מייבאים כמותיים, בדוקי עריכות אוטומטית, אינטערפעיס אדמיניסטראַטאָרן, מנטרים, מייבאים, מעדכנים, אספקלריה רעדאקטארן
2,983
רעדאגירונגען
(←ענדע: הגהה, צוגעלייגט מקור) |
ק (שווערמער האט אריבערגעפירט בלאט יוסף'ס אנטפלעקונג צו זיינע ברידער צו יוספ'ס אנטפלעקונג צו זיינע ברידער) |
||
(7 מיטלסטע ווערסיעס פון איין אנדער באַניצער נישט געוויזן.) | |||
שורה 1: | שורה 1: | ||
{{דעסקריפציע|געשעעניש געשילדערט אין פרשת ויגש (ב'רל"ח)}} | {{דעסקריפציע|געשעעניש געשילדערט אין פרשת ויגש (ב'רל"ח)}} | ||
[[טעקע:The Phillip Medhurst Picture Torah 233. Joseph makes himself known to his brothers. Genesis cap 45 vv 2-3-14-15. Sperling.jpg|The Phillip Medhurst Picture Torah 233. Joseph makes himself known to his brothers. Genesis cap 45 vv 2–3–14–15. Sperling|ממוזער|שמאל|220px|א מאלעריי וואס שילדערט די אנטפלעקונג פון יוסף צו זיינע ברידער.]] | [[טעקע:The Phillip Medhurst Picture Torah 233. Joseph makes himself known to his brothers. Genesis cap 45 vv 2-3-14-15. Sperling.jpg|The Phillip Medhurst Picture Torah 233. Joseph makes himself known to his brothers. Genesis cap 45 vv 2–3–14–15. Sperling|ממוזער|שמאל|220px|א מאלעריי וואס שילדערט די אנטפלעקונג פון יוסף צו זיינע ברידער.]] | ||
'''יוסף'ס אנטפלעקונג צו זיינע ברידער''' | '''יוסף'ס אנטפלעקונג צו זיינע ברידער''' איז א סצענע וואס ווערט געשילדערט אין [[פרשת ויגש]], {{תנ"ך|בראשית|מה}}, אין וועלכע [[יוסף]] האט ארויסגעגעבן זיין אידענטיטעט פאר [[שבטי ישראל|זיינע ברידער]], נאכן זיין אפגעהאקט פון זיי צוויי און צוואנציג יאר. | ||
די מעשה ווערט שטארק באארבעט אין [[מדרש|מדרשי חז"ל]] וואס ערקלערן עס אויף פארשידענע וועגן, און מען לערנט זיך דערפון א [[מוסר השכל]] אויף די אינערליכע סתירות וואס גייען פאר ביי א מענטש. | די מעשה ווערט שטארק באארבעט אין [[מדרש|מדרשי חז"ל]] וואס ערקלערן עס אויף פארשידענע וועגן, און מען לערנט זיך דערפון א [[מוסר השכל]] אויף די אינערליכע סתירות וואס גייען פאר ביי א מענטש. | ||
שורה 20: | שורה 20: | ||
יהודה האט געשילדערט וואס איז אריבער אויף זיי, ווען יוסף האט זיך נאכגעפרעגט צי זיי האבן א טאטע אדער ברידער, זיי האבן אים דערציילט איבער זייער אלטער פאטער וועלכע איז געבליבן אינדערהיים מיט זיין קליינעם בן זקונים וועלכע ער האט זייער ליב, זייענדיג די איינציגסטע פארבליבענע פון זיין מוטער; ווי יוסף האט זיך גע'עקשנ'ט מיטצוברענגען בנימין קיין מצרים טראץ די טענות פון די ברידער אז עס קען שאדן פאר'ן טאטן; ווי דער הונגער האט זיך געשטארקט און יעקב האט צוריקגעשיקט זיינע זין קיין מצרים קויפן שפייז, און זיין שטארקע ווידערווילן אראפצולאזן בנימין נאכ'ן פארלירן זיין ברודער יוסף. יהודה האט אויסגעפירט אז ער קען זיך נישט אהיימקערן צו זיין טאטן אן בנימין, און ער איז גרייט צו בלייבן אין געפענגעניש אנשטאט אים{{הערה|{{תנ"ך|בראשית|מד|יח|לד|אן=ספר}}.}}. לויט די מדרשים איז דער ווענדונג געווען באגלייט מיט דראאונגען אז ער וועט אים הרג'ענען אינאיינעם מיט פרעה, און וועט חרוב מאכן גאנץ מצרים אויב בנימין ווערט נישט באפרייט{{הערה|{{מדרש רבה|בראשית|צג|ו}}; {{ספריא|2=תרגום ירושלמי|3=Targum_Jerusalem%2C_Genesis.44.18|4=בראשית מד}}.}}. | יהודה האט געשילדערט וואס איז אריבער אויף זיי, ווען יוסף האט זיך נאכגעפרעגט צי זיי האבן א טאטע אדער ברידער, זיי האבן אים דערציילט איבער זייער אלטער פאטער וועלכע איז געבליבן אינדערהיים מיט זיין קליינעם בן זקונים וועלכע ער האט זייער ליב, זייענדיג די איינציגסטע פארבליבענע פון זיין מוטער; ווי יוסף האט זיך גע'עקשנ'ט מיטצוברענגען בנימין קיין מצרים טראץ די טענות פון די ברידער אז עס קען שאדן פאר'ן טאטן; ווי דער הונגער האט זיך געשטארקט און יעקב האט צוריקגעשיקט זיינע זין קיין מצרים קויפן שפייז, און זיין שטארקע ווידערווילן אראפצולאזן בנימין נאכ'ן פארלירן זיין ברודער יוסף. יהודה האט אויסגעפירט אז ער קען זיך נישט אהיימקערן צו זיין טאטן אן בנימין, און ער איז גרייט צו בלייבן אין געפענגעניש אנשטאט אים{{הערה|{{תנ"ך|בראשית|מד|יח|לד|אן=ספר}}.}}. לויט די מדרשים איז דער ווענדונג געווען באגלייט מיט דראאונגען אז ער וועט אים הרג'ענען אינאיינעם מיט פרעה, און וועט חרוב מאכן גאנץ מצרים אויב בנימין ווערט נישט באפרייט{{הערה|{{מדרש רבה|בראשית|צג|ו}}; {{ספריא|2=תרגום ירושלמי|3=Targum_Jerusalem%2C_Genesis.44.18|4=בראשית מד}}.}}. | ||
יוסף האט זיך מער נישט געקענט איינהאלטן, ער האט באפוילן אז אלע | יוסף האט זיך מער נישט געקענט איינהאלטן{{ביאור|אין די ספרים ווערט ערקלערט אז יוסף האט געפלאנט צו ציען לענגער, כדי אויך יעקב זאל אראפקומען קיין מצרים איידער ער אנטפלעקט זיך{{הערה|{{תנ"ך|בראשית|מג|כז|מפרש=העמק דבר}}}}; אדער דערמיט צו פארצייען די זינד פון די שבטים צו פארלייכטערן דעם [[גלות מצרים]]{{הערה|שם משמואל, פרשת ויגש, שנת תרע"א; מכתב מאליהו, חלק א', עמוד קל"ז.}} אדער צו פארמיידן דאס אומברענגען די [[עשרה הרוגי מלכות]]{{הערה|שם משמואל, פרשת ויגש, שנת תרע"ד}}.}}, ער האט באפוילן אז אלע אנוועזנדע זאלן ארויסגיין, כדי נישט צו פארשעמען זיינע ברידער{{הערה|{{תנ"ך|בראשית|מה|א|מפרש=רש"י}}}}, און דערנאך האט ער זיך אנטפלעקט צו זיי מיט געוויין. די ברידער האבן זיך זייער דערשראקן אזש זיי האבן נישט געקענט ענטפערן פון בושה{{הערה|[[רש"י]] און [[מלבי"ם]], {{תנ"ך|בראשית|מה|ג}}.}}. | ||
{{ציטוט|וַיֹּאמֶר יוֹסֵף אֶל אֶחָיו, אֲנִי יוֹסֵף, הַעוֹד אָבִי חָי, וְלֹא יָכְלוּ אֶחָיו לַעֲנוֹת אֹתוֹ כִּי נִבְהֲלוּ מִפָּנָיו|מקור={{תנ"ך|בראשית|מה|ג}}}} | {{ציטוט|וַיֹּאמֶר יוֹסֵף אֶל אֶחָיו, אֲנִי יוֹסֵף, הַעוֹד אָבִי חָי, וְלֹא יָכְלוּ אֶחָיו לַעֲנוֹת אֹתוֹ כִּי נִבְהֲלוּ מִפָּנָיו|מקור={{תנ"ך|בראשית|מה|ג}}}} | ||
אין מדרש ווערט פארציילט אז אין אנפאנג האבן די ברידער נישט געקענט גלייבן, טראץ וואס ער האט גערעדט צו זיי אין [[לשון קודש]], וויבאלד ווען מען האט אים פארקויפט איז ער נאך געווען יונג אן א בארד, און יעצט איז ער שוין געווען געבערדלט - ביז ווען יוסף האט זיי באוויזן אז ער איז גע'[[ברית מילה|מל]]'עט{{הערה|{{תנחומא|ויגש|ה}}}}. | אין מדרש ווערט פארציילט אז אין אנפאנג האבן די ברידער נישט געקענט גלייבן, טראץ וואס ער האט גערעדט צו זיי אין [[לשון קודש]], וויבאלד ווען מען האט אים פארקויפט איז ער נאך געווען יונג אן א בארד, און יעצט איז ער שוין געווען געבערדלט - ביז ווען יוסף האט זיי באוויזן אז ער איז גע'[[ברית מילה|מל]]'עט{{הערה|{{תנחומא|ויגש|ה}}}}. דאקעגן, טייל נעמען אן אז די ברידער האבן שוין פון פריער געוואוסט אדער חושד געווען אז ער איז יוסף, אבער זיי האבן מורא געהאט אז ער האט זיי פיינט און וועט זיי באשטראפן פארן אויפברענגען דעם מעגליכקייט{{הערה|איל המלאים, אנהייב פרשת ויגש; כלי חמדה (לאנייאדו), פרשת ויגש דף ס"ב. אין כלי חמדה, דארט, ווערט געברענגט בשם [[רבי שלמה אלקבץ]] אז יהודה האט אים דערקענט.}}. | ||
יוסף האט זיי בארואיגט אז דאס איז געווען אזוי געפירט פון הימל זיי צו קענען שפייזן און ראטעווען פונעם הונגער. יוסף האט באפוילן די ברידער זיך אהיימצוקערן צו יעקב, אים דערציילן איבער זיין שטעלע און שטאנד אין מצרים, און אים אראפברענגען מיט די גאנצע פאמיליע און פארמעגן זיך באזעצן אין [[גושן]] וואו ער וועט אים שפייזן. יוסף און בנימין האבן זיך געהאלזט און געוויינט, ער האט דאן געקושט די ברידער און געוויינט און געשמועסט מיט זיי. | יוסף האט זיי בארואיגט אז דאס איז געווען אזוי געפירט פון הימל זיי צו קענען שפייזן און ראטעווען פונעם הונגער. יוסף האט באפוילן די ברידער זיך אהיימצוקערן צו יעקב, אים דערציילן איבער זיין שטעלע און שטאנד אין מצרים, און אים אראפברענגען מיט די גאנצע פאמיליע און פארמעגן זיך באזעצן אין [[גושן]] וואו ער וועט אים שפייזן. יוסף און בנימין האבן זיך געהאלזט און געוויינט, ער האט דאן געקושט די ברידער און געוויינט און געשמועסט מיט זיי. | ||
שורה 34: | שורה 34: | ||
די ברידער זענען אנגעקומען צו יעקב אין ארץ כנען, און אים דערציילט אז יוסף לעבט נאך: {{ציטוטון|עוֹד יוֹסֵף חַי}}, און אז ער איז א הערשער איבער גאנץ מצרים. יעקב האט דאס קוים געקענט גלייבן. | די ברידער זענען אנגעקומען צו יעקב אין ארץ כנען, און אים דערציילט אז יוסף לעבט נאך: {{ציטוטון|עוֹד יוֹסֵף חַי}}, און אז ער איז א הערשער איבער גאנץ מצרים. יעקב האט דאס קוים געקענט גלייבן. | ||
אין [[ספר הישר (אגדה)|ספר הישר]] ווערט געברענגט אז די ברידער האבן געקווענקלט אויב און וויאזוי מען זאל אים דערציילן די פלוצלינג'דיגע בשורה. [[סרח בת אשר]], וואס האט גוט געקענט שפילן אויף א [[פידל]], האט געשפילט פאר יעקב מיט די ווערטער "דער פעטער יוסף לעבט, ער הערשט אויף גאנץ מצרים". נאך וואס זי האט דאס איבער געזינגען צוויי-דריי מאל, איז צו אים צוריק געקומען די [[רוח הקודש]] און ער האט געזען אז אירע רייד זענען אמת. יעקב האט איר געבענטשט: "מיין טאכטער, זאל אין דיר קיינמאל הערשן דער טויט, ווייל דו האסט מיר אויפגעלעבט"{{הערה|ספר הישר, פרשת ויגש, ד"ה והקול.}}. | אין [[ספר הישר (אגדה)|ספר הישר]] ווערט געברענגט אז די ברידער האבן געקווענקלט אויב און וויאזוי מען זאל אים דערציילן די פלוצלינג'דיגע בשורה. [[סרח בת אשר]], וואס האט גוט געקענט שפילן אויף א [[פידל]], האט געשפילט פאר יעקב מיט די ווערטער "דער פעטער יוסף לעבט, ער הערשט אויף גאנץ מצרים". נאך וואס זי האט דאס איבער געזינגען צוויי-דריי מאל, איז צו אים צוריק געקומען די [[רוח הקודש]] און ער האט געזען אז אירע רייד זענען אמת. יעקב האט איר געבענטשט: "מיין טאכטער, זאל אין דיר קיינמאל הערשן דער טויט, ווייל דו האסט מיר אויפגעלעבט"{{הערה|ספר הישר, פרשת ויגש, ד"ה והקול.}}. ענליך ווערט דערציילט אין [[מדרש הגדול]], אז זי האט געווארט אויף ווען יעקב האט זיך געשטעלט דאווענען און דאן האט זי געזאגט בלשון תימה "יוסף במצרים, יולדו לו על ברכים, מנשה ואפרים". אזוי איז עס אים אריין אין די אויערן ווען ער האט נאך געדאוונט, און ווען ער האט געענדיגט און געזען די וועגענער האט ער געגלייבט{{הערה|[[מדרש הגדול]], פרשת ויגש, בראשית מ"ה, כ"ו.}}. | ||
יעקב האט אנגענומען זייערע רייד און האט אויפגעלעבט זעענדיג די וועגענער וואס יוסף האט געשיקט. חז"ל האבן גע'דרש'נט אז יוסף האט אים געשיקט "עגלות" (וועגענער), אלס רמז אז זיי האבן זיך צעטיילט ווען זיי האבן געהאלטן אינמיטן לערנען די פרשה פון [[עגלה ערופה]], און אזוי זאל ער דערקענען אז טאקע יוסף איז דער וואס שיקט צו אים{{הערה|{{מדרש רבה|בראשית|צד|ג}}}}. | יעקב האט אנגענומען זייערע רייד און האט אויפגעלעבט זעענדיג די וועגענער וואס יוסף האט געשיקט. חז"ל האבן גע'דרש'נט אז יוסף האט אים געשיקט "עגלות" (וועגענער), אלס רמז אז זיי האבן זיך צעטיילט ווען זיי האבן געהאלטן אינמיטן לערנען די פרשה פון [[עגלה ערופה]], און אזוי זאל ער דערקענען אז טאקע יוסף איז דער וואס שיקט צו אים{{הערה|{{מדרש רבה|בראשית|צד|ג}}}}. | ||
שורה 41: | שורה 41: | ||
יעקב איז [[יעקב'ס אראפגאנג קיין מצרים|אראפ קיין מצרים]], נאך וואס זיין גייסט האט אויפגעלעבט, ער האט צוריקבאקומען זיין [[נביא|נבואה]], און גאט האט אים פארשפראכן {{ציטוטון|אָנֹכִי אֵרֵד עִמְּךָ מִצְרַיְמָה וְאָנֹכִי אַעַלְךָ גַם עָלֹה, וְיוֹסֵף יָשִׁית יָדוֹ עַל עֵינֶיךָ|{{תנ"ך|בראשית|מו|ד}}}}{{הערה|רש"י ערקלערט אז דאס איז א צוזאג אז ער וועט באגראבן ווערן אין ארץ ישראל. אין [[מכילתא דרבי ישמעאל]] (שמות ט״ו, ב') און אין נאך אסאך מדרשים שטייט אז דאס איז אויך א צוזאג אויף [[יציאת מצרים]].}}. דער [[ספורנו]]{{הערה|{{תנ"ך|בראשית|מו|ה|מפרש=ספורנו}}}} שרייבט אז יעצט, גייענדיג צום פרייליכן טייל פון זיין לעבן, נאך וואס ער איז אריבער די אלע צרות, האט אים גאט געזאגט וואס עס וועט געשען באחרית הימים, ווי עס שטייט ״רנו ליעקב שמחה״{{הערה|{{תנ"ך|ירמיהו|לא|ז}}}}. | יעקב איז [[יעקב'ס אראפגאנג קיין מצרים|אראפ קיין מצרים]], נאך וואס זיין גייסט האט אויפגעלעבט, ער האט צוריקבאקומען זיין [[נביא|נבואה]], און גאט האט אים פארשפראכן {{ציטוטון|אָנֹכִי אֵרֵד עִמְּךָ מִצְרַיְמָה וְאָנֹכִי אַעַלְךָ גַם עָלֹה, וְיוֹסֵף יָשִׁית יָדוֹ עַל עֵינֶיךָ|{{תנ"ך|בראשית|מו|ד}}}}{{הערה|רש"י ערקלערט אז דאס איז א צוזאג אז ער וועט באגראבן ווערן אין ארץ ישראל. אין [[מכילתא דרבי ישמעאל]] (שמות ט״ו, ב') און אין נאך אסאך מדרשים שטייט אז דאס איז אויך א צוזאג אויף [[יציאת מצרים]].}}. דער [[ספורנו]]{{הערה|{{תנ"ך|בראשית|מו|ה|מפרש=ספורנו}}}} שרייבט אז יעצט, גייענדיג צום פרייליכן טייל פון זיין לעבן, נאך וואס ער איז אריבער די אלע צרות, האט אים גאט געזאגט וואס עס וועט געשען באחרית הימים, ווי עס שטייט ״רנו ליעקב שמחה״{{הערה|{{תנ"ך|ירמיהו|לא|ז}}}}. | ||
==דער פארגלייך צום | ==דער פארגלייך צום יום הדין== | ||
אין מדרש ווערט ערקלערט די [[בושה]] וואס וועט באנעמען | אין מדרש ווערט ערקלערט די [[בושה]] וואס וועט באנעמען א מענטש ווען גאט וועט אים מוסר'ן אויף זיינע שלעכטע מעשים, מיט א [[קל וחומר]] פון די בושה וואס די ברידער האבן געהאט ווען יוסף האט זיך אנטפלעקט צו זיי: יוסף איז געווען דער קליינער פון די שבטים, און די ברידער האבן נישט געקענט שטיין קעגן זיינע שטראף רייד; זיכער אזוי ווען הקדוש ברוך הוא וועט קומען און מוסר'ן יעדן לויט וואס ער איז{{הערה|{{מדרש רבה|בראשית|צג|י}}. זעט אויך דארט, פסקה י"א.}}. | ||
== | אין די ספרים ווערט ערקלערט די רייד פון מדרש, אז הקב"ה וועט מוסר'ן א מענטש "לויט וואס ער איז" - ביים אפגעבן [[דין וחשבון]] וועט מען אים אויפווייזן אז זיינע פארענטפערונגען זענען נישט ריכטיג לויט סתירות אין זיינע אייגענע מעשים. דאס איז דער צושטעל צו יוסף, וועלכער האט באלד געפרעגט "העוד אבי חי", מיינענדיג אנצודייטן אז ביי זיין פארקויף האט יהודה זיך נישט גערעכנט מיטן צער פון זיין פאטער, א טענה וואס ער נוצט יעצט צו באפרייען בנימין אויך אויב ער איז שולדיג{{הערה|בית הלוי על התורה, פרשת ויגש, ד"ה אני יוסף. זעט אויך [[s:איכה_רבה_פתיחתא#י|איכה רבה, פתיחתא י']]: "קאים טרון כל יומא ולא לעי (=ער איז פארנומען א גאנצן טאג מיט זיינע געשעפטן און ער ווערט נישט מיד), ואמר ליה חבריה אתי וצלי (אבער ווען זיין חבר רופט אים צו דאווענען), והוא אמר לית אנא יכיל (זאגט ער איך האב נישט קיין כח)".}}. | ||
==נאטיצן== | |||
{{ביאורים}} | {{ביאורים}} | ||
שורה 54: | שורה 54: | ||
{{ספר בראשית}} | {{ספר בראשית}} | ||
[[קאַטעגאָריע:פרשת ויגש]] | [[קאַטעגאָריע:פרשת ויגש]] | ||
[[קאַטעגאָריע: | [[קאַטעגאָריע:געשיכטעס אין ספר בראשית]] | ||
[[קאַטעגאָריע:יוסף און זיינע ברידער]] | |||
[[קאַטעגאָריע:המכלול ארטיקלען]] | |||
[[he:התגלות יוסף לאחיו]] | [[he:התגלות יוסף לאחיו]] |
רעדאגירונגען