אונטערשייד צווישן ווערסיעס פון "אגרת השבת"

2,690 בייטן צוגעלייגט , פֿאַר 8 חדשים

ק

אוועקגענומען קאַטעגאָריע:פיוטים; צוגעלייגט קאַטעגאָריע:דיכטונג דורך HotCat

בדוקי עריכות אוטומטית, אינטערפעיס רעדאקטארן, אינטערפעיס אדמיניסטראַטאָרן, סיסאפן, מייבאים, מעדכנים, מייבא, אספקלריה רעדאקטארן

46,371

רעדאגירונגען

@@ שורה 12: / שורה 12: @@
 == הינטערגרונט ==
-דער אבן עזרא איז אריבער גאר א שטורמיש לעבן וואס האט געברענגט דערצו אז ער איז אלץ געווען אונטערוועגנס, גייענדיג פון איין לאנד צום צווייטן. אין יעדן ארט וואו ער איז אנגעקומען האט ער מרביץ תורה געווען פאר תלמידים, און געשריבן חיבורים אויף פארשידענע מקצועות התורה. זיין ערשטע וואנדערונג האט פאסירט אין דער תקופה ווען די [[איסלאם|מוסולמענער]] האבן געשטעלט א ווידערשטאנד און איבערגענומען די מאכט אין [[שפאניע]], צווינגנדיג אים צו פארלאזן זיין געבורט-שטאט טאלידאנא, פון וואו ער איז אנגעקומען קיין [[רוים]], איטאליע.
+[[טעקע:Psalterium-Ibn-Ezra.jpeg|קליין|אן אילוסטראציע פון אבן עזרא (צענטער) ווי ער ניצט אן אסטראלאב.]]
+דער אבן עזרא איז אריבער א שטורמיש לעבן וואס האט געברענגט דערצו אז ער איז אלץ געווען אונטערוועגנס, גייענדיג פון איין לאנד צום צווייטן. אין יעדן ארט וואו ער איז אנגעקומען האט ער מרביץ תורה געווען פאר תלמידים, און געשריבן חיבורים אויף פארשידענע מקצועות התורה. זיין ערשטע וואנדערונג האט פאסירט אין דער תקופה ווען די [[איסלאם|מוסולמענער]] האבן געשטעלט א ווידערשטאנד און איבערגענומען די מאכט אין [[שפאניע]], צווינגנדיג אים צו פארלאזן זיין געבורט-שטאט טאלעדא, פון וואו ער איז אנגעקומען קיין [[רוים]], איטאליע.
 א צייט שפעטער איז ער ווייטער געגאנגען צו דער שטאט לוקא, פון דארט האט ער פארגעזעצט קיין מאנטובה, און ווייטער קיין וויראנא, שטעט וועלכע געפינען זיך אין [[איטאליע]]. פון דארט האט ער זיך אריבערגעצויגן צו דער שטאט בעדרש (היינט באקאנט אלס בזייא) אין [[פראנקרייך]]. שפעטער איז ער ווייטער געגאנגען קיין נארבונא, און קיין רודוס, אין דרום פראנקרייך.
@@ שורה 34: / שורה 35: @@
 {{פענסטערל
-|רוחב = 36%
+|רוחב = auto
 |כותרת = בריוו פון שבת צום אבן עזרא
 |יישור = center
@@ שורה 40: / שורה 41: @@
 |מקור = הקדמת '''אגרת השבת'''
 }}
+[דער נוסח פונעם בריוו פונעם שבת:]
+''איך שבת בין דער קרוין פון דעם אידישן דת, דער פערטער פון די עשרת הדברות''
+''צווישן דעם אויבערשטן און זיינע קינדער בין איך א צייכן, אן אייביגער בונד אויף אלע דורות''
+''מיט מיר האט גא-ט געענדיגט אלע זיינע מעשים, אזוי ווי עס שטייט אין ספר בראשית''
+''אינעם טאג פון שבת איז נישט געפאלן קיין מן, ס'זאל זיין א צייכן פאר אונזערע עלטערן [אז שבת איז א הייליגער טאג]''
+''איך בין א פארגעניגן פאר די לעבעדיגע, און א רו טאג פאר די באערדיגטע (די נשמות אין גיהנום ווערן נישט געשטראפט שבת)''
+''איך בין א פרייד פאר מענער און פרויען, און ס'פרייען זיך אין מיר יונג און אלט''
+''ס'קלאגן נישט אין מיר די אבלים, און מ'איז נישט מספיד אין מיר [אפילו] צדיקים''
+''א מנוחה געפינען די קנעכט אין דינסטן, אין די גרים אין די אידישע שטעט''
+''אלע זייערע בהמות רוען, ווי פערדן, אייזלען, און אקסן''
+''יעדער פארשטענדליכער מאכט קידוש אויף וויין, און ס'מאכן הבדלה די וואס זענען חשוב ווי נזירים''
+''יעדן טאג קען מען טרעפן די טויערן פון פארשטאנד, אבער אין דעם טאג זענען אפן הונדערט טויערן''
+''ער איז מכובד נישט צו טון וואכנדיגע באשעפטיגונגען און רעדן וואכנדיגע זאכן''
+''איך היט דיך אלע דיינע טעג, וויבאלד דו היטסט מיך שטארק פון יונגווייז אן''
+''[אבער] אויף דיין עלטער ביסטו נכשל געווארן בשוגג, אז ס'זענען געברענגט געווארן צו דיין הויז ספרים''
+''וואס דארט שטייט צו פארשוועכן די נאכט פון שבת, און ווי אזוי קענסטו שווייגן און נישט מאכן א נדר''
+''צו שרייבן א בריוו מיט'ן אמת'ן וועג און עס שיקן צו אלע אידן''
 דער שליח פונעם שבת האט אויסגערופן צו מיר: "ס'איז דערציילט געווארן פאר'ן שבת אז דיינע תלמידים האבן נעכטן געברענגט צו דיין הויז ספרים פירושים אויף דער תורה, און דארט שטייט אז מ'מעג מחלל זיין די נאכט פון שבת. דעריבער גארטל אן דיינע לענדן פאר'ן כבוד פון שבת, מלחמה צו האלטן א תורה'דיגע מלחמה מיט די פיינט פונעם שבת און נישט שוינען קיינעמס כבוד!"
@@ שורה 69: / שורה 104: @@
 דער חיבור 'אגרת השבת' איז לאנגע יארן בלויז געווען פארשריבן אין אייניגע כתבי ידות. דאס איז געגאנגען צום דרוק צום ערשטן מאל אין ה'תנ"א, אין פראנקפורט דאדר, צום סוף פונעם צווייטער דרוק פונעם שלחן ערוך האר"י, און ווידעראמאל מיטן שלחן ערוך האר"י צען יאר שפעטער אין אמסטערדאם און אזוי ווייטער אין די קומענדיגע מדורות.
-נאך וואס דער שלחן ערוך האר"י איז פארשפרייט געווארן זענען אבער געווען גדולי ישראל וועלכע האבן אפגעלייקנט דעם ניי-געדרוקטן 'אגרת השבת', אז דאס איז זיכער נישט פונעם אבן עזרא, ווי דער חיד"א ברענגט אין 'שם הגדולים'{{הערה|אות א'}},
+נאך וואס דער שלחן ערוך האר"י איז פארשפרייט געווארן זענען אבער געווען גדולי ישראל וועלכע האבן אפגעלייקנט דעם ניי-געדרוקטן 'אגרת השבת', אז דאס איז זיכער נישט פונעם אבן עזרא, ווי דער חיד"א ברענגט אין 'שם הגדולים'{{הערה|אות א'}}.
-דער אור החיים הק' ברענגט די מעשה אין [[פרשת קדושים]].
+דער אור החיים הק' ברענגט די מעשה אין [[פרשת קדושים]]{{הערה|{{תנ"ך|ויקרא|יט|ג|מפרש=אור החיים}}}}.
-רבי יצחק יעקב פון ביאלא איז געווען מורא'דיג מקושר מיט קדושת השבת. ער האט אמאל ערקלערט אז דאס איז וויבאלד ער איז געבוירן אין שבת, י"ד טבת, דער טאג וואס די שבת האט געשיקט דעם בריוו צום אבן עזרא.
+רבי יצחק יעקב פון ביאלא איז געווען מורא'דיג מקושר מיט קדושת השבת. ער האט אמאל ערקלערט אז דאס איז וויבאלד ער איז געבוירן אין שבת, י"ד טבת, דער טאג וואס די שבת האט געשיקט דעם בריוו צום אבן עזרא{{מקור}}.
 == מוזיק ==
@@ שורה 94: / שורה 129: @@
 [[קאַטעגאָריע:שבת]]
 [[קאַטעגאָריע:ספרי ראשונים]]
-[[קאַטעגאָריע:פיוטים]]
+[[קאַטעגאָריע:דיכטונג]]
 [[he:אגרת השבת]]

אונטערשייד צווישן ווערסיעס פון "אגרת השבת"

אגרת השבת (זעט מקור)

רעוויזיע פון 22:29, 10 מערץ 2025