אונטערשייד צווישן ווערסיעס פון "פרשת שמות"

| קודם = פרשת ויחי

| הבא = פרשת וארא

| מספר פסוקים = 124

| תוכן = שעבוד [[עברים|ישראל]] אין [[מצרים העתיקה|מצרים]], גזירת מוות אויף די זכרים בעיביס, רעטונג פון [[משה]], זיין אנטלויף קיין [[מדין]] און צוריקקער קיין מצרים, פארמעסט פון משה און [[אהרן]] מיט [[פרעה]]

| מספר לא תעשה חינוך = 0

| עדה1 = אשכנזים

| עדה2 = ספרדים

| עדה3 = איטלקים

| הפטורה3 = {{תנ"ך|ירמיהו|א|א|יט}}

'''פָּרָשַׁת שְׁמוֹת''' איז דער ערשטער [[סדרה]] אין [[ספר שמות]]. אין דער פרשה ווערט געשילדערט די אנהייב פון שעבוד [[אידישע קינדער|עם ישראל]] אין [[מצרים]] און די ערשטע לעבנס יארן פון [[משה רבינו]] און דער באשעפער'ס אים אויסוועלן אלס מנהיג ישראל. אין דער פרשה ווערן פארגעשטעלט עטליכע פערזענליכקייטן וואס ערשיינען במשך די קומענדיגע פרשיות און ספרים, צווישן זיי [[מרים הנביאה|מרים]] און [[אהרן הכהן|אהרן]] געשוויסטער פון משה, און אזוי אויך [[פרעה]] מלך מצרים וואס פארקנעכטעט דאס אידישע פאלק.

== פרשה אינהאלט ==

אין הפטורה פון פרשת שמות פאסירט אן אומגעווענליכע צושטאנד אז יעדע פון די צענטראלע ליינען מסורות פון די פארשידענע געמיינדעס ליינט אין אן אנדערע פון די ספרי הנביאים:

* די [[תימן|תימנ'ער]], די [[איראק]]ער, די [[טוניזיע]]ר און די [[ליביע]]ר, זענען מפטיר אין {{תנ"ך|יחזקאל|טז|א|יד}}, אין די נבואה אין וואס יחזקאל שילדערט דאס שוואנגערשאפט און געבורט פונעם אידישן פאלק און ווי דער אויבערשטער האט זיי אויפגעצויגן און געפלעגט – ווי א משל פאר שעבוד מצרים און יציאת מצרים.

<!-- פיצול חריג זה הוא תוצאה של מהלך דברים ייחודי. ההפטורה המקורית הבבלית של פרשת שמות, המופיעה בספרות ה[[גאונים]] ותקופתם וב[[משנה תורה]] ל[[רמב"ם]], היא ההפטורה מיחזקאל, שכיום נוהגים בה התימנים וחלק קטן מקהילות הספרדים. הפטורה זו היא חלק מנבואת פורענות של יחזקאל הפותחת במילים "הודע את ירושלים את תועבותיה". פרק זה נאסר לשימוש כהפטורה בידי [[רבי אליעזר]].{{הערה|{{משנה|מגילה|ד|י}}.}} אף על פי ש[[פסק הלכה|ההלכה נפסקה]] שלא כדעת רבי אליעזר, בקהילות רבות העדיפו שלא לקרוא פרק זה, ובקשו להחליף אותו בפרק אחר.{{הערה|ראו דברי [[רבי מרדכי יפה]], '''לבוש החור''', סימן תצ"ג, סעיף ד', בהגהה.}} בחיפוש אחר הפטורה מתאימה אחרת, קהילות אחדות בחרו בתחילת ספר ירמיהו, שעוסק בהקדשת הנביא. קהילות אחרות, החליטו לאמץ את [[הפטורה#הפטרות_שנהגו_בארץ_ישראל_במחזור_הקריאה_התלת-שנתי|ההפטורה שנהגה בסדר הקריאה הארץ-ישראלי]] לתחילת ספר שמות (ונהגה גם ב[[נוסח רומניא]]), בספר ישעיהו. הפטורה זו, כשאר ההפטרות ב[[נוסח ארץ ישראל|מנהג ארץ ישראל]], נקבעה בשל פתיחתה הדומה לפתיחת הקריאה בתורה – "בני יעקב הבאים מצרימה" ו"הבאים ישרש יעקב".{{הערה|[[יוסף עופר (חוקר תנ"ך)|יוסף עופר]], "[https://faculty.biu.ac.il/~ofery/papers/Ofer-ShabatHagadol.pdf הפטרת שבת הגדול]", '''[[המעין (כתב עת)|המעין]]''' לו [ג] (ניסן תשנ"ו), עמ' 19–20.}}