אונטערשייד צווישן ווערסיעס פון "רוי:בית שמש"

91 בייטן אראפגענומען ,  פֿאַר 3 חדשים
ק (טשעקטי און אנדערע רייניגונג, typos fixed: בֿ ← ב, יידן ← אידן, <references/> ← {{רעפערענצן}}, , ← ,)
 
(16 מיטלסטע ווערסיעס פון 4 באַניצער נישט געוויזן.)
שורה 1: שורה 1:
{{Coord|31.73683354|34.98895862|display=title}}{{דעסקריפציע||ענגליש = city in Israel|העב=עיר בישראל|דייטש=Stadt in Israel|}}
{{יישוב|
{{יישוב|
|נאמען=בית שמש
|נאמען=בית שמש
שורה 26: שורה 27:


==געשיכטע==
==געשיכטע==
די [[שטאָט]] איז געווען ערשט געגרינדעט אין דער פאַרצייַטיקער כנעענישער צייַט.
די [[שטאָט]] איז געווען ערשט געגרינדעט אין דער פאַרצייטיקער כנעענישער צייט.


בית שמש ווערט דערמאנט אין [[תנ"ך]], אין יהושע (קאפיטל טו) דערמאנט מען בית שמש אין דעם ארבטייל פון שבט יהודה, ליגן אויף דער גרענעץ צווישן שבט יהודה און שבט דן. שפעטער (יהושע קאפיטל כא) ווערט געברענגט אז מען האט די שטאט געגעבן צו די כהנים. די שטאָט איז אויך דערמאנט אין שמואל א (קאפיטל ו), אז דער [[ארון הברית]] האט צוריקגעקערט צו די אידן דורך בית שמש, און די מענטשן פון בית שמש האבן אויפגענומען דעם ארון מיט [[קרבן|קרבנות]]. אויך אין [[ספר מלכים]] איז דערמאנט אַ מלחמה דארטן צווישן [[אמציה]], מלך פון יהודה, און [[יואש]], מלך פון ישראל. דאס איבערבלייבס פונעם אלטן יישוב זענען פאראן היינט אין תל בית שמש.
בית שמש ווערט דערמאנט אין [[תנ"ך]], אין יהושע (קאפיטל טו) דערמאנט מען בית שמש אין דעם ארבטייל פון שבט יהודה, ליגן אויף דער גרעניץ צווישן שבט יהודה און שבט דן. שפעטער (יהושע קאפיטל כא) ווערט געברענגט אז מען האט די שטאט געגעבן צו די כהנים. די שטאָט איז אויך דערמאנט אין שמואל א (קאפיטל ו), אז דער [[ארון הברית]] האט צוריקגעקערט צו די אידן דורך בית שמש, און די מענטשן פון בית שמש האבן אויפגענומען דעם ארון מיט [[קרבן|קרבנות]]. אויך אין [[ספר מלכים]] איז דערמאנט אַ מלחמה דארטן צווישן [[אמציה]], מלך פון יהודה, און [[יואש]], מלך פון ישראל. דאס איבערבלייבס פונעם אלטן יישוב זענען פאראן היינט אין תל בית שמש.


אין 2003 האט מען אנטפלעקט אין בית שמש די עלטסטע [[אייזן]] ווארשטאט אין דער וועלט.
אין 2003 האט מען אנטפלעקט אין בית שמש די עלטסטע [[אייזן]] ווארשטאט אין דער וועלט.


=== מאדערנע שטאט ===
=== מאדערנע שטאט ===
אין די פריערע טעג פון בית שמש, האבן געוואוינט דאָרט די הויפּט עמיגראנטן פון [[איראן|איראַן]], [[איראק|איראַק]], [[צפון אפריקע]], און [[רומעניע]]. איבער די יאָרן, און באזונדער אנפאנג פון [[1990ער|1990]] ווען עס האט זיך אנגעהויבן א מאסיווע כוואליע פון [[עמיגראציע]] פון [[סאוועטן פארבאנד]] וואס האט געברענגט מיט זיך פילע נייע עמיגראנטן אויכעט צו בית שמש, די שטאט האט זיך היפש פארגרעסערט. אויכעט זענען אנגעקומען עמיגראנטן פון [[עטיאפיע]] און די [[פאראייניגטע שטאטן|פאַרייניקטע שטאַטן]].
אין די פריערע טעג פון בית שמש, האבן געוואוינט דאָרט די הויפּט עמיגראנטן פון [[איראן|איראַן]], [[איראק|איראַק]], [[צפון אפריקע]], און [[רומעניע]]. איבער די יאָרן, און באזונדער אנפאנג פון [[1990ער|1990]] ווען עס האט זיך אנגעהויבן א מאסיווע כוואליע פון [[עמיגראציע]] פון [[סאוועטן פארבאנד]] וואס האט געברענגט מיט זיך פילע נייע עמיגראנטן אויכעט צו בית שמש, די שטאט האט זיך היפש פארגרעסערט. אויכעט זענען אנגעקומען עמיגראנטן פון [[עטיאפיע]] און די [[פאראייניגטע שטאטן|פאראייניגטע שטאַטן]].


אין [[2003]], האט מען ווידערגעעפנט די [[בית שמש באן סטאנציע|בית שמש באַן סטאַנציע]]. די באַן סטאַנציע ליגט אויף דער ליניע פון [[ירושלים]] קיין [[תל אביב-יפו]].
אין [[2003]], האט מען ווידערגעעפנט די [[בית שמש באן סטאנציע|בית שמש באַן סטאַנציע]]. די באַן סטאַנציע ליגט אויף דער ליניע פון [[ירושלים]] קיין [[תל אביב-יפו]].


אין יאר [[ה'תשנ"ה]] איז אנגעקומען קיין בית שמש רבי [[חיים אברהם הורוויץ]], באסטאנער רבי פון [[בארא פארק]], און האט אויפגעשטעלט זיין הויף אין רמת בית שמש.
אין יאר [[ה'תשנ"ה]] איז אנגעקומען קיין בית שמש [[רבי חיים אברהם הורוויץ]], באסטאנער רבי פון [[בארא פארק]], און האט אויפגעשטעלט זיין הויף אין רמת בית שמש.


דורך די פארלויפענע יארן די שטאט האט זיך היפש פארגרעסערט א דאנק צו א הויכע געבורטצאל און אנקומענדיגע נייע איינוואוינערס וואס האבן זיך אהין געצויגן פון אנדערע שטעט, און היינט צו טאגס וואוינט דארט א ריזיגע צאל פון היימישע אידן, צווישן זיי האבן זיך באזעצט דארט אזעלכע געמיינדעס וואס געהערן צו דער [[עדה החרדית]] אזוי ווי [[תולדות אהרן]] און [[תולדות אברהם יצחק]], [[דושינסקיא (הויף)|דושינסקיא]] און נאך ענדליכע קהילות פון דעם [[יישוב הישן]] ארייגערכנט פון די  [[נטורי קרתא]] אויכעט.
דורך די פארלויפענע יארן די שטאט האט זיך היפש פארגרעסערט א דאנק צו א הויכע געבורטצאל און אנקומענדיגע נייע איינוואוינערס וואס האבן זיך אהין געצויגן פון אנדערע שטעט, און היינט צו טאגס וואוינט דארט א ריזיגע צאל פון היימישע אידן, צווישן זיי האבן זיך באזעצט דארט אזעלכע געמיינדעס וואס געהערן צו דער [[עדה החרדית]] אזוי ווי [[תולדות אהרן]] און [[תולדות אברהם יצחק]], [[דושינסקיא (חסידות)|דושינסקיא]] און נאך ענדליכע קהילות פון דעם [[ישוב הישן]] ארייגערכנט פון די  [[נטורי קרתא]] אויכעט.


אין חודש [[סיון]] [[ה'תשע"ט]], האט זיך באזעצט אין שטאט רבי [[ישראל אליעזר אדלער]], דער [[וויזשניץ (הויף)|דזשיקאוו - וויזשניצער]] רבי, וואס האט אריבערגעפירט אהין זיין קהילה פון [[רחובות]].
אין חודש [[סיון]] [[ה'תשע"ט]], האט זיך באזעצט אין שטאט [[רבי ישראל אליעזר אדלער]], דער [[וויזשניץ (חסידות)|דזשיקאוו - וויזשניצער]] רבי, וואס האט אריבערגעפירט אהין זיין קהילה פון [[רחובות]].


==די היינטיגע שטאט==
==די היינטיגע שטאט==
די נייע געגנטן אין בית שמש זענען:
די נייע געגנטן אין בית שמש זענען:
* '''נחלה ומנוחה''' (אויף העברעיש: '''הקריה''') -  עס וואוינען דארט אסאך גערער חסידים און ליטווישע.
* '''נחלה ומנוחה''' (אויף העברעיש: '''הקריה''') -  עס וואוינען דארט אסאך גערער חסידים און ליטווישע.
* '''רמת בית שמש א'''' - וווינען דארט בעיקר [[אמעריקאנער]] און עולים.
* '''רמת בית שמש א'''' - וואוינען דארט בעיקר [[אמעריקאנער]] און עולים.
* '''רמת בית שמש ב'''' - ווערט געטיילט אויף צוויי געגנטן:
* '''רמת בית שמש ב'''' - ווערט געטיילט אויף צוויי געגנטן:
** '''קרית רמ"א''' (אין אנפאנג האט מען דאס גערופן '''זנוח''' ווייל עס איז נאנט צום דארף "זנוח") - וווינען דארט א טייל פון [[קנאים|קנאישע]] קרייזן.
** '''קרית רמ"א''' (אין אנפאנג האט מען דאס גערופן '''זנוח''' ווייל עס איז נאנט צום דארף "זנוח") - וואוינען דארט א טייל פון [[קנאים|קנאישע]] קרייזן.
** '''רמת בית שמש ב''''
** '''רמת בית שמש ב''''
* '''נחלת הערשי פרידמן''' (נאך דער קבלן ([[קאנטראקטאר]]) "הערשל פרידמאן) - א געגנט צווישן דער קריה און רמה ב'.  
* '''נחלת הערשי פרידמן''' (נאך דער קבלן ([[קאנטראקטאר]]) "הערשל פרידמאן) - א געגנט צווישן דער קריה און רמה ב'.  
שורה 65: שורה 66:
* [[משה אבוטבול]] ([[2018]] - [[2008]])
* [[משה אבוטבול]] ([[2018]] - [[2008]])
* [[עליזה בלאך]] (געוויילט [[2018]])
* [[עליזה בלאך]] (געוויילט [[2018]])
==צווילינג שטעט==
*{{דגל|ארצות הברית|קאקא, [[פלארידע]]}}
*{{דגל|ארצות הברית|[[ראמאפא]], [[ניו יארק]]}}
* {{פאן כינע|[[להאסע]]}} (זייט 2007)
*{{דגל|קרואטיה|[[ספליט]]}}
*{{דגל|גרמניה|[[נארדהאוזן]]}}


== רעפערענצן ==
== רעפערענצן ==
שורה 78: שורה 71:


{{פרומע אידישע געגנטן}}
{{פרומע אידישע געגנטן}}
{{שטעט אין ישראל}}
{{שטעט אין מדינת ישראל}}


[[קאַטעגאָריע:ערי יהודה]]
[[קאַטעגאָריע:ערי יהודה]]
[[קאַטעגאָריע:אומבאקוקט]]
[[קאַטעגאָריע:אויף יידיש]]  
[[קאַטעגאָריע:אויף יידיש]]  
{{קרד/ויקי/יידיש}}
{{קרד/ויקי/יידיש}}
[[he:בית שמש]]
[[קאַטעגאָריע:ישובים אין מדינת ישראל]]