אונטערשייד צווישן ווערסיעס פון "שת"
קפיצה לניווט
קפיצה לחיפוש
ק (←זיין קבר: הגהה) |
(פארברייטערט (אנהייב)) צייכן: רויע רעדאגירונג |
||
| שורה 6: | שורה 6: | ||
ער איז געבוירן געווארן ווען אדם איז אלט געווען 130 יאר{{הערה|{{תנ"ך|בראשית|ה|ג}}}}, אין יאר {{לינק צו אידיש יאר|130}} לאדם{{ביאור|שם=לאדם|דאס הייסט, לויט'ן ציילונג באניצט אין סדר הדורות און אין אנדערע ספרים אויף אידישע כראנאלאגיע, וועלכע הייבן אן פון טאג ווען [[אדם הראשון]] איז באשאפן געווארן, אין צווייטן יאר לבריאת העולם (דער ערשטער יאר לבריאת העולם, גערופן "שנת תוהו", האט אנטהאלטן בלויז פינף טעג). לויט די רעכענונג וואס איז היינט אנגענומען (אין וועלכע דער יעצטיגער יאר איז {{תאריך עברי נוכחי|xhxjY}}), וואס הייבט זיך אן פון ערשטן טאג צום [[בריאת העולם]], דארף מען צולייגן איין יאר צום חשבון. {{ש}}אויב די יארן אין די תורה רעכענען זיך ווען זיי זענען געענדיגט, און נישט ווען זיי הייבן זיך אן, דארף מען צולייגן נאך א יאר צום חשבון. איבער דעם ספק, זעט: {{היברובוקס|[[רבי אברהם ישעיהו קארעליץ]]|חזון איש|14336|אורח חיים, סימן ק"מ, ס"ק ג'|עמוד=465}}.}}. | ער איז געבוירן געווארן ווען אדם איז אלט געווען 130 יאר{{הערה|{{תנ"ך|בראשית|ה|ג}}}}, אין יאר {{לינק צו אידיש יאר|130}} לאדם{{ביאור|שם=לאדם|דאס הייסט, לויט'ן ציילונג באניצט אין סדר הדורות און אין אנדערע ספרים אויף אידישע כראנאלאגיע, וועלכע הייבן אן פון טאג ווען [[אדם הראשון]] איז באשאפן געווארן, אין צווייטן יאר לבריאת העולם (דער ערשטער יאר לבריאת העולם, גערופן "שנת תוהו", האט אנטהאלטן בלויז פינף טעג). לויט די רעכענונג וואס איז היינט אנגענומען (אין וועלכע דער יעצטיגער יאר איז {{תאריך עברי נוכחי|xhxjY}}), וואס הייבט זיך אן פון ערשטן טאג צום [[בריאת העולם]], דארף מען צולייגן איין יאר צום חשבון. {{ש}}אויב די יארן אין די תורה רעכענען זיך ווען זיי זענען געענדיגט, און נישט ווען זיי הייבן זיך אן, דארף מען צולייגן נאך א יאר צום חשבון. איבער דעם ספק, זעט: {{היברובוקס|[[רבי אברהם ישעיהו קארעליץ]]|חזון איש|14336|אורח חיים, סימן ק"מ, ס"ק ג'|עמוד=465}}.}}. | ||
די [[תורה]] איז מסביר דעם נאמען פון שת - "כי {{טערמין|שָׁת|געשטעלט}} לי אלקים זרע אחר תחת הבל כי הרגו קין"{{הערה|{{תנ"ך|בראשית|ד|כה}}}}. ווען שת איז אלט געווען 105 יאר, האט ער געבוירן א זון מיטן נאמען [[אנוש]]{{הערה|{{תנ"ך|בראשית|ד|כו}}; {{תנ"ך|בראשית|ה|ו|אן=ספר}}}}, פון וועמען עס האבן זיך ווייטער געצויגן די צען דורות ביז [[נח]]. אלע מענטשן היינט אויף דער וועלט שטאמען פון שת; הבל איז געשטארבן אן קינדער, און די אפשטאמיגע פון קין זענען אומגעקומען ביים [[מבול]] צוליב זייערע [[עבירות]]{{ביאור|לויט איין דעה אין מדרש, אבער, איז [[נעמה]] די טאכטער פון [[למך בן מתושאל]] געווען די ווייב פון נח, און לויט דעם שטאמען די מענטשן היינט אויך פון קין: "ואחות תובל קין נעמה, א"ר אבא בר כהנא נעמה אשתו של נח היתה, ולמה היו קורין אותה נעמה שהיו מעשיה נעימים. ורבנן אמרי נעמה אחרת היתה, ולמה היו קורין אותה נעמה שהיתה מנעמת בתוף לעבודת כוכבים"{{הערה|{{מדרש רבה|בראשית|כג}}}}.}}. | די [[תורה]] איז מסביר דעם נאמען פון שת - "כי {{טערמין|שָׁת|געשטעלט}} לי אלקים זרע אחר תחת הבל כי הרגו קין"{{הערה|{{תנ"ך|בראשית|ד|כה}}}}. ווען שת איז אלט געווען 105 יאר, האט ער געבוירן א זון מיטן נאמען [[אנוש]]{{הערה|{{תנ"ך|בראשית|ד|כו}}; {{תנ"ך|בראשית|ה|ו|אן=ספר}}}}, פון וועמען עס האבן זיך ווייטער געצויגן די צען דורות ביז [[נח]]. אלע מענטשן היינט אויף דער וועלט שטאמען פון שת; הבל איז געשטארבן אן קינדער, און די אפשטאמיגע פון קין זענען אומגעקומען ביים [[מבול]] צוליב זייערע [[עבירות]]{{ביאור|לויט איין דעה אין מדרש, אבער, איז [[נעמה]] די טאכטער פון [[למך בן מתושאל]] געווען די ווייב פון נח, און לויט דעם שטאמען די מענטשן היינט אויך פון קין: "ואחות תובל קין נעמה, א"ר אבא בר כהנא נעמה אשתו של נח היתה, ולמה היו קורין אותה נעמה שהיו מעשיה נעימים. ורבנן אמרי נעמה אחרת היתה, ולמה היו קורין אותה נעמה שהיתה מנעמת בתוף לעבודת כוכבים"{{הערה|{{מדרש רבה|בראשית|כג}}}}.}}. חז"ל געבן דאס אן אלס נאך א טעם פאר זיין נאמען, "שממנו הושתת העולם"{{הערה|{{מדרש אגדה|בראשית|ד|כג}}}}. | ||
שת האט געלעבט 912 יאר (ביז צום יאר {{לינק צו אידיש יאר|1042}} לאדם{{ביאור|שם=לאדם}}), דער פערט-לענגסטער פון אלע מענטשן דערמאנט אין [[תנ"ך]]. | שת האט געלעבט 912 יאר (ביז צום יאר {{לינק צו אידיש יאר|1042}} לאדם{{ביאור|שם=לאדם}}), דער פערט-לענגסטער פון אלע מענטשן דערמאנט אין [[תנ"ך]]. | ||
לויט | לויט דער מדרש, איז שת פון די זיבן מענטשן וואס זענען געבוירן געווארן [[ברית מילה|גע'מל'טע]]{{הערה|{{תנחומא|נח|ה}}; אבות דרבי נתן, פרק ב'.}}. שת ווערט אויסגערעכנט צווישן די [[שבעה רועים]]{{הערה|{{בבלי|סוכה|נב|ב}}}}. | ||
אין אכד'יש איז שת א אלגעמיינע צונאמען פאר די [[אמורי]] שבטים וועלכע האבן בעיקר געוואוינט אין געגנט פון [[פרת]], [[בבל]] און [[ארץ ישראל]]. די בני שת ווערן דערמאנט אין מצרי'שע דאקומענטן און אוגאריטישע ליטעראטור{{הערה|רן צדוק, '''עולם התנ"ך - בראשית''', תל אביב, דודיזון עתי, 1993, עמ' 47.}}. | |||
==זיין קבר== | ==זיין קבר== | ||
| שורה 16: | שורה 18: | ||
לויט א מסורת פון [[מיטל אלטער]] איז שת באגראבן אין געגנט פון דעם אלטן ישוב [[ארבל]]. | לויט א מסורת פון [[מיטל אלטער]] איז שת באגראבן אין געגנט פון דעם אלטן ישוב [[ארבל]]. | ||
לויט די אראבישע טראדיציע, איז שת, וואס ווערט אנגערופן ביי זיי 'נבי שית', באגראבן אין שטח פון דער אראבישער דארף [[בשית]]. אמאל איז דער דארף געווען אנגערופן בית-שית און עס איז שפעטער געווארן צאמגעשטעלט צו בשית{{הערה|1=אויף ענגליש שרייבט מען דעם נאמען Bashshit; אין די [[בריטישער מאנדאט|מאנדאטארישע]] מאפעס איז דער אויסלייג Bash-shit.}}. | שת פארנעמט אן ארט אין [[איסלאם]] אלס איינער פון די אויסדערוועלטע פון מענטשהייט. לויט די [[אראבער|אראבישע]] טראדיציע, איז שת, וואס ווערט אנגערופן ביי זיי 'נבי שית', באגראבן אין שטח פון דער אראבישער דארף [[בשית]]. אמאל איז דער דארף געווען אנגערופן בית-שית און עס איז שפעטער געווארן צאמגעשטעלט צו בשית{{הערה|1=אויף ענגליש שרייבט מען דעם נאמען Bashshit; אין די [[בריטישער מאנדאט|מאנדאטארישע]] מאפעס איז דער אויסלייג Bash-shit.}}. דאס פלאץ ווערט צום ערשטן מאל דערמאנט דורך דער אראבישער [[געאגראפיע|געאגראף]] יאקוט אל-חאמאווי{{הערה|[http://www.archive.org/stream/palestineundermo00lestuoft#page/421/mode/1up le Strange, Guy (1890), Palestine Under the Moslems: A Description of Syria and the Holy Land from A.D. 650 to 1500, Committee of the Palestine Exploration Fund, p. 421]|כיוון=שמאל}}. | ||
==נאטיצן== | ==נאטיצן== | ||
| שורה 24: | שורה 26: | ||
{{רעפערענצן}} | {{רעפערענצן}} | ||
{{אדם ביז נח}} | {{אדם ביז נח}} | ||
{{שבעה רועים}} | |||
{{אילן יוחסין של דמויות ספר בראשית}} | {{אילן יוחסין של דמויות ספר בראשית}} | ||
[[קאַטעגאָריע:פערזאנען אין דער תורה]] | [[קאַטעגאָריע:פערזאנען אין דער תורה]] | ||
[[he:שת]] | [[he:שת]] | ||
רעוויזיע פון 11:22, 8 נאוועמבער 2023
שת איז געווען דער דריטער זון פון אדם הראשון און חוה. זיינע עלטערע ברידער זענען געווען קין און הבל.
ער איז געבוירן געווארן ווען אדם איז אלט געווען 130 יאר[1], אין יאר ק"ל לאדם[א].
די תורה איז מסביר דעם נאמען פון שת - "כי שָׁת לי אלקים זרע אחר תחת הבל כי הרגו קין"[2]. ווען שת איז אלט געווען 105 יאר, האט ער געבוירן א זון מיטן נאמען אנוש[3], פון וועמען עס האבן זיך ווייטער געצויגן די צען דורות ביז נח. אלע מענטשן היינט אויף דער וועלט שטאמען פון שת; הבל איז געשטארבן אן קינדער, און די אפשטאמיגע פון קין זענען אומגעקומען ביים מבול צוליב זייערע עבירות[ב]. חז"ל געבן דאס אן אלס נאך א טעם פאר זיין נאמען, "שממנו הושתת העולם"[5].
שת האט געלעבט 912 יאר (ביז צום יאר א'מ"ב לאדם[א]), דער פערט-לענגסטער פון אלע מענטשן דערמאנט אין תנ"ך.
לויט דער מדרש, איז שת פון די זיבן מענטשן וואס זענען געבוירן געווארן גע'מל'טע[6]. שת ווערט אויסגערעכנט צווישן די שבעה רועים[7].
אין אכד'יש איז שת א אלגעמיינע צונאמען פאר די אמורי שבטים וועלכע האבן בעיקר געוואוינט אין געגנט פון פרת, בבל און ארץ ישראל. די בני שת ווערן דערמאנט אין מצרי'שע דאקומענטן און אוגאריטישע ליטעראטור[8].
זיין קבר
לויט א מסורת פון מיטל אלטער איז שת באגראבן אין געגנט פון דעם אלטן ישוב ארבל.
שת פארנעמט אן ארט אין איסלאם אלס איינער פון די אויסדערוועלטע פון מענטשהייט. לויט די אראבישע טראדיציע, איז שת, וואס ווערט אנגערופן ביי זיי 'נבי שית', באגראבן אין שטח פון דער אראבישער דארף בשית. אמאל איז דער דארף געווען אנגערופן בית-שית און עס איז שפעטער געווארן צאמגעשטעלט צו בשית[9]. דאס פלאץ ווערט צום ערשטן מאל דערמאנט דורך דער אראבישער געאגראף יאקוט אל-חאמאווי[10].
נאטיצן
- ↑ 1.0 1.1 דאס הייסט, לויט'ן ציילונג באניצט אין סדר הדורות און אין אנדערע ספרים אויף אידישע כראנאלאגיע, וועלכע הייבן אן פון טאג ווען אדם הראשון איז באשאפן געווארן, אין צווייטן יאר לבריאת העולם (דער ערשטער יאר לבריאת העולם, גערופן "שנת תוהו", האט אנטהאלטן בלויז פינף טעג). לויט די רעכענונג וואס איז היינט אנגענומען (אין וועלכע דער יעצטיגער יאר איז ה'תשפ"ה), וואס הייבט זיך אן פון ערשטן טאג צום בריאת העולם, דארף מען צולייגן איין יאר צום חשבון.
אויב די יארן אין די תורה רעכענען זיך ווען זיי זענען געענדיגט, און נישט ווען זיי הייבן זיך אן, דארף מען צולייגן נאך א יאר צום חשבון. איבער דעם ספק, זעט:
פאראמעטער פעלערן אין מוסטער:היברובוקס
פאראמעטער [ עמוד ] ערשיינען נישט אין מוסטער דעפיניציע רבי אברהם ישעיהו קארעליץ, חזון איש, אורח חיים, סימן ק"מ, ס"ק ג'. - ↑ לויט איין דעה אין מדרש, אבער, איז נעמה די טאכטער פון למך בן מתושאל געווען די ווייב פון נח, און לויט דעם שטאמען די מענטשן היינט אויך פון קין: "ואחות תובל קין נעמה, א"ר אבא בר כהנא נעמה אשתו של נח היתה, ולמה היו קורין אותה נעמה שהיו מעשיה נעימים. ורבנן אמרי נעמה אחרת היתה, ולמה היו קורין אותה נעמה שהיתה מנעמת בתוף לעבודת כוכבים"[4].
רעפערענצן
- ↑ בראשית ה, ג
- ↑ בראשית ד, כה
- ↑ בראשית ד, כו; ה, ו
- ↑ בראשית רבה, פרשה כ"ג
- ↑ מדרש אגדה (באבער) בראשית ד, כג
- ↑ מדרש תנחומא פרשת נח פיסקא ה'; אבות דרבי נתן, פרק ב'.
- ↑ סוכה נב, ב
- ↑ רן צדוק, עולם התנ"ך - בראשית, תל אביב, דודיזון עתי, 1993, עמ' 47.
- ↑ אויף ענגליש שרייבט מען דעם נאמען Bashshit; אין די מאנדאטארישע מאפעס איז דער אויסלייג Bash-shit.
- ↑ le Strange, Guy (1890), Palestine Under the Moslems: A Description of Syria and the Holy Land from A.D. 650 to 1500, Committee of the Palestine Exploration Fund, p. 421
| אדם ביז נח | |
|---|---|
|
| שבעה רועים | |
|---|---|
|