אונטערשייד צווישן ווערסיעס פון "רוי:שעדליץ"

299 בייטן אראפגענומען ,  פֿאַר 11 חדשים
ק (החלפת טקסט – "יידישע היסטאריע" ב־"אידישע היסטאריע")
 
(9 מיטלסטע ווערסיעס פון 3 באַניצער נישט געוויזן.)
שורה 1: שורה 1:
{{דעסקריפציע||ענגליש = city in eastern Poland|העב=עיר במזרח פולין|דייטש=Stadt in Polen|}}
<!--
<!--
{{יישוב
{{יישוב
שורה 47: שורה 48:
נאמען דערלעבן. אין 1547 איז די שטאט געשאפן פון די צוויי דערפער און האט באקומען [[מאגדעבורג רעכט]] פון קעניג [[זיגמונט דער אלטער]].
נאמען דערלעבן. אין 1547 איז די שטאט געשאפן פון די צוויי דערפער און האט באקומען [[מאגדעבורג רעכט]] פון קעניג [[זיגמונט דער אלטער]].


אינעם [[צווייטן וועלט קריג]] זענען מער ווי העלפט פון די געביידעס אין דער שטאט פארניכטעט געווארן. די גאנצע יידישע באפעלקערונג זענען אומגעקומען אין דעם [[חורבן אייראפע|חורבן]].
אינעם [[צווייטן וועלט קריג]] זענען מער ווי העלפט פון די געביידעס אין דער שטאט פארניכטעט געווארן. די גאנצע אידישע באפעלקערונג זענען אומגעקומען אין דעם [[חורבן אייראפע|חורבן]].


== אידישע היסטאריע ==
== אידישע היסטאריע ==


ביזן צווייטן וועלט קריג האט שעדליץ געהאט א חשובע יידישע באפעלקערונג, און אפטמאל זענען אידן געווען א מערהייט פון די איינוואוינער. שוין אין מיטן 16טן יארהונדערט האבן אידן געוואוינט אין דער שטאט. אין אנהייב 18טן יארהונדערט האבן די אידן אויפגעשטעלט א שפיטאל אין דער שטאט. אין 1794 האט מען געעפנט א [[בית מדרש]]. אין 1798 האט מען געדארפט פארגרעסערן דעם [[בית עולם]]. אין יענער צייט איז די שטאט געקומען אונטער
ביזן צווייטן וועלט קריג האט שעדליץ געהאט א חשובע אידישע באפעלקערונג, און אפטמאל זענען אידן געווען א מערהייט פון די איינוואוינער. שוין אין מיטן 16טן יארהונדערט האבן אידן געוואוינט אין דער שטאט. אין אנהייב 18טן יארהונדערט האבן די אידן אויפגעשטעלט א שפיטאל אין דער שטאט. אין 1794 האט מען געעפנט א [[בית מדרש]]. אין 1798 האט מען געדארפט פארגרעסערן דעם [[בית עולם]]. אין יענער צייט איז די שטאט געקומען אונטער
[[עסטרייך|עסטרייכער]] הערשאפט ביי דער [[דריטער טיילונג פון פוילן]]. ביז 1819 איז די [[ווארשע]]ווער יידישע קהילה געווען אונטער דעם רבנות פון די רבנים פון שעדליץ.
[[עסטרייך|עסטרייכער]] הערשאפט ביי דער [[דריטער טיילונג פון פוילן]]. ביז 1819 איז די [[ווארשע]]ווער אידישע קהילה געווען אונטער דעם רבנות פון די רבנים פון שעדליץ.


אין די פאלגנדע יארן איז די באפעלקערונג שטארק געוואקסן, און אידן זענען געווען א מערהייט אין דער שטאט: 3,727 (71.5%) אין 1839; 4,359 (65%) אין 1841; 5,153 (67.5%) אין 1858;
אין די פאלגנדע יארן איז די באפעלקערונג שטארק געוואקסן, און אידן זענען געווען א מערהייט אין דער שטאט: 3,727 (71.5%) אין 1839; 4,359 (65%) אין 1841; 5,153 (67.5%) אין 1858;
שורה 68: שורה 69:
אסאך אידן. אויגוסט פון דעם יאר האבן זיי אויפגעשטעלט א [[געטא]] וואו זיי האבן אריינגעשטופט אלע אידן.
אסאך אידן. אויגוסט פון דעם יאר האבן זיי אויפגעשטעלט א [[געטא]] וואו זיי האבן אריינגעשטופט אלע אידן.
ֿ
ֿ
אויגוסט 1942 האבן די נאציס דעפארטירט די שעדליצער אידן 10,000 קיין [[טרעבלינקע]] און זיי געשאכטן דארט. די איבעריגע אידן פון דער שטאט האבן זיי אוועקגעשיקט און פארניכטעט אום[[25סטן נאוועמבער]], 1942.
אויגוסט 1942 האבן די נאציס דעפארטירט די שעדליצער אידן 10,000 קיין [[טרעבלינקע]] און זיי געשאכטן דארט. די איבריגע אידן פון דער שטאט האבן זיי אוועקגעשיקט און פארניכטעט אום[[25סטן נאוועמבער]], 1942.
<!--
<!--
The Siedlce Jewish community was not restored after Nazi defeat, and the town's later history lacked the hitherto conspicuous Jewish component. Survivors of the town's population established an association in [[Israel]] which in 1956 published a comprehnsive memorial book on the community's history.<ref>וואלף יעסני (רעד.) "אנדענק צו דער שעדליצער קהילה - 14 יאר נאך זיין חורבן ", 1956</ref> Y. Kravitz, one of the survivors, published in 1971 his memoires entitled "Five Years of Living Hell under Nazi Rule in the City of Siedlce" .<ref>,י. קראוויץ, "החיים בגיהנום, חמש שנים תחת שלטון הנאצים בעיר שדליץ", תשל"א</ref>
The Siedlce Jewish community was not restored after Nazi defeat, and the town's later history lacked the hitherto conspicuous Jewish component. Survivors of the town's population established an association in [[Israel]] which in 1956 published a comprehnsive memorial book on the community's history.<ref>וואלף יעסני (רעד.) "אנדענק צו דער שעדליצער קהילה - 14 יאר נאך זיין חורבן ", 1956</ref> Y. Kravitz, one of the survivors, published in 1971 his memoires entitled "Five Years of Living Hell under Nazi Rule in the City of Siedlce" .<ref>,י. קראוויץ, "החיים בגיהנום, חמש שנים תחת שלטון הנאצים בעיר שדליץ", תשל"א</ref>
-->
-->
== צווילינג שטעט ==
שעדליץ האט די [[צווילינג שטעט]]:
* {{פאן אוקראינע|[[בערדיטשעוו]]}}
* {{פאן דייטשלאנד|[[דאסינג]]}}
* {{פאן רוסלאנד|[[קיראוו]]}}
* {{פאן איטאליע|[[פעסקאנטינע]]}}
* {{פאן סלאוואקיי|[[סאבינאוו]]}}
* {{פאן בעלארוס|[[וואלקאוויסק]]}}
* {{פאן ליטע|[[ווילנער ראיאן]]}}


== גאלעריע ==
== גאלעריע ==
שורה 96: שורה 87:
{{רעפערענצן}}
{{רעפערענצן}}


== וועבלינקען ==
==דרויסנדיגע לינקס==
{{קאמאנסקאט|Siedlce}}
{{קאמאנסקאט|Siedlce}}
* [http://www.siedlce.pl/english/index.php אפיציעל שעדליץ וועבזייטל] {{לינקשפראך|ענגליש}}
* [http://www.siedlce.pl/english/index.php אפיציעל שעדליץ וועבזייטל] {{לינקשפראך|ענגליש}}
שורה 105: שורה 96:
[[קאַטעגאָריע:אויף יידיש]]
[[קאַטעגאָריע:אויף יידיש]]
{{קרד/ויקי/יידיש}}
{{קרד/ויקי/יידיש}}
[[he:שדליץ]]