בדוקי עריכות אוטומטית, אינטערפעיס רעדאקטארן, אינטערפעיס אדמיניסטראַטאָרן, סיסאפן, מייבאים, מעדכנים, מייבא, אספקלריה רעדאקטארן
46,367
רעדאגירונגען
קיין רעדאגירונג באמערקונג
(געשאַפן בלאַט מיט ''''רבי בנימין בן שמואל הלוי פון קוסטאַנץ''' איז געווען א בארימטער תּלמיד־חכם און א פראנצויזישער ליטורגישער פּאָעט (פון דער ערשטער העלפט פונעם עלפטן יארהונדערט). מען האט אים גערופן מיטן ערן־טיטל "פּייטן", ווייל ער איז געווען איינער פון די פּראָדוקטיווסטע א...') |
אין תקציר עריכה |
||
| שורה 1: | שורה 1: | ||
'''רבי בנימין בן שמואל הלוי פון | '''רבי בנימין בן שמואל הלוי פון קוטאַנץ''' איז געווען א בארימטער תּלמיד־חכם און א פראנצויזישער פּּייטן (פון דער ערשטער העלפט פונעם עלפטן יארהונדערט). מען האט אים גערופן מיטן ערן־טיטל "פּייטן", ווייל ער איז געווען איינער פון די פּראָדוקטיווסטע און טאלאנטירטסטע פּייטנים. אין די פארשידענע מחזורים זענען איין־און־דרייסיג פון זיינע ליטורגישע שטיקער פארבליבן{{הערה|שם=JE|{{אנצ יהודית|2984-benjamin-b-samuel-of-coutances|Benjamin b. Samuel of Coutances|Louis Ginzberg}}}}. | ||
ר' בנימין ווערט גערעכנט צווישן די וויכטיגסטע פּייטנים אין דער פּאָסט־קליר'ישער תקופה. זיינע ליטורגישע ווערק זענען רעציטירט געווארן אין קהילות אין פראנקרייך, רוים, [[טורין]], אַסטי, פאָסאַנאָ און מאָנטקאַלוואָ (נוסח אפ"ם), פּוילן, קאָרפו, גריכנלאנד, אַנאַטאָליע און די באַלקאַנען. | |||
==זיין לעבן און אפּשטאם== | ==זיין לעבן און אפּשטאם== | ||
ר' בנימין האט געוואוינט אין קוטאַץ (Coutances) (מאַנש [[דעפארטמענטן פון פראנקרייך|דעפּאַרטמענט]], נאָרמאַנדי), וועלכע איז פריער געווען באקאנט אלס קוסטאַנץ. | טראדיציאנעל איז אנגענומען אז ר' בנימין האט געוואוינט אין קוטאַץ (Coutances) (מאַנש [[דעפארטמענטן פון פראנקרייך|דעפּאַרטמענט]], נאָרמאַנדי), וועלכע איז פריער געווען באקאנט אלס קוסטאַנץ. | ||
עטליכע געלערנטע האבן אבער פארגעלייגט אז ער קען האבן געשטאמט פון [[ביזאנטישע אימפעריע|ביזאַנטין]] און נישט פון פראנקרייך{{הערה|Weinberger, Leon J. [https://doi.org/10.2307/1453932 “On the Provenance of Benjamin B. Samuel Quštani.”] ''The Jewish Quarterly Review'' 68, no. 1 (1977): 46–60.}}. זיי פירן אָן אז דער באגריף "פּויעטן" וואס ר' בנימין האָט גענוצט (אנשטאט דעם מער געווענליכן "פּייטן") און די טענה אז א סך פון זיינע ווערק זענען גענוצט געווארן אין מחזורים אין גריכנלאנד, אַנאַטאָליע און די באלקאנען, ווייזן אהין. | |||
אבער | אבער אנדערע געלערנטע ווייזן אויף זיין באצייכענונג אין "ספר הפרדס" (צוגעשריבן צו רש"י) ווי "עיר וקדיש זקננו ר' בנימין בר' שמואל מקוסטני זק"ל"{{הערה|{{היברובוקס|2=ספר הפרדס|3=8962|page=252|מקום הוצאה=בודאפעסט|שנת הוצאה=תרפ"ד|מו"ל=הרב עהרנרייך|עמ=רכט–רל}}}}, און אז ער ווערט דערמאנט אין א תשובה פון [[רבי שלמה לוריא]] אלס א בן־דור פון רש"י און [[רבי מאיר שליח ציבור]] פון ווירמייזא, וואס שטעלט אים צווישן די אשכנזים{{הערה|א.מ. הברמן, תולדות הפיוט והשירה, חלק ב', עמ' 226–227}}. רוב פון זיינע פּיוטים געפינען זיך אין דעם פראנצויזישן נוסח, וואס שטיצט א פראנצויזישן אפּשטאם{{הערה|שם=JE}}. | ||
==זיין | עזרא פליישר האט געהאלטן אז ער איז געווען אַן אשכנזישער הימנאָגראַף, וואס האט גע'חתמ'עט זיינע קאמפּאזיציעס מיט א נאמען־אַקראָסטיך אין קאמבינאציע מיט נעמען ווי "פייטן", "הסופר" אדער "המתרגם". | ||
==זיין ארבעט אלס פּייטן== | |||
ר' בנימין האט געשריבן פּיוטים בעיקר פאר די דריי רגלים (פסח, שבועות, סוכות) און ראש השנה, און איינצלנע פאר יום כיפור. עס איז צווייפלהאפטיג צי געוויסע ליטורגיעס וואס אנטהאלטן "בנימין" אין [[אקראסטיך|אַקראָסטיך]] זענען צו אים צוגעשריבן אדער צו זיין יונגערן בן־דור, רבי בנימין בן זרח{{הערה|שם=JE}}. | ר' בנימין האט געשריבן פּיוטים בעיקר פאר די דריי רגלים (פסח, שבועות, סוכות) און ראש השנה, און איינצלנע פאר יום כיפור. עס איז צווייפלהאפטיג צי געוויסע ליטורגיעס וואס אנטהאלטן "בנימין" אין [[אקראסטיך|אַקראָסטיך]] זענען צו אים צוגעשריבן אדער צו זיין יונגערן בן־דור, רבי בנימין בן זרח{{הערה|שם=JE}}. | ||
זיינע פּיוטים זענען קאָמפּאָנירט אין דעם סטיל פון די אלטע פּייטנים און זענען צומאל פון באדייטנדער קינסטלערישער חשיבות. א טייל פון זיינע פּיוטים זענען אריינגענומען אין "מחזור רומניא"{{הערה|{{יודאיקה|2=Benjamin ben Samuel Ha-Levi|לינק=https://www.encyclopedia.com/religion/encyclopedias-almanacs-transcripts-and-maps/benjamin-ben-samuel-ha-levi}}}}. | זיינע פּיוטים זענען קאָמפּאָנירט אין דעם סטיל פון די אלטע פּייטנים און זענען צומאל פון באדייטנדער קינסטלערישער חשיבות. א טייל פון זיינע פּיוטים זענען אריינגענומען אין "מחזור רומניא"{{הערה|{{יודאיקה|2=Benjamin ben Samuel Ha-Levi|לינק=https://www.encyclopedia.com/religion/encyclopedias-almanacs-transcripts-and-maps/benjamin-ben-samuel-ha-levi}}}}. | ||
עטליכע פארשער באמערקן אז זיין שפראך און סטיל אין זיינע פיוטים געווען ענליך צו דעם פון דעם פריערדיגן פייטן [[רבי אלעזר בירבי קליר]], אבער זיינע ווערק הייבן זיך נישט זעלטן צו דיכטערישער שיינקייט{{הערה|[[יום-טוב ליפמאן צונץ|לעאָפּאָלד צונץ]], ''[https://www.google.com/books/edition/Literaturgeschichte_der_synagogalen_Poes/l2BAAmBHjmYC?hl=en&gbpv=1&pg=PA115&printsec=frontcover Literaturgeschichte der synagogalen Poesie]'', pp 115-120}}. איינע פון ר' בנימין'ס קאמפּאזיציעס איז א לאנגע [[קרובה]] פאר שבועות וואס איז געווען באקאנט צו צונץ און רעקאנסטרואירט געווארן דורך ישראל דייווידזאן אין זיין "אוצר השירה והפיוט". די קרובה הייסט "ארוכה מארץ". עס ווערן אויך דערמאנט אנדערע פון זיינע פּיוטים מיט אַקראָסטיכן ווי "בנימן בר שמואל סופר". | |||
בנימין'ס בעפארצוגן [[אותיות דרבי עקיבא|רבי עקיבא'ס "אלף־בית"]], וואָס ער נוצט אין זיינע פּיוטים, ווייזט אויף א געוויסן נייגונג צו מיסטיק. | בנימין'ס בעפארצוגן [[אותיות דרבי עקיבא|רבי עקיבא'ס "אלף־בית"]], וואָס ער נוצט אין זיינע פּיוטים, ווייזט אויף א געוויסן נייגונג צו מיסטיק. | ||
==זיין ארבעט אלס | ==זיין ארבעט אלס תלמודישער אויטאריטעט== | ||
בנימין איז אויך | ר' בנימין איז אויך באטראכט געווארן אלס א גרויסער תלמודישער אויטאריטעט און איז אפט ציטירט געווארן דורך צייטגענאָסן. איינע פון זיינע פּסקים איז ציטירט דורך רבי יצחק הלוי, רש"י'ס רבי. אין דעם פּסק ווייזט ער די פארבינדונג צווישן מדרש און פּיוט, און ערקלערט אז ביידע האבן זייער אפּשטאם אין ציבורישע ליינונגען, און ציט דעם אויספיר אז די אפּאזיציע צו דאס אריינלייגן פּיוטים אין די תפילות איז אומבאגרינדעט. | ||
==זיין פאַרבינדונג מיט "ליבער קרובות"== | ==זיין פאַרבינדונג מיט "ליבער קרובות"== | ||
עס ווערט | עס ווערט דערמאנט א מאנוסקריפּט אין דער נאציאנאלער ביבליאטעק פון פראנקרייך, MS Lat 16558, וואס אנטהאלט לאטיינישע אויסצוגן פון העברעאישע הימען אונטערן טיטל "De Libro Krúbot" (פון בוך קרובות). עס ווערט פארגעלייגט אז דאס קען זיין א זאמלונג פון העברעאישע תפילות און פּאעמען וואס זענען געווען צוטריטליך פאר דעם איבערזעצער/קאפּיסט. עטליכע פון די הימען אין "ליבער קרובות" ווערן אידענטיפיצירט ווי קומענדיג פון ר' בנימין בר שמואל. די איבערזעצונגען זענען פּראָזאַאיש און פאקוסירן זיך אפט אויף טיילן וואס האבן געזאלט ווייזן אויף אידישע "אומזיניגקייט" אָדער "פאלשע גלויבונגען". אבער, טייל מאל זענען אויך גרעסערע טיילן פון זיינע קאמפּאזיציעס פארגעשטעלט געווארן. די קאָמפּילאַטאָרן פון "ליבער קרובות" זענען מסתמא געווען איבערראשט פון דער רייכער פאנטאזיע פון ר' בנימין'ס פּאָעזיע. | ||
==ביבליאגראפיע== | ==ביבליאגראפיע== | ||
*{{אוצר החכמה|שמעון גרשון ברנשטיין|פיוטים ופיטנים חדשים מהתקופה הביצנטינית|143399|page=45|שנת הוצאה=תש"א|עמ=44–57}} | *{{אוצר החכמה|שמעון גרשון ברנשטיין|פיוטים ופיטנים חדשים מהתקופה הביצנטינית|143399|page=45|שנת הוצאה=תש"א|עמ=44–57}} | ||
*{{אקדמיה|עזרא פליישר|אזהרות לר' בנימן (בן שמואל) פייטן|38275630|קבץ על יד|יא (כא, תשמ"ה), א, עמ' 75-1}} | *{{אקדמיה|עזרא פליישר|אזהרות לר' בנימן (בן שמואל) פייטן|38275630|קבץ על יד|יא (כא, תשמ"ה), א, עמ' 75-1}} | ||
*https:// | *{{היברובוקס|אהרן ראו|אמת ליעקב|36863|page=133|קעפל=קרובת "אגן הסהר"|מקום הוצאה=בערלין|שנת הוצאה=תרצ"ז|עמ=128–148|ספר היובל לכבוד הרב יעקב פריימאנן}} | ||
* Wout van Bekkum, [https://ddd.uab.cat/record/239942 The Latin Talmud and Liber Krúbot], ''The Talmud in Dispute During the High Middle Ages'', 2019, p. 171-218 | |||
*Davidson, Israel, [https://hdl.handle.net/2027/mdp.39015024589577?urlappend=%3Bseq=423%3Bownerid=13510798888514179-80 Thesaurus of Mediaeval Hebrew Poetry], vol. I, p. 347 | |||
*וינברגר, יהודה ליב. “[http://www.jstor.org/stable/23506687 שירים חדשים מהתקופה הביזאנטינית.]” Hebrew Union College Annual 43 (1972): 308–309. | |||
==רעפערענצן== | |||
{{רעפערענצן}} | |||