אונטערשייד צווישן ווערסיעס פון "רוי:רבי חיים בן עטר"

58 בייטן צוגעלייגט ,  פֿאַר 4 חדשים
ק
החלפת טקסט – "דרויסנדע" ב־"דרויסנדיגע"
ק (החלפת טקסט – "יידישע געבורט דאטום" ב־"אידישע געבורט דאטום")
ק (החלפת טקסט – "דרויסנדע" ב־"דרויסנדיגע")
 
(7 מיטלסטע ווערסיעס פון 3 באַניצער נישט געוויזן.)
שורה 1: שורה 1:
{{רב
{{רב
| אידישע געבורט דאטום = ה'תנ"ו
| אידישע געבורט דאטום = ה'תנ"ו
| יידישע טויט דאטום = י"ד תמוז ה'תק"ג
| אידישע טויט דאטום = י"ד תמוז ה'תק"ג
}}[[בילד:Chaim ibn Attar grave.JPG|קליין|מצבה פון הרב חיים בן עטר]]  
}}[[בילד:Chaim ibn Attar grave.JPG|קליין|מצבה פון הרב חיים בן עטר]]  
הרב '''חיים בן-עטר''' (געבוירן [[ה'תנ"ו]], סאלי, מאראקא - [[י"ד תמוז]] [[ה'תק"ג]], ירושלים ארץ ישראל), גערופן דער '''אור החיים הקדוש''' נאך זיין באקאנטן ספר "[[אור החיים]]". באקאנט אלס גרויסער צדיק, חכם און מקובל, קודם אין [[מאראקא]], און שפעטער אין [[ארץ ישראל]] וואו ער איז נפטר געווארן און וואו זיין קבר געפונט זיך אויפן [[הר הזיתים]].
הרב '''חיים בן-עטר''' (געבוירן [[ה'תנ"ו]], סאלי, מאראקא - [[י"ד תמוז]] [[ה'תק"ג]], ירושלים ארץ ישראל), גערופן דער '''אור החיים הקדוש''' נאך זיין באקאנטן ספר "[[אור החיים]]". באקאנט אלס גרויסער צדיק, חכם און מקובל, קודם אין [[מאראקא]], און שפעטער אין [[ארץ ישראל]] וואו ער איז נפטר געווארן און וואו זיין קבר געפונט זיך אויפן [[הר הזיתים]].


== ביאגראפיע ==
== ביאגראפיע ==
ער איז געבוירן אין [[ה'תנ"ו]] צו זיין פאטער הרב משה בן עטר זון הרב [[חיים בן עטר (הראשון)]] אין [[סאלי]], [[מאראקא]].
ער איז געבוירן אין [[ה'תנ"ו]] צו זיין פאטער הרב משה בן עטר זון הרב [[רבי חיים בן עטר (הראשון)]] אין [[סאלי]], [[מאראקא]].


זיין זיידע, וואס האט אויך געהייסן חיים, האט אים אויפגעצויגן, און ביי אים האט ער געלערנט און אויסגעוואקסן צו וואס ער איז צוגעקומען. ווי דער אוה"ח הק' שרייבט עס: "ביי מיין זיידן האב איך געזען אז אפי' אין די קורצע נעכט פון תמוז, איז ער אויפגעווען א האלבע נאכט צו קלאגן אויפן חורבן בית המקדש, ווי אן אלמנה קלאגט אויף איר מאן, און דערנאך האט מיין זיידע געלערנט מיט אונז די תורה הק'".
זיין זיידע, וואס האט אויך געהייסן חיים, האט אים אויפגעצויגן, און ביי אים האט ער געלערנט און אויסגעוואקסן צו וואס ער איז צוגעקומען. ווי דער אוה"ח הק' שרייבט עס: "ביי מיין זיידן האב איך געזען אז אפי' אין די קורצע נעכט פון תמוז, איז ער אויפגעווען א האלבע נאכט צו קלאגן אויפן חורבן בית המקדש, ווי אן אלמנה קלאגט אויף איר מאן, און דערנאך האט מיין זיידע געלערנט מיט אונז די תורה הק'".
שורה 28: שורה 28:
די וואס זאגן אז זיין יארצייט איז י"ד תמוז צייכענען אן אויף א באקאנטע מעשה מיטן בעש"ט הק'. אז דער בעש"ט האט זיך געוואשן די הענט צו שלש סעודות און ער איז געווארן פאר'מח'ט און אויסגערופן מיט א קרעכטץ "כבה נר המערבי", און ער האט עס מסביר געווען פאר די תלמידים אז דער אוה"ח הק' איז יעצט נפטר געווארן און דער בעש"ט האט עס געשפירט, ווייל ס'איז דא סודות וכוונות אויף נטילת ידים וואס ס'איז נאר באקאנט פאר חד בדרא און יעצט האט ער עס באקומען, איז א סימן אז דער אוה"ח הק' איז נסתלק געווארן. און דאס מציאות איז, אז ט"ו תמוז קען נישט געפאלן אום שבת! מוז זיין אז די פטירה פון אוה"ח הק' איז געווען י"ד תמוז, נאר וויבאלד די לוויה איז געווען, ווי פארשטענדליך, ט"ו תמוז, האט זיך דער עולם צומישט מיטן טאג. און א טעות וואס דער עולם איז איינגעגעסן דערמיט טוט מען נישט טוישן.<ref>ענליך צו דעם געפינען מיר אין מס' ר"ה יח: תוס' ד"ה זה תשעה בתמוז, עיי"ש</ref><ref>ספר אהלי יעקב (הוסיאטין)</ref>
די וואס זאגן אז זיין יארצייט איז י"ד תמוז צייכענען אן אויף א באקאנטע מעשה מיטן בעש"ט הק'. אז דער בעש"ט האט זיך געוואשן די הענט צו שלש סעודות און ער איז געווארן פאר'מח'ט און אויסגערופן מיט א קרעכטץ "כבה נר המערבי", און ער האט עס מסביר געווען פאר די תלמידים אז דער אוה"ח הק' איז יעצט נפטר געווארן און דער בעש"ט האט עס געשפירט, ווייל ס'איז דא סודות וכוונות אויף נטילת ידים וואס ס'איז נאר באקאנט פאר חד בדרא און יעצט האט ער עס באקומען, איז א סימן אז דער אוה"ח הק' איז נסתלק געווארן. און דאס מציאות איז, אז ט"ו תמוז קען נישט געפאלן אום שבת! מוז זיין אז די פטירה פון אוה"ח הק' איז געווען י"ד תמוז, נאר וויבאלד די לוויה איז געווען, ווי פארשטענדליך, ט"ו תמוז, האט זיך דער עולם צומישט מיטן טאג. און א טעות וואס דער עולם איז איינגעגעסן דערמיט טוט מען נישט טוישן.<ref>ענליך צו דעם געפינען מיר אין מס' ר"ה יח: תוס' ד"ה זה תשעה בתמוז, עיי"ש</ref><ref>ספר אהלי יעקב (הוסיאטין)</ref>


אבער אנדערע זענען אויפגעקומען אז ס'מוז בכלל נישט זיין קיין סתירה (די מעשה מיטן בעש"ט מיטן יום פטירתו ט"ו תמוז), ווייל דער זמן אין מעזשביזש - וואו דער בעש"ט האט זיך געפונען - איז אפגערוקט מיט אנדערט האלב שעה שפעטער פון דעם זמן אין ירושלים! לדוגמא יענעם יאר אליין, ט"ו תמוז ה' אלפים תק"ג לפ"ג, יום פטירתו פון אוה"ח הק' איז דער זמן השקיעה אין ירושלים געווען 6:53, און אין מעזשביזש 8:18! קען זיין אז אלו ואלו דברי אלקים חיים, דער בעש"ט ווען ער האט זיך געוואשן צו שלש סעודות איז שוין געווען נאך דער פטירה פון אוה"ח הק' וואס איז געווען ט"ו תמוז, אבער ביים בעש"ט איז נאך געווען י"ד!<ref>ספר לוח בעתו - בשם אלימלך שפירא-תל אביב</ref>
אבער אנדערע זענען אויפגעקומען אז ס'מוז בכלל נישט זיין קיין סתירה (די מעשה מיטן בעש"ט מיטן יום פטירתו ט"ו תמוז), ווייל דער זמן אין מעזשיבוזש - וואו דער בעש"ט האט זיך געפונען - איז אפגערוקט מיט אנדערט האלב שעה שפעטער פון דעם זמן אין ירושלים! לדוגמא יענעם יאר אליין, ט"ו תמוז ה' אלפים תק"ג לפ"ג, יום פטירתו פון אוה"ח הק' איז דער זמן השקיעה אין ירושלים געווען 6:53, און אין מעזשיבוזש 8:18! קען זיין אז אלו ואלו דברי אלקים חיים, דער בעש"ט ווען ער האט זיך געוואשן צו שלש סעודות איז שוין געווען נאך דער פטירה פון אוה"ח הק' וואס איז געווען ט"ו תמוז, אבער ביים בעש"ט איז נאך געווען י"ד!<ref>ספר לוח בעתו - בשם אלימלך שפירא-תל אביב</ref>


==משיח השם==
==משיח השם==
שורה 36: שורה 36:
דער חיד"א ברענגט אין זיין ספר  ''שם הגדולים'' אז אין מדינת פוילן איז געווארן אנגענומען דער אור החיים און מען לערנט אסאך זיינע ספרים, וויבאלד דער צדיק ר' [[בעל שם טוב|ישראל בעל שם]] האט געזאגט גרויסע זאכן אויף זיין נשמה.
דער חיד"א ברענגט אין זיין ספר  ''שם הגדולים'' אז אין מדינת פוילן איז געווארן אנגענומען דער אור החיים און מען לערנט אסאך זיינע ספרים, וויבאלד דער צדיק ר' [[בעל שם טוב|ישראל בעל שם]] האט געזאגט גרויסע זאכן אויף זיין נשמה.


דער חיד"א שרייבט,<ref>אין ספר דבש לפי אות ת'</ref> ווען איך בין געווען יונג האב איך געזעהן דער הייליגען מאן און חסיד ר' חיים בן עטר, ער האט מייסד געווען אין זיין ישיבה א חבורה וואס זאל לערנען א גאנצע נאכט פון מוצאי שבת קודש ביז צופרי, ער האט צוטיילט די נאכט אויף פיר טיילן און יעדע משמורה האט א אנדערע חבורה געלערנט משנה, גמרא, זוהר, הלכה, אלע לימודים האט ער מסדר געווען לויט הייליגע שמות און כוונות.
דער חיד"א שרייבט,<ref>אין ספר דבש לפי אות ת'</ref> ווען איך בין געווען יונג האב איך געזעהן דער הייליגען מאן און חסיד ר' חיים בן עטר, ער האט געגרינדעט אין זיין ישיבה א חבורה וואס זאל לערנען א גאנצע נאכט פון מוצאי שבת קודש ביז צופרי, ער האט צוטיילט די נאכט אויף פיר טיילן און יעדע משמורה האט א אנדערע חבורה געלערנט משנה, גמרא, זוהר, הלכה, אלע לימודים האט ער מסדר געווען לויט הייליגע שמות און כוונות.


אויך שרייבט ער אויף אים אזוי: איך האב געזעהן הרב המופלא דער הייליגער חסיד, אז פאר פורים האט ער געפאסט דריי טעג אן קיין הפסקה, ער האט געפאסט סיי בייטאג און סיי ביינאכט, דאס איז לויטן [[אר"י הקדוש|אר"י]] אז עס ווערט פארעכנט ווי גלייך מען פאסט גאנצע פערציג טעג.<ref>ספר ככר לאדן דקכ"ד</ref>
אויך שרייבט ער אויף אים אזוי: איך האב געזעהן הרב המופלא דער הייליגער חסיד, אז פאר פורים האט ער געפאסט דריי טעג אן קיין הפסקה, ער האט געפאסט סיי בייטאג און סיי ביינאכט, דאס איז לויטן [[אר"י הקדוש|אר"י]] אז עס ווערט פארעכנט ווי גלייך מען פאסט גאנצע פערציג טעג.<ref>ספר ככר לאדן דקכ"ד</ref>
שורה 46: שורה 46:
== זיינע חיבורים ==
== זיינע חיבורים ==


ר' [[חיים בן עטר]] האט געשריבן אסאך ספרים וואס איז אנגענומען איבעראל, צווישן זיינע חיבורים זענען:
ר' [[רבי חיים בן עטר]] האט געשריבן אסאך ספרים וואס איז אנגענומען איבעראל, צווישן זיינע חיבורים זענען:


*[[אור החיים]] - אויף חמשה חומשי תורה
*[[אור החיים]] - אויף חמשה חומשי תורה
שורה 60: שורה 60:
{{רעפליסטע}}
{{רעפליסטע}}


== וועבלינקען ==
==דרויסנדיגע לינקס==
* {{היברובוקסבלאט|מנחם מענדל| דאס אידישע ווארט, כסלו תשס"ג|50181|דער הייליקער אור החיים ז"ל|27}}
* {{היברובוקסבלאט|מנחם מענדל| דאס אידישע ווארט, כסלו תשס"ג|50181|דער הייליקער אור החיים ז"ל|27}}


שורה 66: שורה 66:
[[קאַטעגאָריע:מקובלים]]
[[קאַטעגאָריע:מקובלים]]
[[קאַטעגאָריע:מאראקא]]
[[קאַטעגאָריע:מאראקא]]
[[קאַטעגאָריע:נקבר אין הר הזיתים]]
[[קאַטעגאָריע:באערדיגט אין הר הזיתים]]
[[קאַטעגאָריע:רבנים אין מאראקא]]
[[קאַטעגאָריע:רבנים אין מאראקא]]
[[קאַטעגאָריע:אויף יידיש]]  
[[קאַטעגאָריע:אויף יידיש]]  
{{קרד/ויקי/יידיש}}
{{קרד/ויקי/יידיש}}
[[he:חיים בן עטר]]