אונטערשייד צווישן ווערסיעס פון "דרעפט:קאפל"

123 בייטן צוגעלייגט ,  פֿאַר 9 חדשים
קיין רעדאגירונג באמערקונג
ק (החלפת טקסט – "[[ש:" ב־"[[ת:")
אין תקציר עריכה
 
(2 מיטלסטע ווערסיעס פון איין אנדער באַניצער נישט געוויזן.)
שורה 23: שורה 23:
פון די ראשונים קומט אויך אויס אז גיין צוגעדעקט דעם קאפ איז נישט מעיקר הדין נאר א מידת חסידות. איינער פון די פילע פסקים וואס [[רבי שמשון בר צדוק]] ברענגט אראפ אין תשב"ץ קטן, וואס ער האט געפרעגט פון זיין רבי'ן דער [[מהר"ם פון רוטנבורג]] זייענדיג אין טורמע, איז דעם פסק{{הערה|[https://beta.hebrewbooks.org/reader/reader.aspx?sfid=59358#p=138 סימן תקמז]}}: עס איז נישט אסור צו גיין מיט אן אנטבלויזטן קאפ. און דאס וואס רב כהנא בריה דרב יהושע זאגט אז ער וועט באקומען שכר פארן נישט גיין מיט קיין אויפגעדעקטן קאפ פיר אמות, דאס איז א מידת חסידות, ע"כ. אויך דער [[כל בו]]{{הערה|שם=כלבו}} ברענגט אראפ דעם פסק פונעם מהר"ם פון רוטנבורג.
פון די ראשונים קומט אויך אויס אז גיין צוגעדעקט דעם קאפ איז נישט מעיקר הדין נאר א מידת חסידות. איינער פון די פילע פסקים וואס [[רבי שמשון בר צדוק]] ברענגט אראפ אין תשב"ץ קטן, וואס ער האט געפרעגט פון זיין רבי'ן דער [[מהר"ם פון רוטנבורג]] זייענדיג אין טורמע, איז דעם פסק{{הערה|[https://beta.hebrewbooks.org/reader/reader.aspx?sfid=59358#p=138 סימן תקמז]}}: עס איז נישט אסור צו גיין מיט אן אנטבלויזטן קאפ. און דאס וואס רב כהנא בריה דרב יהושע זאגט אז ער וועט באקומען שכר פארן נישט גיין מיט קיין אויפגעדעקטן קאפ פיר אמות, דאס איז א מידת חסידות, ע"כ. אויך דער [[כל בו]]{{הערה|שם=כלבו}} ברענגט אראפ דעם פסק פונעם מהר"ם פון רוטנבורג.


אין תשובות [[מהרי"ט צהלון]]{{הערה|{{אוצר החכמה|רבי יום טוב צהלון|שו"ת מהריט"ץ החדשות|629071|סימן ר'|עמוד=497}}}} שרייבט ער שארף אויף מקילים וואס האבן ארויסגענומען פון מהר"ם מרוטנבורג און [[רבינו פרץ]] ז"ל א היתר צו גיין אן א קאפל: "איך האב געהערט און איך ברויז אויף די תלמידי חכמים שחורי הראש וואס זוכן אינעם [[בית יוסף]] צו טרעפן א שיטה וואס איז מקיל, צו קענען נאכלאזן פון איינגעפירטע הלכות, און אראפפירן פון וועג די אידישע קינדער וואס גייען נאך אויף גלייכע וועגן, און זיי אויסלערנען פארקרומטע וועגן, און די פרומקייטן וואס אידן פירן זיך שוין, לערנען זיי אויס עס אפצולאזן…". ער איז מסביר אז מען קען זיך נישט פארלאזן אויף דעם מהר"ם און רבינו פרץ מקיל צו זיין, ווייך דער מהר"ם רעדט נאר פון א מרחץ, אדער נישט-ריינע ערטער, וואס די הלכה ערלויבט נישט צו טראכטן דארט אין לערנען, דארט איז נישט דא די בחינה אז די שכינה איז העכער דעם קאפ, דארט איז דא דעם היתר נישט אנצוטון א קאפל. אבער סתם גיין אין גאס אן א קאפל, איז אן איסור גמור. מען דארף אויף דעם מוחה זיין פונקט ווי אויף יעדן איסור דאורייתא.
אין תשובות [[מהרי"ט צהלון]]{{הערה|{{אוצר החכמה|רבי יום טוב צהלון|שו"ת מהריט"ץ החדשות|629071|סימן ר'|page=497}}}} שרייבט ער שארף אויף מקילים וואס האבן ארויסגענומען פון מהר"ם מרוטנבורג און [[רבינו פרץ]] ז"ל א היתר צו גיין אן א קאפל: "איך האב געהערט און איך ברויז אויף די תלמידי חכמים שחורי הראש וואס זוכן אינעם [[בית יוסף]] צו טרעפן א שיטה וואס איז מקיל, צו קענען נאכלאזן פון איינגעפירטע הלכות, און אראפפירן פון וועג די אידישע קינדער וואס גייען נאך אויף גלייכע וועגן, און זיי אויסלערנען פארקרומטע וועגן, און די פרומקייטן וואס אידן פירן זיך שוין, לערנען זיי אויס עס אפצולאזן…". ער איז מסביר אז מען קען זיך נישט פארלאזן אויף דעם מהר"ם און רבינו פרץ מקיל צו זיין, ווייך דער מהר"ם רעדט נאר פון א מרחץ, אדער נישט-ריינע ערטער, וואס די הלכה ערלויבט נישט צו טראכטן דארט אין לערנען, דארט איז נישט דא די בחינה אז די שכינה איז העכער דעם קאפ, דארט איז דא דעם היתר נישט אנצוטון א קאפל. אבער סתם גיין אין גאס אן א קאפל, איז אן איסור גמור. מען דארף אויף דעם מוחה זיין פונקט ווי אויף יעדן איסור דאורייתא.


==== אין שול / דערמאנען ג-ט'ס נאמען ====
==== אין שול / דערמאנען ג-ט'ס נאמען ====
שורה 33: שורה 33:


==== ווייניגער פון ד' אמות ====
==== ווייניגער פון ד' אמות ====
פון דער גמרא און רוב ראשונים זעט אויס אז אויב מ'גייט נישט ד' אמות איז ניטאמאל דא די חומרא נישט צו גיין אן א קאפל. דער ב"ח ברענגט אבער פון [[רבינו יונה]]{{הערה|ספר היראה, כא: "יכפוף קומתו וישוח ראשו כי השכינה למעלה מראשו ולכן נכון לכסות ראשו ואל יהיה בגילוי הראש"}} און [[רמב"ם]]{{הערה|{{רמב"ם|דעות|ה}}; [[מורה נבוכים]], [[ת:Guide_for_the_Perplexed,_Part_3/52|ח"ג, נ"ב]]: "וגדולי חכמינו ז"ל היו נמנעים מלגלות ראשם להיות השכינה מחופפת על האדם ומסוככת אותו"}} אז זיי דערמאנען נישט ד' אמות ביים שרייבן וועגן דעם חומרא צו צודעקן דעם קאפ, און איז מחדש אז דער גמרא דערמאנט נאר ד' אמות צו זאגן אז אפילו אזא קורצע שפאציר ווי פיר אמות, ווי ביי זיך אינדערהיים, איז אויך דא דער חומרא{{הערה|{{טור|אורח חיים|ב|ה|מפרש=ב"ח}}}}. אנדערע זאגן נאך א מהלך, אז מ'פלעגט זיצן צוגעדעקט ביז איבער די אויגן, און דאך איז געווען די חומרא צו בלייבן פארדעקט די קאפ אפילו בשעת'ן גיין, ווען מ'דארף זען וואו צו גיין{{הערה|שם=שור|{{אוצר החכמה|רבי אלכסנדר סענדר שור|בכור שור על הש"ס|174016|שבת קיח, ב|עמוד=48}}}}.
פון דער גמרא און רוב ראשונים זעט אויס אז אויב מ'גייט נישט ד' אמות איז ניטאמאל דא די חומרא נישט צו גיין אן א קאפל. דער ב"ח ברענגט אבער פון [[רבינו יונה]]{{הערה|ספר היראה, כא: "יכפוף קומתו וישוח ראשו כי השכינה למעלה מראשו ולכן נכון לכסות ראשו ואל יהיה בגילוי הראש"}} און [[רמב"ם]]{{הערה|{{רמב"ם|דעות|ה}}; [[מורה נבוכים]], [[שית:Guide_for_the_Perplexed,_Part_3/52|ח"ג, נ"ב]]: "וגדולי חכמינו ז"ל היו נמנעים מלגלות ראשם להיות השכינה מחופפת על האדם ומסוככת אותו"}} אז זיי דערמאנען נישט ד' אמות ביים שרייבן וועגן דעם חומרא צו צודעקן דעם קאפ, און איז מחדש אז דער גמרא דערמאנט נאר ד' אמות צו זאגן אז אפילו אזא קורצע שפאציר ווי פיר אמות, ווי ביי זיך אינדערהיים, איז אויך דא דער חומרא{{הערה|{{טור|אורח חיים|ב|ה|מפרש=ב"ח}}}}. אנדערע זאגן נאך א מהלך, אז מ'פלעגט זיצן צוגעדעקט ביז איבער די אויגן, און דאך איז געווען די חומרא צו בלייבן פארדעקט די קאפ אפילו בשעת'ן גיין, ווען מ'דארף זען וואו צו גיין{{הערה|שם=שור|{{אוצר החכמה|רבי אלכסנדר סענדר שור|בכור שור על הש"ס|174016|שבת קיח, ב|page=48}}}}.


==== אונטער א דאך ====
==== אונטער א דאך ====
שורה 41: שורה 41:
דער [[מחבר]] פסק'נט{{הערה|{{שולחן ערוך|אורח חיים|ב|ו}}}}: מען זאל נישט גיין פיר אמות מיט אן אנטבלויזטן קאפ. שרייבט אויף דער דער [[מחצית השקל]]{{הערה|ב, סק"ו}} דער זעלבער סברא ווי דער ב"ח, אז ווייניגער ווי פיר אמות זאל מען אויך נישט גיין לויט'ן מחבר, דער מחבר וויל נאר ארויסברענגען אז אפילו אזא קליינעם מהלך פון ד' אמות זאל מען אויך נישט גיין אויפגעדעקט.
דער [[מחבר]] פסק'נט{{הערה|{{שולחן ערוך|אורח חיים|ב|ו}}}}: מען זאל נישט גיין פיר אמות מיט אן אנטבלויזטן קאפ. שרייבט אויף דער דער [[מחצית השקל]]{{הערה|ב, סק"ו}} דער זעלבער סברא ווי דער ב"ח, אז ווייניגער ווי פיר אמות זאל מען אויך נישט גיין לויט'ן מחבר, דער מחבר וויל נאר ארויסברענגען אז אפילו אזא קליינעם מהלך פון ד' אמות זאל מען אויך נישט גיין אויפגעדעקט.


דער טאבער רב, רבי וואלף ברייער, שרייבט אויף דעם{{הערה|{{היברובוקס|ברויר, וולף|נחלת בנימין|1441|עמוד=84}}
דער טאבער רב, רבי וואלף ברייער, שרייבט אויף דעם{{הערה|{{היברובוקס|ברויר, וולף|נחלת בנימין|1441|page=84}}


== קאמף מיט משכילים==
== קאמף מיט משכילים==
אין פראג תקפ"ו איז פארשפרייט געווארן אין מזרח אייראפע א קונטרס אגרת אלאסף, וואס אינעם שער-בלעטל איז געשטאנען אז דאס איז פארפאסט געווארן דורך א חכם פון אפריקע, וועלכער ווענד זיך צו די אייראפעיאשע{{הערה|https://il.bidspirit.com/ui/lotPage/source/catalog/auction/4948/lot/116463/פולמוס-כיסוי-הראש-בתפילה?lang=he}}
אין פראג תקפ"ו איז פארשפרייט געווארן אין מזרח אייראפע א קונטרס אגרת אלאסף, וואס אינעם שער-בלעטל איז געשטאנען אז דאס איז פארפאסט געווארן דורך א חכם פון אפריקע, וועלכער ווענד זיך צו די אייראפעיאשע{{הערה|https://il.bidspirit.com/ui/lotPage/source/catalog/auction/4948/lot/116463/פולמוס-כיסוי-הראש-בתפילה?lang=he}}
==דרויסנדיגע לינקס==
*https://s3.us-east-2.amazonaws.com/studybooklets.rabbiefremgoldberg.org/Classes/Yarmulka.pdf


== רעפערענצן ==
== רעפערענצן ==