אונטערשייד צווישן ווערסיעס פון "שת"

פון המכלול
קפיצה לניווט קפיצה לחיפוש
ק (צמא לדעת האט אריבערגעפירט בלאט דרעפט:שת צו רוי:שת אן לאזן א ווייטערפירונג)
ק (הגהה המשך)
שורה 6: שורה 6:
ער איז געבוירן געווארן ווען אדם איז אלט געווען 130 יאר{{הערה|{{תנ"ך|בראשית|ה|ג}}}}, אין יאר {{לינק צו אידיש יאר|130}} לאדם{{ביאור|שם=לאדם|דאס הייסט, לויט'ן ציילונג באניצט אין סדר הדורות און אין אנדערע ספרים אויף אידישע כראנאלאגיע, וועלכע הייבן אן פון טאג ווען [[אדם הראשון]] איז באשאפן געווארן, אין צווייטן יאר לבריאת העולם (דער ערשטער יאר לבריאת העולם, גערופן "שנת תוהו", האט אנטהאלטן בלויז פינף טעג). לויט די רעכענונג וואס איז היינט אנגענומען (אין וועלכע דער יעצטיגער יאר איז {{תאריך עברי נוכחי|xhxjY}}), וואס הייבט זיך אן פון ערשטן טאג צום [[בריאת העולם]], דארף מען צולייגן איין יאר צום חשבון. {{ש}}אויב די יארן אין די תורה רעכענען זיך ווען זיי זענען געענדיגט, און נישט ווען זיי הייבן זיך אן, דארף מען צולייגן נאך א יאר צום חשבון. איבער דעם ספק, זעט: {{היברובוקס|[[רבי אברהם ישעיהו קארעליץ]]|חזון איש|14336|אורח חיים, סימן ק"מ, ס"ק ג'|עמוד=465}}.}}.
ער איז געבוירן געווארן ווען אדם איז אלט געווען 130 יאר{{הערה|{{תנ"ך|בראשית|ה|ג}}}}, אין יאר {{לינק צו אידיש יאר|130}} לאדם{{ביאור|שם=לאדם|דאס הייסט, לויט'ן ציילונג באניצט אין סדר הדורות און אין אנדערע ספרים אויף אידישע כראנאלאגיע, וועלכע הייבן אן פון טאג ווען [[אדם הראשון]] איז באשאפן געווארן, אין צווייטן יאר לבריאת העולם (דער ערשטער יאר לבריאת העולם, גערופן "שנת תוהו", האט אנטהאלטן בלויז פינף טעג). לויט די רעכענונג וואס איז היינט אנגענומען (אין וועלכע דער יעצטיגער יאר איז {{תאריך עברי נוכחי|xhxjY}}), וואס הייבט זיך אן פון ערשטן טאג צום [[בריאת העולם]], דארף מען צולייגן איין יאר צום חשבון. {{ש}}אויב די יארן אין די תורה רעכענען זיך ווען זיי זענען געענדיגט, און נישט ווען זיי הייבן זיך אן, דארף מען צולייגן נאך א יאר צום חשבון. איבער דעם ספק, זעט: {{היברובוקס|[[רבי אברהם ישעיהו קארעליץ]]|חזון איש|14336|אורח חיים, סימן ק"מ, ס"ק ג'|עמוד=465}}.}}.


די [[תורה]] איז מסביר דעם נאמען פון שת - "כי {{טערמין|שָׁת|געגעבן}} לי אלקים זרע אחר תחת הבל כי הרגו קין"{{הערה|{{תנ"ך|בראשית|ד|כה}}}}. אלע מענטשן אין וועלט היינט זענען אייניקלאך פון שת (ווייל אלע צאצאים פון קין זענען געהארגעט געוואן אין [[מבול]] צולייב זייערע [[עבירות]]{{הערה|1=די זאך איז א מחלוקת אין מדרש, און עס איז דא וואס זאגן אז נעמה די טאכטער פון למך איז געווען די ווייב פון נח, און לויט דעם זענען אלע מענטשן פון וועלט אייניקלאך פון קין. אזוי ווי עס איז געברענגט אין בראשית רבה פ' בראשית פרשה כג:
די [[תורה]] איז מסביר דעם נאמען פון שת - "כי {{טערמין|שָׁת|געשטעלט}} לי אלקים זרע אחר תחת הבל כי הרגו קין"{{הערה|{{תנ"ך|בראשית|ד|כה}}}}. ווען שת איז אלט געווען 105 יאר, האט ער געבוירן א זון מיטן נאמען [[אנוש]]{{הערה|{{תנ"ך|בראשית|ד|כו}}; {{תנ"ך|בראשית|ה|ו|אן=ספר}}}}, פון וועמען עס האבן זיך ווייטער געצויגן די צען דורות ביז [[נח]]. אלע מענטשן היינט אויף דער וועלט שטאמען פון שת; הבל איז געשטארבן אן קינדער, און די אפשטאמיגע פון קין זענען אומגעקומען ביים [[מבול]] צוליב זייערע [[עבירות]]{{ביאור|לויט איין דעה אין מדרש, אבער, איז [[נעמה]] די טאכטער פון [[למך בן מתושאל]] געווען די ווייב פון נח, און לויט דעם שטאמען די מענטשן היינט אויך פון קין: "ואחות תובל קין נעמה, א"ר אבא בר כהנא נעמה אשתו של נח היתה, ולמה היו קורין אותה נעמה שהיו מעשיה נעימים. ורבנן אמרי נעמה אחרת היתה, ולמה היו קורין אותה נעמה שהיתה מנעמת בתוף לעבודת כוכבים"{{הערה|{{מדרש רבה|בראשית|כג}}}}.}}.
"ואחות תובל קין נעמה, א"ר אבא בר כהנא נעמה '''אשתו של נח היתה,''' למה היו קורין אותה נעמה שהיו מעשיה נעימים, '''ורבנן אמרי נעמה אחרת היתה,''' ולמה היו קורין אותה נעמה שהיתה מנעמת בתוף לעבודת כוכבים".}}).


ווען שת איז אלט געווען 105 יאר, האט ער געבוירן א זון מיטן נאמען [[אנוש]] ({{תנ"ך|בראשית|ד|כו}}; {{תנ"ך|בראשית|ה|ו|אן=ספר}}). אנוש האט געבוירן [[קינן]], קינן האט געבוירן [[מהללאל]], מהללאל האט געבוירן [[ירד]], ירד האט געבוירן [[חנוך]], חנוך האט געבוירן [[מתושלח]], מתושלח האט געבוירן [[למך בן מתושלח|למך]], און למך האט געבוירן [[נח]].
שת האט געלעבט 912 יאר (ביז צום יאר {{לינק צו אידיש יאר|1042}} לאדם{{ביאור|שם=לאדם}}), דער פערט-לענגסטער פון אלע מענטשן דערמאנט אין [[תנ"ך]].


שת האט געלעבט 912 יאר.
לויט א מדרש, איז שת פון די זיבן מענטשן וואס זענען געבוירן געווארן [[ברית מילה|גע'מל'טע]]{{הערה|{{תנחומא|נח|ה}}}}.
 
ער איז נפטר געוואן אין יאר [[א'מ"ב]].
 
לויט דער מדרש, איז שת פון די זיבן מענטשן וואס זענען געבוירן געווארן געמאלעטע{{הערה|{{תנחומא|נח|ה}}}}.


==זיין קבר==
==זיין קבר==

רעוויזיע פון 08:38, 8 נאוועמבער 2023

שת איז געווען דער דריטער זון פון אדם הראשון און חוה. זיינע עלטערע ברידער זענען געווען קין און הבל.

ער איז געבוירן געווארן ווען אדם איז אלט געווען 130 יאר[1], אין יאר ק"ל לאדם[א].

די תורה איז מסביר דעם נאמען פון שת - "כי שָׁת לי אלקים זרע אחר תחת הבל כי הרגו קין"[2]. ווען שת איז אלט געווען 105 יאר, האט ער געבוירן א זון מיטן נאמען אנוש[3], פון וועמען עס האבן זיך ווייטער געצויגן די צען דורות ביז נח. אלע מענטשן היינט אויף דער וועלט שטאמען פון שת; הבל איז געשטארבן אן קינדער, און די אפשטאמיגע פון קין זענען אומגעקומען ביים מבול צוליב זייערע עבירות[ב].

שת האט געלעבט 912 יאר (ביז צום יאר א'מ"ב לאדם[א]), דער פערט-לענגסטער פון אלע מענטשן דערמאנט אין תנ"ך.

לויט א מדרש, איז שת פון די זיבן מענטשן וואס זענען געבוירן געווארן גע'מל'טע[5].

זיין קבר

לויטן מסורת איז שת באגראבן אין אזור פון דעם אלטן כפר ארבל.

לויט די אראבישע מסורת, איז שת, וואס ווערט אנגערופן ביי זיי 'נבי שית', באגראבן אין שטח פון דער אראבישן כפר בשית. אמאל איז דער כפר געווען אנגערופן בית-שית[6] און דער נאך האט זיך די נאמען געביטן צו בשית.

נאטיצן

  1. 1.0 1.1 דאס הייסט, לויט'ן ציילונג באניצט אין סדר הדורות און אין אנדערע ספרים אויף אידישע כראנאלאגיע, וועלכע הייבן אן פון טאג ווען אדם הראשון איז באשאפן געווארן, אין צווייטן יאר לבריאת העולם (דער ערשטער יאר לבריאת העולם, גערופן "שנת תוהו", האט אנטהאלטן בלויז פינף טעג). לויט די רעכענונג וואס איז היינט אנגענומען (אין וועלכע דער יעצטיגער יאר איז ה'תשפ"ה), וואס הייבט זיך אן פון ערשטן טאג צום בריאת העולם, דארף מען צולייגן איין יאר צום חשבון.
    אויב די יארן אין די תורה רעכענען זיך ווען זיי זענען געענדיגט, און נישט ווען זיי הייבן זיך אן, דארף מען צולייגן נאך א יאר צום חשבון. איבער דעם ספק, זעט:
    פאראמעטער פעלערן אין מוסטער:היברובוקס

    פאראמעטער [ עמוד ] ערשיינען נישט אין מוסטער דעפיניציע
    רבי אברהם ישעיהו קארעליץ, חזון איש, אורח חיים, סימן ק"מ, ס"ק ג'.
  2. לויט איין דעה אין מדרש, אבער, איז נעמה די טאכטער פון למך בן מתושאל געווען די ווייב פון נח, און לויט דעם שטאמען די מענטשן היינט אויך פון קין: "ואחות תובל קין נעמה, א"ר אבא בר כהנא נעמה אשתו של נח היתה, ולמה היו קורין אותה נעמה שהיו מעשיה נעימים. ורבנן אמרי נעמה אחרת היתה, ולמה היו קורין אותה נעמה שהיתה מנעמת בתוף לעבודת כוכבים"[4].

רעפערענצן