אונטערשייד צווישן ווערסיעס פון "בן הא הא"

1,300 בייטן צוגעלייגט ,  פֿאַר 2 יאָר
פארברייטערט, רעדאגירונג, צוגעלייגט מקור, אויסדרוק
(רעדאגירונג)
(פארברייטערט, רעדאגירונג, צוגעלייגט מקור, אויסדרוק)
שורה 1: שורה 1:
'''בֶּן הֵא הֵא''' איז א [[תנא]] וואס ווערט דערמאנט איין מאל אין [[משניות]]. לויט די אנגענומענע מיינונג, האט ער געלעבט אין די תקופה פון די [[תקופת הזוגות|זוגות]], אין דור פון [[הלל הזקן]].
'''בֶּן הֵא הֵא''' איז א [[תנא]] וואס ווערט דערמאנט איין מאל אין [[משניות]]. לויט די אנגענומענע מיינונג, האט ער געלעבט אין די תקופה פון די [[תקופת הזוגות|זוגות]], אין דור פון [[הלל הזקן]].


טייל האלטן אז בן הא הא און [[בן בג בג]], וואס ווערט ציטירט נעבן אים אין די משנה, זענען דער זעלבער מאן{{הערה|[[רבי יהודה הברצלוני]], פירוש לספר יצירה עמוד 7, בשם יש אומרים; [[רבי מנחם המאירי]], {{משנה|אבות|ה|כב}}, בשם שמעתי; רבי יוסף אבן נחמיאש, אבות דארט, בשם רבי יהודה בן הרא"ש; [[רבי אברהם זכות]], ספר יוחסין, מאמר א אות ה, בשם שמעתי. דער מיינונג ווערט אבער אפגעווארפן אין ערכי תנאים ואמוראים, ערך יוחנן בן בג בג; רבי יהודה הברצלוני, דארט; רבי אברהם זכות, דארט; סדר הדורות, ערך בן בג בג. אין [[פירוש המשניות פונעם רמב"ם|פירוש המשניות להרמב"ם]], [[S:הקדמת הרמב"ם למשנה (אלחריזי)#מנייני חכמי המשנה|הקדמה]], ווערן זיי אויסגערעכנט באזונדער.}}.
טייל האלטן אז בן הא הא און [[בן בג בג]], וואס ווערט ציטירט גלייך פאר אים אין די משנה, זענען דער זעלבער מאן{{הערה|[[רבי יהודה הברצלוני]], פירוש לספר יצירה עמוד 7, בשם יש אומרים; [[רבי מנחם המאירי]], {{משנה|אבות|ה|כב}}, בשם שמעתי; רבי יוסף אבן נחמיאש, אבות דארט, בשם רבי יהודה בן הרא"ש; [[רבי אברהם זכות]], ספר יוחסין, מאמר א אות ה, בשם שמעתי. דער מיינונג ווערט אבער אפגעווארפן אין ערכי תנאים ואמוראים, ערך יוחנן בן בג בג; רבי יהודה הברצלוני, דארט; רבי אברהם זכות, דארט; סדר הדורות, ערך בן בג בג. אין [[פירוש המשניות פונעם רמב"ם|פירוש המשניות להרמב"ם]], [[S:הקדמת הרמב"ם למשנה (אלחריזי)#מנייני חכמי המשנה|הקדמה]], ווערן זיי אויסגערעכנט באזונדער.}}.


לויט [[תוספות]], זענען בן בג בג און בן הא הא געווען [[גר]]ים, און זייערע נעמען זענען רמזים דערויף: [[ה']], און "בג" וואס איז [[גימטריא]] ה', צייגט אויף [[אברהם]] און [[שרה]] צו וועמען מען האט צוגעלייגט א ה' צו זייער נאמען{{הערה|{{בבלי|חגיגה|ט|ב|מפרש=תוספות|ד"ה= בר הי}}}}. [[רבי שמואל די אוזידא]] זאגט אז די צונעמען האט מען זיי געגעבן זיי צו באהאלטן פון די [[רוימישע אימפעריע]] וואס פלעגט נאכיאגן גרים{{הערה|מדרש שמואל אבות ה כב}}, און דער [[תוספות יום טוב]] שרייבט אז זיי האבן נישט מאריך ימים געווען און דערפאר האט מען זיי נישט גערופן ביים נאמען, אזוי ווי מען טרעפט ביי [[שמעון בן עזאי]]{{הערה|{{משנה|אבות|ה|כב|מפרש=תוספות יום טוב}}}}.
לויט [[תוספות]], זענען בן בג בג און בן הא הא געווען [[גר]]ים, און זייערע נעמען זענען רמזים דערויף: [[ה']], און "בג" וואס איז [[גימטריא]] ה', צייגט אויף [[אברהם]] און [[שרה]] צו וועמען מען האט צוגעלייגט א ה' צו זייער נאמען{{הערה|{{בבלי|חגיגה|ט|ב|מפרש=תוספות|ד"ה= בר הי}}}}. אנדערע זאגן אז די צונעמען האט מען זיי געגעבן זיי צו באהאלטן פון מלשינים צו די [[רוימישע אימפעריע]] וואס פלעגט נאכיאגן גרים{{הערה|[[רבי שמואל די אוזידא]], [https://shitufta.org.il/Midrash_Shmuel_on_Avot/5?selectedunittext=21 מדרש שמואל אבות ה כב], בשם רשב"ם בשם זיין פעטער [[רבי יהודה בן הרא"ש]]}}, און דער [[תוספות יום טוב]] שרייבט אז מען האט זיי נישט גערופן ביים נאמען וויבאלד זיי האבן נישט מאריך ימים און זענען נישט געווארן מוסמך להוראה, אזוי ווי מען טרעפט ביי [[שמעון בן עזאי|בן עזאי]]{{הערה|{{משנה|אבות|ה|כב|מפרש=תוספות יום טוב}}}}.


זיין מימרא ערשיינט איו [[מסכת אבות]] און איז אין [[אראמיש]]:{{ציטוט|תוכן=לְפוּם צַעֲרָא אַגְרָא|מקור={{משנה|אבות|ה|כג}}|מירכאות=כן|איבערזעצונג=לויט די סאך צער וואס א מענטש ליידט וועגן לערנען תורה און מקיים זיין מצוות, אזויפיל וועט פארמערט ווערן זיין שכר.}}
זיין מימרא ערשיינט איו [[מסכת אבות]] און איז אין [[אראמיש]]:{{ציטוט|תוכן=לְפוּם צַעֲרָא אַגְרָא|מקור={{משנה|אבות|ה|כג}}|מירכאות=כן|איבערזעצונג=לויט די סאך צער וואס א מענטש ליידט וועגן לערנען תורה און מקיים זיין מצוות, אזויפיל וועט פארמערט ווערן זיין שכר.}}
שורה 10: שורה 10:


== בר הי הי ==
== בר הי הי ==
אין די גמרא אין [[מסכת חגיגה]] ווערט געברענגט א שמועס צווישן בר הי הי און הלל איבער ענינים אין עבודת ה'; עס ווערט דארט אויך דערמאנט אז בר הי הי האט זוכה געווען צו [[גילוי אליהו]]{{הערה|{{בבלי|חגיגה|ט|ב}}}}. די אנגענומענע מיינונג איז אז בר הי הי איז דער זעלבער בן הא הא (אויף [[אראמיש]]), און הלל איז דער ערשטער הלל הזקן{{הערה|[[רבי שלמה אלגאזי]] שרייבט אז בן הא הא איז געווען דער וועלכער איז געקומען צו הלל הזקן זיך מגייר זיין מיטן תנאי אז ער וועט ווערן דער [[כהן גדול]], און שפעטער האט ער זיך מגייר געווען לשמה, ווי פארציילט אין {{בבלי|שבת|לא|א|ללא=שם}}. גופי הלכות, דף קמ"ג עמוד ב'.}}. טייל נעמען אבער אן אז דאס איז א שפעטערער הלל, וועלכער איז געווען אן [[אמורא]]{{הערה|רבי שמשון בן צמח דוראן, תשב"ץ חלק ראשון, סימן קל"ו. זעט אויך ספר יוחסין, מאמר א אות ה; כנוס סופרים, ערך בר הא הא}}; לויט דעם איז מעגליך אז בר הי הי איז נישט דער זעלבער ווי בן הא הא דער תנא{{הערה|{{תולדות תנאים ואמוראים|ב|בר הא הא|בר הא הא}}}}, אדער איז בן הא הא געווען אן אמורא וואס זיינע רייד זענען שפעטער צוגעלייגט געווארן צו די משנה{{הערה|ישעיה אשר זעליג מיללער, סדר הדורות חלק שני, מילואים אות קכ"ו}}.
אין גמרא{{הערה|שם=חגיגה}} ווערט געברענגט עטליכע שמועות פון א חכם מיט'ן נאמען בַּר הֵי הֵי, וואס איז לכאורה דער תנא בן הא הא (אויף [[אראמיש]]). אין צוויי פעלער קערט ער זיך מיט שאלות צו [[הלל]]. אין איינע פון זיי, איז ער דן אין די ווערטער פונעם נביא איבער דער גרויסער יום הדין לעתיד לבוא{{הערה|{{תנ"ך|מלאכי|ג|יח}}: "וְשַׁבְתֶּם וּרְאִיתֶם [דער חילוק וואס וועט זיין] בֵּין צַדִּיק לְרָשָׁע בֵּין עֹבֵד אֱלֹקִים לַאֲשֶׁר לֹא עֲבָדוֹ".
:האט בר הי הי געפרעגט הלל:לכאורה שטייט אין פסוק אן איבריגע איבער'חזר'ונג, ווייל "צַדִּיק" איז דאך "עֹבֵד אֱלֹקִים", און "רָשָׁע" איז "אֲשֶׁר לֹא עֲבָדוֹ", פארוואס זאגט דער נביא איבער זיינע ווערטער?...
אויך ווערט דערציילט אין גמרא אז בר הי הי האט זוכה געווען צו לערנען די פשט אין אן אנדער פסוק [[גילוי אליהו|פון אליהו הנביא אליין]]{{הערה|שם=חגיגה|{{בבלי|חגיגה|ט|ב}}}}.
 
די אנגענומענע מיינונג איז אז בר הי הי איז דער זעלבער בן הא הא (אויף [[אראמיש]]), און הלל איז דער ערשטער הלל הזקן{{הערה|[[רבי שלמה אלגאזי]] שרייבט אז בן הא הא איז געווען דער וועלכער איז געקומען צו הלל הזקן זיך מגייר זיין מיטן תנאי אז ער וועט ווערן דער [[כהן גדול]], און שפעטער האט ער זיך מגייר געווען לשמה, ווי פארציילט אין {{בבלי|שבת|לא|א|ללא=שם}}. גופי הלכות, דף קמ"ג עמוד ב'.}}. טייל נעמען אבער אן אז דאס איז א שפעטערער הלל, וועלכער איז געווען אן [[אמורא]]{{הערה|רבי שמשון בן צמח דוראן, תשב"ץ חלק ראשון, סימן קל"ו. זעט אויך ספר יוחסין, מאמר א אות ה; כנוס סופרים, ערך בר הא הא}}; לויט דעם איז מעגליך אז בר הי הי איז נישט דער זעלבער ווי בן הא הא דער תנא{{הערה|{{תולדות תנאים ואמוראים|ב|בר הא הא|בר הא הא}}}}, אדער איז בן הא הא געווען אן אמורא וואס זיינע רייד זענען שפעטער צוגעלייגט געווארן צו די משנה{{הערה|ישעיה אשר זעליג מיללער, סדר הדורות חלק שני, מילואים אות קכ"ו}}.


==רעפערענצן==
==רעפערענצן==