מייבאים כמותיים, בדוקי עריכות אוטומטית, ביוראקראטן, אינטערפעיס רעדאקטארן, emailconfirmed, אינטערפעיס אדמיניסטראַטאָרן, מנטרים, סיסאפן, צוות טכני, מייבאים, מעדכנים, אספקלריה רעדאקטארן
102,362
רעדאגירונגען
ק
החלפת טקסט – "דרויסנדע" ב־"דרויסנדיגע"
(צוגעלייגט דעסקריפציע) |
ק (החלפת טקסט – "דרויסנדע" ב־"דרויסנדיגע") |
||
| (2 מיטלסטע ווערסיעס פון 2 באַניצער נישט געוויזן.) | |||
| שורה 1: | שורה 1: | ||
{{דעסקריפציע|מדרש רבה אויף ספר בראשית}} | {{דעסקריפציע|מדרש רבה אויף ספר בראשית}} | ||
'''בראשית רבה''' איז א [[מדרש אגדה]] פון די צייטן פון די [[אמוראים]] אויף ספר [[בראשית]], וואס איז פארבריצירט געווארן אין [[ארץ ישראל]] אין איז רעדאגירט געווארן אדער אינעם פערטן יארהונדערט{{הערה|שם=מאק 2|ח. מאק '''מדרש האגדה''', האוניברסיטה המשודרת, עמוד 65.}} אדער אינעם [[5'טע יארהונדערט]]{{הערה|י.ל. צונץ '''הדרשות בישראל''' ביאליק 1974 הערה 50 לפרק עשירי עמוד 338.}} אדער אינעם [[6'טע יארהונדערט|זעקסטן]]{{הערה|י.ל. צונץ '''הדרשות בישראל''' ביאליק 1974 עמוד 77.|שם=צונץ 77}}. ווערט אויך אנגערופן "אגדת ארץ ישראל". לויט די פארשערין ע. רייזל איז די מדרש די אנגעזעענסטע פון אלע מדרשים פון די [[אמוראים]]{{הערה|שם= רייזל|ע. רייזל, '''מבוא למדרשים''' ,עמוד 105, תשע"א.}}. די ענדע פונעם מדרש איז לכאורה א שפעטערדיגע צוגאב וואס איז איינגעוויקלט געווארן צוזאמען מיט די אריגינעלע מדרש רבה ארום די 11'טע אדער 12'טע יארהונדערט{{הערה|י.ל. צונץ '''הדרשות בישראל''' ביאליק 1974 עמוד 123–124.|שם=צונץ 123-124}}. | '''בראשית רבה''' איז א [[מדרש אגדה (באבער)|מדרש אגדה]] פון די צייטן פון די [[אמוראים]] אויף ספר [[בראשית]], וואס איז פארבריצירט געווארן אין [[ארץ ישראל]] אין איז רעדאגירט געווארן אדער אינעם פערטן יארהונדערט{{הערה|שם=מאק 2|ח. מאק '''מדרש האגדה''', האוניברסיטה המשודרת, עמוד 65.}} אדער אינעם [[5'טע יארהונדערט]]{{הערה|י.ל. צונץ '''הדרשות בישראל''' ביאליק 1974 הערה 50 לפרק עשירי עמוד 338.}} אדער אינעם [[6'טע יארהונדערט|זעקסטן]]{{הערה|י.ל. צונץ '''הדרשות בישראל''' ביאליק 1974 עמוד 77.|שם=צונץ 77}}. ווערט אויך אנגערופן "אגדת ארץ ישראל". לויט די פארשערין ע. רייזל איז די מדרש די אנגעזעענסטע פון אלע מדרשים פון די [[אמוראים]]{{הערה|שם= רייזל|ע. רייזל, '''מבוא למדרשים''' ,עמוד 105, תשע"א.}}. די ענדע פונעם מדרש איז לכאורה א שפעטערדיגע צוגאב וואס איז איינגעוויקלט געווארן צוזאמען מיט די אריגינעלע מדרש רבה ארום די 11'טע אדער 12'טע יארהונדערט{{הערה|י.ל. צונץ '''הדרשות בישראל''' ביאליק 1974 עמוד 123–124.|שם=צונץ 123-124}}. | ||
==נאמען פון מדרש== | ==נאמען פון מדרש== | ||
| שורה 32: | שורה 32: | ||
==דאטע== | ==דאטע== | ||
די פארשער דאטומירן די צייט ווען בראשית רבה איז פארפאסט געווארן צווישן די פערטע און | די פארשער דאטומירן די צייט ווען בראשית רבה איז פארפאסט געווארן צווישן די פערטע און זעקסטע יארהונדערט. פון באטראכטן די חכמים וואס ערשיינען אין אים קען מען זען אמוראים פון ארץ ישראל וואס זענען דאטומירט אויף ענדע פערטע יארהונדערט, און עטליכע אמוראים פון בבל פון דריטן יארהונדערט. דעריבער איז אפגעמאכט ביי די פארשער אז דער מדרש איז אן ארץ ישראליגער. נאך א באשטעטיגונג צו די טענה קומט פון די שפראך, העברעאיש געמישט מיט גליל אראמיש, וואס אנטהאלט אסאך [[גריכיש]]ע אויסדרוקן. דער מדרש האט ווי עס זעט אויס געצויגן א טייל פון זיינע קוועלער פון [[תלמוד ירושלמי]] און עס ווערן געשילדערט דארט געשענישן וואס האבן געקענט געשען נאר אין די צייטן פון [[יוליאנוס]] קיסר, און אויך אויף זיי איז דער מחבר מעיד אז זיי זענען געשריבן געווארן מיט א פרעספעקטיוו פון די צייטן וואס זיי זענען פארגעקומען. און צוגאב צו דעם זענען פארהאן באווייזן אז דער מחבר איז געווען באוואוסטזיניג צו [[אבות דרבי נתן]] און [[סדר אליהו]]{{הערה|שם=צונץ 77}}. כמו כן מלבד שישה מקומות וכמה הגהות מציין צונץ כי אין תוספות מאוחרות{{הערה|שם=צונץ 78}}. | ||
=== בראשית רבה על פרשת ויחי === | === בראשית רבה על פרשת ויחי === | ||
כל הנאמר לעיל תקף לרוב הספר מלבד לחמש הפרשיות האחרונות אשר ככל הנראה נלקחו מספר אחר ואחודו עם בראשית רבה המקורי. זאת על סמך כמה מאפיינים המבדילים בין הפרשיות הללו לשאר הפרשיות במדרש. ראשית ההתחלות של הפרשיות שונות והביטויים המאפיינים את המדרש משתנים. לדוג': פרשיה צ"ז פותחת במילים: "יראו את ה' קדושיו א"ר עזריה בשעה שבירך יעקב אבינו את יוסף. .." ביטויים כמו אמרו חכמים{{הערה|בראשית רבה פרשה צ"ו, ד.}}, אמרו רבותינו{{הערה|בראשית רבה פרשה צ"ו, ה.}} וכן ריבוי של הביטוי 'דבר אחר'{{הערה|בראשית רבה פרשה צ"ו.}}. הקבלות רבות של תוכן המתאים לתנחומא, הופעה מרובה של נוסחות כפולים תוך סימון בלישנא אחרינא{{הערה|בראשית רבה פרשה ק', יב.}}{{הערה|בראשית רבה פרשה צ"ט, ה.}}, | כל הנאמר לעיל תקף לרוב הספר מלבד לחמש הפרשיות האחרונות אשר ככל הנראה נלקחו מספר אחר ואחודו עם בראשית רבה המקורי. זאת על סמך כמה מאפיינים המבדילים בין הפרשיות הללו לשאר הפרשיות במדרש. ראשית ההתחלות של הפרשיות שונות והביטויים המאפיינים את המדרש משתנים. לדוג': פרשיה צ"ז פותחת במילים: "יראו את ה' קדושיו א"ר עזריה בשעה שבירך יעקב אבינו את יוסף. .." ביטויים כמו אמרו חכמים{{הערה|בראשית רבה פרשה צ"ו, ד.}}, אמרו רבותינו{{הערה|בראשית רבה פרשה צ"ו, ה.}} וכן ריבוי של הביטוי 'דבר אחר'{{הערה|בראשית רבה פרשה צ"ו.}}. הקבלות רבות של תוכן המתאים לתנחומא, הופעה מרובה של נוסחות כפולים תוך סימון בלישנא אחרינא{{הערה|בראשית רבה פרשה ק', יב.}}{{הערה|בראשית רבה פרשה צ"ט, ה.}}, אזוי אויך איז כמעט גאנץ פרשה צח א ליקוט פון פרשה צ"ט. דעריבער שטעלט אוועק דער פארשער י.ל. צונץ דער דאטום פון די לעצטע פינף פרשות את תיארוך חמש הפרשיות האחרונות למאות האחת עשרה והשתים עשרה{{הערה|שם=צונץ 123-124}}. | ||
==מהדורות== | ==מהדורות== | ||
| שורה 61: | שורה 61: | ||
* עפרה מאיר, עקרון החלוקה לפרשות בבראשית רבה, '''[[דברי הקונגרס העולמי למדעי היהדות]] העשירי''' ג (1), 1989, עמ' 108–101. {{זמין ב-JSTOR|זיהוי=23535425}}{{קישור שבור|9.3.2019}} | * עפרה מאיר, עקרון החלוקה לפרשות בבראשית רבה, '''[[דברי הקונגרס העולמי למדעי היהדות]] העשירי''' ג (1), 1989, עמ' 108–101. {{זמין ב-JSTOR|זיהוי=23535425}}{{קישור שבור|9.3.2019}} | ||
== | ==דרויסנדיגע לינקס== | ||
{{מיזמים|ויקיטקסט=בראשית רבה|ויקיציטוט=בראשית רבה}} | {{מיזמים|ויקיטקסט=בראשית רבה|ויקיציטוט=בראשית רבה}} | ||
* [http://www.daat.co.il/daat/tanach/raba1/shaar-2.htm בראשית רבה - מהדורה מעוצבת], באתר דעת | * [http://www.daat.co.il/daat/tanach/raba1/shaar-2.htm בראשית רבה - מהדורה מעוצבת], באתר דעת | ||