בדוקי עריכות אוטומטית, אינטערפעיס רעדאקטארן, אינטערפעיס אדמיניסטראַטאָרן, סיסאפן, מייבאים, מעדכנים, מייבא, אספקלריה רעדאקטארן
46,382
רעדאגירונגען
אונטערשייד צווישן ווערסיעס פון "אלף הראשון"
קפיצה לניווט
קפיצה לחיפוש
קיין רעדאגירונג באמערקונג
אין תקציר עריכה |
אין תקציר עריכה |
||
| שורה 1: | שורה 1: | ||
{{דעסקריפציע|יאר-טויזנט אין אידישן לוח}} | {{דעסקריפציע|יאר-טויזנט אין אידישן לוח}} | ||
דער '''אלף הראשון''' איז די ערשטע טויזנט יאר פון די וועלט באשאף, פון "שנת תוהו" (דער ערשטער יאר וואס האט אנטהאלטן בלויז פינף טעג) ביז יאר תתקצ"ט. די זענען בערך אין פּאראלעל צו די יארן 3761 ביז | דער '''אלף הראשון''' איז די ערשטע טויזנט יאר פון די וועלט באשאף, פון "שנת תוהו" (דער ערשטער יאר וואס האט אנטהאלטן בלויז פינף טעג) ביז יאר תתקצ"ט. די זענען בערך אין פּאראלעל צו די יארן 3761 ביז 2761 [[ציווילע צייט-רעכענונג|בצ"ר]] אינעם שפּעטערן גרעגאריאנישן קאלענדער. | ||
די ערשטע צוויי טויזנט יאר איז, לויט דער גמרא, אן עפּאכע פון "תוהו" (וויסטעניש){{הערה|1=סנהדרין צז,א, עבודה-זרה ט,א.}}. מענטשן האבן דאן געלעבט גאר לאנג; די גאנצע טויזנט יאר באשטייט פון בערך 9 דורות, און דער ערשטער מענטש האט געלעבט כמעט די גאנצע טויזנט יאר. | |||
לויט'ן רמב"ן זענען די זעקס יאר-טויזנטער וואס די וועלט שטייט, אקעגן די זעקס טעג פון די וועלט באשאף; "אזוי אין די ערשטע צוויי טעג איז די וועלט געווען אינגאנצן וואסער, און גארנישט איז געווארן געענדיגט אין זיי. זיי ווייזן אויף די ערשטע צוויי טויזנט יאר ווען עס איז נישט געווען ווער עס זאל רופן דעם נאמען פון ג-ט. און אזוי האבן חז"ל געזאגט: שני אלפים תוהו. עס איז אבער געווען די באשאפונג פון ליכטיגקייט אויף דער ערשטער טאג ענטשפּרעכנד צו די טויזנט יאר פון אדם וואס איז געווען דער ליכט פון דער וועלט{{הערה|{{ירושלמי|שבת|ב|ו}}: "אדם הראשון נרו של עולם היה".}} און וואס דערקענט זיין באשעפער. אפשר האט אנוש ביז צום טויט פון אדם הראשון נישט געדינט קיין געצן"{{הערה|1=רמב"ן {{תנ"ך|בראשית|ב|ג}}. זעט אויך רבנו בחיי און ריקאנטי דארט, מדרש רבי דויד הנגיד, שמות, זז201-2.}}. | |||
{{סדר עולם יארן}} | {{סדר עולם יארן}} | ||
| שורה 6: | שורה 10: | ||
== געשעענישן == | == געשעענישן == | ||
* '''-''', [[כ"ה אלול]] (לויט [[רבי אליעזר]]{{הערה|לויט [[רבי יהושע]] איז עס געווען [[כ"ה אדר]] ({{בבלי|ראש השנה|ח|א|מפרש=תוספות|ד"ה=לתקופות}}); אדער [[כ' אדר|כ']] אדער [[כ"ז אדר]] (יסוד עולם, מאמר רביעי פרק י"ד); אדער [[א' ניסן]] (פירוש הרד"ל אויף פרקי דרבי אליעזר, פרק כ"א אות י"ח).}}) – [[בריאת העולם]], ערשטער טאג פון וועלט באשאף{{הערה|{{מדרש רבה|ויקרא|כט|א}}}} | * '''-''', [[כ"ה אלול]] (לויט [[רבי אליעזר]]{{הערה|לויט [[רבי יהושע]] איז עס געווען [[כ"ה אדר]] ({{בבלי|ראש השנה|ח|א|מפרש=תוספות|ד"ה=לתקופות}}); אדער [[כ' אדר|כ']] אדער [[כ"ז אדר]] (יסוד עולם, מאמר רביעי פרק י"ד); אדער [[א' ניסן]] (פירוש הרד"ל אויף פרקי דרבי אליעזר, פרק כ"א אות י"ח).}}) – [[בריאת העולם]], ערשטער טאג פון וועלט באשאף{{הערה|{{מדרש רבה|ויקרא|כט|א}}}} | ||
* '''-''', [[כ"ו אלול]] – צווייטער טאג פון וועלט באשאף, באשאפן די רקיע | * '''-''', [[כ"ו אלול]] – צווייטער טאג פון וועלט באשאף, ג-ט האט באשאפן די רקיע | ||
* '''-''', [[כ"ז אלול]] – דריטער טאג פון וועלט באשאף, באשאפן די [[פלאנץ|געוויקסן]] | * '''-''', [[כ"ז אלול]] – דריטער טאג פון וועלט באשאף, ג-ט האט באשאפן די [[פלאנץ|געוויקסן]] | ||
* '''-''', [[כ"ח אלול]] – פערטער טאג פון וועלט באשאף, באשאפן די [[זון]], [[לבנה]] און [[שטערן|שטערנס]]{{הערה|{{פרקי דרבי אליעזר|ח}}}} | * '''-''', [[כ"ח אלול]] – פערטער טאג פון וועלט באשאף, ג-ט האט באשאפן די [[זון]], [[לבנה]] און [[שטערן|שטערנס]]{{הערה|{{פרקי דרבי אליעזר|ח}}}} | ||
* '''-''', [[כ"ט אלול]] – פינפטער טאג פון וועלט באשאף, באשאפן די [[פיש]]ן און [[פויגל]]ען | * '''-''', [[כ"ט אלול]] – פינפטער טאג פון וועלט באשאף, ג-ט האט באשאפן די [[פיש]]ן און [[פויגל]]ען | ||
* '''א'''', [[א' תשרי]] – זעקסטער טאג פון וועלט באשאף, באשאפן די ערד-באשעפענישן, [[אדם הראשון]] און [[חוה]]. פארגעקומען דער [[חטא עץ הדעת]]. | * '''א'''', [[א' תשרי]] – זעקסטער טאג פון וועלט באשאף, ג-ט האט באשאפן די ערד-באשעפענישן, [[אדם הראשון]] און [[חוה]]. פארגעקומען דער [[חטא עץ הדעת]]. | ||
* '''א'''', [[ב' תשרי]] – ערשטער [[שבת]] | * '''א'''', [[ב' תשרי]] – ערשטער [[שבת]] | ||
* '''רס"ו'''{{הערה|פענח רזא פרשת בראשית, געברענגט אין סדר הדורות שנת רס"ו. דער {{תנ"ך|בראשית|ב|יג|מפרש=רמב"ן}} איז מסופק, אז אנוש האט מעגליך נישט געדינט עבודה זרה ווילאנג אדם הראשון האט נאך געלעבט.}} – אנוש און זיין דור הייבן אן דינען באשעפענישן, א פירונג וואס איז שפעטער געווארן פארוואנדלט אין [[עבודה זרה]]{{הערה|{{רמב"ם|עבודה זרה|א}}}} | * '''רס"ו'''{{הערה|פענח רזא פרשת בראשית, געברענגט אין סדר הדורות שנת רס"ו. דער {{תנ"ך|בראשית|ב|יג|מפרש=רמב"ן}} איז מסופק, אז אנוש האט מעגליך נישט געדינט עבודה זרה ווילאנג אדם הראשון האט נאך געלעבט.}} – אנוש און זיין דור הייבן אן דינען באשעפענישן, א פירונג וואס איז שפעטער געווארן פארוואנדלט אין [[עבודה זרה]]{{הערה|{{רמב"ם|עבודה זרה|א}}}} | ||