אונטערשייד צווישן ווערסיעס פון "רוי:אבות דרבי נתן"

פון המכלול
קפיצה לניווט קפיצה לחיפוש
ק (הוספת קישור בינוויקי he:אבות דרבי נתן)
ק (צולייגן לינק צו צדוקים)
 
(8 מיטלסטע ווערסיעס פון 2 באַניצער נישט געוויזן.)
שורה 1: שורה 1:
'''אבות דרבי נתן''' איז א מדרש געבויט אויף [[פרקי אבות]], עס הייבט אהן מיט א פרק פון מסכת אבות, און לייגט צו דערצו נאך אסאך מדרשי חז"ל און מעשיות פון תנאים און אמוראים, דער מדרש איז ארייגעדרוקט אין ש"ס ווילנא נאך [[מסכת עבודה זרה]].
{{דעסקריפציע|א פארברייטערונג אויף מסכת אבות}}
דער מדרש איז א אלטער מדרש די ערשטע ראשונים ברענגען איר ווי [[רש"י]] און דער [[ספר הערוך]].
{{ספר
עס האט מפורשים ווי דער ספר כסא רחמים פון [[חיד"א]].
| וויקיטעקסט = [[s:אבות דרבי נתן|אבות דרבי נתן]]
עס איז דא אין דער מדרש פארשידענע נוסחאות, רש"י אין מסכת אבות צייכנט צו צוויי נוסחאות. אין שנת [[ה'תרמ"ז]] האט שלמה זלמן שעכטער, א [[משכיל]] וואס געוואוינט אין [[ווין]] און אין [[לאנדאן]], געדרוקט דעם ספר מיט צוויי סארט נוסחאות.
| הספרייה הלאומית = 990001119350205171
}}
'''אבות דרבי נתן''' איז א מסכתא פון די [[מסכתות קטנות]], וואס אנטהאלט עטישע און רעליגיעז-[[מאראל]]ישע ווערטער פון [[תנאים]], אויפן סדר פון [[מסכת אבות]] אבער היבש פארברייטערט. די מסכתא פארמאגט 41 פרקים (אין די פארשפרייטע נוסח א'), אדער 48 פרקים (אין נוסח ב').


{{שטומף|אידישקייט}}
== מחבר און צייט ==
{{להשלים|מחזור ויטרי, שפעטערע פארשונגען (מנחם קיסטר)}}
פון דעם נאמען "אבות דרבי נתן" איז צו זען, אז מען האט געהאלטן [[רבי נתן]], דעם באקאנטן תנא, אלס דעם צוזאמענשטעלער פון דער [[מסכתא]]. אין דער דאזיגער מסכתא געפינען זיך אויך כמעט אלע ווערטער וואס זענען פאראן אין [[פרקי אבות]]. עס זענען דעריבער פארהאן טייל געלערנטע{{הערה|ווי שי"ר (ראפאפארט), האפמאן}} וואס האלטן, אז אין אנהייב האט עקזיסטירט נאר די "אבות דרבי נתן", און שפעטער האט מען דערפון געמאכט א קיצור פון וועלכע עס איז געווארן  די פרקי אבות. דאקעגן אנדערע געלערנטע{{הערה|1=ווי צונץ}} זאגן, אז די "אבות דרבי נתן" איז צוזאמענגעשטעלט געווארן ערשט אין גאר שפעטע צייטן, נאך די צייטן פון דער גמרא.


[[קאטעגאריע:אויף יידיש]]
==נוסחאות==
[[קאַטעגאָריע:חז"ל]]
{{להשלים|שפעטערע פארשונגען (מנחם קיסטר)}}
לעצטנס האט מען אויסגעפינען אז פון "אבות דרבי נתן" האבן עקזיסטירט צוויי נוסחאות, וואס די געלערנטע רופן אן "נוסח א" און "נוסח ב"; דער "נוסח א" באשטייט פון 41 פרקים, דער "נוסח ב'" פון 48 פרקים. [[סאלאמאן שעכטער]] האט פארעפנטלעכט ביידע נוסחאות, מיט פארשידענע טעקסט-פארגלייכונגען, אין וויען יאר 1887.


{{קרד/ויקי/יידיש}}
==אינהאלט==
{{להשלים|געבוי, וואו אריינגעדרוקט, מפרשים}}
אין אבות דרבי נתן זענען פאראן עטישע און רעליגיעז-מאראלישע ווערטער. אזוי ווערט דארט געזאגט: "אם יתן איש לחבירו ממון הרבה ואין פניו פשוטין לו כאילו לא נתן כלום" (אויב איינער שענקט זיין חבר אסאך געלט, נאר טוט עס נישט מיט א צופרידן געזיכט, איז עס פונקט ווי ער וואלט גארנישט געגעבן). אויף די ווערטער פון פרקי אבות, אז דער מענטש דארף זיך נישט גרויס האלטן ווייל ער וועט דאך ווערן נאך זיין טויט "רימה ותולעה" ([[ווערים]]), זאגט דער אבות דרבי נתן אז נישט נאר נאכן טויט, נאר אויך ביים לעבן איז דער מענטש "רימה", נישט מער ווי א ווערימל.
 
אין אבות דרבי נתן געפינען מיר אויך פיל ווערטער, וואס לויבן די גרויסקייט און [[שיינקייט]] פון [[ארץ ישראל]], און עס ווערט דארט געזאגט, "אין לך יופי כיופי של [[ירושלים]]". אין אבות דרבי נתן געפינען מיר אויך טייל ידיעות וועגן [[חורבן]] ירושלים און וועגן דער אנטשטייאונג פון די [[צוויי]] אידישע סעקטן אין די צייטן פון [[בית המקדש]], די "[[צדוקים]]" און "ביתוסים". עס ווערט דארט אויך דערמאנט א ספר "הלכות [[חסיד|חסידים]]", וואס איז צו אונז נישט דערגאנגען.
 
==מפרשים==
די מסכתא איז נישט געווארן ערקלערט דורך די [[ראשונים]], און עס זענען דערין אריינגעפאלן מערערע טעותים, אבער די גדולי [[אחרונים]], אין שפיץ פון [[גר"א]] און [[רבי חיים יוסף דוד אזולאי]] (אין "כסא רחמים") האבן עס מגיה געווען און ערקלערט. באזונדער איז אנגענומען דער ברייטער פירוש "בנין יהושע", פון רבי יהושע פאלק פון ליסא, וואס איז אריינגעדרוקט אין אלע שפעטערע אויפלאגעס.
 
==צו ליינען מער==
* מנחם קיסטר, '''עיונים באבות דר' נתן: נוסח, עריכה ופרשנות''', ירושלים: [[יד יצחק בן-צבי]] ו[[האוניברסיטה העברית בירושלים]], תשנ"ח.
 
==דרויסנדיגע לינקס==
* {{אוצר ישראל|א|47|אָבוֹת דְּרַבִּי נָתָן|עמודים=31–34}}
* {{אנצ דעת|2036}}
*[https://hebrewbooks.org/53293 חיבור לאברהם בן, ויף אבות דרבי נתן]
* [http://www.daat.ac.il/daat/mahshevt/avot/shaar-2.htm טעקסט פון אבות דרבי נתן אויף "דעת" זייטל]
* [http://www.daat.ac.il/daat/vl/tohen.asp?id=407 אבות דרבי נתן אויף "דעת" זייטל, מיט צוויי פירושים]
 
==רעפערענצן==
{{רעפערענצן}}
{{מסכתות קטנות}}
{{ספרות המדרשים}}
{{ארון הספרים היהודי}}
{{קרד/פאלקס-ענצ}}
[[קאַטעגאָריע:מסכתות קטנות]]
[[קאַטעגאָריע:מסכת אבות]]
[[he:אבות דרבי נתן]]
[[he:אבות דרבי נתן]]

יעצטיגע רעוויזיע זינט 18:38, 8 יולי 2024

אבות דרבי נתן
דרויסנדיגע לינקס
וויקיטעקסט אבות דרבי נתן
הספרייה הלאומית 990001119350205171

אבות דרבי נתן איז א מסכתא פון די מסכתות קטנות, וואס אנטהאלט עטישע און רעליגיעז-מאראלישע ווערטער פון תנאים, אויפן סדר פון מסכת אבות אבער היבש פארברייטערט. די מסכתא פארמאגט 41 פרקים (אין די פארשפרייטע נוסח א'), אדער 48 פרקים (אין נוסח ב').

מחבר און צייט

פון דעם נאמען "אבות דרבי נתן" איז צו זען, אז מען האט געהאלטן רבי נתן, דעם באקאנטן תנא, אלס דעם צוזאמענשטעלער פון דער מסכתא. אין דער דאזיגער מסכתא געפינען זיך אויך כמעט אלע ווערטער וואס זענען פאראן אין פרקי אבות. עס זענען דעריבער פארהאן טייל געלערנטע[1] וואס האלטן, אז אין אנהייב האט עקזיסטירט נאר די "אבות דרבי נתן", און שפעטער האט מען דערפון געמאכט א קיצור פון וועלכע עס איז געווארן די פרקי אבות. דאקעגן אנדערע געלערנטע[2] זאגן, אז די "אבות דרבי נתן" איז צוזאמענגעשטעלט געווארן ערשט אין גאר שפעטע צייטן, נאך די צייטן פון דער גמרא.

נוסחאות

לעצטנס האט מען אויסגעפינען אז פון "אבות דרבי נתן" האבן עקזיסטירט צוויי נוסחאות, וואס די געלערנטע רופן אן "נוסח א" און "נוסח ב"; דער "נוסח א" באשטייט פון 41 פרקים, דער "נוסח ב'" פון 48 פרקים. סאלאמאן שעכטער האט פארעפנטלעכט ביידע נוסחאות, מיט פארשידענע טעקסט-פארגלייכונגען, אין וויען יאר 1887.

אינהאלט

אין אבות דרבי נתן זענען פאראן עטישע און רעליגיעז-מאראלישע ווערטער. אזוי ווערט דארט געזאגט: "אם יתן איש לחבירו ממון הרבה ואין פניו פשוטין לו כאילו לא נתן כלום" (אויב איינער שענקט זיין חבר אסאך געלט, נאר טוט עס נישט מיט א צופרידן געזיכט, איז עס פונקט ווי ער וואלט גארנישט געגעבן). אויף די ווערטער פון פרקי אבות, אז דער מענטש דארף זיך נישט גרויס האלטן ווייל ער וועט דאך ווערן נאך זיין טויט "רימה ותולעה" (ווערים), זאגט דער אבות דרבי נתן אז נישט נאר נאכן טויט, נאר אויך ביים לעבן איז דער מענטש "רימה", נישט מער ווי א ווערימל.

אין אבות דרבי נתן געפינען מיר אויך פיל ווערטער, וואס לויבן די גרויסקייט און שיינקייט פון ארץ ישראל, און עס ווערט דארט געזאגט, "אין לך יופי כיופי של ירושלים". אין אבות דרבי נתן געפינען מיר אויך טייל ידיעות וועגן חורבן ירושלים און וועגן דער אנטשטייאונג פון די צוויי אידישע סעקטן אין די צייטן פון בית המקדש, די "צדוקים" און "ביתוסים". עס ווערט דארט אויך דערמאנט א ספר "הלכות חסידים", וואס איז צו אונז נישט דערגאנגען.

מפרשים

די מסכתא איז נישט געווארן ערקלערט דורך די ראשונים, און עס זענען דערין אריינגעפאלן מערערע טעותים, אבער די גדולי אחרונים, אין שפיץ פון גר"א און רבי חיים יוסף דוד אזולאי (אין "כסא רחמים") האבן עס מגיה געווען און ערקלערט. באזונדער איז אנגענומען דער ברייטער פירוש "בנין יהושע", פון רבי יהושע פאלק פון ליסא, וואס איז אריינגעדרוקט אין אלע שפעטערע אויפלאגעס.

צו ליינען מער

דרויסנדיגע לינקס

רעפערענצן

  1. ווי שי"ר (ראפאפארט), האפמאן
  2. ווי צונץ


Logo hamichlol yi.png
דער ארטיקל נעמט אריין טעקסט פון דער ייִדישער פאָלקס־ענציקלאָפּעדיע (פּיעטרושקא), וואָס איז היינט אינעם רשות־הרבים. רעכטן פאר טוישונגען בלייבן רעזערווירט.

דאס איז נישט קיין המכלול ארטיקל, בלויז עפעס וואס ליגט דא ביז עס וועט ערזעצט ווערן מיט בעסערס. שרייבט עס איבער!