בדוקי עריכות אוטומטית, אינטערפעיס רעדאקטארן, אינטערפעיס אדמיניסטראַטאָרן, סיסאפן, מייבאים, מעדכנים, מייבא, אספקלריה רעדאקטארן
46,382
רעדאגירונגען
←הלכות
ק (החלפת טקסט – "[[ת:" ב־"[[שית:") |
(←הלכות) |
||
| (5 מיטלסטע ווערסיעס פון 3 באַניצער נישט געוויזן.) | |||
| שורה 1: | שורה 1: | ||
{{דעסקריפציע|מצוה צו מבטל זיין חמץ בעפאר פסח}} | |||
{{סוגיא | {{סוגיא | ||
|מקרא={{תנ"ך|שמות|יב|טו}} | |מקרא={{תנ"ך|שמות|יב|טו}} | ||
| שורה 18: | שורה 19: | ||
===שיטת רש"י=== | ===שיטת רש"י=== | ||
פון רש"י'ס ווערטער{{הערה|{{בבלי|פסחים|ד|ב|מפרש=רש"י|ד"ה=בביטול בעלמא}}}} ווייזט אויס אז מיטן מבטל זיין דעם חמץ איז מען מקיים די מצוה פון "'''תשביתו'''" וואס שטייט אין פסוק: {{ | פון רש"י'ס ווערטער{{הערה|{{בבלי|פסחים|ד|ב|מפרש=רש"י|ד"ה=בביטול בעלמא}}}} ווייזט אויס אז מיטן מבטל זיין דעם חמץ איז מען מקיים די מצוה פון "'''תשביתו'''" וואס שטייט אין פסוק: "{{מנוקד|... אַךְ בַּיּוֹם הָרִאשׁוֹן תַּשְׁבִּיתוּ שְּׂאֹר מִבָּתֵּיכֶם, כִּי כָּל אֹכֵל חָמֵץ וְנִכְרְתָה הַנֶּפֶשׁ הַהִוא מִיִּשְׂרָאֵל, מִיּוֹם הָרִאשֹׁן עַד יוֹם הַשְּׁבִעִי}}"{{הערה|{{תנ"ך|שמות|יב|טו}}}}, און דערויף מערקט רש"י אן: "דכתיב 'תשביתו' ולא כתיב 'תבערו', והשבתה דלב היא השבתה". דאס הייסט, ווען די תורה באפעלט "תשביתו" מיינט דאס נישט פאקטיש ליקווידירן דעם חמץ, נאר מבטל זיין אין הארץ. | ||
דער [[רמב"ן]] אין זיינע חידושים אויף [[מסכת פסחים]] ערקלערט: "ביטול כשמו, שיבטלו בלבו מתורת חמץ ואינו רוצה בקיומו, און דאס איז דער באדייט פון השבתה איבעראל, ווי וְלֹא תַשְׁבִּית מֶלַח בְּרִית אֱלֹקֶיךָ, זאלסט נישט מבטל זיין, און אזוי אויך דער באדייט פון 'שביתה' איז ביטול, און אזוי איז [[אונקלוס]] מתרגם 'תבטלון חמירא'"{{הערה| | דער [[רמב"ן]] אין זיינע חידושים אויף [[מסכת פסחים]] ערקלערט: "ביטול כשמו, שיבטלו בלבו מתורת חמץ ואינו רוצה בקיומו, און דאס איז דער באדייט פון השבתה איבעראל, ווי "{{מנוקד|וְלֹא תַשְׁבִּית מֶלַח בְּרִית אֱלֹקֶיךָ}}", זאלסט נישט מבטל זיין, און אזוי אויך דער באדייט פון 'שביתה' איז ביטול, און אזוי איז [[אונקלוס]] מתרגם 'תבטלון חמירא'"{{הערה|{{בבלי|פסחים|ד|ב|מפרש=חידושי רמב"ן}}}}. | ||
אויך דער [[רמב"ם]] לערנט ווי רש"י: | אויך דער [[רמב"ם]] לערנט ווי רש"י: "ומה היא השבתה זו האמורה בתורה, היא שיבטל החמץ בלבו ויחשוב אותו כעפר, וישים בלבו שאין ברשותו חמץ כלל ושכל חמץ שברשותו הרי הוא כעפר וכדבר שאין בו צורך כלל"{{הערה|{{רמב"ם|חמץ ומצה|ב|ב}}}}. | ||
===שיטת בעלי התוספות=== | ===שיטת בעלי התוספות=== | ||
ווידעראום, דער [[ר"י הזקן|ר"י]] אין [[תוספות]] האלט אז דער מקור פון ביטול חמץ איז פון דער דרשת חז"ל, געברענגט אין [[גמרא]]: {{ | ווידעראום, דער [[ר"י הזקן|ר"י]] אין [[תוספות]] האלט אז דער מקור פון ביטול חמץ איז פון דער דרשת חז"ל, געברענגט אין [[גמרא]]: "{{מנוקד|לֹא יֵרָאֶה לְךָ}}{{הערה|{{תנ"ך|שמות|יג|ז}}}} - שלך אי אתה רואה, אבל אתה רואה של אחרים ושל גבוה"{{הערה|{{בבלי|פסחים|ה|ב}}}}, פון דער דרשה ווייזט אויס אז מ'איז נאר עובר דעם איסור פון "בל יראה ובל ימצא" טאמער דאס חמץ געהערט פאר אים, אבער ווען ס'איז אן אנדערנ'ס חמץ, איז מען נישט עובר דעם איסור, אפילו עס געפינט זיך אין זיין רשות. דאס הייסט אז דער עיקר איסור איז די אייגנטימערשאפט אויפן חמץ. און דא, לויטן ר"י, קומט אריין דער ענין פון "ביטול חמץ", וועלכע באדייט אייגנטליך [[הפקר|מפקיר]] זיין דאס חמץ: "דמאחר שביטלו הוי הפקר ויצא מרשותו"{{הערה|{{בבלי|פסחים|ד|ב|מפרש=תוספות|ד"ה=מדאורייתא}}}}. דער [[שאגת אריה]] ברענגט פילע ראיות צו די שיטה פון תוספות{{הערה|{{אוצר הספרים היהודי|שאגת אריה/עז|שאגת אריה, סימן ע"ז}}}}. | ||
==הלכות== | ==הלכות== | ||
כאטש די חכמים האבן שוין מחייב געווען צו נאכזוכן דעם חמץ און עס אויסרוימען, דארף מען עס נאך אויך מבטל זיין{{הערה|{{בבלי|פסחים|ו|ב}}}}, טאמער וועט ער טרעפן א | כאטש די חכמים האבן שוין מחייב געווען צו נאכזוכן דעם חמץ און עס אויסרוימען, דארף מען עס נאך אויך מבטל זיין{{הערה|{{בבלי|פסחים|ו|ב}}}}, טאמער וועט ער טרעפן א געשמאקע געבעקס אינמיטן פסח און ער וועט זיך פארזוימען פון עס אויסרוימען, וואס ער וועט דאן עובר זיין אויף בל יראה{{הערה|{{בבלי|פסחים|ו|ב|מפרש=רש"י}}}}. לויט איין שיטה, איז מען עובר בל יראה אויף חמץ וואס מען האט נישט מבטל געווען אויך אויף די צייט וואס מ'האט בכלל נישט געוואוסט פון דעם חמץ{{הערה|{{שולחן ערוך|אורח חיים|תלד|מפרש=מגן אברהם}} סעיף קטן ה', לויט'ן [[טור]]. זעט {{בבלי|פסחים|כא|א|מפרש=תוספות|ד"ה=ואי}}; ישועות יעקב אורח חיים, סימן תל"ד; שולחן ערוך הרב [https://chabadlibrary.org/books/3101190025 סי' תלג, קונטרס אחרון אות ג]}}. | ||
דער ביטול העלפט נאר איידער דער חמץ ווערט אסור, [[ערב פסח]] בייטאג ביי [[חצות]], ווייל ווען עס איז שוין [[איסור הנאה|אסור הנאה צו האבן דערפון]] איז עס שוין נישט אין זיין רשות אז ער זאל עס קענען מבטל זיין{{הערה|{{בבלי|פסחים|ז|א}}}}. מען פירט זיך צו מבטל זיין צוויי מאל: ביינאכט, באלד נאך די בדיקה, וואס דאן איז ער נאר מבטל דעם חמץ וואס ער האט נישט געטראפן (ווייל דעם חמץ וואס ער ווייסט דערפון האלט ער נאך אויף מארגן), און אויפצומארגנס, באלד נאכ'ן פארברענען, וואס דאן איז ער מבטל אויך דאס חמץ וואס ער האט יא געזען, טאמער איז געפאלן עפעס דערפון אין א ווינקל{{הערה|{{שולחן ערוך|אורח חיים|תלד}}. זעט דארט טורי זהב, סעיף קטן ה'}}. דעם צווייטן ביטול זאל ער מאכן נאר נאכן פארברענען, אז ער זאל מקיים זיין די מצוה פון ביעור חמץ מיט אייגענע חמץ{{הערה|רמ"א, סוף סימן תל"ד}}. | דער ביטול העלפט נאר איידער דער חמץ ווערט אסור, [[ערב פסח]] בייטאג ביי [[חצות]], ווייל ווען עס איז שוין [[איסור הנאה|אסור הנאה צו האבן דערפון]] איז עס שוין נישט אין זיין רשות אז ער זאל עס קענען מבטל זיין{{הערה|{{בבלי|פסחים|ז|א}}}}. מען פירט זיך צו מבטל זיין צוויי מאל: ביינאכט, באלד נאך די בדיקה, וואס דאן איז ער נאר מבטל דעם חמץ וואס ער האט נישט געטראפן (ווייל דעם חמץ וואס ער ווייסט דערפון האלט ער נאך אויף מארגן), און אויפצומארגנס, באלד נאכ'ן פארברענען, וואס דאן איז ער מבטל אויך דאס חמץ וואס ער האט יא געזען, טאמער איז געפאלן עפעס דערפון אין א ווינקל{{הערה|{{שולחן ערוך|אורח חיים|תלד}}. זעט דארט טורי זהב, סעיף קטן ה'}}. דעם צווייטן ביטול זאל ער מאכן נאר נאכן פארברענען, אז ער זאל מקיים זיין די מצוה פון ביעור חמץ מיט אייגענע חמץ{{הערה|רמ"א, סוף סימן תל"ד}}. | ||
| שורה 39: | שורה 40: | ||
==צו ליינען מער== | ==צו ליינען מער== | ||
*{{אוצר החכמה|[[רבי שלמה יוסף זעווין]]|המועדים בהלכה|166197| | *{{אוצר החכמה|[[רבי שלמה יוסף זעווין]]|המועדים בהלכה|166197|page=72|כותרת=חמץ ומצה}} | ||
== | ==דרויסנדיגע לינקס== | ||
* {{ויקיסוגיה|ביטול חמץ}} | *{{ויקיסוגיה|ביטול חמץ}} | ||
==רעפערענצן== | ==רעפערענצן== | ||