4,450
רעדאגירונגען
ק
(diffedit)
ק (←אריינפיר: הגהה) |
ק ((diffedit)) |
||
| (15 מיטלסטע ווערסיעס פון 4 באַניצער נישט געוויזן.) | |||
| שורה 1: | שורה 1: | ||
{{דעסקריפציע|פערטע פרשה פון ספר שמות}} | {{דעסקריפציע|פערטע פרשה פון ספר שמות}} | ||
{{פרשת שבוע | {{פרשת שבוע | ||
| שורה 32: | שורה 30: | ||
===קריעת ים סוף=== | ===קריעת ים סוף=== | ||
{{הויפט ארטיקל|קריעת ים סוף}} | {{הויפט ארטיקל|קריעת ים סוף}} | ||
נאכ'ן [[יציאת מצרים|ארויסגיין פון מצרים]], האט גאט געפירט די אידן אין מדבר נעבן [[ים סוף]], און געוויזן דעם וועג בייטאג מיט'ן [[עמוד הענן]] און ביינאכט מיט'ן [[עמוד האש]]{{הערה|{{תנ"ך|שמות|יג|יז|כב | נאכ'ן [[יציאת מצרים|ארויסגיין פון מצרים]], האט גאט געפירט די אידן אין מדבר נעבן [[ים סוף]], און געוויזן דעם וועג בייטאג מיט'ן [[עמוד הענן]] און ביינאכט מיט'ן [[עמוד האש]]{{הערה|{{תנ"ך|שמות|יג|יז|כב}}.}}. גאט האט ווידער פארהארטעוועט פרעה'ס הארץ ער זאל זיך איינרעדן אז די אידן זענען פארבלאנזשעט, און ער האט חרטה געהאט אויף דאס ארויסלאזן די אידן. פרעה איז ארויס מיט זיין פאלק נאכיאגן די אידן, און זיי דערגרייכט זיצנדיג ביים ים. די אידן האבן זיך גאר שטארק דערשראקן, און געשריגן צום אויבערשטן, און זיך באקלאגט צו משה פאר'ן זיי ארויסנעמען צו שטארבן אין מדבר. משה האט זיי בארואיגט, אז זיי זאלן זיך שטעלן אויסווארטן די רעטונג פונעם אויבערשטן, ווייל זיי וועלן מער קיינמאל זען די מצריים: {{מנוקד|ה' יִלָּחֵם לָכֶם וְאַתֶּם תַּחֲרִישׁוּן}}. | ||
גאט האט באפוילן משה'ן צו זאגן פאר די אידן זיך צו ציען צום ים, און ער זאל אויסשטרעקן זיין שטעקן איבער'ן וואסער און עס שפאלטן. דער עמוד הענן האט זיך געשטעלט צווישן די אידן און די מצריים, און משה האט אויפגעהויבן זיין האנט איבערן וואסער, ווען א שטארקע ווינט האט געבלאזן און געשפאלטן | גאט האט באפוילן משה'ן צו זאגן פאר די אידן זיך צו ציען צום ים, און ער זאל אויסשטרעקן זיין שטעקן איבער'ן וואסער און עס שפאלטן. דער עמוד הענן האט זיך געשטעלט צווישן די אידן און די מצריים, און משה האט אויפגעהויבן זיין האנט איבערן וואסער, ווען א שטארקע ווינט האט געבלאזן און געשפאלטן דעם וואסער. די אידן זענען אריין אין ים ווען דאס וואסער שטייט געהויבן ביי זייערע זייטן, און די מצריים האבן זיי נאכגעיאגט מיט זייערע פערד און רייטער אין ים אריין, ווען גאט האט צעטומלט די מצריים, און באפוילן משה ווידער אויפצוהייבן דעם שטעקן איבער'ן ים, און דאס וואסער האט זיך צוריקגעקערט צו איר שטייגער אויף די מצריים, וועלכע זענען דערטראנקען געווארן און קיינער פון זיי איז פארבליבן. די אידן האבן דאס צוגעזען, {{מנוקד|וַיַּאֲמִינוּ בַּה' וּבְמֹשֶׁה עַבְדּוֹ}}{{הערה|{{תנ"ך|שמות|יד|לאנג=יא}}.}}. | ||
משה און די אידן האבן דאן געזינגען שירה צום אויבערשטן, | משה און די אידן האבן דאן געזינגען שירה צום אויבערשטן, וואו זיי האבן געלויבט אויף די ישועה פון גאט, אויף זיין כח, און די שרעק וואס איז געפאלן אויף די פעלקער, און די האפענונג צו אריינגיין אין ארץ ישראל. די פרויען האבן באזונדער געזינגען שירה אונטער די פירערשאפט פון [[מרים הנביאה]]{{הערה|{{תנ"ך|שמות|טו|א|כא}}.}}. | ||
=== | ===די מסעות פון ים סוף ביז רפידים=== | ||
{{הויפט ארטיקל|מן}} | {{הויפט ארטיקל|מן}} | ||
די אידן זענען אנגעקומען קיין מרה, וואו זיי האבן נאך דריי טעג אן וואסער געפינען ביטערע וואסער, און זיך באקלאגט דערויף צו משה, וועלכע האט געשריגן צום | די אידן זענען אנגעקומען קיין [[מרה]], וואו זיי האבן נאך דריי טעג אן וואסער געפינען ביטערע וואסער, און זיך באקלאגט דערויף צו משה, וועלכע האט געשריגן צום אויבערשטן, און גאט האט אים געוויזן א צווייג וועלכע ער האט געווארפן אין וואסער און עס איז זיס געווארן. דארט האבן די אידן באקומען טייל דינים פון די תורה{{הערה|{{בבלי|סנהדרין|נו|ב}}.}}, און דער אויבערשטער האט געגעבן א צוזאג אז ווען מען וועט טון די מצוות, "וועל איך אלע קראנקהייטן וואס איך האב ארויפגעלייגט אויף מצרים, נישט ארויפלייגן אויף דיר; ווארום איך ה' בין דיין רופא"{{הערה|{{תנ"ך|שמות|טו|כב|כו}}.}}. | ||
די אידן זענען דאן אנגעקומען קיין [[מדבר סין]], וואו זיי האבן זיך ווידער באקלאגט צו משה און אהרן אויף וואס זיי האבן נישט קיין עסן אין מדבר, ווען גאט האט געזאגט פאר משה אז ער וועט טעגליך אראפרעגענען [[מן]] פון הימל, ווידער [[פרייטאג]] וועט קומען א דאפלטע פארציע פון וועלכע מען זאל נעמען אויך אויף [[שבת]], און גאט האט זיי דארט געגעבן דעם שבת, און אנגעזאגט איבער נישט ארויסגיין פון תחום שבת. משה האט על פי ה' אנגעזאגט אהרן | קומענדיג קיין אילם האבן די אידן געפינען דארט צוועלף וואסער קוואלן און זיבעציג טייטל ביימער{{הערה|{{תנ"ך|שמות|טו|כז}}}}. זיי זענען דאן אנגעקומען קיין [[מדבר סין]], וואו זיי האבן זיך ווידער באקלאגט צו משה און אהרן אויף וואס זיי האבן נישט קיין עסן אין מדבר, ווען גאט האט געזאגט פאר משה אז ער וועט טעגליך אראפרעגענען [[מן]] פון הימל, ווידער [[פרייטאג]] וועט קומען א דאפלטע פארציע פון וועלכע מען זאל נעמען אויך אויף [[שבת]], און גאט האט זיי דארט געגעבן דעם שבת, און אנגעזאגט איבער נישט ארויסגיין פון תחום שבת. משה האט על פי ה' אנגעזאגט אהרן אוועקצולייגן פון די מן נעבן דעם [[ארון הברית]], צו געדענקען דאס וואס דער אויבערשטער האט געשפייזט די אידן די פערציג יאר אין מדבר{{הערה|{{תנ"ך|שמות|טז|לאנג=יא}}.}}. | ||
דאן זענען די אידן אנגעקומען קיין [[רפידים]] וואו עס איז ווידער נישט געווען קיין וואסער, און דאס פאלק האט זיך געקריגט מיט משה דערוועגן, און משה געדאווענט צום אויבערשטן, וואס האט אים באפוילן צו שלאגן [[בארה של מרים|א שטיין]] מיט זיין שטעקן, און עס איז ארויס דערפון וואסער{{הערה|{{תנ"ך|שמות|יז|א|ז | דאן זענען די אידן אנגעקומען קיין [[רפידים]] וואו עס איז ווידער נישט געווען קיין וואסער, און דאס פאלק האט זיך געקריגט מיט משה דערוועגן, און משה געדאווענט צום אויבערשטן, וואס האט אים באפוילן צו שלאגן [[בארה של מרים|א שטיין]] מיט זיין שטעקן, און עס איז ארויס דערפון וואסער{{הערה|{{תנ"ך|שמות|יז|א|ז}}.}}. | ||
===מלחמת עמלק=== | ===מלחמת עמלק=== | ||
[[טעקע:William Hole - Battle of Raphidim.jpg|קליין|לינקס|מלחמת עמלק אין רפידים. משה האט אויפגעהויבן זיינע הענט אלס צייכן פון זיג.]] | |||
{{הויפט ארטיקל|מלחמת עמלק}} | {{הויפט ארטיקל|מלחמת עמלק}} | ||
[[עמלק]] איז געקומען און ארויס אין קריג מיט די אידן, און יהושע איז ארויס, אויפ'ן באפעל פון משה, מלחמה האלטן מיט אים, ווען משה, אהרן און [[חור | [[עמלק]] איז געקומען און ארויס אין קריג מיט די אידן, און [[יהושע]] איז ארויס, אויפ'ן באפעל פון משה, מלחמה האלטן מיט אים, ווען משה, אהרן און [[חור|חוּר]], זענען ארויף אויפ'ן שפיץ בארג, און משה האט אויפגעהויבן זיין האנט מיט די הילף פון אהרן און חור, וועלכע האט געפירט צום זיג איבער עמלק. גאט האט באפוילן משה צו אפצייכענען א שטענדיגע מלחמה מיט עמלק, און משה האט דארט געבויט א מזבח{{הערה|{{תנ"ך|שמות|יז|ח|טז}}.}}. | ||
== מצוות אין דער פרשה == | == מצוות אין דער פרשה == | ||
לויט ווי אויסגערעכנט אינעם [[ספר החינוך]]{{הערה|{{ספר החינוך|כד}}.}} איז פארהאן | לויט ווי אויסגערעכנט אינעם [[ספר החינוך]]{{הערה|{{ספר החינוך|כד}}.}} איז פארהאן איין [[תרי"ג מצוות|מצוה]], א לאו, אין דער פרשה: | ||
{| class="wikitable" | {| class="wikitable" | ||
|+ | |+ | ||
!מצוה | !מצוה | ||
!לאו/עשה | |||
!מקור | !מקור | ||
!אקטועל היינטיגע צייטן | !אקטועל היינטיגע צייטן | ||
| שורה 60: | שורה 60: | ||
|- | |- | ||
|ארויסגיין פון [[תחום שבת]] | |ארויסגיין פון [[תחום שבת]] | ||
|אַל יֵצֵא אִישׁ מִמְּקֹמוֹ בַּיּוֹם הַשְּׁבִיעִי ({{תנ"ך|שמות|טז|כט | |לאו | ||
|אַל יֵצֵא אִישׁ מִמְּקֹמוֹ בַּיּוֹם הַשְּׁבִיעִי ({{תנ"ך|שמות|טז|כט}}) | |||
|יא | |יא | ||
|יעדער | |יעדער | ||
| שורה 73: | שורה 74: | ||
*[[בחג יאר]] און [[זשג יאר]], [[בחה יאר]] און [[זשה יאר]] - [[ט"ו שבט]] | *[[בחג יאר]] און [[זשג יאר]], [[בחה יאר]] און [[זשה יאר]] - [[ט"ו שבט]] | ||
*[[זחא יאר]] און [[זחג יאר]] - [[י"ז שבט]] | *[[זחא יאר]] און [[זחג יאר]] - [[י"ז שבט]] | ||
עס איז אלעמאל דער שבת בעפאר, נאך, אדער אום [[חמשה עשר בשבט]]. | |||
== הפטורה == | == הפטורה == | ||
| שורה 79: | שורה 81: | ||
== שבת שירה == | == שבת שירה == | ||
{{הויפט ארטיקל|שבת שירה}} | {{הויפט ארטיקל|שבת שירה}} | ||
דער שבת אין וועלכע מען ליינט פרשת בשלח און די שירת הים, און די הפטורה אין שירת דבורה, ווערט גערופן "שבת שירה". עס זענען פארהאן פארשידענע מנהגים דעם שבת, אפצוצייכענען די נס פון קריעת ים סוף און [[פרשת המן]] וועלכע שטייט אויך אין די פרשה. דער שירה - וועלכע איז אייגנארטיג געשריבן אין ספר תורה ווי ציגל - "[[אריח על גבי לבנה]]"{{הערה|{{בבלי|מגילה|טז|ב}}.}}, ווערט [[קריאת התורה|געליינט]] בשעת דער ציבור שטייט פון ויושע{{הערה|{{היברובוקס|2=קצות השלחן - חלק ג|3=7722|page=93|4=סימן פ"ד סקכ"ב}}.}} מיט ספעציעלע טראפן | דער שבת אין וועלכע מען ליינט פרשת בשלח און די שירת הים, און די הפטורה אין שירת דבורה, ווערט גערופן "שבת שירה". עס זענען פארהאן פארשידענע מנהגים דעם שבת, אפצוצייכענען די נס פון קריעת ים סוף און [[פרשת המן]] וועלכע שטייט אויך אין די פרשה. דער שירה - וועלכע איז אייגנארטיג געשריבן אין ספר תורה ווי ציגל - "[[אריח על גבי לבנה]]"{{הערה|{{בבלי|מגילה|טז|ב}}.}}, ווערט [[קריאת התורה|געליינט]] בשעת דער ציבור שטייט פון ויושע{{הערה|{{היברובוקס|2=קצות השלחן - חלק ג|3=7722|page=93|4=סימן פ"ד סקכ"ב}}.}} מיט ספעציעלע טראפן. אויך ווען די שירה ווערט - ווי געווענליך - געזאגט ביי [[פסוקי דזמרה]], ווערט עס אין דעם שבת געזאגט מיט א ספעציעלן נוסח אין טייל קהילות, און ביי געוויסע פסוק ביי פסוק. | ||
געוויסע פירן זיך צו זינגען דעם פיוט "[[יום ליבשה|יום ליבשה נהפכו מצולים]]"{{הערה|אדער ים ליבשה, זעט | געוויסע פירן זיך צו זינגען דעם פיוט "[[יום ליבשה|יום ליבשה נהפכו מצולים]]"{{הערה|אדער ים ליבשה, זעט {{פורום אהח|2=1465|1=פיוט "י<nowiki>[ו]</nowiki>ם ליבשה"}}.}}. אויך איז א ברייט-פארשפרייטע מנהג צו ארויסלייגן שפייז פאר די פויגלען{{ביאור|פארהאן דערויף פארשידענע טעמים: 1) ווייל די פייגלען האבן געזינגען שירה ביי קריעת ים סוף{{הערה|{{היברובוקס|2={{אנקער|תוש|תוספת שבת}}|3=8004|page=149|לינק טעקסט=סשכ"ד סקי"ז}}.}}. 2) ווייל [[דתן און אבירם]] האבן אויסגעלייגט מן אפצופרעגן משה וואס האט געזאגט אז שַׁבָּת לֹא יִהְיֶה בּוֹ, און די פייגל האבן עס אויפגעגעסן, און אום שבת יָצְאוּ מִן הָעָם לִלְקֹט וְלֹא מָצָאוּ"{{הערה|{{תנ"ך|שמות|טז|כו|כז}}.}}, און אלס שכר געבט מען זיי שפייז{{הערה|פונעם [[רבי יעקב יצחק פון לובלין|חוזה פון לובלין]], געברענגט אין {{היברובוקס|רבי יחיאל מיכל היבנער|נחלה לישראל - שער בת רבים|322|page=24|לינק טעקסט=אות י"ז}}.}}. 3) ווייל די פייגל טרעפן זייער שפייז גרינג, און מיר ווייזן דערמיט אז אידן וועלכע זענען צוגעגליכן צו פייגל{{הערה|{{מדרש רבה|שמות|ה|יב}}}} וועלן פארזארגט ווערן מיט שפייז פון הימל ווי מן ווען מען פארלאזט זיך אויפ'ן אויבערשטן{{הערה|{{היברובוקס|[[רבי משה פון פשעווארסק]]|אור פני משה|24562|page=161|לינק טעקסט=פרשת בשלח}}.}}.}}, און צוליב דער איסור פון שפייזן באשעפענישן אום שבת{{הערה|{{שלחן ערוך|אורח חיים|שכד|מפרש=מגן אברהם|סק=ז}}, געברענגט אין {{משנה ברורה|שכד|לא}}. אבער זעט אין תוספת שבת, [[#תוש|דארט]], וואס איז מתיר, און פילע ברענגען אים אראפ.}} לייגן פיל אום ערב שבת. | ||
עס ווערט נאכגעזאגט פון [[רבי מענדעלע רימאנאווער]] א סגולה פאר פרנסה צו זאגן פרשת המן, [[שנים מקרא ואחד תרגום]], אום [[דינסטאג|ג']] בשלח{{הערה|'''ילקוט מנחם החדש''', מהדורת תשנ"א, זייט רצ"א, בשם [[רבי אברהם שלום האלבערשטאם]].}}, אבער אנדערע{{הערה|זעט {{צ-בוך|מחבר=שמעון גוטמאן|נאמען=אוצר ט"ו בשבט|קישור=https://forum.otzar.org/download/file.php?id=69145&sid=44749dc563ae88470c6ba6405060051f|לינק טעקסט=פרק י' (עמ' שנב)}}; [https://tora-forum.co.il/attachments/בענין-אמירת-פרשת-המן-התנגדות-pdf.47485/ קונטרס בענין אמירת פרשת המן].}} צווייפלען אין די באגלייבקייט דערפון. | |||
== צו ליינען מער == | == צו ליינען מער == | ||
| שורה 89: | שורה 93: | ||
* [[לחם משנה]] | * [[לחם משנה]] | ||
--> | --> | ||
== | == דרויסנדיגע לינקס == | ||
{{פרשה לינקס|בית חב"ד=470949|בינינו=7213|אתר פרשת השבוע=2011/01/beshalach}} | {{פרשה לינקס|בית חב"ד=470949|בינינו=7213|אתר פרשת השבוע=2011/01/beshalach}} | ||
| שורה 100: | שורה 104: | ||
{{פרשיות השבוע}} | {{פרשיות השבוע}} | ||
{{ספר שמות}} | {{ספר שמות}} | ||
[[ | [[קאַטעגאָריע:פרשת בשלח|*]] | ||
[[ | [[קאַטעגאָריע:פרשיות ספר שמות|בשלח]] | ||
[[ | [[קאַטעגאָריע:שבט]] | ||
[[קאַטעגאָריע:המכלול ארטיקלען]] | |||
[[he:פרשת בשלח]] | [[he:פרשת בשלח]] | ||