צוויי מכות וואס משה האט געווארנט פרעה דערוועגן פון פריער, און די דריטע איז געקומען אומגעווארנט. דם און צפרדע איז געווען מיט א ווארענונג, כינים נישט. ערוב און דבר מיט א ווארענונג, שחין נישט. ברד און ארבה מיט, חושך | * יעדע גרופע האט געהאט צוויי מכות וואס משה האט געווארנט פרעה דערוועגן פון פריער, און די דריטע איז געקומען אומגעווארנט. דם און צפרדע איז געווען מיט א ווארענונג, כינים נישט. ערוב און דבר מיט א ווארענונג, שחין נישט. ברד און ארבה מיט, חושך אָן{{הערה|ריטב"א|דארט=הגדה}}{{ביאור|און מכת בכורות איז אייגנארטיג גייט מיט מיט'ן לעצטן|שם=א}}. | ||
* די ערשטע גרופע - דצ"ך, איז געווען מכות אויף דער ערד, די צווייטע - עד"ש, אויף די באשעפענישן אויף דער ערד, די דריטע - בא"ח פון הימל{{הערה|ריטב"א, [[רשב"ם]]|דארט=הגדה}}{{ביאור|שם=א}}. | * די ערשטע גרופע - דצ"ך, איז געווען מכות אויף דער ערד, די צווייטע - עד"ש, אויף די באשעפענישן אויף דער ערד, די דריטע - בא"ח פון הימל{{הערה|ריטב"א, [[רשב"ם]]|דארט=הגדה}}{{ביאור|שם=א}}. | ||
* די ערשטע גרופע - דצ"ך, איז געקומען דורך [[אהרן]]; די צווייטע - עד"ש, דורך משה אנעם שטעקן, די דריטע - בא"ח דורך משה מיט'ן שטעקן{{הערה|שם=ריד|געברענגט אין {{ספריא|2=שבלי הלקט - הגדה של פסח|3=Pesach_Haggadah%2C_Magid%2C_The_Ten_Plagues.17?with=Shibolei%20HaLeket}}}}{{הערה|שם=מיימ|[[הגהות מיימוניות]], זמנים [https://rambam.alhatorah.org/Dual/Hagahot_Maimoniyot/Chametz_uMatzah/8.15 טו, ב]; בשם [[ראב"ן]]}}{{ביאור|שם=א}}. | * די ערשטע גרופע - דצ"ך, איז געקומען דורך [[אהרן]]; די צווייטע - עד"ש, דורך משה אנעם שטעקן, די דריטע - בא"ח דורך משה מיט'ן שטעקן{{הערה|שם=ריד|געברענגט אין {{ספריא|2=שבלי הלקט - הגדה של פסח|3=Pesach_Haggadah%2C_Magid%2C_The_Ten_Plagues.17?with=Shibolei%20HaLeket}}}}{{הערה|שם=מיימ|[[הגהות מיימוניות]], זמנים [https://rambam.alhatorah.org/Dual/Hagahot_Maimoniyot/Chametz_uMatzah/8.15 טו, ב]; בשם [[ראב"ן]]}}{{ביאור|שם=א}}. | ||
* מיט יעדע דריטע מכה איז מיטגעקומען די אנדערע צוויי דריטע. ביי כנים איז געווען שחין מיט חושך, ביי שחין אויך כנים און חודש, און ביי חושך אויך כנים און שחין; ווען די יעצטיגע מכה איז דאמינירנד און די אנדערע קומען מיט{{הערה|דארט, בשם [[ריב"א]]|דארט=מיימ}}. | * מיט יעדע דריטע מכה איז מיטגעקומען די אנדערע צוויי דריטע. ביי כנים איז געווען שחין מיט חושך, ביי שחין אויך כנים און חודש, און ביי חושך אויך כנים און שחין; ווען די יעצטיגע מכה איז דאמינירנד און די אנדערע קומען מיט{{הערה|דארט, בשם [[ריב"א]]|דארט=מיימ}}. | ||
===סובדעוויזיעס=== | ===סובדעוויזיעס=== | ||
רעדאגירונגען