אונטערשייד צווישן ווערסיעס פון "רוי:וואלטער"
ק (1 רעוויזיע אימפארטירט: אימפארטירט פון די יידישע וויקיפעדיע, זע ביישטייערער ליסטע) |
ק (החלפת טקסט – "{{דעסקריפציע||ענגליש=" ב־"{{דעסקריפציע||ענגליש = ") |
||
| (10 מיטלסטע ווערסיעס פון 6 באַניצער נישט געוויזן.) | |||
| שורה 1: | שורה 1: | ||
{{דעסקריפציע||ענגליש = French writer, historian, and philosopher (1694–1778)|העב=פילוסוף וסופר צרפתי|דייטש=Autor, Historiker und Philosoph der französischen und europäischen Aufklärung (1694–1778)|}} | |||
[[טעקע:Voltaire.jpg|קליין|וואלטער]] | [[טעקע:Voltaire.jpg|קליין|וואלטער]] | ||
'''וואלטער''' ([[פראנצויזיש]]: ''Voltaire'') איז דער [[פסעוודאנים]] פון '''פראנסואַ-מאַרי אַרוע''' ({{שפראך-fr|François-Marie Arouet}}; {{ר}}[[21סטן נאוועמבער]] [[1694]] - [[30סטן | '''וואלטער''' ([[פראנצויזיש]]: ''Voltaire'') איז דער [[פסעוודאנים]] פון '''פראנסואַ-מאַרי אַרוע''' ({{שפראך-fr|François-Marie Arouet}}; {{ר}}[[21סטן נאוועמבער]] [[1694]] - [[30סטן מאי]] [[1778]]), א [[פראנצויזן|פראנצויזישער]] [[פילאזאף]] און שרייבער. | ||
וואלטער איז געווען פון די וואס האבן נישט מסכים צו גלייבן אלץ וואס די רעגירונג און די קירכע האבן געהייסן, נאר זיי האבן געהאלטן אז יעדער איינער אויסטראכטן פאר זיך זיין אייגענע דעה. | וואלטער איז געווען פון די וואס האבן נישט מסכים צו גלייבן אלץ וואס די רעגירונג און די קירכע האבן געהייסן, נאר זיי האבן געהאלטן אז יעדער איינער אויסטראכטן פאר זיך זיין אייגענע דעה. | ||
צוליב א מעשה ווען מען האט וואלטער אריינגעלייגט אין טורמע אין דעם [[באסטיל]] האט ער געבעטן מען זאל אים שיקן ענדערשט אין גלות, און אין 1726 האט מען אים געשיקט קיין ענגלאנד ביז 1729. דארט האט ער געטראפן דעם ענגלישן | צוליב א מעשה ווען מען האט וואלטער אריינגעלייגט אין טורמע אין דעם [[באסטיל]] האט ער געבעטן מען זאל אים שיקן ענדערשט אין גלות, און אין 1726 האט מען אים געשיקט קיין ענגלאנד ביז 1729. דארט האט ער געטראפן דעם ענגלישן פילאזאף [[דזשאן לאק]]. | ||
== ביאגראפיע == | == ביאגראפיע == | ||
| שורה 10: | שורה 11: | ||
אין [[1755]] האט וואלטער זיך באזעצט אין [[גענף]]. אין [[1758]] האט ער פארלאזט גענף און געקויפט דעם מאיאנטעק " | אין [[1755]] האט וואלטער זיך באזעצט אין [[גענף]]. אין [[1758]] האט ער פארלאזט גענף און געקויפט דעם מאיאנטעק "פערניי" (Ferney), אויפן [[פראנקרייך|פראנצויזישן]]-[[שווייץ|שווייצער]] גרעניץ. אין דעם מאיאנטעק האט ער ווייטער געשריבן כמעט ביז זיין לעצטן טאג. | ||
ער האט געשריבן צענדליקע ביכער, הונדערטער ארטיקלען און טויזנטער בריוו צו זיינע פריינט אין [[אייראפע]]. אויף פרנסה האט ער קולטיווירט [[זיידווארעם|זיידווערעם]] און האט דערפאלגרייך פארקויפט זייער פראדוקט. | ער האט געשריבן צענדליקע ביכער, הונדערטער ארטיקלען און טויזנטער בריוו צו זיינע פריינט אין [[אייראפע]]. אויף פרנסה האט ער קולטיווירט [[זיידווארעם|זיידווערעם]] און האט דערפאלגרייך פארקויפט זייער פראדוקט. | ||
| שורה 17: | שורה 18: | ||
[[קאַטעגאָריע:פראנצויזן]] | [[קאַטעגאָריע:פראנצויזן]] | ||
[[קאַטעגאָריע: | [[קאַטעגאָריע:פילאזאפן]] | ||
[[קאַטעגאָריע:שרייבער]] | [[קאַטעגאָריע:שרייבער]] | ||
[[קאטעגאריע:אויף יידיש]] | |||
{{קרד/ויקי/יידיש}} | |||
[[he:וולטר]] | |||
יעצטיגע רעוויזיע זינט 16:00, 26 אקטאבער 2023
וואלטער (פראנצויזיש: Voltaire) איז דער פסעוודאנים פון פראנסואַ-מאַרי אַרוע (פראַנצויזיש: François-Marie Arouet; 21סטן נאוועמבער 1694 - 30סטן מאי 1778), א פראנצויזישער פילאזאף און שרייבער.
וואלטער איז געווען פון די וואס האבן נישט מסכים צו גלייבן אלץ וואס די רעגירונג און די קירכע האבן געהייסן, נאר זיי האבן געהאלטן אז יעדער איינער אויסטראכטן פאר זיך זיין אייגענע דעה.
צוליב א מעשה ווען מען האט וואלטער אריינגעלייגט אין טורמע אין דעם באסטיל האט ער געבעטן מען זאל אים שיקן ענדערשט אין גלות, און אין 1726 האט מען אים געשיקט קיין ענגלאנד ביז 1729. דארט האט ער געטראפן דעם ענגלישן פילאזאף דזשאן לאק.
ביאגראפיע
אין זיין יוגנט איז וואלטער געווען קראנק און אויך איז ער פאר'יתומט געווארן פון זיין מוטער. ביי די 16 יאר האט וואלטער פארלאזט די שולע און ער האט אנגעהויבן שרייבן, טראץ דעם וואס זיין פאטער האט געוואלט אז ער זאל ווערן אן אדוואקאט.
אין 1755 האט וואלטער זיך באזעצט אין גענף. אין 1758 האט ער פארלאזט גענף און געקויפט דעם מאיאנטעק "פערניי" (Ferney), אויפן פראנצויזישן-שווייצער גרעניץ. אין דעם מאיאנטעק האט ער ווייטער געשריבן כמעט ביז זיין לעצטן טאג.
ער האט געשריבן צענדליקע ביכער, הונדערטער ארטיקלען און טויזנטער בריוו צו זיינע פריינט אין אייראפע. אויף פרנסה האט ער קולטיווירט זיידווערעם און האט דערפאלגרייך פארקויפט זייער פראדוקט.
אין 1778, ביי דער עלטער פון 83, האט וואלטער צוריקגעקערט קיין פאריז, זיין געבורטשטאט. ווען ער איז אנגעקומען דארטן איז ער געשטארבן. די קירכע האט נישט געלאזט האבן א רעליגיעזע קבורה, און מען האט אים געדארפט באגראבן גאנץ ווייט אין שאמפאניע.
דאס איז נישט קיין המכלול ארטיקל, בלויז עפעס וואס ליגט דא ביז עס וועט ערזעצט ווערן מיט בעסערס. שרייבט עס איבער!