אונטערשייד צווישן ווערסיעס פון "רוי:אדיר הוא"

פון המכלול
קפיצה לניווט קפיצה לחיפוש
אין תקציר עריכה
 
(8 מיטלסטע ווערסיעס פון 2 באַניצער נישט געוויזן.)
שורה 1: שורה 1:
{{דעסקריפציע|פיוט אויסגעשטעלט לויט די אלף-בית, געזונגען סוף פון סדר נאכט}}
{{חלונית
{{חלונית
| רוחב = 350px
| רוחב = 350px
שורה 63: שורה 64:
| שפה = [[לשון הקודש]]
| שפה = [[לשון הקודש]]
}}
}}
[[קובץ:The National Library of Israel - Passover Tish- Adir Ho 931088 zp 00036 bohush pesah2011.ogg|שמאל|ממוזער|אדיר הוא, הוקלט בטיש בבית מדרש בוהוש בבני ברק, 2011]]
[[טעקע:The National Library of Israel - Passover Tish- Adir Ho 931088 zp 00036 bohush pesah2011.ogg|שמאל|ממוזער|אדיר הוא, הוקלט בטיש בבית מדרש בוהוש בבני ברק, 2011]]


'''אדיר הוא''', אדער אין איר אידישע ווערסיע '''אלמעכטיגער גאט''', איז א פיוט אויסגעשטעלט לויט די אלף-בית, וואס ווערט געזינגען סוף פונעם סדר נאכט אין פסח. דער מקור פונעם ניגון איז לכאורה אין דייטשלאנד, און ווערט דערמאנט אין מנהג אביניון אין פראנקרייך ווי א פיוט פאר ימים טובים. אינעם פיוט ווערט נישט דערמאנט פסח אדער דער סדר נאכט, אבער וויבאלד עס דרייט זיך ארום דעם בויען דאס בית במקדש איז עס אריינגעשטעלט געווארן אינעם הגדה. עס איז ערשט געדריקט געווארן אין די פראגע הגדה.
'''אדיר הוא''', אדער אין איר מערב-אידישע ווערסיע '''אלמעכטיגער גאט''', איז א פיוט אויסגעשטעלט לויט די אלף-בית, וואס ווערט געזינגען סוף פונעם סדר נאכט אין פסח. דער מקור פונעם ניגון איז ווארשיינליך אין דייטשלאנד, און ווערט דערמאנט אין מנהג אביניון אין פראנקרייך ווי א פיוט פאר ימים טובים. אינעם פיוט ווערט נישט דערמאנט פסח אדער דער סדר נאכט, אבער וויבאלד עס דרייט זיך ארום דעם בויען דאס בית במקדש איז עס אריינגעשטעלט געווארן אינעם הגדה. עס איז ערשט געדריקט געווארן אין די פראגער הגדה.


עס זענען דא וואס טענה'ן אז דער פיוט איז א המשך צו דער פריערדיגער פיוט אדיר במלוכה, ווען אדיר במלוכה באציט זיך צו די גאולה פון יציאת מצרים ווידעראום אדיר הוא באציט זיך צו די גאולה העתידה.
עס זענען דא וואס טענה'ן אז דער פיוט איז א המשך צו דער פריערדיגער פיוט אדיר במלוכה, ווען אדיר במלוכה באציט זיך צו די גאולה פון יציאת מצרים ווידעראום אדיר הוא באציט זיך צו די גאולה העתידה.


אין אשכנזישע קהילות פלעגט מען זינגען א פּאראלעלע פיוט אין אידיש-דייטש ווי א
== אפשטאם ==
דער מקור פונעם ניגון איז ווארשיינליך אין דייטשלאנד, און ווערט דערמאנט אין מנהג אביניון אין פראנקרייך ווי א פיוט פאר ימים טובים. עס איז ערשט געדריקט געווארן אין די פראגער הגדה יאר [[ה'רפ"ז]].


עס איז נישט קלאר וועלכע ווערסיע איז דער אריגינעלער און וועלכער איז דער איבערגעזעצטער.
אין אשכנזישע קהילות פלעגט מען זינגען א פּאראלעלע פיוט אין אידיש-דייטש ווי א המשך צום פיוט אדיר הוא און מיטן זעלבן מעלאדיע. עס איז נישט קלאר וועלכע ווערסיע איז דער אריגינעלער און וועלכער איז דער איבערגעזעצטער. עס זענען דא וואס שאצן אז מען האט נישט געוואלט זינגען ביים סדר אויף א פרעמדע שפראך, אלט-דייטש, האט מען דאס איבערגעזעצט אויף לשון הקודש.


דער ניגון מיטן פזמון וואס דריקט אויס בענקעניש צום בנין המקדש ("נון בויא דיין טעמפל שירה") פלעגט מען זינגען מיט גרויס געוויין{{הערה|יבר םהרבא בד ךבריוא , יחתפ םהרבא קלח א הדגה לש חספ מע ' אנק}}
דער ניגון מיטן פזמון וואס דריקט אויס בענקעניש צום בנין המקדש ("נון בויא דיין טעמפל שירה") פלעגט מען זינגען מיט גרויס געוויין{{הערה|{{אוצר החכמה|רבי אברהם דב אוירבך|פתחי אברהם|198353|הגדה של פסח|page=147}}}}


אין טייל הגדות איז אנגעצייכנט אז דער מקור פונעם ניגון איז אין סידור השל"ה, און צוליב דעם שרייבן מאנכע אז דער ניגון איז גאר געשריבן געווארן דורך אים. דאס איז אבער נישט אמת, ווייל דער ניגון איז שוין געווען געדריקט פאר זיינע צייטן אין די פראגע הגדה.
אין טייל הגדות איז אנגעצייכנט אז דער מקור פונעם ניגון איז אין סידור השל"ה, און צוליב דעם שרייבן מאנכע אז דער ניגון איז גאר געשריבן געווארן דורך אים. דאס איז אבער נישט אמת, ווייל דער ניגון איז שוין געווען געדריקט פאר זיינע צייטן אין די פראגע הגדה.
שורה 88: שורה 90:


http://ivelt.com/forum/viewtopic.php?f=18&t=4212
http://ivelt.com/forum/viewtopic.php?f=18&t=4212
https://forward.com/yiddish/443258/passover-and-old-yiddish/


==לחנים וביצועים==
==לחנים וביצועים==
שורה 93: שורה 97:


==קישורים חיצוניים==
==קישורים חיצוניים==
* [[מאיר בר-אילן]], [http://old.piyut.org.il/articles/835.html עיון בפיוט 'אדיר הוא'], באתר [[הזמנה לפיוט]].
* {{הפיוט והתפילה|350|אדיר הוא}}
* {{הפיוט והתפילה|350|אדיר הוא}}


{{יוטוב וויד|h4d5LHO4zmY|טעמפל שירה|דוד פנחס ראטה}}
{{יוטוב וויד|h4d5LHO4zmY|טעמפל שירה|דוד פנחס ראטה}}
שורה 102: שורה 104:
==רעפערענצן==
==רעפערענצן==
{{רעפערענצן}}
{{רעפערענצן}}
[[קאַטעגאָריע:דרעפטס]]
{{דרעפט}}
 
[[קאַטעגאָריע:ליל הסדר]]
[[קאַטעגאָריע:פיוטים]]
[[קאַטעגאָריע:ווערק מיט אקראסטיך]]
[[he:אדיר הוא]]
[[he:אדיר הוא]]

יעצטיגע רעוויזיע זינט 10:12, 4 יולי 2024

אדיר הוא

אלמעכטיגער גאט, נון בויא דיין טעמפל שירה:
אלזוי שיר, און אלזוי באלד, און אונזרן טאגן שירה, יויא שירה,
נון בויא, נון בויא, נון בויא דיין טעמפל שירה:

בארים הארציגער גאט, נון בויא דיין טעמפל שירה:
אלזוי שיר, און אלזוי באלד, און אונזרן טאגן שירה, יויא שירה,
נון בויא, נון בויא, נון בויא דיין טעמפל שירה:

גרויסער גאט, דעמוטיגער גאט, נון בויא דיין טעמפל שירה:
אלזוי שיר, און אלזוי באלד, און אונזרן טאגן שירה, יויא שירה,
נון בויא, נון בויא, נון בויא דיין טעמפל שירה:

הויכר גאט, ויינער גאט (י"ג - ווערדיגער גאט), זיסער גאט, חניגר גאט, נון בויא דיין טעמפל שירה:
אלזוי שיר, און אלזוי באלד, און אונזרן טאגן שירה, יויא שירה,
נון בויא, נון בויא, נון בויא דיין טעמפל שירה:

טויגליכער גאט, יודישער גאט, נון בויא דיין טעמפל שירה:
אלזוי שיר, און אלזוי באלד, און אונזרן טאגן שירה, יויא שירה,
נון בויא, נון בויא, נון בויא דיין טעמפל שירה:

כרעפטיגער גאט, לעבידיגער גאט, מעכטיגער גאט, נאמהאפטיגער גאט, סענפטיגער גאט, עביגער גאט, נון בויא דיין טעמפל שירה:
אלזוי שיר, און אלזוי באלד, און אונזרן טאגן שירה, יויא שירה,
נון בויא, נון בויא, נון בויא דיין טעמפל שירה:

פורכצומער גאט, צימליכער גאט, קעניגליכער גאט, רייכער גאט, נון בויא דיין טעמפל שירה:
אלזוי שיר, און אלזוי באלד, און אונזרן טאגן שירה, יויא שירה,
נון בויא, נון בויא, נון בויא דיין טעמפל שירה:

שיינער גאט, תרויטר גאט, נון בויא דיין טעמפל שירה:
אלזוי שיר, און אלזוי באלד, און אונזרן טאגן שירה, יויא שירה,
נון בויא, נון בויא, נון בויא דיין טעמפל שירה:

דוא בישט גאט און קיינער מער, נון בויא דיין טעמפל שירה:
אלזוי שיר, און אלזוי באלד, און אונזרן טאגן שירה, יויא שירה,
נון בויא, נון בויא, נון בויא דיין טעמפל שירה:

המקור בלשון הקודש
אַדִּיר הוּא יִבְנֶה בֵּיתוֹ בְּקָרוֹב.

בִּמְהֵרָה, בִּמְהֵרָה, בְּיָמֵינוּ בְּקָרוֹב. אֵל בְּנֵה, אֵל בְּנֵה, בְּנֵה בֵּיתְךָ בְּקָרוֹב.

בָּחוּר הוּא, גָּדוֹל הוּא, דָּגוּל הוּא יִבְנֶה בֵּיתוֹ בְּקָרוֹב. בִּמְהֵרָה, בִּמְהֵרָה, בְּיָמֵינוּ בְּקָרוֹב. אֵל בְּנֵה, אֵל בְּנֵה, בְּנֵה בֵּיתְךָ בְּקָרוֹב.

הָדוּר הוּא, וָתִיק הוּא, זַכַּאי הוּא יִבְנֶה בֵּיתוֹ בְּקָרוֹב. בִּמְהֵרָה, בִּמְהֵרָה, בְּיָמֵינוּ בְּקָרוֹב. אֵל בְּנֵה, אֵל בְּנֵה, בְּנֵה בֵּיתְךָ בְּקָרוֹב.

חָסִיד הוּא, טָהוֹר הוּא, יָחִיד הוּא יִבְנֶה בֵּיתוֹ בְּקָרוֹב. בִּמְהֵרָה, בִּמְהֵרָה, בְּיָמֵינוּ בְּקָרוֹב. אֵל בְּנֵה, אֵל בְּנֵה, בְּנֵה בֵּיתְךָ בְּקָרוֹב.

כַּבִּיר הוּא, לָמוּד הוּא, מֶלֶךְ הוּא יִבְנֶה בֵּיתוֹ בְּקָרוֹב. בִּמְהֵרָה, בִּמְהֵרָה, בְּיָמֵינוּ בְּקָרוֹב. אֵל בְּנֵה, אֵל בְּנֵה, בְּנֵה בֵּיתְךָ בְּקָרוֹב.

נוֹרָא הוּא, סַגִּיב הוּא, עִזּוּז הוּא יִבְנֶה בֵּיתוֹ בְּקָרוֹב. בִּמְהֵרָה, בִּמְהֵרָה, בְּיָמֵינוּ בְּקָרוֹב. אֵל בְּנֵה, אֵל בְּנֵה, בְּנֵה בֵּיתְךָ בְּקָרוֹב.

פּוֹדֶה הוּא, צַדִיק הוּא, קָּדוֹשׁ הוּא יִבְנֶה בֵּיתוֹ בְּקָרוֹב. בִּמְהֵרָה, בִּמְהֵרָה, בְּיָמֵינוּ בְּקָרוֹב. אֵל בְּנֵה, אֵל בְּנֵה, בְּנֵה בֵּיתְךָ בְּקָרוֹב.

רַחוּם הוּא, שַׁדַּי הוּא, תַּקִּיף הוּא יִבְנֶה בֵּיתוֹ בְּקָרוֹב. בִּמְהֵרָה, בִּמְהֵרָה, בְּיָמֵינוּ בְּקָרוֹב. אֵל בְּנֵה, אֵל בְּנֵה, בְּנֵה בֵּיתְךָ בְּקָרוֹב.

הגדה של פסח
אדיר הוא, הוקלט בטיש בבית מדרש בוהוש בבני ברק, 2011

אדיר הוא, אדער אין איר מערב-אידישע ווערסיע אלמעכטיגער גאט, איז א פיוט אויסגעשטעלט לויט די אלף-בית, וואס ווערט געזינגען סוף פונעם סדר נאכט אין פסח. דער מקור פונעם ניגון איז ווארשיינליך אין דייטשלאנד, און ווערט דערמאנט אין מנהג אביניון אין פראנקרייך ווי א פיוט פאר ימים טובים. אינעם פיוט ווערט נישט דערמאנט פסח אדער דער סדר נאכט, אבער וויבאלד עס דרייט זיך ארום דעם בויען דאס בית במקדש איז עס אריינגעשטעלט געווארן אינעם הגדה. עס איז ערשט געדריקט געווארן אין די פראגער הגדה.

עס זענען דא וואס טענה'ן אז דער פיוט איז א המשך צו דער פריערדיגער פיוט אדיר במלוכה, ווען אדיר במלוכה באציט זיך צו די גאולה פון יציאת מצרים ווידעראום אדיר הוא באציט זיך צו די גאולה העתידה.

אפשטאם

דער מקור פונעם ניגון איז ווארשיינליך אין דייטשלאנד, און ווערט דערמאנט אין מנהג אביניון אין פראנקרייך ווי א פיוט פאר ימים טובים. עס איז ערשט געדריקט געווארן אין די פראגער הגדה יאר ה'רפ"ז.

אין אשכנזישע קהילות פלעגט מען זינגען א פּאראלעלע פיוט אין אידיש-דייטש ווי א המשך צום פיוט אדיר הוא און מיטן זעלבן מעלאדיע. עס איז נישט קלאר וועלכע ווערסיע איז דער אריגינעלער און וועלכער איז דער איבערגעזעצטער. עס זענען דא וואס שאצן אז מען האט נישט געוואלט זינגען ביים סדר אויף א פרעמדע שפראך, אלט-דייטש, האט מען דאס איבערגעזעצט אויף לשון הקודש.

דער ניגון מיטן פזמון וואס דריקט אויס בענקעניש צום בנין המקדש ("נון בויא דיין טעמפל שירה") פלעגט מען זינגען מיט גרויס געוויין[1]

אין טייל הגדות איז אנגעצייכנט אז דער מקור פונעם ניגון איז אין סידור השל"ה, און צוליב דעם שרייבן מאנכע אז דער ניגון איז גאר געשריבן געווארן דורך אים. דאס איז אבער נישט אמת, ווייל דער ניגון איז שוין געווען געדריקט פאר זיינע צייטן אין די פראגע הגדה.

עס זענען דא חסידישע הויפן וואו דער ניגון ווערט געזינגען גאנץ פסח מיט דביקות, און מ'רופט עס 'ניגון השל"ה'.

דער ניגון איז ערשט געדריקט געווארן אינעם פראגער הגדה אין ה'רפ"ז דורך "המחוקק גרשום כהן". דערנאך אין סידור השל"ה אין יאר שצ"ו סוף פונעם הגדה, און אין הגדת פורדא אין תק"א און אין זאלצבורג הגדה אין תקט"ו און נאך אור-אלטע הגדות.[2]

דער חתם סופר האט געזאגט אז דער ניגון[אויסקלארונג פארלאנגט] איז על פי קבלה.

http://forum.otzar.org/viewtopic.php?t=5960

https://tora-forum.co.il/threads/פיוט-אדיר-הוא.24444/

http://ivelt.com/forum/viewtopic.php?f=18&t=4212

https://forward.com/yiddish/443258/passover-and-old-yiddish/

לחנים וביצועים

קישורים חיצוניים

  • אָודיאָו דער פיוט אדיר הוא, אויף הפיוט והתפילה וועבזייטל
טעמפל שירה - דוד פנחס ראטה
אדיר הוא - שלמה קארליבאך


רעפערענצן

  1. רבי אברהם דב אוירבך, פתחי אברהם, הגדה של פסח (פארלאנגט אומזיסטע רעגיסטראַציע)
  2. שטיוד דוד , הדגה לש חספ די ןהכ , מע ' בכק