בדוקי עריכות אוטומטית, אינטערפעיס רעדאקטארן, אינטערפעיס אדמיניסטראַטאָרן, סיסאפן, מייבאים, מעדכנים, מייבא, אספקלריה רעדאקטארן
46,428
רעדאגירונגען
קיין רעדאגירונג באמערקונג
אין תקציר עריכה |
|||
| (16 מיטלסטע ווערסיעס פון 2 באַניצער נישט געוויזן.) | |||
| שורה 1: | שורה 1: | ||
{{דרעפט}} | {{דרעפט}} | ||
{{דעסקריפציע|45סטער פרעזידענט פון די פאראייניגטע שטאטן | {{דעסקריפציע|45סטער און 47סטער פרעזידענט פון די פאראייניגטע שטאטן}} | ||
{{באאמטער | {{באאמטער | ||
| שם בשפת המקור = Donald John Trump | | שם בשפת המקור = Donald John Trump | ||
| בילד = Donald Trump official | | בילד = Donald Trump portrait official 2025.jpg | ||
| קעפל = טראמפ אין | | קעפל = טראמפ אין יאנואר 2025 | ||
| | | תאריך לידה = יוני 14, 1946 | ||
| געבורט ארט = [[קווינס]], [[ניו יארק]], [[פאראייניגטע שטאטן]] | | געבורט ארט = [[קווינס]], [[ניו יארק]], [[פאראייניגטע שטאטן]] | ||
| מדינה = [[פאראייניגטע שטאטן]] | | מדינה = [[פאראייניגטע שטאטן]] | ||
| שורה 12: | שורה 12: | ||
| פולער נאמען = דאנאלד דזשאן טראמפ | | פולער נאמען = דאנאלד דזשאן טראמפ | ||
| תפקיד1 = {{פירער פאזיציע | | תפקיד1 = {{פירער פאזיציע | ||
| פאזיציע נאמען = [[פרעזידענט פון די פאראייניגטע שטאטן]] | |||
| נומער = 47 | |||
| טערמין אנהויב = 2025 | |||
| טערמין ענדע = איצט | |||
| פארגייער = [[דזשאו ביידן]] | |||
| וויצע טיטל 1 = [[וויצע פרעזידענט|וויצע]] | |||
| וויצע 1 = [[דזשעי די ווענס]] | |||
}} | |||
| ווייב = [[איוואנא טראמפ]] (1977–1990){{ש}}מארלא מעיפלס (1993–1999){{ש}}[[מעלאניע טראמפ]] (2005–איצט) | |||
| פאטער = [[פרעד טראמפ]] | |||
| מוטער = [[מארי טראמפ]] | |||
| וועבזייטל = [https://www.donaldjtrump.com/ אפיציעלע וועבזייטל]{{ש}}[https://www.trumplibrary.gov/ פרעזידענטליכע ביבליאטעק]{{ש}}[https://trumpwhitehouse.archives.gov/ ווייסע הויז ארכיוון] | |||
| תפקיד2 = {{פירער פאזיציע | |||
| פאזיציע נאמען = [[פרעזידענט פון די פאראייניגטע שטאטן]] | | פאזיציע נאמען = [[פרעזידענט פון די פאראייניגטע שטאטן]] | ||
| נומער = 45 | | נומער = 45 | ||
| שורה 21: | שורה 34: | ||
| וויצע 1 = [[מייק פענס]] | | וויצע 1 = [[מייק פענס]] | ||
}} | }} | ||
| אונטערשריפט = [[טעקע:Donald Trump Signature.svg|150px|אונטערשריפט]] | | אונטערשריפט = [[טעקע:Donald Trump Signature.svg|150px|אונטערשריפט]] | ||
}}'''דאנאלד טראמפ''' (ענגליש: {{שמע|Donald John Trump.oga|'''Donald John Trump'''}}; געבוירן יוני 14, 1946, [[ניו יארק סיטי|ניו יארק]], ניו יארק | }} | ||
'''דאנאלד טראמפ''' (ענגליש: {{שמע|Donald John Trump.oga|'''Donald John Trump'''}}; געבוירן יוני 14, 1946, [[ניו יארק סיטי|ניו יארק]], ניו יארק) איז דער 45סטער און 47סטער [[פרעזידענט פון די פאראייניגטע שטאטן]] (2017-21; 2025– ). נאך זיין איינשווערונג אום יאנואר 20, 2025, איז טראמפ געווארן בלויז דער צווייטער פּרעזידענט צו דינען צוויי נישט-נאכאנאנדע טערמינען. דער ערשטער איז געווען [[סטיווען גראווער קליוולאנד|גראָווער קליוולאנד]] (1885-89; 1893-97). אין יאנואר 2025, ביי זיין פאראורטיילונג אָן שטראף פאר א פעלאָני פארברעכן אין 2024, איז טראמפּ אפיציעל געווארן דער ערשטער פאראורטיילטער פארברעכער ערוועלט צו ווערן פּרעזידענט. אין עלטער פון 78, איז טראמפּ דער עלטסטער מענטש צו געווינען דעם אמט. | |||
טראמפ איז | טראמפ'ס אורטייל איז פארגעקומען אום מאי 30, 2024, ווען א ניו יארק שטאַט דזשורי האט אים געפונען שולדיג אויף 34 פעלאָני קלאגעס פון פעלשן ביזנעס רעקארדס אין פארבינדונג מיט א לא יחרץ־געלט צאלונג אין 2016 צו א פילם-שטערנקע וועלכע האט גע'טענה'ט אז זי האט געהאט אן עסק מיט טראמפ אין 2006. ער איז אויך אנגעקלאגט געווארן אויף צענדליגער אנדערע פעדעראלע און שטאַט קלאגעס אין פעלער בשייכות צו זיינע באמיאונגען צו איבערדרייען זיין נידערלאגע אין די 2020 פרעזידענטליכע וואלן און ווי אויך זיין באזייטיגונג פון פילע געהיימע דאקומענטן פונעם [[ווייסע הויז|ווייסן הויז]] ביים פארלאזן דעם אַמט. נאך טראמפ'ס ווערן אויסגעוועלט צו א צווייטן טערמין, האט דער ספעציעלער אדוואקאט [[דזשעק סמיט]], וועלכער האט געפירט ביידע פעדעראלע קרימינאלע קעיסעס קעגן טראמפ, געבעטן אז די וואל-פארבינדענע קלאגעס קעגן טראמפ זאלן אראפגענומען ווערן און אז טראמפ זאל אוועקגענומען ווערן פון דער גרופע מיט־אנגעקלאגטע אין די געהיימע דאקומענטן קעיס. סמיט'ס באשלוסן האט אפּגעשפּיגלט א פּאליסי פונעם יוסטיץ דעפּאַרטמענט וואס פארבאט די קרימינאלער פּראקורירונג פון אַן אמטירנדן פּרעזידענט. | ||
טראמפ איז | טראמפ איז אויך געפונען געווארן שולדיג אין א גרויסע ציווילע קלאגע איבער ביזנעס שווינדל אין ניו יארק שטאַט און ווי אויך אין צוויי ציווילע קלאגעס וועלכע האבן אים באשולדיגט אין אביוזן און באשמוצן דעם שרייבער E. Jean Carroll. | ||
נאך די | טראמפ איז דער דריטער פרעזידענט אין די פאראייניגטע שטאטן היסטאריע (נאך [[ענדרו זשאנסאן]] אין 1868 און [[ביל קלינטאן]] אין 1998) צו ווערן [[אימפיטשמענט|אימפּיטשד]] דורך די פ.ש. [[הויז פון רעפרעזענטאטן]] און דער אייציגסטער פרעזידענט צו ווערן אימפּיטשד צוויי מאל – איין מאל (אין 2019) פאר אביוזן מאכט און אבסטראקשען פון [[קאנגרעס]] אין פארבינדונג מיט'ן [[#אויסערן פאליסיס|אוקראינער סקאנדאל]] און איין מאל (אין 2021) פאר "אינסייטמענט אוו אינסארעקשאן" אין פארבינדונג מיט די יאנואר 6 אטאקע אויף די [[פ.ש. קאפיטאל]] דורך א היציגע כאפּטע פון טראמפ שטיצער. ביידע טראמפ אימפּיטשמענטס האבן זיך געענדיגט אין זיין ווערן ריינגעוואשן דורך דעם [[סענאט|פ.ש. סענאט]]. | ||
נאך די מידטוירם וואלן פון 2022 האט טראמפ דערקלערט זיין פלאן צו לויפן פאר א צווייטע טערמין, און אין [[פריימעריס|פּריימערי וואלן]] אין אנהויב 2024 האט ער אנגעזאמלט גענוג דעלעגאטן צו געווינען זיין פּארטיי'ס נאמינאציע, טראץ די פעסטע פארשריט פון די לעגאלע קעיסעס קעגן אים. כאטש וואס עטליכע [[רעפובליקאנער פארטיי]] פירער האבן געזארגט אז א קרימינאלע פראצעס קען ערנסט אפשוואכן טראמפ'ס פּאפּולאריטעט צו מעסיגע רעפובליקאנע און אומאפהענגיגע וויילער, האבן אנדערע גענומען די האפענונגספולע מיינונג אז טראמפ וועט נוצן זיינע געריכט ערשיינונגען צו צעמענטירן זיין שטיצע דורכ'ן זיך אהערשטעלן אלס א פאליטישער מארטיר – דער קרבן פון [[דעמאקראטישע פארטיי|דעמאקראטיש]]-געפירטע "וויטש האנטס", "האוקסעס", און "סקעמס", ווי ער כאראקטעריזירט אפט די פילע לעגאלע אויספארשונגען וואס האבן אים באטראפן. | |||
טראמפּ איז אויך אַ ריעל עסטעיט דעוועלאָפּער און ביזנעסמאן וואָס האט פארמאגט, פארוואלטעט אָדער געלייסענסט זיין נאָמען צו [[האטעל]]ן, [[קאסינא|קאַסינאָס]], גאָלף קאָרסעס, רעזאָרטן און רעזידענטשל פּראפּערטיס אין די [[ניו יארק סיטי]] געגנט און ארום די וועלט. זינט די 1980ער האט טראמפּ פארלייעט זיין נאמען צו מערערע ריטעיל פירנעמען - אריינגערעכנט געברענדטע ליניעס פון קליידונג, קעלניש-וואסער, עסנווארג און [[מעבל]]. אין די פריע 21טער יאָרהונדערט איז זיין פּריוואטער קאנגלאמעראַט, די "[[טראמפ ארגאניזאציע|טראמפּ ארגאניזאציע]]", באשטאנען פון עטליכע 500 פירמעס פארמישט אין א ברייטע קייט פון געשעפטן, אַריינגערעכנט האטעלן און רעזאָרטן, רעזידענטשל פראפערטיס, סחורה, און פאַרוויילונג און [[טעלעוויזיע]]. | |||
באפעלן זיינע האבן אראפגענומען רעגולאציעס פון ביזנעסער און ענווייראמענטאלע שוץ, און גלייכצייטיג האט ער פאראויסגעשטופט מאַסיווע שטייער שניטן. אין אויסערן פאליסי האט ער פאראויסגעשטופט א פאליסי וואס ער האט כאראקטעריזירט אלס "אמעריקע ערשט": ער האט זיך צוריקגעצויגן פון פארהאנדלונגען אין די טראנס-פּאַסיפיק שותפות און די פאריזער אפמאך וועגן [[גלאבאלע אנווארעמען|קלימאטן טויש]], ארויפגעלייגט אימפארט שטייער (טאריפס) וואס האט ארויסגערופן א האנדל קריג מיט [[כינע]], און צוריקגעצויגן אמעריקאנער כוחות פון די ציווילע מלחמה אין [[סיריע]]. זיין שטעלונג צו [[מדינת ישראל]] איז געווען גאָר פאזיטיוו, אריינגערעכנט ווען ער האט אנערקענט [[ירושלים]] אלס מדינת ישראל'ס הויפטשטאט און מדינת ישראל'ס בעלות אויף די [[רמת הגולן|גולן בערג]], פאראויס־געשטיפט די עברעהעם שלום אפמאך מיטן ציל צו נארמאליזירן די באציאונגען צווישן מדינת ישראל און עטליכע אראבישע לענדער, און גענומען א שטארקע ליניע קעגן [[איראן]], צווישן אנדערע ווען ער האט זיך צוריקגעצויגן פונעם נוקלעארן אפמאך מיט איראן און ווען ער האט באפוילן דאס עלימינירן א צאל עליטע מיטגלידער פון איראן'ס רעוואלוציאנערע גווארדיע. | |||
דאנאלד טראמפ איז פאפולער ביים ארטאדאקסישן אידנטום, און זיין טאכטער איוואנקא האט זיך מגייר געווען און געהייראט א איד [[דזשערעד קושנער]]. | דאנאלד טראמפ איז פאפולער ביים ארטאדאקסישן אידנטום, און זיין טאכטער איוואנקא האט זיך מגייר געווען און געהייראט א איד [[דזשערעד קושנער]]. | ||
| שורה 69: | שורה 77: | ||
צווישן די פראיעקטן אין וועלכע ער איז געווען פארמישט זענען [[טראמפ טאוער]] און טראמפּ ווארלד טאַוער אין ניו יארק, 'די טראמפּ געביידע' אין ניו יארק וואס ער האָט געקויפט און רענאווירט, טראמפּ פּארק עוועניו וואָס ער איבערגעמאכט צו א רעזידענטשעל געביידע, די טראמפּ פּלאזא האטעל און קאסינא, די טאַזש מאהאל האטעל און קאסינא, און די טראמפּ קאסטל האטעל און קאסינא אין [[אטלאנטיק סיטי]], די פּלאזאַ האטעל אין ניו יארק וואס ער האט געקויפט אין 1988 און פארקויפט אין 1995, די טראמפּ האטעל אין לאס וועגאס, די מאראלאגא רעזארט אין פאלם ביטש ווי אויך רעזארט ערטער און גאלף פעלדער אין דער וועלט. ווען די אמעריקאנער עקאנאמיע איז אריינגעפאלן אין ריסעשאַן אין 1990, האבן אסאך פון טראמפ'ס געשעפטן געליטן, און פיר פון זיינע פירמעס זענען געגאנגען באנקראט. | צווישן די פראיעקטן אין וועלכע ער איז געווען פארמישט זענען [[טראמפ טאוער]] און טראמפּ ווארלד טאַוער אין ניו יארק, 'די טראמפּ געביידע' אין ניו יארק וואס ער האָט געקויפט און רענאווירט, טראמפּ פּארק עוועניו וואָס ער איבערגעמאכט צו א רעזידענטשעל געביידע, די טראמפּ פּלאזא האטעל און קאסינא, די טאַזש מאהאל האטעל און קאסינא, און די טראמפּ קאסטל האטעל און קאסינא אין [[אטלאנטיק סיטי]], די פּלאזאַ האטעל אין ניו יארק וואס ער האט געקויפט אין 1988 און פארקויפט אין 1995, די טראמפּ האטעל אין לאס וועגאס, די מאראלאגא רעזארט אין פאלם ביטש ווי אויך רעזארט ערטער און גאלף פעלדער אין דער וועלט. ווען די אמעריקאנער עקאנאמיע איז אריינגעפאלן אין ריסעשאַן אין 1990, האבן אסאך פון טראמפ'ס געשעפטן געליטן, און פיר פון זיינע פירמעס זענען געגאנגען באנקראט. | ||
טראמפּ האט געמארקעט זיין נאָמען ווי אַ ברענד אין פילע ביזנעס אונטערנעמונגען | טראמפּ האט געמארקעט זיין נאָמען ווי אַ ברענד אין פילע ביזנעס אונטערנעמונגען אַריינגערעכנט טראמפּ פינאַנציעל, אַ {{טערמין|היפּאָטעק|מאָרגעדזש}} פירמע, און די טראמפּ אונטערנעמונג איניציאטיוו (אַמאָל טראמפּ אוניווערסיטעט), אַן אָנליין בילדונג פירמע מיט געוויכט אויף אויף {{טערמין|גרונטאייגנס|ריעל עסטעיט}} אינוועסמענט און אונטערנעמערשאפט. די לעצטע פירמע, וועלכע האט אויפגעהערט אפערירן אין 2011, איז געווען דער ציל פון קלעס-עקשן קלאגעס פון געוועזענע סטודענטן און א באזונדערע קלאגע פונעם אטוירני גענעראל פון ניו יארק סטעיט, באשולדיגנדיג [[שווינדל]]. נאכ'ן ערשט לייקענען די באשולדיגונגען, האט טראמפ געשלאסן די קלאגעס פאר 25 מיליאן דאלאר אין נאוועמבער 2016. אין 2019, מער ווי צוויי יאר אין זיין פרעזידענטשאפט, האט טראמפ איינגעשטימט צו באצאלן 2 מיליאן דאלאר אין שאדנס און דעקלערן שולד צו שליסן נאך א פראצעס דורכ'ן אטוירני גענעראל פון ניו יאָרק, וועלכער האָט אים אָנגעקלאָגט אין אומלעגאל נוצן די פארמעגן פון זיין טשאריטי, די טראמפּ פונדאציע, צו פינאַנצירן זיין פּרעזידענטליכע קאמפיין אין 2016. אלס טייל פונעם סעטלמענט, האט זיך דער טראמפ פונדאַציע אויפגעלעזט. | ||
טראמפ איז דער גרינדער פון דער פירמע "טראמפ פארוויילונג רעזאָרטס", וועלכע פארנעמט זיך מיט בוי ארבעט, אפעראציעס פון געביידעס, [[קאסינא|קאַסינאָס]], קולטור-אינסטיטוציעס און האָטעלן איבער דער וועלט. זיין פארשווענדענישע לעבנס שטייגער, האט אים געמאכט בארומט אין די לעצטע יאר־צענערס פונעם 20טן יאָרהונדערט. אנהייב 21סטן יארהונדערט איז ער אויך געווען א בארימטע טעלעוויזיע פערזענליכקייט א דאנק א פאפולערע רעאליטעט טעלעוויזיע פראגראם וואס ער האט פארגעשטעלט מיטן נאמען "The Apprentice", וואס איז געלאפן אין די יארן 2004–2015. | |||
===פארמעגן=== | ===פארמעגן=== | ||
| שורה 89: | שורה 99: | ||
דעם 16טן יוני, 2015, האָט ער געמאָלדן זיין קאַנדידאַטור פאַר די 2016 פּרעזידענטליכע וואלן מטעם דער רעפובליקאנער פארטיי אונטערן שלאג־ווארט "מאַך אַמעריקע ווידער גרויס" (Make America Great Again). ביים אוונט אינעם טראמפ טאַוער וואו ער האט געלאזט אין גאנג זיין קאמפיין, האט ער דערקלערט אז ער וועט בויען א וואנט צווישן מעקסיקא און די פאַראייניגטע שטאטן, און אז עס זענען דא אומלעגאלע אימיגראנטן וואס כאפן זיך אריין צו די פאראייניגטע שטאַטן פון מעקסיקא וואס ברענגען אריין דראגס און פארברעכנס, דאס האט אנגעדרייט א שטורעם ביי די מידיע און די אמעריקאנער פּאליטישע סיסטעם, און איז געווארן קריטיקירט אויך פון מיטגלידער פון זיין פּאַרטיי, אַריינגערעכנט [[דזשעב בוש]], [[ריק פערי|ריק פּערי]], [[מיט ראמני]] און [[מארקא רוביא]]. ער איז שפעטער קריטיקירט געווארן פאר'ן אטאקירן סענאטאר [[דזשאן מעקעין]], וועלכער האט געזאגט לויט אים אז די 15,000 מענטשן וועלכע זענען געקומען צו טראמפ'ס ראלי זענען משוגעים, זאגנדיג אז אין זיינע אויגן איז מעקעין, וועלכער איז געפאנגען אין די וויעטנאם קריג, נישט קיין מלחמה העלד. אויך איז ער קריטקירט געוארן פאר זיין רוף אין דעצעמבער 2015 צו פארבאטן מוסולמענער אריינצוקומען אין די פאראייניגטע שטאטן ביז די רעגירונג וועט אנאליזירן פובליק מיינונג אנקעטעס אין דער מוסולמענער וועלט לויט וועלכע מערסטנס מוסולמענער דערקלערן האַס צו אמעריקאנער און וועט באשליסן ווי אזוי צו האנדלען מיט דעם. די פויפסט [[פראַנציס]] האט געזאגט אז ווער עס האלט אז מען דארף בויען ווענט און נישט בריקן איז נישט קיין קריסט. טראמפ האט געענטפערט אז די סטעיטמענט פונעם פויפסט איז שענדליך און אז קיין פירער, ספעציעל א רעליגיעזער פירער, האט נישט די רעכט צו צווייפלען אין א צווייטנ'ס גלויבונג. | דעם 16טן יוני, 2015, האָט ער געמאָלדן זיין קאַנדידאַטור פאַר די 2016 פּרעזידענטליכע וואלן מטעם דער רעפובליקאנער פארטיי אונטערן שלאג־ווארט "מאַך אַמעריקע ווידער גרויס" (Make America Great Again). ביים אוונט אינעם טראמפ טאַוער וואו ער האט געלאזט אין גאנג זיין קאמפיין, האט ער דערקלערט אז ער וועט בויען א וואנט צווישן מעקסיקא און די פאַראייניגטע שטאטן, און אז עס זענען דא אומלעגאלע אימיגראנטן וואס כאפן זיך אריין צו די פאראייניגטע שטאַטן פון מעקסיקא וואס ברענגען אריין דראגס און פארברעכנס, דאס האט אנגעדרייט א שטורעם ביי די מידיע און די אמעריקאנער פּאליטישע סיסטעם, און איז געווארן קריטיקירט אויך פון מיטגלידער פון זיין פּאַרטיי, אַריינגערעכנט [[דזשעב בוש]], [[ריק פערי|ריק פּערי]], [[מיט ראמני]] און [[מארקא רוביא]]. ער איז שפעטער קריטיקירט געווארן פאר'ן אטאקירן סענאטאר [[דזשאן מעקעין]], וועלכער האט געזאגט לויט אים אז די 15,000 מענטשן וועלכע זענען געקומען צו טראמפ'ס ראלי זענען משוגעים, זאגנדיג אז אין זיינע אויגן איז מעקעין, וועלכער איז געפאנגען אין די וויעטנאם קריג, נישט קיין מלחמה העלד. אויך איז ער קריטקירט געוארן פאר זיין רוף אין דעצעמבער 2015 צו פארבאטן מוסולמענער אריינצוקומען אין די פאראייניגטע שטאטן ביז די רעגירונג וועט אנאליזירן פובליק מיינונג אנקעטעס אין דער מוסולמענער וועלט לויט וועלכע מערסטנס מוסולמענער דערקלערן האַס צו אמעריקאנער און וועט באשליסן ווי אזוי צו האנדלען מיט דעם. די פויפסט [[פראַנציס]] האט געזאגט אז ווער עס האלט אז מען דארף בויען ווענט און נישט בריקן איז נישט קיין קריסט. טראמפ האט געענטפערט אז די סטעיטמענט פונעם פויפסט איז שענדליך און אז קיין פירער, ספעציעל א רעליגיעזער פירער, האט נישט די רעכט צו צווייפלען אין א צווייטנ'ס גלויבונג. | ||
טראמפ האט גענאסן פון א שטענדיגע אויבערהאנט אין אנקעטעס צווישן די רעפובליקאנער פארטיי קאנדידאטן און אינעם פארנעם פון מידיע דעקונג דורכאויס די קאמפיין. ער האט זיך פארמאסן אנטקעגן זעכצן אנדערע מאכטפולע קאנדידאטן, אריינגערעכנט [[בען קארסאן]] און גאווערנארס ווי [[זשעב בוש]] דער גאווערנאר פון [[פלארידע]], [[קריס קריסטי]] דער גאווערנאר פון [[ניו דזשערסי]] און [[דזשאן קעסיג]] דער גאווערנאר פון [[אהייא]], און סענאטארן ווי [[טעד קרוז]] פון [[טעקסאס]] און [[מארקא רוביא]] פון | טראמפ האט גענאסן פון א שטענדיגע אויבערהאנט אין אנקעטעס צווישן די רעפובליקאנער פארטיי קאנדידאטן און אינעם פארנעם פון מידיע דעקונג דורכאויס די קאמפיין. ער האט זיך פארמאסן אנטקעגן זעכצן אנדערע מאכטפולע קאנדידאטן, אריינגערעכנט [[בען קארסאן]] און גאווערנארס ווי [[זשעב בוש]] דער גאווערנאר פון [[פלארידע]], [[קריס קריסטי]] דער גאווערנאר פון [[ניו דזשערסי]] און [[דזשאן קעסיג]] דער גאווערנאר פון [[אהייא]], און סענאטארן ווי [[טעד קרוז]] פון [[טעקסאס]] און [[מארקא רוביא]] פון פלארידע. אבער רוב פון זיי האבן זיך ארויסגעצויגן שוין אין די ערשטע פאזעס פונעם פארמעסט איינזעענדיג אז זיי האבן נישט קיין אויסזיכטן, מיטן אויסנאם פון געציילטע קאנדיטאטן ווי טעד קרוז, וועלכער האט געוואונען די וואלן אין א רייע שטאטן און איז געבליבן אינעם פארמעסט ביז כמעט צום סוף ווען עס איז קלאר געווארן אז טראַמפּ האט געוואונען די מערהייט פון די דעלעגאטן. אין די [[פריימעריס]] וועלכע האבן זיך אנגעהויבן אין פעברואר 2016 איז ער אריינגעקומען דער צווייטער אין די [[אייאווע]] קאוקוסעס (נאך [[טעד קרוז]]) און דער ערשטער אין די [[ניו העמפשער|ניו העמפשיר]] פריימעריס, די [[דרום קאראליינע]] פריימעריס און די [[נעוואדא|נעוואדע]] קאוקוסעס. אויך אין די וואלן אין 13 שטאטן אין מערץ 1, "דעם גרויסן דינסטאג", האט טראמפ געוואונען די גרעסטע צאל שטימען צווישן די קאנדידאטן. בשעת דער קאמפיין האט ער באקומען די שטיצע פון עלטערע רעפובליקאנער ווי [[סארא פעלין|סערע פעילין]], [[קריס קריסטי]], [[רודי דזשוליאני]] און [[דזשעף סעשאנס]], הגם רוב פון די רעפובליקאנער עסטעבלישמענט איז נישט געווען צופרידן פון זיין קאנדידאטור, סיי צוליב זיינע פאליסיס און סטיל, און אויך אויס זארג אז זיין כאראקטער וועט מאכן שווער פאַר די פּאַרטיי צו געווינען די וואַלן. | ||
ביי זיין קאמפיין האט טראַמפּ אויסגעגעבן דאס ווייניגסטע געלט פון אלע קאנדיטאטן, און דאך האט ער געבראכן די רעקארד באקומענדיג די מערסטע צאל שטימען פון סיי וועלכע רעפובליקאנער פריימערי פארמעסט אין היסטאריע. | ביי זיין קאמפיין האט טראַמפּ אויסגעגעבן דאס ווייניגסטע געלט פון אלע קאנדיטאטן, און דאך האט ער געבראכן די רעקארד באקומענדיג די מערסטע צאל שטימען פון סיי וועלכע רעפובליקאנער פריימערי פארמעסט אין היסטאריע. | ||
===די אַלגעמיינע וואַלן=== | ===די אַלגעמיינע וואַלן=== | ||
| שורה 110: | שורה 119: | ||
[[טעקע:JANUS-Tête-à-Tête- Sitting President & President-elect, Barack Obama & Donald Trump squatting next to each other on arm-chairs in the Oval Office on November 10th 2016. (31196987133).jpg|קליין|אין אן ערשטע שמועס מיט פרעזידענט באראק אבאמא אינעם אוועל אפיס, נאוועמבער 2016]] | [[טעקע:JANUS-Tête-à-Tête- Sitting President & President-elect, Barack Obama & Donald Trump squatting next to each other on arm-chairs in the Oval Office on November 10th 2016. (31196987133).jpg|קליין|אין אן ערשטע שמועס מיט פרעזידענט באראק אבאמא אינעם אוועל אפיס, נאוועמבער 2016]] | ||
יאנואר 20, 2017, | יאנואר 20, 2017, איז ער געווארן איינגעשוואוירן אלס פּרעזידענט דורך דער הויפט פון דער העסטער געריכט. אויף טראמפ'ס איניציאטיוו האט זיך, אויסער דעם גלח, אויך באטייליגט א רב (מארווין הייער) אין דער איינשווערונג צערעמאָניע, וועלכער האָט געהאַלטן אַ רעדע. טראמפ האט באשטימט די גענעראלן דזשעימס מאטיס און דזשאן קעלי אלס סעקרעטאר פון פארטיידיגונג און סעקרעטאר פון היימלאנד זיכערהייט,, סענאטאר דזשעף סעשאנס אלס אטוירני דשענערעל, און רעקס טילערסאן אלס סעקרעטארי אוו סטעיט. שפעטער האט טראמפ באשטימט דעם פארזיצער פונעם רעפובליקאנער נאציאנאלן קאמיטעי ריינס פריבוס אלס דער הויפט פונעם שטאב פונעם ווייסן הויז, דער פארוואלטער פון זיין וואל קאמפיין גענעראל מייקל פלין אלס נאציאנאלע זיכערהייט ראטגעבער. סטיוו באנן, זיין טאכטער איוואנקא טראמפ, זיין איידעם דזשאַרעד קושנער און זיין קאמפיין פאַרוואַלטער קעלעין קאוועי, זענען באשטימט אלס אדווייזערס. אין מערץ 2018 האט טראַמפּ געווארפן טילערסאָן פון אמט און באשטימט מייק פּאָמפּעאָ, דער געוועזענער הויפּט פון די סי.איי.עי אויף דיין פלאץ. | ||
===אימפיטשמענט=== | ===אימפיטשמענט=== | ||
| שורה 148: | שורה 157: | ||
אין אפריל 2018 האָט די טראמפ אדמיניסטראציע געמאָלדן וואָס זי האָט גערופן א "נול-טאָלעראַנץ" אימיגראציע פאליסי, אונטער וועלכע אלע אויסלענדישע ערוואקסענע וועלכע זענען אומלעגאל אריינגעקומען אין די פאראייניגטע שטאטן (א מיסדעמינאר פאר ערשט-מאליגע אפענדערס) וועלן קרימינאל פראקורירט ווערן. די פאליסי האט אריינגענומען אז קינדער אין פאמיליעס וועלכע זענען אינאיינעם אומלעגאל אריבער די פ.ש. גרעניץ וועלן אוועקגענומען ווערן פון זייערע עלטערן (אָדער לעגאלע אפּוטרופּסים) און געשטעלט ווערן אין אַ סיסטעם פון הונדערטער שעלטערס איבער'ן לאַנד, וואָס זענען אפּערירט אָדער קאָנטראַקטירט געווארן דורך די אָפיס פון פּליטים ריסעטלמענט (ORR), אַן אָפּטייל פון די דעפּאַרטמענט פון געזונט און מענטשליכע באַדינונגס (HHS). עווענטועל, לויט די HHS פּאליסי, וועלן אפגעטיילטע קינדער ווערן באפרייט צו ספּאנסארס (זייערע עלטערן, נאָנטע קרובים, אָדער אנדערע פּאַסיגע מענטשן) אָדער צו פאַסטער פאַמיליעס אין די פאַראייניגטע שטאַטן. נאכן איבערגעבן זייערע קינדער, וועלן עלטערן געהאלטן ווערן אין פארהאלטונג צענטערן אדער טורמעס צו אויסווארטן פראקוראציע פאר אומלעגאלע אריינקום. אונטער די פריערדיגע אימיגראַציע פּאליסי, באקאנט אלס "כאַפּ און באפריי," זענען מיגראַנט פאַמיליעס געווענליך געשווינד באפרייט געווארן און ערלויבט געווארן צו בלייבן צוזאַמען אין די פאַראייניגטע שטאַטן בשעת זייערע קעיסעס ווערן געלעזט דורך אימיגראַציע אויטאריטעטן. אין פּראַקטיק זענען משפּחה צעטיילונגען אויסגעפירט אונטער די נול-טאָלעראַנץ פּאליסי געווען טראומאַטיש פאַר ביידע, קינדער און עלטערן. | אין אפריל 2018 האָט די טראמפ אדמיניסטראציע געמאָלדן וואָס זי האָט גערופן א "נול-טאָלעראַנץ" אימיגראציע פאליסי, אונטער וועלכע אלע אויסלענדישע ערוואקסענע וועלכע זענען אומלעגאל אריינגעקומען אין די פאראייניגטע שטאטן (א מיסדעמינאר פאר ערשט-מאליגע אפענדערס) וועלן קרימינאל פראקורירט ווערן. די פאליסי האט אריינגענומען אז קינדער אין פאמיליעס וועלכע זענען אינאיינעם אומלעגאל אריבער די פ.ש. גרעניץ וועלן אוועקגענומען ווערן פון זייערע עלטערן (אָדער לעגאלע אפּוטרופּסים) און געשטעלט ווערן אין אַ סיסטעם פון הונדערטער שעלטערס איבער'ן לאַנד, וואָס זענען אפּערירט אָדער קאָנטראַקטירט געווארן דורך די אָפיס פון פּליטים ריסעטלמענט (ORR), אַן אָפּטייל פון די דעפּאַרטמענט פון געזונט און מענטשליכע באַדינונגס (HHS). עווענטועל, לויט די HHS פּאליסי, וועלן אפגעטיילטע קינדער ווערן באפרייט צו ספּאנסארס (זייערע עלטערן, נאָנטע קרובים, אָדער אנדערע פּאַסיגע מענטשן) אָדער צו פאַסטער פאַמיליעס אין די פאַראייניגטע שטאַטן. נאכן איבערגעבן זייערע קינדער, וועלן עלטערן געהאלטן ווערן אין פארהאלטונג צענטערן אדער טורמעס צו אויסווארטן פראקוראציע פאר אומלעגאלע אריינקום. אונטער די פריערדיגע אימיגראַציע פּאליסי, באקאנט אלס "כאַפּ און באפריי," זענען מיגראַנט פאַמיליעס געווענליך געשווינד באפרייט געווארן און ערלויבט געווארן צו בלייבן צוזאַמען אין די פאַראייניגטע שטאַטן בשעת זייערע קעיסעס ווערן געלעזט דורך אימיגראַציע אויטאריטעטן. אין פּראַקטיק זענען משפּחה צעטיילונגען אויסגעפירט אונטער די נול-טאָלעראַנץ פּאליסי געווען טראומאַטיש פאַר ביידע, קינדער און עלטערן. | ||
===אויסערן באציאונגען=== | ===אויסערן באציאונגען=== | ||
| שורה 208: | שורה 196: | ||
ביים סוף יאר האבן די מערסטע אנדערע רעפובליקאנער פרעזידענטליכע קאנדידאטן אויפגעגעבן זייערע קאמפיינס. נאך וואס טראמפ האט גרינגערהייט געווינען די רעפובליקאנער [[אייאווע קאקוסן]] אין יאנואר 2024, האט אויך דעסאנטיס, וואס איז לאנג געווען דער צווייט-פאפולערסטער קאנדידאט נאך טראמפ, זיך ארויסגעצויגן פון דער לויף. העילי, די איינציגסטע פארבליבענע קעגנערין פון טראמפ, האט פארגעזעצט איר קאמפיין דורך יאנואר און פעברואר, טראץ וואס זי האט פארלוירן צו טראמפ אין די ווייטערדיגע רעפובליקאנער פריימעריס און קאקוסן. נאך וואס טראמפ האט איר באזיגט אין 14 פון די 16 רעפובליקאנער פרעזידענטליכע פריימעריס אין [[סופער דינסטאג]], האט העילי ענדליך אפגעשטעלט איר קאמפיין, כאטש זי האט זיך אנטזאגט פון ענדארסירן טראמפ. | ביים סוף יאר האבן די מערסטע אנדערע רעפובליקאנער פרעזידענטליכע קאנדידאטן אויפגעגעבן זייערע קאמפיינס. נאך וואס טראמפ האט גרינגערהייט געווינען די רעפובליקאנער [[אייאווע קאקוסן]] אין יאנואר 2024, האט אויך דעסאנטיס, וואס איז לאנג געווען דער צווייט-פאפולערסטער קאנדידאט נאך טראמפ, זיך ארויסגעצויגן פון דער לויף. העילי, די איינציגסטע פארבליבענע קעגנערין פון טראמפ, האט פארגעזעצט איר קאמפיין דורך יאנואר און פעברואר, טראץ וואס זי האט פארלוירן צו טראמפ אין די ווייטערדיגע רעפובליקאנער פריימעריס און קאקוסן. נאך וואס טראמפ האט איר באזיגט אין 14 פון די 16 רעפובליקאנער פרעזידענטליכע פריימעריס אין [[סופער דינסטאג]], האט העילי ענדליך אפגעשטעלט איר קאמפיין, כאטש זי האט זיך אנטזאגט פון ענדארסירן טראמפ. | ||
אום שבת חוקת, ז' תמוז תשפ"ד (יולי 13, 2024), בשעת'ן רעדן ביי א קאמפיין ראלי אין באטלער, [[פענסילוועניע]], איז טראמפ פארוואונדעט געווארן אין אַן [[אטענטאט]] פארזוך. טראמפ'ס אויער איז אנגעטראפן געווארן פון א דורכפליענדער קויל, און ער איז שנעל אוועקגעפירט געווארן דורך [[סיקרעט סערוויס]] אגענטן. דער | אום שבת חוקת, ז' תמוז תשפ"ד (יולי 13, 2024), בשעת'ן רעדן ביי א קאמפיין ראלי אין באטלער, [[פענסילוועניע]], איז טראמפ פארוואונדעט געווארן אין אַן [[אטענטאט]] פארזוך. טראמפ'ס אויער איז אנגעטראפן געווארן פון א דורכפליענדער קויל, און ער איז שנעל אוועקגעפירט געווארן דורך [[סיקרעט סערוויס]] אגענטן. דער פארדעכטיגטער שיסער, א צוואנציג יעריגער לאקאלער מעטיו קרוקס, און א צווייטער מענטש ביים ראלי זענען אומגעברענגט געווארן. טראמפ'ס וואונד איז געווען מינימאל. דער אטענטאט איז פארגעקומען בלויז צוויי טעג פארן אנהויב פונעם [[רעפובליקאנער פארטיי|רעפובליקאנער]] נאציאנאלן קאנווענשאן אין [[מילוואקי]], וויסקאנסין, וואו טראמפ איז אפיציעל געווארן זיין פארטיי'ס פרעזידענטליכער נאמינירטער. | ||
==קרימאנאלע קלאגעס קעגן אים== | ==קרימאנאלע קלאגעס קעגן אים== | ||
אין 2023 זענען פיר קרימינאלע קלאגעס אריינגעגעבן געווארן קעגן אים. צוויי זענען אויף סטעיט קלאגעס (איינס אין [[ | אין 2023 זענען פיר קרימינאלע קלאגעס אריינגעגעבן געווארן קעגן אים. צוויי זענען אויף סטעיט קלאגעס (איינס אין [[ניו יארק]] און איינס אין פולטאן קאונטי, [[דזשארדזשיע|דזשאָרדזשע]]) און צוויי זענען אויף פעדעראלע קלאגעס. די קלאגעס באשטייען אין סך הכל פון 91 פארברעכן קלאגעס. | ||
טראמפ האט זיך דערקלערט אומשולדיג אויף אלע קלאגעס, און האט באשולדיגט [[ | טראמפ האט זיך דערקלערט אומשולדיג אויף אלע קלאגעס, און האט באשולדיגט [[דזשאו ביידן]] און די [[דעמאקראטן]] אויף א פאליטישע רדיפה קעגן א פאליטישע קעגנער. | ||
==דרויסנדיגע לינקס== | ==דרויסנדיגע לינקס== | ||
| שורה 226: | שורה 214: | ||
{{פרעזידענטן פון די פאראייניגטע שטאטן}} | {{פרעזידענטן פון די פאראייניגטע שטאטן}} | ||
[[ | [[קאַטעגאָריע:דאנאלד טראמפ]] | ||
[[ | [[קאַטעגאָריע:לעבעדיגע מענטשן]] | ||
[[ | [[קאַטעגאָריע:טראמפ פאמיליע]] | ||
[[קאַטעגאָריע:ביליאנערן]] | [[קאַטעגאָריע:ביליאנערן]] | ||
[[קאַטעגאָריע:טראמפ פאמיליע|דאנאלד]] | [[קאַטעגאָריע:טראמפ פאמיליע|דאנאלד]] | ||