בדוקי עריכות אוטומטית, אינטערפעיס רעדאקטארן, אינטערפעיס אדמיניסטראַטאָרן, סיסאפן, מייבאים, מעדכנים, מייבא, אספקלריה רעדאקטארן
46,358
רעדאגירונגען
ק (תנא קמא האט אריבערגעפירט בלאט דרעפט:רבי אלעזר בן ערך צו רבי אלעזר בן ערך אן לאזן א ווייטערפירונג: יישר כח רבינו צמא פאר'ן צופיצן) |
(פארברייטערט, צוגעלייגט מקור) |
||
| שורה 1: | שורה 1: | ||
{{אישיות רבנית | {{אישיות רבנית | ||
| בילד = רבי אלעזר בן ערך.JPG | | בילד = רבי אלעזר בן ערך.JPG | ||
| שורה 9: | שורה 8: | ||
| בני דורו = [[רבי אליעזר בן הורקנוס]], [[רבי יהושע בן חנניה]], [[רבי יוסי הכהן]], [[רבי שמעון בן נתנאל]] | | בני דורו = [[רבי אליעזר בן הורקנוס]], [[רבי יהושע בן חנניה]], [[רבי יוסי הכהן]], [[רבי שמעון בן נתנאל]] | ||
}} | }} | ||
'''רַבִּי אֶלְעָזָר בֶּן עֲרָךְ''' איז געווען א [[תנא]] אין צווייטן דור פון תנאים אין ארץ ישראל, און פון די פינף גרעסטע תלמידים פון [[רבן יוחנן בן זכאי]], צוזאמען מיט [[רבי אליעזר בן הורקנוס]], [[רבי יהושע בן חנניה]], רבי יוסי הכהן און רבי שמעון בן נתנאל{{הערה|שם=אבותבח|{{משנה|אבות|ב|ח}}}}. | <big>'''רַבִּי אֶלְעָזָר בֶּן עֲרָךְ'''</big> איז געווען א [[תנא]] אין צווייטן דור פון תנאים אין ארץ ישראל, און פון די פינף גרעסטע תלמידים פון [[רבן יוחנן בן זכאי]], צוזאמען מיט [[רבי אליעזר בן הורקנוס]], [[רבי יהושע בן חנניה]], רבי יוסי הכהן און רבי שמעון בן נתנאל{{הערה|שם=אבותבח|{{משנה|אבות|ב|ח}}}}. | ||
== קלוגשאפט און גרויסקייט == | == קלוגשאפט און גרויסקייט == | ||
לויט [[אבא שאול]] איז רבי אלעזר בן ערך געווען דער גרעסטער פון די תלמידים פון רבן יוחנן בן זכאי, און זיין רבי האט אויף אים געזאגט: "אם יהיו כל חכמי ישראל בכף מאזנים, ורבי אליעזר בן הורקנוס אף עמהם, ורבי אלעזר בן ערך בכף שניה – מכריע את כולם"{{הערה|שם=אבותבח}}. רבן יוחנן האט אויך אויסגערעכנט זיין שבח אז ער איז א "מעיין המתגבר"{{הערה|{{משנה|אבות|ב|ח}}. זעט דארט רע"ב: "לבו רחב ומוסיף פלפול וסברות מדעתו"; און אין [[אבות דרבי נתן]] ({{מסכת קטנה|אבות דרבי נתן|יד|ב}}): "נחל שוטף ומעין המתגבר שמימיו מתגברין ויוצאין לחוץ, לקיים מה שנאמר יָפוּצוּ מַעְיְנֹתֶיךָ חוּצָה בָּרְחֹבוֹת פַּלְגֵי מָיִם ({{תנ"ך|משלי|ה|טז}})".}}. | לויט [[אבא שאול]] איז רבי אלעזר בן ערך געווען דער גרעסטער פון די תלמידים פון רבן יוחנן בן זכאי, און זיין רבי האט אויף אים געזאגט: "אם יהיו כל חכמי ישראל בכף מאזנים, ורבי אליעזר בן הורקנוס אף עמהם, ורבי אלעזר בן ערך בכף שניה – מכריע את כולם"{{הערה|שם=אבותבח}}. רבן יוחנן האט אויך אויסגערעכנט זיין שבח אז ער איז א "מעיין המתגבר"{{הערה|{{משנה|אבות|ב|ח}}. זעט דארט רע"ב: "לבו רחב ומוסיף פלפול וסברות מדעתו"; און אין [[אבות דרבי נתן]] ({{מסכת קטנה|אבות דרבי נתן|יד|ב}}): "נחל שוטף ומעין המתגבר שמימיו מתגברין ויוצאין לחוץ, לקיים מה שנאמר יָפוּצוּ מַעְיְנֹתֶיךָ חוּצָה בָּרְחֹבוֹת פַּלְגֵי מָיִם ({{תנ"ך|משלי|ה|טז}})".}}. | ||
ווען רבי יוחנן בן זכאי האט געזאגט פאר זיינע תלמידים זיי זאלן באטראכטן וואס איז דער "דרך ישרה" אין וואס א מענטש זאל זיך באהעפטן, האט רבי אלעזר געזאגט: "לב טוב"; און אויף "דרך רעה" פון וואס א מענטש זאל זיך דערווייטערן – "לב רע". די | ווען רבי יוחנן בן זכאי האט געזאגט פאר זיינע תלמידים זיי זאלן באטראכטן וואס איז דער "דרך ישרה" אין וואס א מענטש זאל זיך באהעפטן, האט רבי אלעזר געזאגט: "לב טוב"; און אויף "דרך רעה" פון וואס א מענטש זאל זיך דערווייטערן – "לב רע". די אנדערע תלמידים האבן געזאגט אנדערע מדות, אבער רבן יוחנן האט געזאגט פאר זיינע תלמידים: רואה אני את דברי אלעזר בן ערך מדבריכם, שבכלל דבריו דבריכם{{הערה|{{משנה|אבות|ב|ט}}}}. | ||
ווען דער זון פון רבן יוחנן בן זכאי איז געשטארבן זענען זיינע תלמידים אריין אים טרייסטן, אבער ער האט נישט אנגענומען זייערע טרייסטן. ווי נאר רבי אלעזר בן ערך איז אריין האט רבן יוחנן געזאגט פאר זיין שמש: "נעם מיינע קליידער און מיר גייען אין בית המרחץ, וויבאלד ער איז אן אדם גדול און איך גיי נישט קענען שטיין פאר אים" (איך גיי מיך נישט קענען איינהאלטן פון זיך טרייסטן מיט זיינע ווערטער, וואס וועלן זיכער דערפרייען מיין זעל{{הערה|רד"ל}}). איז רבי אלעזר אריין און געזיצן פאר אים און געזאגט: "איך וועל דיר מאכן א משל צו וואס דער זאך איז גלייך, צו א מענטש וואס דער קעניג האט ביי אים באהאלטן א פקדון. יעדן טאג האט ער געוויינט און געשריגן זאגנדיג: 'וויי איז מיר, ווען וועל איך ארויס פון דעם פקדון בשלום (עס צוריקגעבן פאר'ן קעניג גאנץ אנע שאדן)'? אויך דו רבי – האסט געהאט א זון; ער האט געלערנט תורה מקרא נביאים וכתובים משנה הלכות ואגדות, און איז נפטר געווארן פון דער וועלט אן א זינד. דו דארפסט אננעמען תנחומים ווען דו האסט צוריקגעקערט דיין פקדון גאנץ". האט אים רבן יוחנן געזאגט: "רבי אלעזר מיין זון, נחמתני כדרך שבני אדם מנחמין"{{הערה|{{מסכת קטנה|אבות דרבי נתן|יד|ו}}}}. | ווען דער זון פון רבן יוחנן בן זכאי איז געשטארבן זענען זיינע תלמידים אריין אים טרייסטן, אבער ער האט נישט אנגענומען זייערע טרייסטן. ווי נאר רבי אלעזר בן ערך איז אריין האט רבן יוחנן געזאגט פאר זיין שמש: "נעם מיינע קליידער און מיר גייען אין בית המרחץ, וויבאלד ער איז אן אדם גדול און איך גיי נישט קענען שטיין פאר אים" (איך גיי מיך נישט קענען איינהאלטן פון זיך טרייסטן מיט זיינע ווערטער, וואס וועלן זיכער דערפרייען מיין זעל{{הערה|רד"ל}}). איז רבי אלעזר אריין און געזיצן פאר אים און געזאגט: "איך וועל דיר מאכן א משל צו וואס דער זאך איז גלייך, צו א מענטש וואס דער קעניג האט ביי אים באהאלטן א פקדון. יעדן טאג האט ער געוויינט און געשריגן זאגנדיג: 'וויי איז מיר, ווען וועל איך ארויס פון דעם פקדון בשלום (עס צוריקגעבן פאר'ן קעניג גאנץ אנע שאדן)'? אויך דו רבי – האסט געהאט א זון; ער האט געלערנט תורה מקרא נביאים וכתובים משנה הלכות ואגדות, און איז נפטר געווארן פון דער וועלט אן א זינד. דו דארפסט אננעמען תנחומים ווען דו האסט צוריקגעקערט דיין פקדון גאנץ". האט אים רבן יוחנן געזאגט: "רבי אלעזר מיין זון, נחמתני כדרך שבני אדם מנחמין"{{הערה|{{מסכת קטנה|אבות דרבי נתן|יד|ו}}}}. | ||
| שורה 46: | שורה 45: | ||
רבי אלעזר בן ערך איז ווארשיינליך נפטר געווארן פריער ווי זיינע חברים, ווייל מען טרעפט אין א ברייתא{{הערה|{{תוספתא לינק|נדרים|ו|ה}}; זעט אויך {{ירושלמי|נדרים|י|ו}}}} אז רבי יהושע האט געזאגט פאר [[רבי עקיבא]]: "וואלסטו ווען געווען אין רבי אלעזר בן ערך'ס צייטן וואלסטו געענטפערט דעם תשובה"{{הערה|ספר יוחסין, תולדות תנאים ואמוראים}}. | רבי אלעזר בן ערך איז ווארשיינליך נפטר געווארן פריער ווי זיינע חברים, ווייל מען טרעפט אין א ברייתא{{הערה|{{תוספתא לינק|נדרים|ו|ה}}; זעט אויך {{ירושלמי|נדרים|י|ו}}}} אז רבי יהושע האט געזאגט פאר [[רבי עקיבא]]: "וואלסטו ווען געווען אין רבי אלעזר בן ערך'ס צייטן וואלסטו געענטפערט דעם תשובה"{{הערה|ספר יוחסין, תולדות תנאים ואמוראים}}. | ||
לויט ווי אנגענומען, איז רבי אלעזר בן ערך באערדיגט אין דארף | לויט ווי אנגענומען, איז רבי אלעזר בן ערך באערדיגט אין דארף [[עלמא]] (אין צפון ארץ ישראל), נאנט צום מקום קבורה פון עטליכע תלמידים פון רבן יוחנן בן זכאי, און אזוי שרייבט שוין [[רבי בנימין פון טודלה]]{{הערה|{{היברובוקס||מסעות רבי בנימין|38962|עמוד=9}}}}; עס זענען אבער דא אנדערע מסורות{{הערה|זעט סדר הדורות}}. אויף זיין ציון אין עלמא איז פארהאן א גרויסן שטיין. [[רבי משה באסולה]] (ה'ר"מ–הש"כ) דערציילט אז די אראבער האבן אוועקגענומען דעם שטיין צו מאכן דערפון א מיל, און צומארגנס האט מען געטראן דעם שטיין צוריק אויף איר פלאץ{{הערה|{{היברובוקס|יערי|מסעות ארץ ישראל|36832|ע' 141|עמוד=140}}}}. לויט די מסורה איז זיין יארצייט [[ט"ו אייר]]{{מקור}}. | ||
אין שטאט דמשק איז געווען א בית כנסת, וואס איז חרוב געווארן פאר עטליכע הונדערט יאר צוריק, וואס איז, לויט די מסורה, געבויט געווארן דורך רבי אלעזר בן ערך{{הערה|זעט [[רשב"ץ]], {{משנה|אבות|ב|ח|מפרש=מגן אבות}}; שו"ת המבי"ט חלק ג, צט}}. | אין שטאט דמשק איז געווען א בית כנסת, וואס איז חרוב געווארן פאר עטליכע הונדערט יאר צוריק, וואס איז, לויט די מסורה, געבויט געווארן דורך רבי אלעזר בן ערך{{הערה|זעט [[רשב"ץ]], {{משנה|אבות|ב|ח|מפרש=מגן אבות}}; שו"ת המבי"ט {{אוצר הספרים היהודי|שו"ת מבי"ט/ג/צט|חלק ג, צט}}}}. פארהאן וואס זאגן אז דאס איז נאך פון די צייטן פון [[אלישע]], און רבי אלעזר בן ערך האט עס מחדש געווען{{הערה|{{היברובוקס|[[רבי משה באסולה]]|מסעות ארץ ישראל|36832|יערי, ע' 153|עמוד=152}}}}. | ||
פארהאן וואס זאגן אז דער באקאנטער פייטן [[רבי אלעזר הקליר]] איז רבי אלעזר בן ערך{{הערה|זעט תשובות הרשב"א א, תסט}}, אבער לויט פיל ראשונים איז ער געווען [[רבי אלעזר ברבי שמעון|רבי אלעזר דער זון פון רבי שמעון בר יוחאי]]{{הערה|זעט {{בבלי|חגיגה|יג|א|מפרש=תוספות}}; רא"ש ברכות ה, כא}}, און לויט אנדערע מקורות איז ער נישט געווען קיין תנא נאר פיל שפעטער. | פארהאן וואס זאגן אז דער באקאנטער פייטן [[רבי אלעזר הקליר]] איז רבי אלעזר בן ערך{{הערה|זעט תשובות הרשב"א א, תסט}}, אבער לויט פיל ראשונים איז ער געווען [[רבי אלעזר ברבי שמעון|רבי אלעזר דער זון פון רבי שמעון בר יוחאי]]{{הערה|זעט {{בבלי|חגיגה|יג|א|מפרש=תוספות}}; רא"ש ברכות ה, כא}}, און לויט אנדערע מקורות איז ער נישט געווען קיין תנא נאר פיל שפעטער. | ||
| שורה 63: | שורה 62: | ||
{{גרונטסארטיר:אלעזר בן ערך}} | {{גרונטסארטיר:אלעזר בן ערך}} | ||
[[ | [[קאַטעגאָריע:תלמידים פון רבן יוחנן בן זכאי]] | ||
[[ | [[קאַטעגאָריע:פערזאנען דערמאנט אין ספר הזוהר]] | ||
[[ | [[קאַטעגאָריע:תנאים: צווייטער דור]] | ||
[[he:רבי אלעזר בן ערך]] | [[he:רבי אלעזר בן ערך]] | ||
רעדאגירונגען