אונטערשייד צווישן ווערסיעס פון "רוי:עקאנאמיע פון דייטשלאנד"

קפיצה לניווט קפיצה לחיפוש
ק
החלפת טקסט – "{{דעסקריפציע||ענגליש=" ב־"{{דעסקריפציע||ענגליש = "
ק (החלפת טקסט – "פאראייניקטע" ב־"פאראייניגטע")
ק (החלפת טקסט – "{{דעסקריפציע||ענגליש=" ב־"{{דעסקריפציע||ענגליש = ")
 
(7 מיטלסטע ווערסיעס פון 6 באַניצער נישט געוויזן.)
שורה 1: שורה 1:
{{דעסקריפציע||ענגליש = overview of the economy in the Federal Republic of Germany|דייטש=Überblick über die Wirtschaft in der Bundesrepublik Deutschland|}}
[[טעקע:Two Ships-Hamburg.jpg| קליין|[[האמבורג]] האוון איז דער צווייטער גרעסטער פארט אין [[אייראפע]].]]
[[טעקע:Two Ships-Hamburg.jpg| קליין|[[האמבורג]] האוון איז דער צווייטער גרעסטער פארט אין [[אייראפע]].]]
ווען דייטשלאנד איז געווארן א לאנד אין [[1871]] איז זי שוין שפעט אריינגעקומען אין דעם פארמעסט פון [[אינדוסטריע|אינדוסטריאליזאציע]], וועלכע איז געווען דאמינירט דורך [[פאראייניגטע קעניגרייך|בריטן]] און [[פראנקרייך]]. דייטשלאנד האט אבער אנגעהויבן מיט גרויס הצלחה א דאנק די שווערע ארבעט פון איר ערשטן [[קאנצלער]] [[אטא וואן ביסמארק]] וועלכער האט געהאט א גוטע ערפארונג אין ביזנעס און האט אויפגעבויט דאס לאנדס [[עקענאמיע]]. אין 1910 איז שוין דייטשלאנד געווען פאררעכנט פאר איינע פון די הויפט אינדוסטריאלע לענדער אין דער וועלט. די סוקסעספולע ביזנעס מענטשן זענען געווען די פרייסישע וועלכע זענען געווען זייער פונקטליכע און אויסגערעכנטע מענטשן. די הויפט אינדוסטריעס אין די עקענאמיע זיינען געווען: [[קויל]]ן און [[אייזן]] און די אלע זאכן וואס ווערן געמאכט פון די צוויי עלעמענטן ווי: [[מאשין|מאשינען]] און [[מאשין געצייג]], [[כעמיקאל]]ן, [[עלעקטראניק]] שטייער, [[שיפן]] און שפעטער אויך [[אויטא]]ס. די פינקטלעכע דייטשע עקענאמיע איז נאמינירט געווארן אלס אן ארגאניזירטע [[קאפיטאליזם|קאפיטיליסטישע]] עקענאמיע, אנדערש ווי די קאפיטיליזם אין די [[פאראייניגטע שטאטן]] און בריטן. די שטארקע עקענמאיע האט דורכגעלעבט ביידע [[וועלט מלחמה|וועלט מלחמות]] טראץ די שווערע באמבארדירונג פון די אליאירטע כוחות פן 1942 ביז 1945.
ווען דייטשלאנד איז געווארן א לאנד אין [[1871]] איז זי שוין שפעט אריינגעקומען אין דעם פארמעסט פון [[אינדוסטריע|אינדוסטריאליזאציע]], וועלכע איז געווען דאמינירט דורך [[פאראייניגטע קעניגרייך|בריטן]] און [[פראנקרייך]]. דייטשלאנד האט אבער אנגעהויבן מיט גרויס הצלחה א דאנק די שווערע ארבעט פון איר ערשטן [[קאנצלער]] [[אטא וואן ביסמארק]] וועלכער האט געהאט א גוטע ערפארונג אין ביזנעס און האט אויפגעבויט דאס לאנדס [[עקענאמיע]]. אין 1910 איז שוין דייטשלאנד געווען פאררעכנט פאר איינע פון די הויפט אינדוסטריאלע לענדער אין דער וועלט. די סוקסעספולע ביזנעס מענטשן זענען געווען די פרייסישע וועלכע זענען געווען זייער פונקטליכע און אויסגערעכנטע מענטשן. די הויפט אינדוסטריעס אין די עקענאמיע זענען געווען: [[קויל]]ן און [[אייזן]] און די אלע זאכן וואס ווערן געמאכט פון די צוויי עלעמענטן ווי: [[מאשין|מאשינען]] און [[מאשין געצייג]], [[כעמיקאל]]ן, [[עלעקטראניק]] שטייער, [[שיפן]] און שפעטער אויך [[אויטא]]ס. די פינקטלעכע דייטשע עקענאמיע איז נאמינירט געווארן אלס אן ארגאניזירטע [[קאפיטאליזם|קאפיטיליסטישע]] עקענאמיע, אנדערש ווי די קאפיטיליזם אין די [[פאראייניגטע שטאטן]] און בריטן. די שטארקע עקענמאיע האט דורכגעלעבט ביידע [[וועלט מלחמה|וועלט מלחמות]] טראץ די שווערע באמבארדירונג פון די אליאירטע כוחות פן 1942 ביז 1945.


נאכדעם וואס דער [[צווייטער וועלט קריג]] האט זיך געענדיגט אין 1945 האבן די [[מערב לענדער]] איינגעזען דאס געברויך אויפצובויען די אייראפעאישע עקענאמיעס כדי זיך צו פארמיידן דעם געפאר פון דעם [[סאוועטן פארבאנד]] מיט אירע [[קאמוניזם|קאמוניסטישע]] פלענער. אין 1947 האבן די מערב לענדער, מיט אמעריקע אין שפיץ, אנגעהויבן אויסצופירן די אייראפעאישע ערהוילונגס פראגראם, באוואוּסט ווי דעם [[מארשאל פלאן]], און געגעבן גרויסע הלואות פאר אלע אייראפעאישע לענדער וועלכע האבן געליטן פון דער קריג. דייטשלאנד האט דאן דעגרייכט א געשעפט מיט אמעריקע פאר א 20 יעריקע עקענאמיע אויסשפרייטונג פלאן פאר מערב דייטשלאנד וועלכע האט געהויבן די וואוֹין סטאנדארטן און די אינדוסטריאלע פראדוקציע צו העכערע שטאפלן ווי עס איז געשטאנען בעפאר די קריג. אין די דייטשע היסטאריע איז דער מארשאל פלאן באצייכנט געווארן אלס מערב דייטשלאנדס [[נס]]. מזרח דייטשלאנד האט נישט געוואלט געניסן פון דעם מארשאל פלאן און האט ליבערשט אדאפטירט די קאמוניסטישע עקענאמישע סיסטעם. אלע ביזנעסער, אריינגערעכנט פארמען, זיינען אריבער אונטער דעם בעלות פון די רעגירונג וועלכע האט אויספלאנירט די עקענאמיע און אויפגעשטעלט א קאמיסיע וועלכע האט אויסגעטיילט געהאלטן פאר די ארבעטער און ארויפגעלייגט די פרייזן אויף אלע פראדוקטן. אויך מזרח דייטשלאנד האט שטארק מצליח געווען און איר עקענאמיע איז באצייכנט געווארן אלס די שטארקסטע אינדוסטריאליזירטע קאמוניסטישע עקענאמיע.
נאכדעם וואס דער [[צווייטער וועלט קריג]] האט זיך געענדיגט אין 1945 האבן די [[מערב לענדער]] איינגעזען דאס געברויך אויפצובויען די אייראפעאישע עקענאמיעס כדי זיך צו פארמיידן דעם געפאר פון דעם [[סאוועטן פארבאנד]] מיט אירע [[קאמוניזם|קאמוניסטישע]] פלענער. אין 1947 האבן די מערב לענדער, מיט אמעריקע אין שפיץ, אנגעהויבן אויסצופירן די אייראפעאישע ערהוילונגס פראגראם, באוואוּסט ווי דעם [[מארשאל פלאן]], און געגעבן גרויסע הלואות פאר אלע אייראפעאישע לענדער וועלכע האבן געליטן פון דער קריג. דייטשלאנד האט דאן דעגרייכט א געשעפט מיט אמעריקע פאר א 20 יעריקע עקענאמיע אויסשפרייטונג פלאן פאר מערב דייטשלאנד וועלכע האט געהויבן די וואוֹין סטאנדארטן און די אינדוסטריאלע פראדוקציע צו העכערע שטאפלן ווי עס איז געשטאנען בעפאר די קריג. אין די דייטשע היסטאריע איז דער מארשאל פלאן באצייכנט געווארן אלס מערב דייטשלאנדס [[נס]]. מזרח דייטשלאנד האט נישט געוואלט געניסן פון דעם מארשאל פלאן און האט ליבערשט אדאפטירט די קאמוניסטישע עקענאמישע סיסטעם. אלע ביזנעסער, אריינגערעכנט פארמען, זענען אריבער אונטער דעם בעלות פון די רעגירונג וועלכע האט אויספלאנירט די עקענאמיע און אויפגעשטעלט א קאמיסיע וועלכע האט אויסגעטיילט געהאלטן פאר די ארבעטער און ארויפגעלייגט די פרייזן אויף אלע פראדוקטן. אויך מזרח דייטשלאנד האט שטארק מצליח געווען און איר עקענאמיע איז באצייכנט געווארן אלס די שטארקסטע אינדוסטריאליזירטע קאמוניסטישע עקענאמיע.


די שטארקע עקענאמיע אין מזרח דייטשלאנד האט נישט געדארפט אויסווארטן די קאמוניסטישע דורכפאל ווען זי איז אינגאנצן צופאלן אין [[1990]] ווען מזרח און מערב דייטשלאנד האבן זיך פאראייניגט. א גרויסע טייל מזרח ארבעטער זיינען אריבער צו מערב ביזנעסער און איינגעטוישט זייערע פראדוקטן פאר מערב דייטשלאנד פראדוקטן. נאך ערגער פון דעם איז געווען ווען די מזרח איינוואוינער האבן אנגעהויבן איינטוישן זייערע אוסטמארק וואלוטע איינס פאר איינס פאר די מערב דייטשע מארק וועלכע איז ווערט געווען כאטש 10 מאל אזויפיל. דאס האט אין ד'ערד געלייגט אלע מזרח ביזנעסער וועלכע האבן מער נישט געהאט קיין ווערט און האבן מער נישט געקענט עקספארטירן קיין סחורה ווייל די מארק איז געווען צו טייער פאר די לענדער מיט וועלכע זי האט געהאנדלט. ביז עטליכע יאר איז די גאנצע עקענאמיע צוברעקלט געווארן און א פלוס פון נייע אינוועסטמענטס האבן אנגעהויבן אריינקומען פון מערב דייטשלאנד ביזנעסער וועלכע האבן צוריק אנגעהויבן אויפבויען די וואקלדיגע עקענאמיע און געטוישט די גאנצע ביזנעס סטייל צו פריוואטע ביזנעסער מיט הויכע רווחים און פעטע [[געהאלט]]ן. די דייטשע רעגירונג האט אין די פארגאנגענע 13 יאר אינוועסטירט ביליאנען דאלארן אין די אויפבוי פון די מזרח דייטשלאנדס עקענאמיע און וועט ווייטער אינוועסטירן פאר נאך עטליכע יאר. ווי מיר שטייען היינט האט שוין די דייטשע רעגירונג אינוועסטירט 70 מאל אזויפיל געלט ווי זי האט באקומען נאך די צווייטע וועלט קריג פון דעם מארשאל פלאן.
די שטארקע עקענאמיע אין מזרח דייטשלאנד האט נישט געדארפט אויסווארטן די קאמוניסטישע דורכפאל ווען זי איז אינגאנצן צופאלן אין [[1990]] ווען מזרח און מערב דייטשלאנד האבן זיך פאראייניגט. א גרויסע טייל מזרח ארבעטער זענען אריבער צו מערב ביזנעסער און איינגעטוישט זייערע פראדוקטן פאר מערב דייטשלאנד פראדוקטן. נאך ערגער פון דעם איז געווען ווען די מזרח איינוואוינער האבן אנגעהויבן איינטוישן זייערע אוסטמארק וואלוטע איינס פאר איינס פאר די מערב דייטשע מארק וועלכע איז ווערט געווען כאטש 10 מאל אזויפיל. דאס האט אין ד'ערד געלייגט אלע מזרח ביזנעסער וועלכע האבן מער נישט געהאט קיין ווערט און האבן מער נישט געקענט עקספארטירן קיין סחורה ווייל די מארק איז געווען צו טייער פאר די לענדער מיט וועלכע זי האט געהאנדלט. ביז עטליכע יאר איז די גאנצע עקענאמיע צוברעקלט געווארן און א פלוס פון נייע אינוועסטמענטס האבן אנגעהויבן אריינקומען פון מערב דייטשלאנד ביזנעסער וועלכע האבן צוריק אנגעהויבן אויפבויען די וואקלדיגע עקענאמיע און געטוישט די גאנצע ביזנעס סטייל צו פריוואטע ביזנעסער מיט הויכע רווחים און פעטע [[געהאלט]]ן. די דייטשע רעגירונג האט אין די פארגאנגענע 13 יאר אינוועסטירט ביליאנען דאלארן אין די אויפבוי פון די מזרח דייטשלאנדס עקענאמיע און וועט ווייטער אינוועסטירן פאר נאך עטליכע יאר. ווי מיר שטייען היינט האט שוין די דייטשע רעגירונג אינוועסטירט 70 מאל אזויפיל געלט ווי זי האט באקומען נאך די צווייטע וועלט קריג פון דעם מארשאל פלאן.


אין די לעצטע 50 יאר איז דייטשלאנד'ס עקענאמיע עטליכע מאל געווען אין רעסעיע אבער זי האט אלעס איבערגעלעבט און שטייט נאך היינט אלס איינע פון די וועלט'ס שטערקסטע עקענאמיעס. מער ווי האלב פון עקספארטן און אימפארטן קומען און גייען פון אייראפעאישע לענדער. דייטשלאנד'ס בענק זענען פון די גרעסטע ראלע שפילער אין די אייראפעאישע פאראיין (אי-יו) און ברענגן אריין גאר גרויסע פראפיטן.
אין די לעצטע 50 יאר איז דייטשלאנד'ס עקענאמיע עטליכע מאל געווען אין רעסעיע אבער זי האט אלעס איבערגעלעבט און שטייט נאך היינט אלס איינע פון די וועלט'ס שטערקסטע עקענאמיעס. מער ווי האלב פון עקספארטן און אימפארטן קומען און גייען פון אייראפעאישע לענדער. דייטשלאנד'ס בענק זענען פון די גרעסטע ראלע שפילער אין די אייראפעאישע פאראיין (אי-יו) און ברענגן אריין גאר גרויסע פראפיטן.
שורה 26: שורה 27:
== וואלוטע און באנקירונג ==
== וואלוטע און באנקירונג ==


די אפיציעלע געלט פון דייטשלאנד איז היינט די איינציגע וואלוטע פון דעם [[אייראפעישער פארבאנד|אייראפעאישע פאראיין]] (אי-יו) וועלכע ווערט אנגערופן די יורא. דייטשלאנד איז איינע פון די 12 אי-יו מיטגלידער לענדער וועלכע האבן אדאפטירט די יורא. די יורא איז שוין געווען אין קראפט אין 999' אבער נאר פאר געלט טראנספערירונגן און אנדערע אקאונט געברויכן. די געוועזענע דייטשע מארק איז נאך דעמאלט פארבליבן די וואלוטע וועלכע האט זיך געדרייט צווישן די מענטשן און די געשעפטן. מיט בערך אנדערהאלבן יאר צוריק האבן די 12 לענדער אדאפטירט די יורא וואלוטע אלס זייער אפיציעלע וואלוטע. די יורא האט אריינגעברענגט אלע בילס און מטבעות אין די צירקולאציע און די מארק איז געווארן אויס לעגאלע וואלוטע.
די אפיציעלע געלט פון דייטשלאנד איז היינט די איינציגע וואלוטע פון דעם [[אייראפעאישער פארבאנד|אייראפעאישע פאראיין]] (אי-יו) וועלכע ווערט אנגערופן די יורא. דייטשלאנד איז איינע פון די 12 אי-יו מיטגלידער לענדער וועלכע האבן אדאפטירט די יורא. די יורא איז שוין געווען אין קראפט אין 999' אבער נאר פאר געלט טראנספערירונגן און אנדערע אקאונט געברויכן. די געוועזענע דייטשע מארק איז נאך דעמאלט פארבליבן די וואלוטע וועלכע האט זיך געדרייט צווישן די מענטשן און די געשעפטן. מיט בערך אנדערהאלבן יאר צוריק האבן די 12 לענדער אדאפטירט די יורא וואלוטע אלס זייער אפיציעלע וואלוטע. די יורא האט אריינגעברענגט אלע בילס און מטבעות אין די צירקולאציע און די מארק איז געווארן אויס לעגאלע וואלוטע.
אלס א מיטגלידער אין דער [[אייראזאנע]] וואלוטע, מוז דייטשלאנד נאכגיין די עקענאמישע פאליסיס וועלכע ווערט אויסגעשטעלט דורך די אייראפעאישע צענטראלע באנק וועלכע איז הויפטקווארטירט אין פראנקפורט, דייטשלאנד, און איז פאראנטווארטליכט פאר אלע אי-יו געלטליכע פאליסיס, וועלכע רעכנט אריין באשטימען די אינטערעסט ראטעס, און רעגולירן די געלט סופליי. עס פעלן נישט קיין בענק און פינאנציעל סערוויסעס אין דייטשלאנד. עס זענען פאראן דארט טויזענטער קרעדיט פירמעס און אלע ערליי פינאנציעלע אינסטיטוציעס. די שטאט פראנקפורט האט א סטאק עקסטשעינדזש וואו ביזנעס-לייט האנדלן מיט זייערע געלטער. די גרעסטע אינוועסטמענט דארט זענען ריעל עסטעיט באנדס. די דייטשע בענק האבן שטארק געליטן פון די אומסטאביליקייט פון זייער וואלוטע זינט די מזרח און מערב טיילן פון לאנד האבן זיך פאראייניגט. די מזרח וואלוטע (אוסטמארק) איז מער נישט געהאנדלט געווארן אינטערנאציאנאל אבער האט געקענט אויפגעטוישט ווערן אויף די גאסן פאר 7 אסטמארק פאר איין דייטשע מארק. דאס איז א ריזיגע סכום וואס האט געברענגט א שטארקע פראבלעם אין די געלט צירקולאציע. די דייטשע רעגירונג האט רחמנות געהאט אויף די מזרח איינוואוינער און ערלויבט יעדע געוועזענע מזרח איינוואוינער איינצוטוישן זייער אסטמארק פאר דייטשע מארק פאר די זעלבע ווערט (א דאלאר פאר א דאלאר). דאס איז געווען א גרויסע טעות פון די רעגירונג וועלכע האט געליטן דערפון א לאנגע צייט און האט שטענדיג געהאט שוועריקייטן צו סטאביליטיזירן די וואלוטע און באנקירונג.
אלס א מיטגלידער אין דער [[אייראזאנע]] וואלוטע, מוז דייטשלאנד נאכגיין די עקענאמישע פאליסיס וועלכע ווערט אויסגעשטעלט דורך די אייראפעאישע צענטראלע באנק וועלכע איז הויפטקווארטירט אין פראנקפורט, דייטשלאנד, און איז פאראנטווארטליכט פאר אלע אי-יו געלטליכע פאליסיס, וועלכע רעכנט אריין באשטימען די אינטערעסט ראטעס, און רעגולירן די געלט סופליי. עס פעלן נישט קיין בענק און פינאנציעל סערוויסעס אין דייטשלאנד. עס זענען פאראן דארט טויזענטער קרעדיט פירמעס און אלע ערליי פינאנציעלע אינסטיטוציעס. די שטאט פראנקפורט האט א סטאק עקסטשעינדזש וואו ביזנעס-לייט האנדלן מיט זייערע געלטער. די גרעסטע אינוועסטמענט דארט זענען ריעל עסטעיט באנדס. די דייטשע בענק האבן שטארק געליטן פון די אומסטאביליקייט פון זייער וואלוטע זינט די מזרח און מערב טיילן פון לאנד האבן זיך פאראייניגט. די מזרח וואלוטע (אוסטמארק) איז מער נישט געהאנדלט געווארן אינטערנאציאנאל אבער האט געקענט אויפגעטוישט ווערן אויף די גאסן פאר 7 אסטמארק פאר איין דייטשע מארק. דאס איז א ריזיגע סכום וואס האט געברענגט א שטארקע פראבלעם אין די געלט צירקולאציע. די דייטשע רעגירונג האט רחמנות געהאט אויף די מזרח איינוואוינער און ערלויבט יעדע געוועזענע מזרח איינוואוינער איינצוטוישן זייער אסטמארק פאר דייטשע מארק פאר די זעלבע ווערט (א דאלאר פאר א דאלאר). דאס איז געווען א גרויסע טעות פון די רעגירונג וועלכע האט געליטן דערפון א לאנגע צייט און האט שטענדיג געהאט שוועריקייטן צו סטאביליטיזירן די וואלוטע און באנקירונג.


שורה 37: שורה 38:
[[קאַטעגאָריע:עקאנאמיעס לויט לענדער|דייטשלאנד]]
[[קאַטעגאָריע:עקאנאמיעס לויט לענדער|דייטשלאנד]]
[[קאַטעגאָריע:דייטשלאנד]]
[[קאַטעגאָריע:דייטשלאנד]]
[[קאטעגאריע:אומבאקוקט]]
[[קאטעגאריע:אויף יידיש]]  
[[קאטעגאריע:אויף יידיש]]  
{{קרד/ויקי/יידיש}}
{{קרד/ויקי/יידיש}}
[[he:כלכלת גרמניה]]

נאוויגאציע מעניו