בדוקי עריכות אוטומטית, אינטערפעיס רעדאקטארן, אינטערפעיס אדמיניסטראַטאָרן, סיסאפן, מייבאים, מעדכנים, מייבא, אספקלריה רעדאקטארן
46,365
רעדאגירונגען
ק (החלפת טקסט – "זונטאג" ב־"זונטאג") |
|||
| (3 מיטלסטע ווערסיעס פון 2 באַניצער נישט געוויזן.) | |||
| שורה 1: | שורה 1: | ||
{{היינטיגע דעטאלן}} | |||
דער '''אידישער לוח''' איז א [[יערליך|יערליכער]] קאלענדאר וואס האט אין זיך די טעג, חדשים און יאר, ווי אויך די [[פרשת השבוע]] און יומ־טובים. עס האט אויך אין זיך יארצייטן, [[דף היומי]], [[חק]], און אנדערע טעגליכע באזירטע שיעורים. | |||
עס זענען געווען צוויי פארמען פון דעם אידישן לוח, דער ערשטער ווען דער [[בית המקדש]] איז געשטאנען און עס איז נאך געווען די [[סנהדרין]] און [[ירושלים]] דאן האט מען געמאכט די [[חדשים]] לויט ווען מען האט געזען די נייע [[לבנה]]. שפעטער ווען די [[סנהדרין]] איז בטל געווארן האט מען אנגעהויבן מאכן דעם לוח לויט דער רעכענונג פון דער דורכשניטליכער צייט פון איין נייער לבנה צו דער אנדערער. | עס זענען געווען צוויי פארמען פון דעם אידישן לוח, דער ערשטער ווען דער [[בית המקדש]] איז געשטאנען און עס איז נאך געווען די [[סנהדרין]] און [[ירושלים]] דאן האט מען געמאכט די [[חדשים]] לויט ווען מען האט געזען די נייע [[לבנה]]. שפעטער ווען די [[סנהדרין]] איז בטל געווארן האט מען אנגעהויבן מאכן דעם לוח לויט דער רעכענונג פון דער דורכשניטליכער צייט פון איין נייער לבנה צו דער אנדערער. | ||
| שורה 27: | שורה 28: | ||
# זיו - אייר | # זיו - אייר | ||
# איתנים - תשרי | # איתנים - תשרי | ||
# בול - | # בול - חשון | ||
די איבריגע און היינטיגע נעמען זענען בבלישע נעמען וואס מען האט אנגעפאנגען ניצן אין [[גלות בבל]]. | די איבריגע און היינטיגע נעמען זענען בבלישע נעמען וואס מען האט אנגעפאנגען ניצן אין [[גלות בבל]]. | ||
{{חדשים}} | {{חדשים}} | ||
| שורה 36: | שורה 37: | ||
=== יאר ציילונגען === | === יאר ציילונגען === | ||
{{הויפט ארטיקל|צייטרעכענונג}} | |||
די היינטיגע יאר ציילונג אין דעם אידישן לוח איז וואס מען ציילט פון ווען די וועלט איז באשאפן געווארן, דאס באשטומען דאס יאר איז געבויט אויף וואס ווערט אנגערופען ''מולד תוהו'' וואס מיינט די מולד פון [[ראש השנה]] די יאר פאר וועלט באשאפונג. דאס איז אלעס געבויט אויף די ספר [[סדר עולם]] פון ר' יוסי בן חלפתא, ווי דארטן באשרייבט ער יעדע יאר פון וועלט באשאפונג ביז אנדריונס קיסר. | די היינטיגע יאר ציילונג אין דעם אידישן לוח איז וואס מען ציילט פון ווען די וועלט איז באשאפן געווארן, דאס באשטומען דאס יאר איז געבויט אויף וואס ווערט אנגערופען ''מולד תוהו'' וואס מיינט די מולד פון [[ראש השנה]] די יאר פאר וועלט באשאפונג. דאס איז אלעס געבויט אויף די ספר [[סדר עולם]] פון ר' יוסי בן חלפתא, ווי דארטן באשרייבט ער יעדע יאר פון וועלט באשאפונג ביז אנדריונס קיסר. | ||
| שורה 54: | שורה 56: | ||
לויט דעם קומט אויס אז נישט אלע חדשים האבן די זעלבע צאל טעג אין זיך, און אז נישט אלע חדשים איז אלעמאל די זעלבע צאל טעג. | לויט דעם קומט אויס אז נישט אלע חדשים האבן די זעלבע צאל טעג אין זיך, און אז נישט אלע חדשים איז אלעמאל די זעלבע צאל טעג. | ||
דערפאר האט מען געמאכט אז 6 חדשים זאלן האבן 29 (חסר) טעג און די אנדערע 6 30 (מלא) טעג, און עס איז אויסגעשטעלט אנגעפאנגען פון ניסן אלס מלא איינס מלא און די קומעדיגע חסר. א יאר וואס איז חסרים האט | דערפאר האט מען געמאכט אז 6 חדשים זאלן האבן 29 (חסר) טעג און די אנדערע 6 30 (מלא) טעג, און עס איז אויסגעשטעלט אנגעפאנגען פון ניסן אלס מלא איינס מלא און די קומעדיגע חסר. א יאר וואס איז חסרים האט חשון מיט כסליו ביידע 29 טעג, א יאר וואס איז כסדרן האט חשון 29 און [[כסלו]] 30 טעג, און א יאר וואס איז מלאים האבן חשון מיט כסליו ביידע 30 טעג. | ||
{{קביעות'ן פון יארן}} | {{קביעות'ן פון יארן}} | ||
| שורה 78: | שורה 80: | ||
| 7 || [[תשרי]] || 30 | | 7 || [[תשרי]] || 30 | ||
|- | |- | ||
| 8 || | | 8 || חשון || 29/30 | ||
|- | |- | ||
| 9 || [[כסלו]] || 29/30 | | 9 || [[כסלו]] || 29/30 | ||
| שורה 118: | שורה 120: | ||
=== [[יום־טוב]]ים און די טעג פון די וואך === | === [[יום־טוב]]ים און די טעג פון די וואך === | ||
לויט די אויבענדערמאנטע חשבונות קומט אויס אז עס זענען דא געוויסע טעג וואס יומ־טובים קענען נישט אויסקומען. וויבאלד די לענג פון אדר ב' (אדער אדר אין א געהעריגע יאר) ביז ראש השנה איז אלעמאל די זעלבע, און לא אד"ו ראש קומט אויס אז יעדע יום טוב פון ראש חודש אדר ב' האט דריי טעג אין וואך וואס עס קען נישט אויסקומען. אבער די יומ־טובים פון ראש חודש | לויט די אויבענדערמאנטע חשבונות קומט אויס אז עס זענען דא געוויסע טעג וואס יומ־טובים קענען נישט אויסקומען. וויבאלד די לענג פון אדר ב' (אדער אדר אין א געהעריגע יאר) ביז ראש השנה איז אלעמאל די זעלבע, און לא אד"ו ראש קומט אויס אז יעדע יום טוב פון ראש חודש אדר ב' האט דריי טעג אין וואך וואס עס קען נישט אויסקומען. אבער די יומ־טובים פון ראש חודש חשון ביז ראש חודש אדר ב', וויבאלד די לענג איז נישט אלעמאל די זעלבע - עס קען זיין 29/30 טעג אין חשון/כסליו, און עס קען זיין א אדר א' - האבן די יומ־טובים נישט דריי טעג וואס זיי קענען נישט אויסקומען. | ||
פאלגנד איז א ליסטע פון די טעג אין די וואך וואס יומ־טובים קענען אויסקומען, אלע יומ־טובים פון ראש חודש אדר און ווייטער ווענדט זיך אין די קומענדיגע ראש השנה. | פאלגנד איז א ליסטע פון די טעג אין די וואך וואס יומ־טובים קענען אויסקומען, אלע יומ־טובים פון ראש חודש אדר און ווייטער ווענדט זיך אין די קומענדיגע ראש השנה. | ||
* לא בד"ו [[פסח]] | * לא בד"ו [[פסח]] | ||
| שורה 125: | שורה 127: | ||
* לא גה"ז [[שבועות]] | * לא גה"ז [[שבועות]] | ||
* לא בד"ז [[פורים]] | * לא בד"ז [[פורים]] | ||
[[חנוכה]], [[עשרה בטבת]], און [[ט"ו בשבט]] זענען אלע א אויסנאם צו די 3 טעג וויבאלד זיי זענען צווישן ראש חודש | [[חנוכה]], [[עשרה בטבת]], און [[ט"ו בשבט]] זענען אלע א אויסנאם צו די 3 טעג וויבאלד זיי זענען צווישן ראש חודש חשון און ראש חודש אדר. חנוכה קען אויסקומען אין אלע טעג חוץ פון דינסטאג, עשרה בטבת קען אויסקומען אלע טעג חוץ פון מאנטאג און שבת, און ט"ו בשבט קען אויסקומען אלע טעג חוץ פון [[זונטאג]] און פרייטאג. | ||
=== עיגול דרבי נחשון === | === עיגול דרבי נחשון === | ||
| שורה 150: | שורה 152: | ||
* ספר [[יוסיפון]] | * ספר [[יוסיפון]] | ||
== | ==דרויסנדיגע לינקס== | ||
* [http://www.biblefacts.org/history/talmud/ אידישע היסטארישע דאטומען] | * [http://www.biblefacts.org/history/talmud/ אידישע היסטארישע דאטומען] | ||
* אן אויטאמטישער [[דאטע]] אויסטוישער פון יידישן [[לוח]] צום [[גרעגאריאנישער קאלענדאר|גרעגאריאנישן קאלענדאר]] און פארקערט; דהיינו איר קלאפט אריין א דאטע פון איין לוח, קומט ארויס דעם צופאסנדן זעלבן טאג דאטע פון דעם אנדערן לוח. [http://www.hebcal.com/converter/?gd=9&gm=1&gy=2006&g2h=Compute+Hebrew+Date&hd=15&hm=Tevet&hy=5766 היברו טאג קאנווערטער] | * אן אויטאמטישער [[דאטע]] אויסטוישער פון יידישן [[לוח]] צום [[גרעגאריאנישער קאלענדאר|גרעגאריאנישן קאלענדאר]] און פארקערט; דהיינו איר קלאפט אריין א דאטע פון איין לוח, קומט ארויס דעם צופאסנדן זעלבן טאג דאטע פון דעם אנדערן לוח. [http://www.hebcal.com/converter/?gd=9&gm=1&gy=2006&g2h=Compute+Hebrew+Date&hd=15&hm=Tevet&hy=5766 היברו טאג קאנווערטער] | ||
רעדאגירונגען