1,047
רעדאגירונגען
←אינהאלט און באדייט: פארברייטערט
(←אינהאלט און באדייט: רעדאגירונג) |
(←אינהאלט און באדייט: פארברייטערט) |
||
| שורה 18: | שורה 18: | ||
דער אפגאנער סידור, געשריבן אויף חיה-הויט פּארמעט אין זיין אריגינעלער בינדונג, ווערט באטראכט ווי דער עלטסטער באקאנטער געבונדענעם אידישן ספר. עס זענען שוין פון פריער געווען באקאנט עלטערע אידישע כתבים, אבער זיי זענען אלע אויף מגילות, א שטייגער ווי די [[מגילות ים המלח]]. דער מאנוסקריפּט איז דער עלטסטער סידור און דער עלטסטער הגדה וואס איז אנטדעקט געווארן. די ספר'ל ווייזט אויף דער עקזיסטענץ פון אידן אין אפגאניסטאן און לענגאויס די אור-אלטע [[זיידן שטראז|זיידן־שטראזן]] פאר א לענגערער צייט ווי היסטאריקער האבן פריער געגלויבט{{הערה|שם=VOA}}. | דער אפגאנער סידור, געשריבן אויף חיה-הויט פּארמעט אין זיין אריגינעלער בינדונג, ווערט באטראכט ווי דער עלטסטער באקאנטער געבונדענעם אידישן ספר. עס זענען שוין פון פריער געווען באקאנט עלטערע אידישע כתבים, אבער זיי זענען אלע אויף מגילות, א שטייגער ווי די [[מגילות ים המלח]]. דער מאנוסקריפּט איז דער עלטסטער סידור און דער עלטסטער הגדה וואס איז אנטדעקט געווארן. די ספר'ל ווייזט אויף דער עקזיסטענץ פון אידן אין אפגאניסטאן און לענגאויס די אור-אלטע [[זיידן שטראז|זיידן־שטראזן]] פאר א לענגערער צייט ווי היסטאריקער האבן פריער געגלויבט{{הערה|שם=VOA}}. | ||
דער ספר פון 50 זייטן אנטהאלט טעקסטן וואס זענען ווארשיינליך געשריבן געווארן פאר דער צייט פון [[רב עמרם גאון]], וועלכער האט מחבר געווען א "סדר תפילות של כל השנה" אין מיטן די 800ער יארן. עס איז איינגעטיילט אין זעקס פרקים, עס הייבט זיך אן מיט טיילן פון תפילת שחרית אריינגערעכנט [[ברוך שאמר]] נאכגעפאלגט מיט א גרויסע צאל פסוקים פון לויב, דערנאך איז דא אן אומבאוואוסטער [[קרובה]] באזירט אויף די פסוקים פון שיר השירים, באטיטלט אלס "מעמד דמטליא" [-קרובה פון סוכות], און א פיוט איבער אחרית הימים - א פּאָעטישע פאָרעם פון דעם [[ספר זרובבל]], דערנאך ערשיינט א חלק פון הגדה של פסח, וואס איז געשריבן געווארן פון די פארקערטע זייט{{הערה|1=[https://www.museumofthebible.org/newsroom/museum-of-the-bible-displays-world-s-oldest-jewish-prayerbook-12th-century-hebrew-bible-samaritan-scroll-first-edition-mishnah-with-rambam-and-more-at-israeli-embassy-s-annual-christian-solidarity-event Museum of the Bible Displays World's Oldest Jewish Prayerbook, 12th Century Hebrew Bible Samaritan Scroll, First Edition Mishnah With RamBam and More At Israeli Embassy's Annual Christian Solidarity Event], May 09, 2016 | Museum of the Bible}}, דארט ווערט געברענגט א לאנגע נסוח פון "בורא פרי הגפן" און א לאנגע קידוש אויף פסח וואס ווערן דעמאנט דורך [[רב סעדיה גאון]], און אַן אייגנארטיגע אפּטיילונג מיטן טיטל "ישועה בציון"{{הערה|שם=גרין}}{{הערה|1=https://www.instagram.com/museumofbible/p/DBPGnu8Jidy/}}. | דער ספר פון 50 זייטן אנטהאלט טעקסטן וואס זענען ווארשיינליך געשריבן געווארן פאר דער צייט פון [[רב עמרם גאון]], וועלכער האט מחבר געווען א "סדר תפילות של כל השנה" אין מיטן די 800ער יארן. עס איז איינגעטיילט אין זעקס פרקים, עס הייבט זיך אן מיט טיילן פון תפילת שחרית אריינגערעכנט [[ברוך שאמר]] נאכגעפאלגט מיט א גרויסע צאל פסוקים פון לויב, דערנאך איז דא אן אומבאוואוסטער [[קרובה]] באזירט אויף די פסוקים פון שיר השירים, באטיטלט אלס "מעמד דמטליא" [-קרובה פון סוכות], און א פיוט איבער אחרית הימים - א פּאָעטישע פאָרעם פון דעם [[ספר זרובבל]], דערנאך ערשיינט א חלק פון הגדה של פסח, וואס איז געשריבן געווארן פון די פארקערטע זייט{{הערה|1=[https://www.museumofthebible.org/newsroom/museum-of-the-bible-displays-world-s-oldest-jewish-prayerbook-12th-century-hebrew-bible-samaritan-scroll-first-edition-mishnah-with-rambam-and-more-at-israeli-embassy-s-annual-christian-solidarity-event Museum of the Bible Displays World's Oldest Jewish Prayerbook, 12th Century Hebrew Bible Samaritan Scroll, First Edition Mishnah With RamBam and More At Israeli Embassy's Annual Christian Solidarity Event], May 09, 2016 | Museum of the Bible}}, דארט ווערט געברענגט א לאנגע נסוח פון "בורא פרי הגפן" און א לאנגע קידוש אויף פסח וואס ווערן דעמאנט דורך [[רב סעדיה גאון]]{{הערה|זעט https://tablet.otzar.org/#/book/614047/p/45/t/0.363746464540185331234/fs/0/start/0/end/0/c}}, און אַן אייגנארטיגע אפּטיילונג מיטן טיטל "ישועה בציון"{{הערה|שם=גרין}}{{הערה|1=https://www.instagram.com/museumofbible/p/DBPGnu8Jidy/}}. | ||
עס זענען פארהאן פארשידענע האנטשריפטן אינעם כתב־יד, וואס ווייזן אז עטליכע מענטשן האבן זיך באטייליגט אין זיין שאפונג. דער כתב־יד אנטהאלט לשון-קודש, אראמיש און אידיש־פּערסישע שריפט. די פארקערטע אריענטירונג פון דער הגדה קען זיין ווייל עס איז געווען דער ערשטער טייל פונעם ספר, און די ליידיגע זייטן זענען געווען נויטיג פאר די שבת־שחרית{{הערה|שם=JNS1}}. די שפּראַך און דער נוסח ווייזן אויף א צענטראל־אזיאטישן אריגין, מסתמא צווישן אפגאניסטאן, איראן, איראק, אוזבעקיסטאן און מערב־כינע, און איז געווען אונטער דער אינטעלעקטועלער השפּעה פון די גאונים אין דער געגנט פון באגדאד{{הערה|[https://collections.museumofthebible.org/artifacts/25290-afghanistan-liturgical-quire Afghanistan Liturgical Quire], Museum of the Bible}}. דער כתב־יד גיט א בליק אין די פריע ליטורגישע טראדיציעס, אפילו פאר דער סטאנדארדיזאציע פון סידורים דורך גאונים ווי רב עמרם גאון. | עס זענען פארהאן פארשידענע האנטשריפטן אינעם כתב־יד, וואס ווייזן אז עטליכע מענטשן האבן זיך באטייליגט אין זיין שאפונג. דער כתב־יד אנטהאלט לשון-קודש, אראמיש און אידיש־פּערסישע שריפט. די פארקערטע אריענטירונג פון דער הגדה קען זיין ווייל עס איז געווען דער ערשטער טייל פונעם ספר, און די ליידיגע זייטן זענען געווען נויטיג פאר די שבת־שחרית{{הערה|שם=JNS1}}. די שפּראַך און דער נוסח ווייזן אויף א צענטראל־אזיאטישן אריגין, מסתמא צווישן אפגאניסטאן, איראן, איראק, אוזבעקיסטאן און מערב־כינע, און איז געווען אונטער דער אינטעלעקטועלער השפּעה פון די גאונים אין דער געגנט פון באגדאד{{הערה|[https://collections.museumofthebible.org/artifacts/25290-afghanistan-liturgical-quire Afghanistan Liturgical Quire], Museum of the Bible}}. דער כתב־יד גיט א בליק אין די פריע ליטורגישע טראדיציעס, אפילו פאר דער סטאנדארדיזאציע פון סידורים דורך גאונים ווי רב עמרם גאון. | ||