בדוקי עריכות אוטומטית, אינטערפעיס רעדאקטארן, אינטערפעיס אדמיניסטראַטאָרן, סיסאפן, מייבאים, מעדכנים, מייבא, אספקלריה רעדאקטארן
46,368
רעדאגירונגען
ק (מקור איז אין אליצור (diffedit)) |
אין תקציר עריכה |
||
| שורה 1: | שורה 1: | ||
{{דעסקריפציע|ארץ ישראל'דיגער פייטן}} | {{דעסקריפציע|ארץ ישראל'דיגער פייטן}} | ||
{{אישיות|בילד=רבי אלעזקר הליר, דאנציגערקראהן.jpg}} | {{אישיות|בילד=רבי אלעזקר הליר, דאנציגערקראהן.jpg}} | ||
[[טעקע:מחזור קרובות היידנהיים.jpg|קליין|בלאט פון א מחזור ארויסגעגעבן דורך [[רבי וואלף היידנהיים]], מיט אן | [[טעקע:מחזור קרובות היידנהיים.jpg|קליין|בלאט פון א מחזור ארויסגעגעבן דורך [[רבי וואלף היידנהיים]], מיט אן אויסגעטראכטן פּאָרטרעט פון רבי אלעזר הקליר]] | ||
'''רבי אלעזר בירבי קליר'''{{הערה|אויך '''קיליר'''. {{אוצר החכמה|רבי וואלף היידנהיים|מחזור רעדלהיים, סוכות|179443||page=239}} <small>([https://www.google.com/books/edition/ה_פיוטים_והפייטנים/bHAjkF-KPncC?hl=en&gbpv=1&pg=PP9&printsec=frontcover גוגל])</small>}} (אדער '''רבי אלעזר הקליר''') איז געווען פון די ערשטע און דער גרעסטער [[פיוט|פייטן]] ביי כלל ישראל. ער האט געוואוינט אין [[ארץ ישראל]], און איז געווען א תלמיד פון דעם פייטן [[יניי]]{{הערה|כתב יד פון [[רבי אפרים מבונא]], {{אוצר החכמה|מנחם זולאי|פיוטי יניי|181558|page=10|מקום הוצאה=בערלין|שנת הוצאה=תחר"ץ}}}}{{הערה|דער [[רמב"ן]] רופט קליר "דער ערשטער פייטן". [https://rif.alhatorah.org/Parshan/Ramban_Milchamot_HaShem_Rif/Yoma/1a מלחמות ה', יומא דף א עמוד א].}}, און האט פארפאסט הונדערטער [[פיוט]]ים צו זאגן ביים דאווענען און אנדערע געלעגנהייטן. א גרויס טייל פון זיי זענען אריין אין דעם נוסח התפילה אין די [[מחזור]]ים פון נוסח [[אשכנזים|אשכנז]], צרפת, איטאליע און ראמאַניאָטע. אין דער [[קאירא גניזה]] האט מען געפונען נאך א גרויסן צאל פיוטים פון אים וואס זענען נישט געווען באקאנט ביז דאן. | '''רבי אלעזר בירבי קליר'''{{הערה|אויך '''קיליר'''. {{אוצר החכמה|רבי וואלף היידנהיים|מחזור רעדלהיים, סוכות|179443||page=239}} <small>([https://www.google.com/books/edition/ה_פיוטים_והפייטנים/bHAjkF-KPncC?hl=en&gbpv=1&pg=PP9&printsec=frontcover גוגל])</small>}} (אדער '''רבי אלעזר הקליר''') איז געווען פון די ערשטע און דער גרעסטער [[פיוט|פייטן]] ביי כלל ישראל. ער האט געוואוינט אין [[ארץ ישראל]], און איז געווען א תלמיד פון דעם פייטן [[יניי]]{{הערה|כתב יד פון [[רבי אפרים מבונא]], {{אוצר החכמה|מנחם זולאי|פיוטי יניי|181558|page=10|מקום הוצאה=בערלין|שנת הוצאה=תחר"ץ}}}}{{הערה|דער [[רמב"ן]] רופט קליר "דער ערשטער פייטן". [https://rif.alhatorah.org/Parshan/Ramban_Milchamot_HaShem_Rif/Yoma/1a מלחמות ה', יומא דף א עמוד א].}}, און האט פארפאסט הונדערטער [[פיוט]]ים צו זאגן ביים דאווענען און אנדערע געלעגנהייטן. א גרויס טייל פון זיי זענען אריין אין דעם נוסח התפילה אין די [[מחזור]]ים פון נוסח [[אשכנזים|אשכנז]], צרפת, איטאליע און ראמאַניאָטע. אין דער [[קאירא גניזה]] האט מען געפונען נאך א גרויסן צאל פיוטים פון אים וואס זענען נישט געווען באקאנט ביז דאן. | ||
| שורה 13: | שורה 13: | ||
===ביי די ראשונים=== | ===ביי די ראשונים=== | ||
אסאך [[ראשונים]] שרייבן אז רבי אליעזר האט געלעבט אין די צייטן פון די [[תנאים]]. [[רבינו תם]] איז מצדד אז ער איז דער תנא [[רבי אלעזר ברבי שמעון]], אויף וועמען דער [[מדרש]]{{הערה|{{היברובוקס|באבער (רעדאקטאר)|פסיקתא|14056|page=410|עמ=קעט, א}}; {{רבה|ויקרא|ל}}; {{רבה|שיר השירים|ג|ו}}}} זאגט אז ער איז געווען א "פייטן"{{הערה|נאמען=בעתס|{{בבלי|חגיגה|יג|א|מפרש=תוספות|ד"ה=ורגלי}}{{ביאור|די גמרא דארט אין חגיגה זאגט, אז דער מרחק צו גיין פון די ערד ביזן הימל איז א מהלך ת"ק שנה. און אזוי אויך די רגלי החיות פאר זיך איז אויך א מהלך פון ת"ק שנה. ברענגט דארט תוס' דעם פיוט פון ר' אלעזר הקליר וואס זאגט, אז די רגלי החיות זענען א מהלך תקט"ו שנה. תוס' זאגט אויף דעם אז עס זענען דא אזעלכע וואס ווילן טוישן דעם לשון הפיוט און אראפנעמען די ט"ו שנה, כדי אז עס זאל שטימען מיט די גמרא. אויף דעם זאגט אבער תוס' אז עס פעלט זיך נישט אויס, וויבאלד רבי אלעזר הקליר איז געווען א תנא און טאקע נישט קיין צווייטער ווי התנא רבי אלעזר בן רבי שמעון און ווי מיר ווייסן האט ער געוואוינט אין ארץ ישראל. און תוס' ברענגט אראפ א ירושלמי וואו מיר זעען אז די תנאים פון ירושלים האבן געלערנט אז די רגלי החיות זענען א מהלך פון תקט"ו אמות. און ממילא איז פארשטענדליך פארוואס אין פיוט פון רבי אלעזר שרייבט ער כדברי התלמוד ירושלמי.}}}}. דאס איז אויך געברענגט בשמו אין [[מחזור ויטרי]]{{הערה|שם=ויטרי|מחזור ויטרי, {{שיתופתא|Machzor_Vitry,_Laws_of_Rosh_HaShanah/325|סי' שכה}}}}, [[אור זרוע]]{{הערה|אור זרוע, הלכות ק"ש {{שיתופתא|Ohr_Zarua,_Volume_I/19|סימן יט}}}}, און [[שבלי הלקט]]{{הערה|1=שבלי הלקט, {{שיתופתא|Shibbolei_HaLeket/28|סימן כח}}}}. אזוי שרייבן אויך דער רא"ש{{הערה|פסקי הרא"ש ברכות {{על התורה||פרק ה סי' כא|Rosh_Berakhot_5}} שטייט "ויש אומרים שתנא הוא", זעט דארט אין מעדני יום טוב סק"ה}}, [[רבי יהודה שירליאון|תוס' ר' יהודה החסיד]]{{הערה|{{אוצר החכמה|רבי יהודה שירליאון|תוספות רבינו יהודה שירלאון|193|page=139|עמ=ברכות יא, א}}}}, אבודרהם{{הערה|1=אבודרהם פרק ט' ב'}}, און הגהות מיימוניות {{הערה|הגהות מיימוניות, תפילה, פרק ו' ג'}}. דער [[רשב"א]] שרייבט אז ער איז [[רבי אלעזר בן ערך]], לכאורה לויט אן אנדערע גירסא וואס ער האט געהאט אינעם מדרש{{הערה|נאמען=רשבא|{{היברובוקס|2=שו"ת הרשב"א|3=14649|page=216|באנד=א|לינק טעקסט=תס"ט}}}}. די ראשונים טוען מיט דעם אפשלאגן די הלכה'דיגע טענות וואס זענען ארויפגעברענגט געווארן קעגן דאס זאגן פיוטים אינמיטן דאווענען{{הערה|שם=בעתס}}{{הערה|נאמען=רשבא}}. | אסאך [[ראשונים]] שרייבן אז רבי אליעזר האט געלעבט אין די צייטן פון די [[תנאים]]. [[רבינו תם]] איז מצדד אז ער איז דער תנא [[רבי אלעזר ברבי שמעון]], אויף וועמען דער [[מדרש]]{{הערה|{{היברובוקס|באבער (רעדאקטאר)|פסיקתא|14056|page=410|עמ=קעט, א}}; {{רבה|ויקרא|ל}}; {{רבה|שיר השירים|ג|ו}}}} זאגט אז ער איז געווען א "פייטן"{{הערה|נאמען=בעתס|{{בבלי|חגיגה|יג|א|מפרש=תוספות|ד"ה=ורגלי}}{{ביאור|די גמרא דארט אין חגיגה זאגט, אז דער מרחק צו גיין פון די ערד ביזן הימל איז א מהלך ת"ק שנה. און אזוי אויך די רגלי החיות פאר זיך איז אויך א מהלך פון ת"ק שנה. ברענגט דארט תוס' דעם פיוט פון ר' אלעזר הקליר וואס זאגט, אז די רגלי החיות זענען א מהלך תקט"ו שנה. תוס' זאגט אויף דעם אז עס זענען דא אזעלכע וואס ווילן טוישן דעם לשון הפיוט און אראפנעמען די ט"ו שנה, כדי אז עס זאל שטימען מיט די גמרא. אויף דעם זאגט אבער תוס' אז עס פעלט זיך נישט אויס, וויבאלד רבי אלעזר הקליר איז געווען א תנא און טאקע נישט קיין צווייטער ווי התנא רבי אלעזר בן רבי שמעון און ווי מיר ווייסן האט ער געוואוינט אין ארץ ישראל. און תוס' ברענגט אראפ א ירושלמי וואו מיר זעען אז די תנאים פון ירושלים האבן געלערנט אז די רגלי החיות זענען א מהלך פון תקט"ו אמות. און ממילא איז פארשטענדליך פארוואס אין פיוט פון רבי אלעזר שרייבט ער כדברי התלמוד ירושלמי.}}}}. דאס איז אויך געברענגט בשמו אין [[מחזור ויטרי]]{{הערה|שם=ויטרי|מחזור ויטרי, {{שיתופתא|Machzor_Vitry,_Laws_of_Rosh_HaShanah/325|סי' שכה}}}}, [[אור זרוע]]{{הערה|אור זרוע, הלכות ק"ש {{שיתופתא|Ohr_Zarua,_Volume_I/19|סימן יט}}}}, און [[שבלי הלקט]]{{הערה|1=שבלי הלקט, {{שיתופתא|Shibbolei_HaLeket/28|סימן כח}}}}. אזוי שרייבן אויך דער רא"ש{{הערה|פסקי הרא"ש ברכות {{על התורה||פרק ה סי' כא|Rosh_Berakhot_5}} שטייט "ויש אומרים שתנא הוא", זעט דארט אין מעדני יום טוב סק"ה}}, [[רבי יהודה שירליאון|תוס' ר' יהודה החסיד]]{{הערה|{{אוצר החכמה|רבי יהודה שירליאון|תוספות רבינו יהודה שירלאון|193|page=139|עמ=ברכות יא, א}}}}, אבודרהם{{הערה|1=אבודרהם פרק ט' ב'}}, און הגהות מיימוניות{{הערה|הגהות מיימוניות, תפילה, פרק ו' ג'}}. דער [[רשב"א]] שרייבט אז ער איז [[רבי אלעזר בן ערך]], לכאורה לויט אן אנדערע גירסא וואס ער האט געהאט אינעם מדרש{{הערה|נאמען=רשבא|{{היברובוקס|2=שו"ת הרשב"א|3=14649|page=216|באנד=א|לינק טעקסט=תס"ט}}}}. די ראשונים טוען מיט דעם אפשלאגן די הלכה'דיגע טענות וואס זענען ארויפגעברענגט געווארן קעגן דאס זאגן פיוטים אינמיטן דאווענען{{הערה|שם=בעתס}}{{הערה|נאמען=רשבא}}. | ||
אויך [[רבי חיים וויטאל]] ברענגט אין שער הכוונות אז ער האט געהערט אין נאמען פון זיין רבי'ן דער [[אר"י]] אז דער קליר איז רבי אלעזר בר' שמעון{{הערה|{{ספריא|2=שער הכוונות|3=Sha'ar_HaKavanot%2C_Sermons_on_Aleinu_and_the_Prayer_Formula.1.1|4=דרושי עלינו לשבח ונוסח התפילה, א׳|5=ניין}}}}. דער [[יעב"ץ]] ברענגט אין נאמען פון אר"י אז ער איז געווען א [[גלגול נשמות|גלגול]] פון ר' אלעזר ברבי שמעון{{הערה|קולן של סופרים (חגיגה יג.) דער [[חיד"א]] ברענגט עס אין זיין נאמען, אין מחזיק ברכה או"ח קיב, יג}}. דער [[רבי חיים אלעזר שפירא|מנחת אלעזר]] באמערקט אבער אז פון דער לשון האר"י איז משמע אז עס איז יא ממש ער{{הערה|{{היברובוקס|רבי חיים אלעזר שפירא|שו"ת מנחת אלעזר|3=4745|page=49|לינק טעקסט=סימן יא}}}}. | אויך [[רבי חיים וויטאל]] ברענגט אין שער הכוונות אז ער האט געהערט אין נאמען פון זיין רבי'ן דער [[אר"י]] אז דער קליר איז רבי אלעזר בר' שמעון{{הערה|{{ספריא|2=שער הכוונות|3=Sha'ar_HaKavanot%2C_Sermons_on_Aleinu_and_the_Prayer_Formula.1.1|4=דרושי עלינו לשבח ונוסח התפילה, א׳|5=ניין}}}}. דער [[יעב"ץ]] ברענגט אין נאמען פון אר"י אז ער איז געווען א [[גלגול נשמות|גלגול]] פון ר' אלעזר ברבי שמעון{{הערה|קולן של סופרים (חגיגה יג.) דער [[חיד"א]] ברענגט עס אין זיין נאמען, אין מחזיק ברכה או"ח קיב, יג}}. דער [[רבי חיים אלעזר שפירא|מנחת אלעזר]] באמערקט אבער אז פון דער לשון האר"י איז משמע אז עס איז יא ממש ער{{הערה|{{היברובוקס|רבי חיים אלעזר שפירא|שו"ת מנחת אלעזר|3=4745|page=49|לינק טעקסט=סימן יא}}}}. | ||
| שורה 38: | שורה 38: | ||
===מאדערנע חוקרים=== | ===מאדערנע חוקרים=== | ||
מיט'ן אנטדעקן די [[קאירא גניזה]], וועלכע האט אנטהאלטן פיל פון קליר'ס פיוטים, אויך אזוינע וואס זענען נישט געווען באקאנט ביז היינט האבן די חוקרים באקומען מער אינפארמאציע איבער דער קליר<!-- , און צוזאמען מיט דעם איז אפגעפרעגט געווארן די הנחה אז גראמען איז געקומען צו לשון־קודש דורך אראביש{{מקור}} -->. אין די פיוטים זעט מען אז ער האט זיך געפירט מיט די שפעטערדיגע מנהגים פון א"י וואס זענען געווען מער נוטה צו מנהג בבל. אין [[מערבית]] אויף [[ראש השנה]] וואס פאלט אויס אום [[שבת]] האט ער צוגעענדיגט ביי 'ברכת גאולה' אזוי ווי די בבלי'שע חתימה 'גאל ישראל', אנשטאט נוסח ארץ ישראל צו ענדיגן 'צור ישראל וגואלו'{{הערה|זעט {{צ-זשורנאל|פליישער|פיוט על סדרי התקיעה בשופר בארץ-ישראל בראש-השנה ושבת|תרביץ|א|עמ=66|סדרה=נד|שנת הוצאה=תשמ"ה|JSTOR=23596090}}, הערה 14.}}, און ווי עס זעט אויס האט ער באזירט זיינע פיוטים אויף די סדר פון [[קריאת התורה]] וואס מען ענדיגט די תורה איינמאל א יאר, אנשטאט איין מאל אין דריי יאר ווי עס איז געווען איינגעפירט אין ארץ ישראל{{הערה|זעט אויך: חיים סיימונס, "[https://chaimsimons.net/parshiot.pdf הבדלים בקריאת הפרשיות בין בני א"י ובין בני חו"ל]", '''סיני''' קו (1990), זייט לד}}. | מיט'ן אנטדעקן די [[קאירא גניזה]], וועלכע האט אנטהאלטן פיל פון קליר'ס פיוטים, אויך אזוינע וואס זענען נישט געווען באקאנט ביז היינט האבן די חוקרים באקומען מער אינפארמאציע איבער דער קליר<!--, און צוזאמען מיט דעם איז אפגעפרעגט געווארן די הנחה אז גראמען איז געקומען צו לשון־קודש דורך אראביש{{מקור}} -->. אין די פיוטים זעט מען אז ער האט זיך געפירט מיט די שפעטערדיגע מנהגים פון א"י וואס זענען געווען מער נוטה צו מנהג בבל. אין [[מערבית]] אויף [[ראש השנה]] וואס פאלט אויס אום [[שבת]] האט ער צוגעענדיגט ביי 'ברכת גאולה' אזוי ווי די בבלי'שע חתימה 'גאל ישראל', אנשטאט נוסח ארץ ישראל צו ענדיגן 'צור ישראל וגואלו'{{הערה|זעט {{צ-זשורנאל|פליישער|פיוט על סדרי התקיעה בשופר בארץ-ישראל בראש-השנה ושבת|תרביץ|א|עמ=66|סדרה=נד|שנת הוצאה=תשמ"ה|JSTOR=23596090}}, הערה 14.}}, און ווי עס זעט אויס האט ער באזירט זיינע פיוטים אויף די סדר פון [[קריאת התורה]] וואס מען ענדיגט די תורה איינמאל א יאר, אנשטאט איין מאל אין דריי יאר ווי עס איז געווען איינגעפירט אין ארץ ישראל{{הערה|זעט אויך: חיים סיימונס, "[https://chaimsimons.net/parshiot.pdf הבדלים בקריאת הפרשיות בין בני א"י ובין בני חו"ל]", '''סיני''' קו (1990), זייט לד}}. | ||
די חוקרים לערנען אפ אסאך לשונות אין זיינע פיוטים אז זיי באציען זיך צו די [[ביזאנטישע אימפעריע|ביזאנטישע קריסטן]] וועלכע געוועלטיגן אין ארץ ישראל, און אינאיינעם מיט'ן אפשאצן די סטיל פון זיינע פיוטים איז אנגענומען אז ער האט געלעבט בערך אין די תקופה פון די [[רבנן סבוראי]] אדער די ערשטע [[גאונים]] (6טער אדער 7טער י"ה). אין פארגאנגענהייט איז געווען פארשפרייט די דעה אז ער האט געלעבט פאר די אקופאציע פון די [[אראבער]] וואס האבן איבערגענומען ארץ ישראל פון די ביזאנטן אין יאר ד'שצ"ח (638 למס'), וויבאלד עס ווערן נישט דערמאנט קיין אראבער אין זיינע פיוטים. מיט די יארן זענען יא געפונען געווארן אויך אייניגע דערמאנונגען פון אראבער אין געוויסע פיוטים{{הערה|זעט צום ביישפיל: {{צ-זשורנאל|עזרא פליישער|לוח מועדי השנה בפיוט לר' אלעזר בירבי קיליר|תרביץ|נב [ב] (טבת תשמ"ג)|עמ=254–257|JSTOR=23595971}}.}}, און לויט דעם נעמט מען אן אז די אראבישע אקופאציע איז פארגעקומען סוף ימיו{{הערה|{{צ-בוך|מחבר=שולמית אליצור|נאמען=סוד משלשי קודש|מקום הוצאה=ירושלים|מו"ל=האיגוד העולמי למדעי היהדות|שנת הוצאה=תשע"ט|עמ=697–703|ISBN=9789657418109}}}}. אלזא האט ער געלעבט אין ענדע פון דער תקופה וואס די [[ביזאנטישע אימפעריע]] האט געוועלטיגט אין ארץ ישראל און די ערשטע יארן פון די [[מוסלמענער]] הערשאפט אויף ארץ ישראל, ארום אנהייב פונעם 7טער יארהונדערט. | די חוקרים לערנען אפ אסאך לשונות אין זיינע פיוטים אז זיי באציען זיך צו די [[ביזאנטישע אימפעריע|ביזאנטישע קריסטן]] וועלכע געוועלטיגן אין ארץ ישראל, און אינאיינעם מיט'ן אפשאצן די סטיל פון זיינע פיוטים איז אנגענומען אז ער האט געלעבט בערך אין די תקופה פון די [[רבנן סבוראי]] אדער די ערשטע [[גאונים]] (6טער אדער 7טער י"ה). אין פארגאנגענהייט איז געווען פארשפרייט די דעה אז ער האט געלעבט פאר די אקופאציע פון די [[אראבער]] וואס האבן איבערגענומען ארץ ישראל פון די ביזאנטן אין יאר ד'שצ"ח (638 למס'), וויבאלד עס ווערן נישט דערמאנט קיין אראבער אין זיינע פיוטים. מיט די יארן זענען יא געפונען געווארן אויך אייניגע דערמאנונגען פון אראבער אין געוויסע פיוטים{{הערה|זעט צום ביישפיל: {{צ-זשורנאל|עזרא פליישער|לוח מועדי השנה בפיוט לר' אלעזר בירבי קיליר|תרביץ|נב [ב] (טבת תשמ"ג)|עמ=254–257|JSTOR=23595971}}.}}, און לויט דעם נעמט מען אן אז די אראבישע אקופאציע איז פארגעקומען סוף ימיו{{הערה|{{צ-בוך|מחבר=שולמית אליצור|נאמען=סוד משלשי קודש|מקום הוצאה=ירושלים|מו"ל=האיגוד העולמי למדעי היהדות|שנת הוצאה=תשע"ט|עמ=697–703|ISBN=9789657418109}}}}. אלזא האט ער געלעבט אין ענדע פון דער תקופה וואס די [[ביזאנטישע אימפעריע]] האט געוועלטיגט אין ארץ ישראל און די ערשטע יארן פון די [[מוסלמענער]] הערשאפט אויף ארץ ישראל, ארום אנהייב פונעם 7טער יארהונדערט. | ||
| שורה 58: | שורה 58: | ||
רבי אלעזר הקליר האט מחבר געווען הונדערטער פארשידענע פיוטים, פאר אלע ימים טובים (אמאל מער ווי איינס פארן זעלבן יום-טוב), פאר די ספעציעלע שבתים, פאר יומא דפגרא'ס, און פאר די תעניתים. דער עיקר ווערק זיינע זענען אינעם געביט פון [[קרובה]], דאס הייסט, פיוטים אויף [[חזרת הש"ץ]]{{הערה|שולמית אליצור, '''סוד משלשי קודש: הקדושתא מראשיתה ועד ימי אלעזר בירבי קליר''', ירושלים תשע"ט, עמ' 5.}}. זיינע פיוטים נעמען ארום אלע סארטן קרובות: א גרויסער צאל [[קדושתא|קדושתות]] פאר שחרית אין ימים טובים און ספעציעלע שבתים (ארבע פרשיות, שבע דנחמתא, און נאך), ווי אויך פאר מוסף ראש השנה און אלע תפילות פון יום כיפור; [[שבעתא|שבעתות]] פאר די הויכע שמונה עשרה פון מוסף, מנחה און מעריב (ווען מען פלעגט נישט זאגן קיין [[קדושה]]) פון שבתים און יום-טובים; [[קרובה|קרובות]] פאר די 18 ברכות פון שמונה עשרה פון די יומי דפגרא ([[פורים]], [[תשעה באב]], [[י"ז בתמוז]], און נאך); און קדושתות י"ח פאר וואכנדיגע טעג אין וועלכע קדושה פלעגט געזאגט ווערן ([[חנוכה]], [[הושענא רבה]]){{הערה|זעט באריכות: {{אוצר החכמה|שולמית אליצור|תרביץ|182813|page=2|קעפל=למקומו של היוצר במורשתו של ר' אלעזר בירבי קליר: גילויים חדשים|באנד=סו, ג (ניסן תשנ"ז)}}}}, ווי אויך אנדערע פיוטים פאר חזרת הש"ץ ווי תקיעתות פאר די ברכות פון מלכיות זכרונות און שופרות אין [[ראש השנה]], און א גרויסער צאל [[קינות]] פאר די חזרת הש"ץ פון [[תשעה באב]]. | רבי אלעזר הקליר האט מחבר געווען הונדערטער פארשידענע פיוטים, פאר אלע ימים טובים (אמאל מער ווי איינס פארן זעלבן יום-טוב), פאר די ספעציעלע שבתים, פאר יומא דפגרא'ס, און פאר די תעניתים. דער עיקר ווערק זיינע זענען אינעם געביט פון [[קרובה]], דאס הייסט, פיוטים אויף [[חזרת הש"ץ]]{{הערה|שולמית אליצור, '''סוד משלשי קודש: הקדושתא מראשיתה ועד ימי אלעזר בירבי קליר''', ירושלים תשע"ט, עמ' 5.}}. זיינע פיוטים נעמען ארום אלע סארטן קרובות: א גרויסער צאל [[קדושתא|קדושתות]] פאר שחרית אין ימים טובים און ספעציעלע שבתים (ארבע פרשיות, שבע דנחמתא, און נאך), ווי אויך פאר מוסף ראש השנה און אלע תפילות פון יום כיפור; [[שבעתא|שבעתות]] פאר די הויכע שמונה עשרה פון מוסף, מנחה און מעריב (ווען מען פלעגט נישט זאגן קיין [[קדושה]]) פון שבתים און יום-טובים; [[קרובה|קרובות]] פאר די 18 ברכות פון שמונה עשרה פון די יומי דפגרא ([[פורים]], [[תשעה באב]], [[י"ז בתמוז]], און נאך); און קדושתות י"ח פאר וואכנדיגע טעג אין וועלכע קדושה פלעגט געזאגט ווערן ([[חנוכה]], [[הושענא רבה]]){{הערה|זעט באריכות: {{אוצר החכמה|שולמית אליצור|תרביץ|182813|page=2|קעפל=למקומו של היוצר במורשתו של ר' אלעזר בירבי קליר: גילויים חדשים|באנד=סו, ג (ניסן תשנ"ז)}}}}, ווי אויך אנדערע פיוטים פאר חזרת הש"ץ ווי תקיעתות פאר די ברכות פון מלכיות זכרונות און שופרות אין [[ראש השנה]], און א גרויסער צאל [[קינות]] פאר די חזרת הש"ץ פון [[תשעה באב]]. | ||
אין קעגנזאץ צו יניי, וועמענס עיקר פיוטים זענען קדושתות אויף געווענליכע שבתים לויט דעם סדר פון [[קריאת התורה]], זענען אינעם קליר'ס ווערק כמעט נישט פארהאן קיין פיוטים פאר געוועליכע שבתים, נאר פאר ימים-טובים, ספעציעלע שבתים, און אנדערע ספּעציעלע טעג אינעם לוח. דערצו האט ער אויך אנגעשריבן פּיוטים פאר אנדערע תפילות און ברכות, ווי [[הושענות]], | אין קעגנזאץ צו יניי, וועמענס עיקר פיוטים זענען קדושתות אויף געווענליכע שבתים לויט דעם סדר פון [[קריאת התורה]], זענען אינעם קליר'ס ווערק כמעט נישט פארהאן קיין פיוטים פאר געוועליכע שבתים, נאר פאר ימים-טובים, ספעציעלע שבתים, און אנדערע ספּעציעלע טעג אינעם לוח. דערצו האט ער אויך אנגעשריבן פּיוטים פאר אנדערע תפילות און ברכות, ווי [[הושענות]], פיוטים אויף [[ברכת המזון]] און נאך, אדער פאר ספעציעלע געלעגנהייטן אין פריוואטן לעבן, ווי [[ברית]], [[אויפרוף]], [[חתונה]] און [[אבלות]]. | ||
א גרויס טייל פון די פיוטים וואס ווערן היינט געזאגט לויט מנהג אשכנז זענען פון זיינע פיוטים. א חלק פון זיינע פיוטים זענען פארקירצט געווארן במשך פון די יארן. אין דער קאירא גניזה זענען געפונען געווארן נאך א גרויסע צאל פיוטים וואס זענען נישט געווען באקאנט ביז דאן. | א גרויס טייל פון די פיוטים וואס ווערן היינט געזאגט לויט מנהג אשכנז זענען פון זיינע פיוטים. א חלק פון זיינע פיוטים זענען פארקירצט געווארן במשך פון די יארן. אין דער קאירא גניזה זענען געפונען געווארן נאך א גרויסע צאל פיוטים וואס זענען נישט געווען באקאנט ביז דאן. | ||
רעדאגירונגען