35,369
רעדאגירונגען
{{קרד/ויקי/יידיש}}
ק (החלפת טקסט – "pי" ב־"פי") |
({{קרד/ויקי/יידיש}}) |
||
| (17 מיטלסטע ווערסיעס פון 4 באַניצער נישט געוויזן.) | |||
| שורה 1: | שורה 1: | ||
{{דעסקריפציע|אפריקאנישער העלפאנד}} | |||
{{יתום}} | {{יתום}} | ||
[[טעקע:JumboElephant.jpeg|קליין|דזשאַמבאָ דער | [[טעקע:JumboElephant.jpeg|קליין|דזשאַמבאָ דער העלפאַנד]] | ||
[[טעקע:Jumbo04.dead.jpg|קליין|דזשאַמבאָ'ס טויט נאָך ווען אַ [[לאקאמאטיוו|לאָקאָמאָטיוו]] האָט אים באַשעדיקט דעם [[15טן סעפטעמבער]] [[1885]] ביי סט. טאמעס, [[אנטעריא|אָנטעריאָ]]]] | [[טעקע:Jumbo04.dead.jpg|קליין|דזשאַמבאָ'ס טויט נאָך ווען אַ [[לאקאמאטיוו|לאָקאָמאָטיוו]] האָט אים באַשעדיקט דעם [[15טן סעפטעמבער]] [[1885]] ביי סט. טאמעס, [[אנטעריא|אָנטעריאָ]]]] | ||
'''דזשאַמבאָ''' ([[ענגליש]]: ''Jumbo''; | '''דזשאַמבאָ''' ([[ענגליש]]: ''Jumbo''; פון [[סוואהילי|סוואַהילי]]: ''Jambo'', "פריד"; אַרום [[25סטן דעצעמבער]] [[1861]] - [[15טן סעפטעמבער]] [[1885]]) איז געווען אַן [[אפריקאנישער העלפאנד|אַפריקאַנישער העלפאַנד]] וואס איז געבוירן געוואָרן אין [[פראנצויזישע סודאן|פראַנצויזישע סודאַן]], אימפּאָרטירט געוואָרן צו דער [[זאא|זאָאָ]] אין [[זשארדען דע פלאנט|זשאַרדען דע פּלאַנט]] {{ענ|Jardin des plantes}} אין [[פאריז|פּאַריז]] און באַוועגט געוואָרן צום [[לאנדאנער זאא|לאָנדאָנער זאָאָ]] אין [[1865]], וואו ער איז זייער באַוווסט געוואָרן. שפּעטער איז זיין נאָמען געוואָרן אַן ענגליש וואָרט וואס באַדייט אַ זייער ריזיקער אָביעקט, ווי אַ ברייט-קערפּער [[פאסאזשיר|פּאַסאַזשירן]] [[עראפלאן|עראָפּלאַן]]. דזשאַמבאָ דער העלפאַנד איז געווען דער אָפיציעלער [[מאסקאט|מאַסקאָט]] פון דער [[טאפטס אוניווערסיטעט|טאַפטס אוניווערסיטעט]]. | ||
== לעבן == | == לעבן == | ||
דזשאַמבאָ איז געבוירן געוואָרן אין [[פראנצויזישע סודאן| | דזשאַמבאָ איז געבוירן געוואָרן אין [[פראנצויזישע סודאן|פראַנצויזישע סודאַן]] און איז שפּעטער באַוועגט געוואָרן צו דער זאָאָ אין זשאַרדען דע פּלאַנט. אין [[1865]] איז ער באַוועגט געוואָרן צום לאָנדאָנער זאָאָ, וואו ער איז זייער באַוווסט געוואָרן נישט נאָר פאַר זיין גרייס (דאַמאָלסט האָט ער געגרייכן 3.25 מעטער), נאָר אויך פאַר זיין נאַטור וואס האָט ערלויבט די זאָאָ באַזוכער צו רייטן אויף אים. זיין נאָמען איז געשענקט געוואָרן ביים לאָנדאָנער זאָאָ, און איז אפשר אַ פאַרקריפּלונג פון דאָס סוואַהילי וואָרט דזשומבע (''jumbe'', "שבט-פירער"/"טשיף"). | ||
אין [[1882]] האָט דער לאָנדאָנער זאָאָ | אין [[1882]] האָט דער לאָנדאָנער זאָאָ פאַרקויפט דזשאַמבאָ צו פ.ט. באַרנום {{ענ|P.T. Barnum}}, דער אייגנטימער פונעם באַרנום צירקוס, פאַר $10,000. ווען דזשאַמבאָ'ס פאַרקויף איז באַקאַנט געוואָרן האָט די [[קעניגין וויקטאריע|קעניגין וויקטאָריע]] באַקומען בערך 100,000 בריוון בעטונג פון זי צו פאַרמיידן דער פאַרקויף. די קעניגין האָט געזאָרגט וועגן דער פאַרקויף, און אויך דער טראָנפאָלגער, דער [[פרינץ פון וויילס|פּרינץ פון וויילס]]. ביי אַ דיפּלאָמאַטישער פאָרקום אין 1882 האָט דער לאָנדאָנער [[אמבאסאדאר|אַמבאַסאַדאָר]] פון די [[פאראייניגטע שטאטן|פאראייניגטע שטאַטן]] געזאָגט אַז די איינציקע פלוגתא צווישן דעם פאראייניגטן קעניגרייך און די פאראייניגטע שטאַטן איז געווען איבער די פאַרקויף פון דזשאַמבאָ. | ||
דזשאַמבאָ איז געשטאָרבן נאָך ווען אַן [[לאקאמאטיוו|אייזנבאַן לאָקאָמאָטיוו]] האָט אים באַשעדיקט ביי סט. טאמעס, [[אנטעריא|אָנטעריאָ]], [[קאנאדע|קאַנאַדע]]. ביי דער | דזשאַמבאָ איז געשטאָרבן נאָך ווען אַן [[לאקאמאטיוו|אייזנבאַן לאָקאָמאָטיוו]] האָט אים באַשעדיקט ביי סט. טאמעס, [[אנטעריא|אָנטעריאָ]], [[קאנאדע|קאַנאַדע]]. ביי דער באַשעדיגונג אָרט איז אַ פולער גרייס סטאַטוע פונעם העלפאַנד אויפגעשטעלט געוואָרן צו פאַראייביקן אים. דאַמאָלסט האָט ער געגרייכט אַרום 4 מעטער, און די סטאַטוע איז די זעלבע. | ||
== אין קולטור == | == אין קולטור == | ||
צוליב דער | צוליב דער העלפאַנד'ס פּאָפּולאַריטעט אין דער לאָנדאָנער זאָאָ איז זיין נאמען געוואָרן אַן ענגליש וואָרט וואס באַדייט "זייער ריזיק" - שפּעטער איז דאָס וואָרט געוואָרן דער עפּיטעט פון דער [[באואינג 747|באָואינג 747]] עראָפּלאַן צוליב זיין גרייס. פּאַניע דזשאַמבאָ, די מוטער פון דאַמבאָ אין דער [[דאמבא (פילם)|פילם מיטן זעלבן נאָמען]] פון [[די וואלט דיזני פירמע|די וואָלט דיזני פירמע]], הייסט נאָך דער העלפאַנד. | ||
== | ==דרויסנדיגע לינקס== | ||
{{קאמאנסקאט|Jumbo|דזשאַמבאָ}} | {{קאמאנסקאט|Jumbo|דזשאַמבאָ}} | ||
[[קאטעגאריע:בארימטע בעלי חיים]] | [[קאטעגאריע:בארימטע בעלי חיים]] | ||
[[he:ג'מבו (פיל)]] | |||
[[קאַטעגאָריע:וויקידאטא דעסקריפציע]] | |||
{{קרד/ויקי/יידיש}} | |||