אונטערשייד צווישן ווערסיעס פון "רוי:חומש"

(אַרױסגערעדט: כוּמעש) מיט נאָמען '''חומש''' (פֿון װאָרט „חוֹמֶש“, א פֿינפטל) רופֿן מיר אָן די 5 [[ספר|ספֿרים]] פֿון דער [[תורה|תּוֹרה]]: [[בראשית|בּרֵאשׁית]], [[שמות|שׁמוֹת]], [[ויקרא|ויִקרָא]], [[במדבר|בּמדבּר]], [[דברים|דבָֿרים]], װעלכע זענען געשריבן געװאָרן דורך [[משה רבנו]].

אין די [[ספרי הנביאים|ספֿרי הנבֿיאים]] און [[כתובים|כּתובֿים]] געפֿינען מיר דעם אױסדרוק „תּוֹרה משה“ און „ספֿר משה“ ([[ספר יהושע|יהושע]] ח’ און [[דברי הימים|דבֿרי הימים]] ב’ כ”ה); אין דער [[גמרא]] [[מסכת מגילה]] ט”ו און אַנדערע ערטער װערן זײ אָנגערופן „חמשה חומשי תורה“; אין [[גיטין]] ס’ הײסן זײ „חומשים“. עס װערט געמאַכט אַן אונטערשײד אין דעם נאָמען: אױב זײ זענען געשריבן אױף פאַרמעט אַלץ ספֿר תורה הײסן זײ תורה, און אױב אײַנפֿאַך, נישט לױט די [[דינים]] פֿון שרײַבן אַ ספֿר תורה, הײסן זײ חומשים. אין גטין ס’ קלערט די גמרא „מהו לקרות בחומשים בבית הכנסת“ (צי מען טעג לײענען אין [[שול]] פֿון חומשים אַרױס); אין [[ירושלמי]] מגילה [[פרק]] ג’ געפֿינען מיר דײַטלעך די צװײ װערטער צוזאַמען „תורה וחומשים“; װעגן יעדן חומש געבן מיר בײַם זוכװאָרט פֿון זײַן נאָמען („[[בראשית]]“, „[[שמות]]“ און אַזױ װײַטער);  װעגן די מײנונגען פֿון די ביבל–קריטיקער געבן מיר אין [[תנ”ך-קריטיק]], װאוּ מיר געבן אױך די מײנונגען פֿון די געלערנטע, װעלכע טרעטן אַרױס קעגן דער תנ”ך–קריטיק. אין דער גמרא װערט אױך דער [[תהלים]] אײַנגעטײלט אין „חומשים“ ([[קידושין]] ל”ג „שני חומשין שניתי לו בספֿר תהלים“).