מייבאים כמותיים, בדוקי עריכות אוטומטית, ביוראקראטן, אינטערפעיס רעדאקטארן, emailconfirmed, אינטערפעיס אדמיניסטראַטאָרן, מנטרים, סיסאפן, צוות טכני, מייבאים, מעדכנים, אספקלריה רעדאקטארן
101,725
רעדאגירונגען
ק
החלפת טקסט – "דרויסנדע" ב־"דרויסנדיגע"
ק (החלפת טקסט – " מיי " ב־" מאי ") |
ק (החלפת טקסט – "דרויסנדע" ב־"דרויסנדיגע") |
||
| (17 מיטלסטע ווערסיעס פון 4 באַניצער נישט געוויזן.) | |||
| שורה 1: | שורה 1: | ||
{{דעסקריפציע||ענגליש = country in Southern Europe|העב=מדינה בדרום אירופה|דייטש=Staat in Südeuropa|}} | |||
{{מדינה | {{מדינה | ||
| נאמען = איטאליע | | נאמען = איטאליע | ||
| שורה 29: | שורה 30: | ||
}} | }} | ||
'''איטאַליע''' (איטאַליעניש: ''Italia'' ''איטאַליאַ''), אפיציעל '''איטאליענישע רעפובליק''' (''Repubblica Italiana'' ''רעפובליקאַ איטאַליאַנאַ''), איז אַ לאַנד אין דרום [[אייראָפּע]], א דעמאקראטישע רעפובליק. איר | '''איטאַליע''' (איטאַליעניש: ''Italia'' ''איטאַליאַ''), אפיציעל '''איטאליענישע רעפובליק''' (''Repubblica Italiana'' ''רעפובליקאַ איטאַליאַנאַ''), איז אַ לאַנד אין דרום [[אייראָפּע]], א דעמאקראטישע רעפובליק. איר הויפּטשטאָט איז [[רוים]]. איטאליע איז א גרינדער מיטגליד פונעם [[אייראפעאישער פארבאנד|אייראָפעישן פאַראיין]], און אויך א מיטגליד אין [[גרופע 8]], מיט דעם אכטן גרעסטן [[ברוטא אינלענדישער פראדוקט|ברוטא אינלענדישן פראדוקט]] אין דער וועלט. | ||
די מדינה איז אויף א האלבאינזל. די אפענינער בערג גייען די לענג פונעם לאנד. | די מדינה איז אויף א האלבאינזל. די אפענינער בערג גייען די לענג פונעם לאנד. | ||
| שורה 39: | שורה 40: | ||
== היסטאריע == | == היסטאריע == | ||
דאס קעניגרייך פון איטאליע איז געשאפן געווארן אין 1861. אין 1922 [[בעניטא מוסאליני]] איז געווארן איר הערשער. אין 1940 איטאליע איז אריין אין דער [[צווייטער וועלט מלחמה]] מיט די דייטשן. אום 25סטן יולי 1943 האט מען אפגעזאגט מוסאליני פון זיין אמט, און איטאליע איז אריבער צו די [[אליאירטע קראפטן]]. אין 1946, נאך דער [[צווייטער וועלט מלחמה]], איז איטאליע געווארן א רעפובליק. איטאליע איז געווען א גרינדער מיטגליד פונעם [[ | דאס קעניגרייך פון איטאליע איז געשאפן געווארן אין 1861. אין 1922 [[בעניטא מוסאליני]] איז געווארן איר הערשער. אין 1940 איטאליע איז אריין אין דער [[צווייטער וועלט מלחמה]] מיט די דייטשן. אום 25סטן יולי 1943 האט מען אפגעזאגט מוסאליני פון זיין אמט, און איטאליע איז אריבער צו די [[אליאירטע קראפטן]]. אין 1946, נאך דער [[צווייטער וועלט מלחמה]], איז איטאליע געווארן א רעפובליק. איטאליע איז געווען א גרינדער מיטגליד פונעם [[אייראפעאישער פארבאנד|אייראפעאישן פארבאנד]]. | ||
== געאגראפיע == | == געאגראפיע == | ||
[[טעקע:Satellite image of Italy in March 2003.jpg|קליין|upright|[[סאטעליט]] בילד פון איטאליע]] | [[טעקע:Satellite image of Italy in March 2003.jpg|קליין|upright|[[סאטעליט]] בילד פון איטאליע]] | ||
איטאליע איז א [[האלבאינזל]], מיט א לאנד | איטאליע איז א [[האלבאינזל]], מיט א לאנד גרעניץ נאר אין דער צפון זייט. דער [[אלפן]] בארג־קייט צעשיידט צפון איטאליע פון [[פראנקרייך]], דער [[שווייץ]] און [[עסטרייך]].{{הערה | ||
|1={{cite web|url=http://www.blurtit.com/q714533.html | |1={{cite web|url=http://www.blurtit.com/q714533.html | ||
|title=אלפן זענען דער | |title=אלפן זענען דער גרעניץ צווישן איטאליע און אנדערע לענדער}}}} אין די אלפן געפינט זיך [[מאן בלאנק]], דער העכסטער בארג אין [[מערב אייראפע]].{{הערה | ||
|1={{Cite web |url = http://news.bbc.co.uk/2/hi/europe/1940971.stm| publisher = BBC News | |1={{Cite web |url = http://news.bbc.co.uk/2/hi/europe/1940971.stm| publisher = BBC News | ||
| accessdate = {{ר}}23סטן יולי 2009 | | accessdate = {{ר}}23סטן יולי 2009 | ||
| date = 20 April 2002 |title = Four missing in Alps avalanche}}}} דער צווייטער | | date = 20 April 2002 |title = Four missing in Alps avalanche}}}} דער צווייטער וויכטיגער בארג־קייט איז די [[אפענינען]] ([[איטאליעניש]]: ''Appennini'') אין צענטראלער און דרום איטאליע. | ||
<gallery perrow="5"> | <gallery perrow="5"> | ||
טעקע:Milano Duomo 1.jpg|[[מילאן]] | טעקע:Milano Duomo 1.jpg|[[מילאן]] | ||
| שורה 77: | שורה 78: | ||
נאך דער רעזיגנירונג פון [[סילוויא בערלוסקאני]] דעם 12טן נאוועמבער 2011, האט מען באשטימט עקאנאמיסט [[מאריא מאנטי]] ווי פרעמיער מיניסטער. | נאך דער רעזיגנירונג פון [[סילוויא בערלוסקאני]] דעם 12טן נאוועמבער 2011, האט מען באשטימט עקאנאמיסט [[מאריא מאנטי]] ווי פרעמיער מיניסטער. | ||
די הויפט פאליטישע פארטייען אין איטאליע זענען די פרייהייט מענטשן, די דעמאקראטישע פארטיי, די צפונדיקע ליגע און דער | די הויפט פאליטישע פארטייען אין איטאליע זענען די פרייהייט מענטשן, די דעמאקראטישע פארטיי, די צפונדיקע ליגע און דער פאראיין פון קריסטליכע און צענטער דעמאקראטן. | ||
=== ראיאנען פון איטאליע === | === ראיאנען פון איטאליע === | ||
| שורה 191: | שורה 192: | ||
== טראנספארט == | == טראנספארט == | ||
אין 2004 זענען געווען אין איטאליע | אין 2004 זענען געווען אין איטאליע עטליכע 30 הויפט לופטפעלדער (כולל די צוויי קנופן פון [[מאלפענסע אינטערנאציאנאלער לופטפעלד|מאלפענסע אינטערנאציאנאל]] אין [[מילאן]] און [[לעאנארדא דא ווינטשי אינטערנאציאנאלער לופטפעלד|לעאנארדא דא ווינטשי אינטערנאציאנאל]] אין [[רוים]]) און 43 הויפט ים־פארטן (כולל דעם פארט פון [[יאנאווע, איטאליע|יאנאווע]], דער גרעסטער פארט אין לאנד און דער צווייטער גרעסטער ביים מיטלענדישן ים. | ||
{{-}} | {{-}} | ||
== עקאנאמיע == | == עקאנאמיע == | ||
איטאליע האט אן אנטוויקלטע מארק עקאנאמיע, | איטאליע האט אן אנטוויקלטע מארק עקאנאמיע, ענליך צו [[פראנקרייך]] און דעם [[פאראייניגטע קעניגרייך|פאראייניגטן קעניגרייך]]. זי איז די צענטע-גרעסטע עקאנאמיע אין דער וועלט און די פערטע-גרעסטע אין אייראפע לויט [[קויפקראפט פאריטעט]]. | ||
איטאליע איז געווען דער וועלטס 7טער גרעסטער עקספארטירער אין 2009.{{הערה|{{cite web|url=http://www.wto.org/english/news_e/pres10_e/pr598_e.htm |title=2010 Press Releases – Trade to expand by 9.5% in 2010 after a dismal 2009, WTO reports – Press/598 |publisher=WTO | איטאליע איז געווען דער וועלטס 7טער גרעסטער עקספארטירער אין 2009.{{הערה|{{cite web|url=http://www.wto.org/english/news_e/pres10_e/pr598_e.htm |title=2010 Press Releases – Trade to expand by 9.5% in 2010 after a dismal 2009, WTO reports – Press/598 |publisher=WTO | ||
|accessdate={{ר}}30סטן מאי 2011}}}} איטאליע'ס נאענסטע האנדל פארבינדונגען זענען מיט אנדערע לענדער פונעם | |accessdate={{ר}}30סטן מאי 2011}}}} איטאליע'ס נאענסטע האנדל פארבינדונגען זענען מיט אנדערע לענדער פונעם אייראפעאישן פארבאנד, מיט וועמען זי האט 59% פון איר גארן האנדל. די גרעסטע האנדל שותפים זענען דייטשלאנד (12.9%), פראנקרייך (11.4%), און שפאניע (7.4%).<ref name="cia.gov">{{cite web|url=https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/it.html |title=CIA – The World Factbook |publisher=[[CIA]] | ||
|accessdate={{ר}}26סטער יאנואר 2011}} | |accessdate={{ר}}26סטער יאנואר 2011}} | ||
</ref> טוריזם איז איינער פון די גיכסטע וואקסנדע און רווחדיקע סעקטארן פון דער נאציאנאלער עקאנאמיע: מיט 43.6 מיליאן אינטעראנאציאנאלע טוריסטן אנקומער און סה"כ הכנסות געשאצט צו $38.8 ביליאן אין 2010, איז איטאליע סיי דאס פינפטע מערסט באזוכטע לאנד און דאס העכסטע טוריזם דינער אין דער וועלט.{{הערה|http://mkt.unwto.org/sites/all/files/docpdf/unwtohighlights11enhr_1.pdf}} | </ref> טוריזם איז איינער פון די גיכסטע וואקסנדע און רווחדיקע סעקטארן פון דער נאציאנאלער עקאנאמיע: מיט 43.6 מיליאן אינטעראנאציאנאלע טוריסטן אנקומער און סה"כ הכנסות געשאצט צו $38.8 ביליאן אין 2010, איז איטאליע סיי דאס פינפטע מערסט באזוכטע לאנד און דאס העכסטע טוריזם דינער אין דער וועלט.{{הערה|http://mkt.unwto.org/sites/all/files/docpdf/unwtohighlights11enhr_1.pdf}} | ||
| שורה 205: | שורה 206: | ||
אידן וואוינען שוין גאר לאנג אין איטאליע, נאך זייט דעם צווייטן [[חורבן בית המקדש]]. פון די גאר באקאנטע שטעט פאר אידן זענען [[מאנטובה]], [[פאדובה]], [[ליווארנא]], [[מאדינא]]. | אידן וואוינען שוין גאר לאנג אין איטאליע, נאך זייט דעם צווייטן [[חורבן בית המקדש]]. פון די גאר באקאנטע שטעט פאר אידן זענען [[מאנטובה]], [[פאדובה]], [[ליווארנא]], [[מאדינא]]. | ||
צווישן די גרויסע אידן וואס האבן געוואוינט אין איטאליע, זענען געווען: | צווישן די גרויסע אידן וואס האבן געוואוינט אין איטאליע, זענען געווען: [[רבי עובדיה מברטנורא]], דער [[רבי מנחם עזריה|רמ"ע מפאנו]], דער [[שמשון חיים נחמני|זרע שמשון]], דער [[רבי חיים יוסף דוד אזולאי|חיד"א]] און דער [[רמח"ל]]. | ||
בכלל איז איטאליע גוט באקאנט פאר דער אידישער היסטאריע צוליב דעם וואס דארט איז די הויפט שטאט רוים, און די רוימער האבן אמאל געוועלטיגט איבער דער וועלט און האבן חרוב געמאכט דאס בית המקדש, און פארטריבן די אידן אין גלות. | בכלל איז איטאליע גוט באקאנט פאר דער אידישער היסטאריע צוליב דעם וואס דארט איז די הויפט שטאט רוים, און די רוימער האבן אמאל געוועלטיגט איבער דער וועלט און האבן חרוב געמאכט דאס בית המקדש, און פארטריבן די אידן אין גלות. | ||
| שורה 214: | שורה 215: | ||
{{-}} | {{-}} | ||
== | ==דרויסנדיגע לינקס== | ||
== הערות == | == הערות == | ||