1,047
רעדאגירונגען
רעדאגירונג
(←סארטן פיוטים: רעדאגירונג, אויסשטעל) |
(רעדאגירונג) |
||
| שורה 18: | שורה 18: | ||
זינט די ענדע תקופת הגאונים, דורכאויס די אייראפעאישע מיטלאלטער, זענען ערשינען פרישע צענטערפונקטן וואו דער אידישער פיוט האט געבליט. א גרויסער צענטערפונקט איז געווען אין [[ספרד]] און אין [[פרובאנס]] אין די תקופה פון די [[גאלדענע עפאכע]], די ארטיגע פייטנים האבן אריינגעברענט פרישע סטילן אין זייערע שאפונגען, און כמעט ווי ארויסעגשטויסן דעם מהלך פון די ארץ ישראל'דיגע פיוטים. אין אנדערע אייראפעאישע קהילות (ווי: [[איטאליע]], [[אשכנז]], [[גריכלאנד]] און [[צרפת]]) איז די השפעה פון ארץ ישראל'דיגע מנהגים געווען שטערקער, זיי האבן ממשיך געווען צו זאגן די פיוטים, און האבן געשאפן נייע אויף דעם זעלבן שטייגער. הערשט שפעטער האט אויך דארט אנגעהויבן אריינגעקומען שטריכן פון דעם ספרדישן סגנון. אין יענע תקופות זענען געווען פילע פייטנים אין אלע גרעסערע אידישע ישובים, און פיוטים זענען געווען די מערסט פארשפרייטע פאָרעם פון אידישע שאפונגען און תפילות{{הערה|צונץ ("ליטעראַטורגעשיכטע") ציילט איבער 900 נעמען פון פּייטנים}}. דאן איז דער נוסח התפילה מער נישט ערזעצט געווארן, די פיוטים האבן בלויז געדינט אלס צוגאב אדער צו זאגן א אנדערע געלעגנהייטן. | זינט די ענדע תקופת הגאונים, דורכאויס די אייראפעאישע מיטלאלטער, זענען ערשינען פרישע צענטערפונקטן וואו דער אידישער פיוט האט געבליט. א גרויסער צענטערפונקט איז געווען אין [[ספרד]] און אין [[פרובאנס]] אין די תקופה פון די [[גאלדענע עפאכע]], די ארטיגע פייטנים האבן אריינגעברענט פרישע סטילן אין זייערע שאפונגען, און כמעט ווי ארויסעגשטויסן דעם מהלך פון די ארץ ישראל'דיגע פיוטים. אין אנדערע אייראפעאישע קהילות (ווי: [[איטאליע]], [[אשכנז]], [[גריכלאנד]] און [[צרפת]]) איז די השפעה פון ארץ ישראל'דיגע מנהגים געווען שטערקער, זיי האבן ממשיך געווען צו זאגן די פיוטים, און האבן געשאפן נייע אויף דעם זעלבן שטייגער. הערשט שפעטער האט אויך דארט אנגעהויבן אריינגעקומען שטריכן פון דעם ספרדישן סגנון. אין יענע תקופות זענען געווען פילע פייטנים אין אלע גרעסערע אידישע ישובים, און פיוטים זענען געווען די מערסט פארשפרייטע פאָרעם פון אידישע שאפונגען און תפילות{{הערה|צונץ ("ליטעראַטורגעשיכטע") ציילט איבער 900 נעמען פון פּייטנים}}. דאן איז דער נוסח התפילה מער נישט ערזעצט געווארן, די פיוטים האבן בלויז געדינט אלס צוגאב אדער צו זאגן א אנדערע געלעגנהייטן. | ||
די פיוטים זענען דורכאויס די יארן געווארן צאמגענומען דורך די קהילות לויט זייערע מנהגים, און אהערגעשטעלט פאר זייערע שלוחי ציבור אין מחזורים. און מיט די ערפינדונג פון דרוק איז דאס נאכמער פאראיינינגט געווארן און פארשפרייט געווארן. | |||
==קונסט און סטיל== | ==קונסט און סטיל== | ||
| שורה 93: | שורה 95: | ||
}} | }} | ||
==דרויסנדיגע לינקס== | ==דרויסנדיגע לינקס== | ||