אונטערשייד צווישן ווערסיעס פון "וכל מאמינים"

קפיצה לניווט קפיצה לחיפוש
אין תקציר עריכה
 
שורה 68: שורה 68:
די פיוט ווערט געזאגט ביי די [[אשכנזים|אשכנז'ישע]] קהילות אינמיטן די ברכה פון קדושת השם ביי חזרת הש"ץ פון [[מוסף]] פון ראש השנה און יום כיפור, נאך דער שטיקל ובכן יתקדש שמך. דער [[מהרי"ל]] האט זיך געפירט צו אנהייבן דעם פיוט גלייך נאך די ענדע פונעם פריערדיגן שטיקל "עוד יזכור לנו", און אזוי צו פארוואנדלען די שורה "האוחז ביד מידת משפט" וואס דאס איז די אנהייב פונעם פיוט, אלס איין פארזעצונג פונעם פריערדיגן שורה "וצדקנו במשפט המלך המשפט". עס איז איינגעפירט צו עפענען די [[ארון קודש]] און עס זאגן שטייענדיגערהייט.
די פיוט ווערט געזאגט ביי די [[אשכנזים|אשכנז'ישע]] קהילות אינמיטן די ברכה פון קדושת השם ביי חזרת הש"ץ פון [[מוסף]] פון ראש השנה און יום כיפור, נאך דער שטיקל ובכן יתקדש שמך. דער [[מהרי"ל]] האט זיך געפירט צו אנהייבן דעם פיוט גלייך נאך די ענדע פונעם פריערדיגן שטיקל "עוד יזכור לנו", און אזוי צו פארוואנדלען די שורה "האוחז ביד מידת משפט" וואס דאס איז די אנהייב פונעם פיוט, אלס איין פארזעצונג פונעם פריערדיגן שורה "וצדקנו במשפט המלך המשפט". עס איז איינגעפירט צו עפענען די [[ארון קודש]] און עס זאגן שטייענדיגערהייט.


דער אריגינעלן סדר צו זאגן דעם פיוט, ווי פיל אנדערע פיוטים, אין א פארעם פון דער קהל ענטפערט אויפ'ן חזן, און אין דעם פיוט הייבט דער חזן אן דעם ערשטן טייל פונעם שורה: "הָ'''א'''וֹחֵז בְּיַד מִדַּת מִשְׁפָּט" און קהל ענטפערט מיט'ן זעלבן אות "וְכֹל מַאֲמִינִים שֶׁהוּא '''אֵ'''ל אֱמוּנָה" און אזוי ווייטער. היינט צוטאגס איז דער סדר פארדרייט געווארן און אנשטאט ווערט די ערשטע שורה פונעם פיוט געזאגט עקסטער, און דערנאך ווערן געזאגט יעדע מאל שורות וואס הייבן זיך אן מיט די ווערטער "וכל מאמינים" און די שורה נאכדעם, וואס געהערט שוין צום קומענדיגן אות. ביים ענדע פונעם פיוט לויט די אופן ווערן געזאגט דריי שורות צוזאמען. צום ביישפיל, אנשטאט צו זאגן:
דער אריגינעלן סדר צו זאגן דעם פיוט, ווי פיל אנדערע פיוטים, אין א פארעם פון דער קהל ענטפערט אויפ'ן חזן, און אין דעם פיוט הייבט דער חזן אן דעם ערשטן טייל פונעם שורה: "הָ'''א'''וֹחֵז בְּיַד מִדַּת מִשְׁפָּט" און קהל ענטפערט מיט'ן זעלבן אות "וְכֹל מַאֲמִינִים שֶׁהוּא '''אֵ'''ל אֱמוּנָה" און אזוי ווייטער. היינט צוטאגס איז דער סדר פארדרייט געווארן און אנשטאט ווערט די ערשטע שורה פונעם פיוט געזאגט עקסטער, און דערנאך ווערן געזאגט יעדע מאל שורות וואס הייבן זיך אן מיט די ווערטער "וכל מאמינים" און די שורה נאכדעם, וואס געהערט שוין צום קומענדיגן אות. ביים ענדע פונעם פיוט לויט די אופן ווערן געזאגט דריי שורות צוזאמען. צום ביישפיל, אנשטאט צו זאגן: {{מנוקד|״הַ'''זּ'''וֹכֵר לְמַזְכִּירָיו טוֹבוֹת זִכְרוֹנוֹת - וְכֹל מַאֲמִינִים שֶׁהוּא '''ז'''וֹכֵר הַבְּרִית״}}, זאגט מען: {{מנוקד|״וְכֹל מַאֲמִינִים שֶׁהוּא '''ז'''וֹכֵר הַבְּרִית - הַ'''ח'''וֹתֵךְ חַיִּים לְכָל חַי״}}.
{{מנוקד|הַ'''זּ'''וֹכֵר לְמַזְכִּירָיו טוֹבוֹת זִכְרוֹנוֹת - וְכֹל מַאֲמִינִים שֶׁהוּא '''ז'''וֹכֵר הַבְּרִית}}"
 
זאגט מען:
{{מנוקד|וְכֹל מַאֲמִינִים שֶׁהוּא '''ז'''וֹכֵר הַבְּרִית - הַ'''ח'''וֹתֵךְ חַיִּים לְכָל חַי}}
זאגן אזוי דעם פיוט איז ווארשיינליך א טעות און ווי עס זעט אויס איז דאס נישט לויט די כוונה פונעם פארפאסער{{הערה|{{לינק|אדרעס=https://www.nli.org.il/he/discover/music/jewish-music/piyut/articles/in-depth-look/piyut/vechol-maaminim-in-depth-look|שרייבער=תרצה ליבוביץ|קעפל=וכל מאמינים – עיון בפיוט}}}}. א מעגליכע סיבה צום מנהג פון זאגן אזוי דעם פיוט איז ווייל מיט די יארן, אנשטאט אז בלויז דער חזן זאל זאגן דעם ערשטן פראזע האבן די מאסן דאס אויך אנגעהויבן זאגן באלד נאך זייער טייל, און אזוי איז פאבריצירט געווארן דער היינטיגער מנהג{{הערה|{{היברובוקס|יעקב שטרנפלד|בית אהרן וישראל|13058|page=134|עמ=קלד–קלה|שנה יט גליון א (קט)|כותרת=בענין צורת אמירת הפיוטים "וכל מאמינים" "לא-ל עורך דין"}}}}{{הערה|{{היברובוקס|יעקב לויפר|חצי גבורים – פליטת סופרים|56478|עמ' תקסז–תקסט|עמוד דיגיטלי=579|כותרת=מקומות שאין להם הכרע - שיבושים נפוצים בפיוטים|כרך=ח (אלול תשע"ה)}}}}. דאס קומט ווארשיינליך אין רעזולטאט פון מנהג פון [[אר"י]], וואס האט זיך געפירט צו זאגן ביי אלע פיוטים אויך די שטיקלעך פון חזן{{מקור}}. אין טייל פון [[יעקע|יעקישע]] קהילות, איז מען מקפיד צו זאגן דעם פיוט אין איר אריגינעלער צורה, אז דער חזן זאגט דער ערשטער טייל און קהל זאגט דער צווייטער טייל{{הערה|מנהגי בית הכנסת לבני אשכנז לשנת תש"ף, בתוך ירושתנו יא, עמ' 4.}}.
זאגן אזוי דעם פיוט איז ווארשיינליך א טעות און ווי עס זעט אויס איז דאס נישט לויט די כוונה פונעם פארפאסער{{הערה|{{לינק|אדרעס=https://www.nli.org.il/he/discover/music/jewish-music/piyut/articles/in-depth-look/piyut/vechol-maaminim-in-depth-look|שרייבער=תרצה ליבוביץ|קעפל=וכל מאמינים – עיון בפיוט}}}}. א מעגליכע סיבה צום מנהג פון זאגן אזוי דעם פיוט איז ווייל מיט די יארן, אנשטאט אז בלויז דער חזן זאל זאגן דעם ערשטן פראזע האבן די מאסן דאס אויך אנגעהויבן זאגן באלד נאך זייער טייל, און אזוי איז פאבריצירט געווארן דער היינטיגער מנהג{{הערה|{{היברובוקס|יעקב שטרנפלד|בית אהרן וישראל|13058|page=134|עמ=קלד–קלה|שנה יט גליון א (קט)|כותרת=בענין צורת אמירת הפיוטים "וכל מאמינים" "לא-ל עורך דין"}}}}{{הערה|{{היברובוקס|יעקב לויפר|חצי גבורים – פליטת סופרים|56478|עמ' תקסז–תקסט|עמוד דיגיטלי=579|כותרת=מקומות שאין להם הכרע - שיבושים נפוצים בפיוטים|כרך=ח (אלול תשע"ה)}}}}. דאס קומט ווארשיינליך אין רעזולטאט פון מנהג פון [[אר"י]], וואס האט זיך געפירט צו זאגן ביי אלע פיוטים אויך די שטיקלעך פון חזן{{מקור}}. אין טייל פון [[יעקע|יעקישע]] קהילות, איז מען מקפיד צו זאגן דעם פיוט אין איר אריגינעלער צורה, אז דער חזן זאגט דער ערשטער טייל און קהל זאגט דער צווייטער טייל{{הערה|מנהגי בית הכנסת לבני אשכנז לשנת תש"ף, בתוך ירושתנו יא, עמ' 4.}}.


נאוויגאציע מעניו