מייבאים כמותיים, בדוקי עריכות אוטומטית, ביוראקראטן, אינטערפעיס רעדאקטארן, emailconfirmed, אינטערפעיס אדמיניסטראַטאָרן, מנטרים, סיסאפן, צוות טכני, מייבאים, מעדכנים, אספקלריה רעדאקטארן
102,362
רעדאגירונגען
ק
החלפת טקסט – "דרויסנדע" ב־"דרויסנדיגע"
ק (←די מקור: אינערליכע לינקס) |
ק (החלפת טקסט – "דרויסנדע" ב־"דרויסנדיגע") |
||
| (17 מיטלסטע ווערסיעס פון 2 באַניצער נישט געוויזן.) | |||
| שורה 4: | שורה 4: | ||
{{דעסקריפציע|ליכט וואס מצינדט די אכט נעכט פון חנוכה}} | {{דעסקריפציע|ליכט וואס מצינדט די אכט נעכט פון חנוכה}} | ||
[[קובץ:PikiWiki Israel 18487 Menorah in all its glory.jpg|200px|ממוזער|חנוכה ליכט ביים [[פענסטער]] אין [[קבר רחל]].]] | [[קובץ:PikiWiki Israel 18487 Menorah in all its glory.jpg|200px|ממוזער|חנוכה ליכט ביים [[פענסטער]] אין [[קבר רחל]].]] | ||
די חנוכה ליכט צינדן איז איינע פון די [[זיבן מצוות דרבנן]], און די הויפט מצוה פון [[חנוכה]], צו מפרסם זיין די גרויסע ניסים וואס זענען געווען ווען די [[חשמונאים]] האבן באזיגט די [[אוראלט גריכנלאנד|יוונים]], און אזוי אויך די נס מיט די קריג פון [[אויל]]{{הערה|{{רמב"ם|מגילה וחנוכה|ג|א|ספר=זמנים}}.}}. די [[מצוה]] סימבאליזירט די [[יום טוב]] [[חנוכה]]. די מצוה ווערט דערמאנט אומדייטליך אין [[משנה]]{{הערה|שם=משנה|{{משנה|בבא קמא|ו|ו}}.}}, און אירע [[הלכות]] ווערן אויסגערעכנט נאר אין [[ברייתא]]{{הערה|{{בבלי|שבת|כא|א}}.}}. | די חנוכה ליכט צינדן איז איינע פון די [[זיבן מצוות דרבנן]], און די הויפט מצוה פון [[חנוכה]], צו מפרסם זיין די גרויסע ניסים וואס זענען געווען ווען די [[חשמונאים]] האבן באזיגט די [[אוראלט גריכנלאנד|יוונים]], און אזוי אויך די נס מיט די קריג פון [[אויל]]{{הערה|{{רמב"ם|מגילה וחנוכה|ג|א|ספר=זמנים}}.}}. די [[מצוה]] סימבאליזירט די [[יום טוב]] [[חנוכה]]. די מצוה ווערט דערמאנט אומדייטליך אין [[משנה]]{{הערה|שם=משנה|{{משנה|בבא קמא|ו|ו}}.}}, און אירע [[הלכות]] ווערן אויסגערעכנט נאר אין [[ברייתא]]{{הערה|{{בבלי|שבת|כא|א}}.}}. | ||
| שורה 21: | שורה 20: | ||
די [[ספרדים]] און [[תימן|תימנ'ע]] פירן זיך אז נאר דער [[בעל הבית]]{{הערה|ד.ה. דער עלסטער פון שטוב.}} צינדט ליכט, און אלע זענען יוצא פון אים, אפילו אויב זיי געפונען זיך נישט דארט אויפן ארט מיט אים{{הערה|אזוי האלט דער {{שולחן ערוך|אורח חיים|תרעא|ב}} ווערט אויך געברענגט אין {{רמב"ם|מגילה וחנוכה|ד|ג|ספר=זמנים}}.}}. דאס אלס נאר אויב סאיז דא ווער סצינדט פאר אים, אבער אוב ס'איז נישט דא, דעמאלט אפילו א [[קטן]] דארף אליינס צינדן ליכט. | די [[ספרדים]] און [[תימן|תימנ'ע]] פירן זיך אז נאר דער [[בעל הבית]]{{הערה|ד.ה. דער עלסטער פון שטוב.}} צינדט ליכט, און אלע זענען יוצא פון אים, אפילו אויב זיי געפונען זיך נישט דארט אויפן ארט מיט אים{{הערה|אזוי האלט דער {{שולחן ערוך|אורח חיים|תרעא|ב}} ווערט אויך געברענגט אין {{רמב"ם|מגילה וחנוכה|ד|ג|ספר=זמנים}}.}}. דאס אלס נאר אויב סאיז דא ווער סצינדט פאר אים, אבער אוב ס'איז נישט דא, דעמאלט אפילו א [[קטן]] דארף אליינס צינדן ליכט. | ||
== | == מיט וואס צינדט מען == | ||
[[קובץ:Hanukkah (15906526388).jpg|280px|ממוזער|שמאל|חנוכה לעמפ מיט ליכט פון [[אויל]] און פון [[וואקס]].]] | [[קובץ:Hanukkah (15906526388).jpg|280px|ממוזער|שמאל|חנוכה לעמפ מיט ליכט פון [[אויל]] און פון [[וואקס]].]] | ||
מיט אלע סארטן [[אויל]] און קנויטן קען מען אנצינדן די ליכט, אויך אזעלכע וואס מטאר נישט אנצינדן דערמיט די [[שבת ליכט]]{{הערה|{{רמב"ם|מגילה וחנוכה|ד|ו|ספר=זמנים}}; {{טור|אורח חיים|תרעג}}; {{שולחן ערוך|אורח חיים|תרעג|א}}.}}. | מיט אלע סארטן [[אויל]] און קנויטן קען מען אנצינדן די ליכט, אויך אזעלכע וואס מטאר נישט אנצינדן דערמיט די [[שבת ליכט]]{{הערה|{{רמב"ם|מגילה וחנוכה|ד|ו|ספר=זמנים}}; {{טור|אורח חיים|תרעג}}; {{שולחן ערוך|אורח חיים|תרעג|א}}.}}. | ||
| שורה 33: | שורה 32: | ||
עלעקטריק חנוכה לעמפ באדינען אסאך מאל אויף פרסומי ניסא, ווען סווערט געצינדן אין גרויסע גאסן איבער די גארער וועלט, מערע טייל מאל דורך [[שליח (חב"ד)|חב"ד'ע שליחים]], אבער מאיז נישט מקיים דערמיט די מצווה. | עלעקטריק חנוכה לעמפ באדינען אסאך מאל אויף פרסומי ניסא, ווען סווערט געצינדן אין גרויסע גאסן איבער די גארער וועלט, מערע טייל מאל דורך [[שליח (חב"ד)|חב"ד'ע שליחים]], אבער מאיז נישט מקיים דערמיט די מצווה. | ||
=== חנוכה לאמפ === | |||
טראץ וואס מקען אויסלייגן ליכט און אזוי צינדן, איז איינגעפירט ביי [[כלל ישראל]] צו צינדן אין אן עקסטערן חנוכה לאמפ. די חנוכה לאמפ קען זיין אויס געשטעלט אויף סיי וועלכער אויסשטעל, אבער נאר דאס אז די ליכט זאלן שטיין אין א גלייכן שורה איינס נעבן צווייטן{{הערה|{{שולחן ערוך|אורח חיים|תרעא|ד}}.}}. ביי רוב כלל ישראל איז איינגעפירט צוויי סארטן לעמפ, אדער א שטייענדיגע, וואס דאס פארמאגט אן הויכן פיס, און אויבן אויסגעשטעלט און א שורה אכט ליכט, און די שמש צומאהל שטייט אינדערמיט העכער פון די אנדערע, און צומאהל ארויסגערוקט פון דער שורה{{הערה|זענען פארהאן וואטס זענען מקפיד דווקא די וואס די שמש שטעקט ארויס, כדי סזאהל זיין אנגעזעהן אז סאיז נישא ווי די [[מנורה]] אין [[בית המקדש]].}}, און אנדערע צינדן אין א וואנט מנורה, וואס דאס פארמאגט א ברייטן פאס וואס אויף דעם זענען אויסגעשטעלט די אכט ליכט, און פון אונטער זיי שטייט א וואנט, די וואנט איז אפט באצירט{{ביאור|זענען פארהאן וואס פירן זיך דווקא מיט אט די צווייטע סארט, כדי סזאהל נישט זיין צוגעגליכן בכלל די אויסשטעל און אויסזעה צו די [[מנורה]] אין [[בית המקדש]].{{ש}}צוליב דעם זענען אויך פארהאן וואס זענען מקפיד דאס נישט אנצורופן א 'מנורה', נאר א 'חנוכה לאמפ', כדי אפזונדערן פון די בית המקדש מנורה.}}. | |||
== וויפיל צינדט מען == | == וויפיל צינדט מען == | ||
| שורה 62: | שורה 64: | ||
=== הויכע הייזער === | === הויכע הייזער === | ||
אזעלכע וואס וואוינען נישט אויפן אריינגאנג שטאק זאגט די גמרא{{הערה|{{בבלי|שבת|כא|ב}}.}}:{{ציטוטון|אם היה דר ב{{מונחון|עלייה|אויפן שטאק}} מניחה בחלון {{מונחון|הסמוכה|וואס ווערט אנגעזען}} לרשות הרבים.}}, און אזוי פירן זיך היינטיגע צייטן אויך אסאך וואס וואוינען אויפן שטאק צו צינדן די חנוכה ליכט ביים פענסטער וואס קוקט ארויס צום גאס. | אזעלכע וואס וואוינען נישט אויפן אריינגאנג שטאק זאגט די גמרא{{הערה|{{בבלי|שבת|כא|ב}}.}}:{{ציטוטון|אם היה דר ב{{מונחון|עלייה|אויפן שטאק}} מניחה בחלון {{מונחון|הסמוכה|וואס ווערט אנגעזען}} לרשות הרבים.}}, און אזוי פירן זיך היינטיגע צייטן אויך אסאך וואס וואוינען אויפן שטאק צו צינדן די חנוכה ליכט ביים פענסטער וואס קוקט ארויס צום גאס. | ||
== ווען צינדט מען == | |||
אין גמרא{{הערה|{{בבלי|שבת|כא|ב}}.}} שטייט אז {{ציטוטון|מצותה משתשקע החמה}},דאס הייסט אז די צייט צו צינדן די חנוכה ליכט איז מיטן אונטערגיין פון די [[זון]]. | |||
אין די פונקטליכע צייט ווען דאס איז, איז פארהאן דריי הויפט שיטות: | |||
# ביי די [[שקיעה]] - ווען די זין הייבט אהן פארדעקט צו ווערן פון אונזער אויגן{{הערה|נאמען=ביאוהל|{{ויקיטקסט|ביאור הלכה על אורח חיים תרעב|ביאור הלכה, אורח חיים, סימן תרע"ב}}. זעט אויך אין [https://wiki.jewishbooks.org.il/mediawiki/wiki/%D7%91%D7%99%D7%90%D7%95%D7%A8_%D7%94%D7%92%D7%A8%22%D7%90/%D7%90%D7%95%D7%A8%D7%97_%D7%97%D7%99%D7%99%D7%9D/%D7%AA%D7%A8%D7%A2%D7%91 ביאור הגר"א, אורח חיים, סימן תרע"ב].}}, און אזוי האט זיך געפירט דער [[רבי יצחק זאב הלוי סאלאווייטשיק|בריסק'ער רב]], און אזוי פיהרן זיך אויך די בני ה[[ישוב הישן]] אין [[ירושלים]]{{ביאור|זיי האלטן אז אזוי האבן אויך געהאלטן [[רבי יוסף חיים זאנענפעלד]] און די אנדערע ירושלימ'ער [[רב]]נים.}}. | |||
* סוף די שקיעה - סוף די צייט וואס די זין הייבט אן אונטערצוגיין{{הערה|אזוי ברענגען די [[טור]] און {{שולחן ערוך|אורח חיים|תרעב}}.}}. אבער דער [[מגן אברהם]]{{הערה|אויף {{שולחן ערוך|אורח חיים|תרעב}}.}} און נאך לערנען אין דעם אז סמיינט שוין ממש [[צאת הכוכבים]], און אזוי פיהרן זיך די [[ספרדים]] היינטיגע צייטן. | |||
* אנהייב פונעם צווייטן שקיעה - דאס הייסט ווען די ליכטיגקייט הייבט שוין זיך צו ענדיגן אינגאנצן, דאס קומט אויס בערך א פערטל שעה בעפאר [[צאת הכוכבים]]{{הערה|אזוי האלטן די [[ר"ן]], [[רשב"א]] און [[מאירי]]{{הערה|נאמען=ביאוהל}}.}}. | |||
דער [[חזון איש]] האט געהאלטן אין זיך למעשה געפירט צינדן נאך 18 מינוט פון די שקיעה. | |||
די סיבה וואס דערצו זוכט מען צו צינדן די לייכט אויסדרוקליך אוונט, איז צוליב וואס מוויל מפרסם זיין דערמיט די נס, און ליכט ווערן גוט אנגעזעהן אין די טונקל, ביינאכט, אבער פארדעם דארף דאס נאך אויך זיין גענוג פריה, אין א צייט ווען מענטשן געפינען זיך נאך אין גאס, אז סזאהל זיין פאר וועמען בו באווייזן די ליכט, מפרסם צו זיין די נס. | |||
די גמרא דארט זאגט אז די ליכט דארף ברענען {{ציטוטון|עד שתכלה רגל מן השוק}}, דאס הייסט, ביז די גאסן ווערן ליידיג, וואס דאס איז א האלבער [[שעה]] נאך די צאת הכוכבים.{{ש}}אויך דערצו איז די סיבה דאס וואס מוויל באווייזן די ליכט פאר די וואס געפונען זיך אין גאס, און דערפאר אין צייט וואס מענטשן גייען שוין נישט אין גאס, איז נישט דא פאר וועמען צו צינדן ליכט צו מפרסם זיין פאר אים די נס{{הערה|{{שולחן ערוך|אורח חיים|תרעב}}.}}. | |||
=== ערב שבת === | |||
[[פרייטאג]] דארף מען צינדן חנוכה ליכט פריער פון יעדן טאג, בעפאר סקומט אריין [[שבת]]{{הערה|נאמען=תרעט|{{שולחן ערוך|אורח חיים|תרעט|א}}.}}. מען מעג צינדן די חנוכה ליכט פון [[פלג המנחה]]{{הערה|{{ויקיטקסט|מגן אברהם על אורח חיים תרעט|מגן אברהם תרע"ט סק"ב}}.}}. סזענען פארהאן וואס פירן זיך צו דאווענען [[מנחה]] פריער כדי זיי זאלן נאך קענען אנצינדן די חנוכה ליכט נאך מנחה בעפאר שבת{{הערה|נאמען=משנב|{{משנה ברורה|תרעט|ב}}.}}. אבער סזענען אויך פארהאן אזעלכע וואס זאגן אז מזאהל דאווענען מנחה נאך דערנאך{{הערה|סידור 'שער השמים'-[[של"ה]] אין סדר פון חנוכה.}}. די [[שבת ליכט]] צינדט מען נאר נאך וואס מהאט געצינדן די חנוכה ליכט. | |||
היות מען צינדט די חנוכה ליכט בעפאר די ריכטיגע צייט, דארף מען אריינלייגן פון פאראויס גענוג אויל אז סזאהל ברענען ביז נאך צו צייט ווי יעדע נאכט{{הערה|נאמען=משנב}}. | |||
=== מוצאי שבת === | |||
[[מוצאי שבת]] דארף מען זיך אונטעריאגן און דאווענען [[מעריב]] וואס פריער, אז סזאהל נישט אריבערגיין די צייט וואס איז נאך ערלויבט צו צינדן לכתחילה, אבער געבן אכט נישט צו דאווענען וועגן דעם פריער ווי די צייט געווענליך יעדן [[וואך]], אזוי אויך ווער סווארט יעדן [[מוצאי שבת]] אויף די זמן לויט [[רבינו תם]] דארף אזוי זיך אויך פירן די מוצאי שבת מיט די חנוכה ליכט, טראץ וואס אנדערע נעכט ווארט ער נישט צו צינדן אויף די זמן. | |||
צוויי מנהגים פארהאן איבער די סדר, זענען דא וואס פירן זיך קודם צו צינדן און נאר דערנאך טוהן [[הבדלה]], און סאיז דא וואס פיהרן זיך קודם טוהן [[הבדלה]] און נאר דערנאך צינדן. | |||
== בעפאר דעם צינדן == | |||
== וויאזוי צינדט מען == | |||
== די ברכות == | == די ברכות == | ||
| שורה 79: | שורה 109: | ||
*[[רש"י]]{{הערה|{{בבלי|שבת|כג|א|מפרש=רש"י}} דיבור המתחיל הרואה.}} האלט אז נאר ווער סהאט נאכנישט געצינדן אליינס בענטשט אויפן זעהן {{ביאור|צו באמערקן אז דער [[בית יוסף]]{{הערה|{{ויקיטקסט|טור אורח חיים תרעו#בית יוסף|בסימן תרע"ו}} דיבור המתחיל ודווקא שאינו עתיד להדליק.}} לערנט אין רש"י אז נאר אויב ער גייט אויך נישט צינדן שפעטער אליינס.}}. | *[[רש"י]]{{הערה|{{בבלי|שבת|כג|א|מפרש=רש"י}} דיבור המתחיל הרואה.}} האלט אז נאר ווער סהאט נאכנישט געצינדן אליינס בענטשט אויפן זעהן {{ביאור|צו באמערקן אז דער [[בית יוסף]]{{הערה|{{ויקיטקסט|טור אורח חיים תרעו#בית יוסף|בסימן תרע"ו}} דיבור המתחיל ודווקא שאינו עתיד להדליק.}} לערנט אין רש"י אז נאר אויב ער גייט אויך נישט צינדן שפעטער אליינס.}}. | ||
*דער [[שולחן ערוך]]{{הערה|{{שולחן ערוך|אורח חיים|תרעו|ג}}.}} האלט אז נאר ווער סהאט נאכנישט אנגעצינדן, און גייט שפעטער אויך נישט צינדן, און איז נישט יוצא פון א צווייטן, בענטשט דערויף.{{ש}}צוליב די [[כלל]] אז [[ספק ברכות להקל]], פירט מען זיך אין אזא פאל ווי דער שולחן ערוך{{הערה|{{ויקיטקסט|משנה ברורה על אורח חיים תרעו#סעיף ג|משנה ברורה סימן תרעו סעיף קטן ה}}.}}. | *דער [[שולחן ערוך]]{{הערה|{{שולחן ערוך|אורח חיים|תרעו|ג}}.}} האלט אז נאר ווער סהאט נאכנישט אנגעצינדן, און גייט שפעטער אויך נישט צינדן, און איז נישט יוצא פון א צווייטן, בענטשט דערויף.{{ש}}צוליב די [[כלל]] אז [[ספק ברכות להקל]], פירט מען זיך אין אזא פאל ווי דער שולחן ערוך{{הערה|{{ויקיטקסט|משנה ברורה על אורח חיים תרעו#סעיף ג|משנה ברורה סימן תרעו סעיף קטן ה}}.}}. | ||
== נאכן צינדן == | |||
דורכאויס די צינדן די ליכט הייבט מען אהן צו זאגן '''[[הנרות הללו]]'''. דערנאך פיהרן זיך רוב כלל ישראל צו זינגען '''[[מעוז צור]]'''. אין אסאך [[קהילות]] פירט מען זיך צו זאגן זיבן מאהל [[ויהי נועם]], און דערנאך לייגט מען צו נאך שירות ותשבחות ווי קאפיטלאך [[תהלים]], [[נשמת]], און נאך פארשידנס. | |||
== פרסומי ניסא == | == פרסומי ניסא == | ||
[[טעקע:Dan Hadani collection (990048699170205171).jpg|קליין|פרסומי ניסא פון חנוכה ליכט דורך א [[שליח (חב"ד)|שליח חב"ד]]]] | |||
ווי אויבנדערמאנט איז די הויפט פונקט אין די חנוכה ליכט צינדן, די פרסומי ניסא וואס קומט דורך דעם, צו מפרסם זיין די נס וואס האט זיך אפגעשפילט חנוכה מיט די אויל. אסאך הלכות אום חנוכה ליכט זענען רעזולטאט פון די הלכה.{{ש}}דאס אז מדארף קענען זעהן די ליכט און דערפאר קען דאס נישט זיין צו הויך אדער נידריג. אזוי אויך דאס וואס מדארף צינדן און די צייט ואס מענטשן זענען נאך אין די גאסן און זיי וועלן דאס קענען זעהן. די ליכט צינדן אין בית המדרש, און נאך. | ווי אויבנדערמאנט איז די הויפט פונקט אין די חנוכה ליכט צינדן, די פרסומי ניסא וואס קומט דורך דעם, צו מפרסם זיין די נס וואס האט זיך אפגעשפילט חנוכה מיט די אויל. אסאך הלכות אום חנוכה ליכט זענען רעזולטאט פון די הלכה.{{ש}}דאס אז מדארף קענען זעהן די ליכט און דערפאר קען דאס נישט זיין צו הויך אדער נידריג. אזוי אויך דאס וואס מדארף צינדן און די צייט ואס מענטשן זענען נאך אין די גאסן און זיי וועלן דאס קענען זעהן. די ליכט צינדן אין בית המדרש, און נאך. | ||
| שורה 86: | שורה 120: | ||
אלס פרסומי ניסא זענען פארהאן וואס האלטן אז ממעג און סאיז א מצווה צו צינדן חנוכה ליכט אין יעדער ארט ווי סנעמען זיך צוזאם א ריזן ציבור, צ. ב. ביי א [[חתונה]] אדער אין גאס אד"ג און בענטשן א ברכה דערויף{{הערה|אזוי האלטן [[רבי בנימין יהושע זילבער]], שו"ת אז נדברו, חלק ה', סימן לז; [[רבי עובדיה יוסף]], חזון עובדיה, חנוכה, זייט מז.}}, אבער רוב האלטן אז מזאהל נישט צינדן מיט א ברכה אין אזא פאל{{הערה|אזוי האלטן [[רבי שמואל וואזנער|רבי שמואל הלוי וואזנער]] (שו"ת שבט הלוי, חלק ד', סימן לה; [[רבי שלמה זלמן אויערבאך]], שלמי מועד זייט רל"ז; [[רבי אליעזר יהודה וואלדנבערג]], שו"ת ציץ אליעזר, חלק טו, סימן ל, און נאך.}}, און נאך זענען פארהאן וואס טיילן איין צווישן א ארט וואס מדאוונט דארט אויך, וואס דעמאלטס קען מען צינדן מיט א ברכה, צו א ארט וואס מצינדט נאר וואס דעמאלטס זאהל מען נישט צינדן מיט א ברכה{{הערה|אזוי האלט [[רבי מרדכי אליהו]], ווערט געברענגט אין 'מקראי קודש' הלכות חנוכה, פרק י הערה כג. לויט [[רבי יצחק יוסף]] קען מען צינדן מיט א ברכה נאר אויב מהאט דארט געדאוונט אויך [[מנחה]] און אויך [[מעריב]]. ווערט געברענגט גדארט הערה כב.}}. | אלס פרסומי ניסא זענען פארהאן וואס האלטן אז ממעג און סאיז א מצווה צו צינדן חנוכה ליכט אין יעדער ארט ווי סנעמען זיך צוזאם א ריזן ציבור, צ. ב. ביי א [[חתונה]] אדער אין גאס אד"ג און בענטשן א ברכה דערויף{{הערה|אזוי האלטן [[רבי בנימין יהושע זילבער]], שו"ת אז נדברו, חלק ה', סימן לז; [[רבי עובדיה יוסף]], חזון עובדיה, חנוכה, זייט מז.}}, אבער רוב האלטן אז מזאהל נישט צינדן מיט א ברכה אין אזא פאל{{הערה|אזוי האלטן [[רבי שמואל וואזנער|רבי שמואל הלוי וואזנער]] (שו"ת שבט הלוי, חלק ד', סימן לה; [[רבי שלמה זלמן אויערבאך]], שלמי מועד זייט רל"ז; [[רבי אליעזר יהודה וואלדנבערג]], שו"ת ציץ אליעזר, חלק טו, סימן ל, און נאך.}}, און נאך זענען פארהאן וואס טיילן איין צווישן א ארט וואס מדאוונט דארט אויך, וואס דעמאלטס קען מען צינדן מיט א ברכה, צו א ארט וואס מצינדט נאר וואס דעמאלטס זאהל מען נישט צינדן מיט א ברכה{{הערה|אזוי האלט [[רבי מרדכי אליהו]], ווערט געברענגט אין 'מקראי קודש' הלכות חנוכה, פרק י הערה כג. לויט [[רבי יצחק יוסף]] קען מען צינדן מיט א ברכה נאר אויב מהאט דארט געדאוונט אויך [[מנחה]] און אויך [[מעריב]]. ווערט געברענגט גדארט הערה כב.}}. | ||
אלס פרסומי ניסא האט איינגעפירט דער [[רבי מנחם מענדל שניאורסאהן|ליובאוויטשער רבי]] צו צינדן אין הויפט עררטער, אדער אויף די דעכער פון די הייזער און [[אויטא]]'ס, גרויסע חנוכה לעמפ, אפילו נישט קיין עכטע ליכט, נאר עלקטריק ליכט אד"ג, טראץ וואס מקען נישט יוצא זיין דערמיט, אבער כאטש טוהן דערמיט פרסומי ניסא. | |||
== אין בית המדרש == | == אין בית המדרש == | ||
| שורה 115: | שורה 151: | ||
=== די ליכט צינדן === | === די ליכט צינדן === | ||
מפירט זיך אז דער [[שליח ציבור]] צינדט אן די ליכט. טראץ וואס אין שטוב שטעלט מען די ליכט אויף די רעכטע זייט פון חנוכה לאמפ, און מלייגט צו יעדן טאג איין ליכט פון לינקס, אין בית המדרש שטעלט מען אוועק די ליכט אויף די לינקע זייט, און מלייגט צו יעדן טאג צו רעכטס נאך א ליכט{{הערה|נאמען=שוע}}. דער וואס צינדט בענטשט די ברכות אזויווי ביים צינדן אין שטוב{{ביאור|טראץ וואס סאיז נאר א מנהג, אבער אזויווי מיר בענטשן אויף [[הלל]] זאגן וואס איז א מנהג{{הערה|נאמען=ריבש}}.}}. ער הייבט אן צו צינדן פון לינקס אויף רכטס{{הערה|נאמען=מהריל}}, און ער קען דאס איבערגעבן פאר א צווייטן צו צינדן אויב סנעמט צו פיל צייט, און ער קען צוגיין צום עמוד. דורכאויס די צינדן זאגט ער '''הנרות הללו'''. | מפירט זיך אז דער [[שליח ציבור]] צינדט אן די ליכט. טראץ וואס אין שטוב שטעלט מען די ליכט אויף די רעכטע זייט פון חנוכה לאמפ, און מלייגט צו יעדן טאג איין ליכט פון לינקס, אין בית המדרש שטעלט מען אוועק די ליכט אויף די לינקע זייט, און מלייגט צו יעדן טאג צו רעכטס נאך א ליכט{{הערה|נאמען=שוע}}. דער וואס צינדט בענטשט די ברכות אזויווי ביים צינדן אין שטוב{{ביאור|טראץ וואס סאיז נאר א מנהג, אבער אזויווי מיר בענטשן אויף [[הלל]] זאגן וואס איז א מנהג{{הערה|נאמען=ריבש}}.}}. ער הייבט אן צו צינדן פון לינקס אויף רכטס{{הערה|נאמען=מהריל}}, און ער קען דאס איבערגעבן פאר א צווייטן צו צינדן אויב סנעמט צו פיל צייט, און ער קען צוגיין צום עמוד. דורכאויס די צינדן זאגט ער '''הנרות הללו'''. סזענען פארהאן וואס פירן זיך צו צושטערן אביסל דעם שליח ציבור אין צייט וואס ער צינדט די ליכט, ווי צום ביישפיל מיטן ווארפן האנטעכער אד"ג{{הערה|מיט אבאכט נישט צו פארלעשן די ליכט.}}, צו ווייזן אז מאיז נישט יוצא דערמיט, אבער אנדערע האבן נישט געשוינט די מנהג און האבן געהאלטן אז סזעהט אויס ווי ער צווייפלט זיך אין דער מנהג{{הערה|זעה [[נטעי גבריאל]], חנוכה, פרק מ, אות כא און הערה כט.}}. [[רבי יעקב לייזער]] פון [[פשעווארסק (חסידות)|פשעווארסק]] האט אנגעהאנגען אין דעם גרויסע סגולות פאר דער וואס צינדט. | ||
== חשיבות == | == חשיבות == | ||
| שורה 123: | שורה 159: | ||
אין ספר [[קב הישר]]{{הערה|פרק צו}} שטייט: {{ציטוטון|בהרבה מקומות מצינו שחביבין לפני הקב"ה נרות של מצוה, כמו שאמר הכתוב {{הערה|{{תנ"ך|ישעיה|כד|טו}}.}} "באורים כבדו ה'". וכל הנר הדלוק לדבר מצוה יש בו קדושה נפלאה גדולה אין שיעור, ואלו היינו זוכים להשגות [[רוח הקודש]], היינו מברכים ומבינים ומשיגים ע"י מצות הדלקת הנרות של מצוה {{מונחון|עתידות|וואס סגייט זיין}}, דהנר של מצוה מתנבא כמו [[נביא]] המתנבא על פי ה'}}. | אין ספר [[קב הישר]]{{הערה|פרק צו}} שטייט: {{ציטוטון|בהרבה מקומות מצינו שחביבין לפני הקב"ה נרות של מצוה, כמו שאמר הכתוב {{הערה|{{תנ"ך|ישעיה|כד|טו}}.}} "באורים כבדו ה'". וכל הנר הדלוק לדבר מצוה יש בו קדושה נפלאה גדולה אין שיעור, ואלו היינו זוכים להשגות [[רוח הקודש]], היינו מברכים ומבינים ומשיגים ע"י מצות הדלקת הנרות של מצוה {{מונחון|עתידות|וואס סגייט זיין}}, דהנר של מצוה מתנבא כמו [[נביא]] המתנבא על פי ה'}}. | ||
אין ספר [[בת עין]]{{הערה|{{היברובוקס||פרשת וישב-דרוש לחנוכה, ד"ה ויהי כמשלש|41140|page=45}}.}} שטייט: {{ציטוטון|מהמצות נר חנוכה שאנו מקימים כמצות רצונך הקדוש, הוא ראיה מפורשת שאנחנו הולכים רק אחר רצונך, וחשוקים ודבוקים רק בך... הבורא ברוך הוא מודה להם שהמה צודקים, כי אני רואה שהאמת הוא שהמה דבקים רק בי.}}. | |||
== זעט אויך == | == זעט אויך == | ||
| שורה 132: | שורה 170: | ||
*[[ווייסע הויז חנוכה צערעמאניע]] | *[[ווייסע הויז חנוכה צערעמאניע]] | ||
== | == דרויסנדיגע לינקס == | ||
{{מיזמים|ויקיטקסט=סדר הדלקת נרות חנוכה|ויקישיתוף=Category:People lighting a Hanukiah|שם ויקישיתוף=הדלקת נרות חנוכה}} | {{מיזמים|ויקיטקסט=סדר הדלקת נרות חנוכה|ויקישיתוף=Category:People lighting a Hanukiah|שם ויקישיתוף=הדלקת נרות חנוכה}} | ||
* [[קיצור שלחן ערוך]] {{ויקיטקסט|קיצור שולחן ערוך קלט|הלכות חנוכה}} ({{ויקיטקסט|s:קיצור שולחן ערוך מנוקד - קלט|מנוקד}}). | * [[קיצור שלחן ערוך]] {{ויקיטקסט|קיצור שולחן ערוך קלט|הלכות חנוכה}} ({{ויקיטקסט|s:קיצור שולחן ערוך מנוקד - קלט|מנוקד}}). | ||
| שורה 151: | שורה 189: | ||
{{רעפערענצן}} | {{רעפערענצן}} | ||
{{הבהרה הלכתית}} | {{הבהרה הלכתית}} | ||
[[HE:הדלקת נרות חנוכה]] | |||