1,047
רעדאגירונגען
קיין רעדאגירונג באמערקונג
(אביסל) |
אין תקציר עריכה |
||
| שורה 12: | שורה 12: | ||
דער פיוט אקדמות איז נתחבר געווארן אין די ד' אלפים יארן, דורך [[רבי מאיר ש"ץ|רבי מאיר ב"ר יצחק]],. דער [[שליח ציבור]] פון שטאט <!-- רש"י ברענגט אים עטליכע מאל. פארהאן עטליכע מסורת איבער זיין קבר. -->. אינערהאלב זיין פאסטן אלס שליח ציבור האט ער מתקן געווען א צאל תיקונים אין די נוסח התפילה, און פארפאסט צענדליגער פיוטים, צווישן זיי א צאל וואס מען זאגט ביז'ן היינטיגן טאג. | דער פיוט אקדמות איז נתחבר געווארן אין די ד' אלפים יארן, דורך [[רבי מאיר ש"ץ|רבי מאיר ב"ר יצחק]],. דער [[שליח ציבור]] פון שטאט <!-- רש"י ברענגט אים עטליכע מאל. פארהאן עטליכע מסורת איבער זיין קבר. -->. אינערהאלב זיין פאסטן אלס שליח ציבור האט ער מתקן געווען א צאל תיקונים אין די נוסח התפילה, און פארפאסט צענדליגער פיוטים, צווישן זיי א צאל וואס מען זאגט ביז'ן היינטיגן טאג. | ||
דער פיוט אקדמות איז נתחבר געווארן אלס "רשות" - אן אריינפיר פאר'ן "תורגמן", וואס פלעגט איבערטייטשן די פסוקים פון עשרת הדברות אויף אראמיש, און צוגעלייגט דערביי פיוטים אויף אראמיש. דער מנהג פון מתרגם זיין די תורה איז געווען איינגעפירט בימי חז"ל, און איז שפעטער פארבליבן בלויז אין שבועות און נאך. שפעטער האט מען דאס אויך איבערגעלאזט, אבער דער פיוט פון אקדמות איז פארבליבן. | דער פיוט אקדמות איז נתחבר געווארן אלס "רשות" - אן אריינפיר פאר'ן "תורגמן", וואס פלעגט איבערטייטשן די פסוקים פון עשרת הדברות אויף אראמיש, און צוגעלייגט דערביי פיוטים אויף אראמיש. דער מנהג פון מתרגם זיין די תורה איז געווען איינגעפירט בימי חז"ל, און איז שפעטער פארבליבן בלויז אין שבועות און נאך{{הערה|זע {{על התורה|2=חזקוני|3=Dual/Chizkuni/Shemot/20.13#m7e0n6|4="בעצרת שהיא דוגמא מתן תורה ומתרגמינן הדברות"}}. זע אויך {{עלהתורה ש"ס|תוספות|מגילה|כד|א:}}"והא שאנו מתרגמין הפטרות של פסח ועצרת טפי משאר י״ט, לפי שהן מדברות בנס היום כדי לפרסם הנס, וכן במתן תורה כדי לפרסם הנס".}}. שפעטער האט מען דאס אויך איבערגעלאזט, אבער דער פיוט פון אקדמות איז פארבליבן. | ||
רבי אברהם קלויזנער ברענגט דעם מנהג פון ווירמייזא צו זאגן דעם פיוט אקדמות, און עס ווערט פארצייכנט צווישן די פארצייטישע מנהגי אשכנז<ref>רבי אברהם קלויזנער, מנהגי מהרי"ל, רבי אייזיק מטירנוי</ref>, און מען געפונט דאס אין פריערדיגע מחזורים כתבי יד. | רבי אברהם קלויזנער ברענגט דעם מנהג פון ווירמייזא צו זאגן דעם פיוט אקדמות, און עס ווערט פארצייכנט צווישן די פארצייטישע מנהגי אשכנז<ref>רבי אברהם קלויזנער, מנהגי מהרי"ל, רבי אייזיק מטירנוי</ref>, און מען געפונט דאס אין פריערדיגע מחזורים כתבי יד. | ||
| שורה 24: | שורה 24: | ||
אין די ספרים ווערט געברענגט א צאל טעמים פארוואס פונקט דעם יו"ט שבועות זאגט מען דעם שיר, פארוואס מען זאגט דאס אין אראמישן שפראך, און נאך. | אין די ספרים ווערט געברענגט א צאל טעמים פארוואס פונקט דעם יו"ט שבועות זאגט מען דעם שיר, פארוואס מען זאגט דאס אין אראמישן שפראך, און נאך. | ||
פארהאן וואס געבן אן ערקלערונג וואס פארענטפערט אויך די פארשידענע ערשיינונגען דעם שיר, וויבאלד בימי חז"ל איז געווען דער מנהג אז מען איז מתרגם די תורה שבת אינדערפרי ביים לייענען, נאך יעדן פסוק האט זיך דער בעל קורא אפגעשטעלט, און דער תורגמן האט ערקלערט די פסוקים פארן קהל. שפעטער ווען דער מנהג איז בטל געווארן, איז עס געבליבן אין צרפת ואשכנז בלויז אין גאר חשוב'ע צייטן, ווי למשל פסח און שבועות, סיי ביים קריאה און סיי ביי די הפטרה | פארהאן וואס געבן אן ערקלערונג וואס פארענטפערט אויך די פארשידענע ערשיינונגען דעם שיר, וויבאלד בימי חז"ל איז געווען דער מנהג אז מען איז מתרגם די תורה שבת אינדערפרי ביים לייענען, נאך יעדן פסוק האט זיך דער בעל קורא אפגעשטעלט, און דער תורגמן האט ערקלערט די פסוקים פארן קהל. שפעטער ווען דער מנהג איז בטל געווארן, איז עס געבליבן אין צרפת ואשכנז בלויז אין גאר חשוב'ע צייטן, ווי למשל פסח און שבועות, סיי ביים קריאה און סיי ביי די הפטרה. און היות דער מנהג איז געווארן מתרגם צו זיין בלויז איינס אדער צוויי מאל אין יאר, האבן די פייטנים צוגעלייגט א 'נטילת רשות' וואס דער תורגמן זאל זאגן פארן אנהייבן זיין תרגום. דער נטילת רשות איז איינגעפירט געווארן צו זאגן דווקא אין אראמיש, וויבאלד מען גייט דאך פארזעצן מתרגם צו זיין אין אראמיש. אזוי אויך, האט מען עס איינגעפירט צו זאגן נאכן ערשטן פסוק פונעם קריאה ("בחדש השלישי"), ווייל דעמאלטס הייבט מען אן מתרגם צו זיין. | ||
עס ווערט אנגעצייכנט אז מען געפינט נאך עטליכע אזעלכע סארט "רשות למתורגמן" אין מחזורים כתבי יד און אויך אין מחזור ויטרי. | עס ווערט אנגעצייכנט אז מען געפינט נאך עטליכע אזעלכע סארט "רשות למתורגמן" אין מחזורים כתבי יד און אויך אין מחזור ויטרי. | ||