בדוקי עריכות אוטומטית, אינטערפעיס רעדאקטארן, אינטערפעיס אדמיניסטראַטאָרן, סיסאפן, מייבאים, מעדכנים, מייבא, אספקלריה רעדאקטארן
46,367
רעדאגירונגען
צוגעלייגט חלק מלשון החיד"א (אויב איבריג, ביטע אראפנעמען)
ק (דארט קומט עס מיט א לענגערע מבוא פון צען מהלכים אין די מפרשים (diffedit)) |
(צוגעלייגט חלק מלשון החיד"א (אויב איבריג, ביטע אראפנעמען)) |
||
| שורה 83: | שורה 83: | ||
דער שייכות צום סדר ווערט ערקלערט אויף פארשידענע וועגן. לויט טייל מפרשים, איז דער טעם אויסצודרוקן בענקשאפט נאך די צייטן פון [[בית המקדש]], ווען מען האט מקריב געווען דעם [[קרבן פסח]]{{הערה|שם=ווייל}}{{הערה|שם=חתם}}. אנדערע, וואס טייטשן דעם פיוט על דרך ה[[מוסר]], זאגן אז עס איז כדי מען זאל נישט קומען צו קלות ראש נאכן סדר וואו מען האט געגעסן און געטרינקען{{הערה|שם=הורוויץ}}. טייל זאגן אז וויבאלד מען וועט זיין נייגעריג צו דערגיין פשט פון דעם חידה, וועט מען דורך דעם ממילא עוסק זיין אין [[סיפור יציאת מצרים]]{{הערה|שם=מאמר מרדכי}}. אין נאמען פון רבי'ן פון לובלין שטייט אז עס איז א [[לחש]] קעגן [[עין הרע]] וואס קען קומען פון די [[מלאך|מלאכים]], וואס זיי "גלאצען אויף אונז" מיט גרויס קנאה ביים סדר{{הערה|{{היברובוקס|[[רבי אברהם שמחה הורוויץ]]|חמרא טבא|51287|עמוד=135}}}}. | דער שייכות צום סדר ווערט ערקלערט אויף פארשידענע וועגן. לויט טייל מפרשים, איז דער טעם אויסצודרוקן בענקשאפט נאך די צייטן פון [[בית המקדש]], ווען מען האט מקריב געווען דעם [[קרבן פסח]]{{הערה|שם=ווייל}}{{הערה|שם=חתם}}. אנדערע, וואס טייטשן דעם פיוט על דרך ה[[מוסר]], זאגן אז עס איז כדי מען זאל נישט קומען צו קלות ראש נאכן סדר וואו מען האט געגעסן און געטרינקען{{הערה|שם=הורוויץ}}. טייל זאגן אז וויבאלד מען וועט זיין נייגעריג צו דערגיין פשט פון דעם חידה, וועט מען דורך דעם ממילא עוסק זיין אין [[סיפור יציאת מצרים]]{{הערה|שם=מאמר מרדכי}}. אין נאמען פון רבי'ן פון לובלין שטייט אז עס איז א [[לחש]] קעגן [[עין הרע]] וואס קען קומען פון די [[מלאך|מלאכים]], וואס זיי "גלאצען אויף אונז" מיט גרויס קנאה ביים סדר{{הערה|{{היברובוקס|[[רבי אברהם שמחה הורוויץ]]|חמרא טבא|51287|עמוד=135}}}}. | ||
דער [[חיד"א]], וואס זייענדיג אין די [[ספרד]]'ישע מקומות האט ער נישט געזאגט דעם פיוט ביים סדר, דרוקט זיך אבער גאר שארף אויס און לאזט לייגן אין [[חרם]] איינער וואס האט אפגעשפעט פון דעם אשכנז'ישן מנהג, שרייבנדיג אז עס זענען מרומז דערין גרויסע סודות התורה{{הערה|{{ | דער [[חיד"א]], וואס זייענדיג אין די [[ספרד]]'ישע מקומות האט ער נישט געזאגט דעם פיוט ביים סדר, דרוקט זיך אבער גאר שארף אויס און לאזט לייגן אין [[חרם]] איינער וואס האט אפגעשפעט פון דעם אשכנז'ישן מנהג, שרייבנדיג אז עס זענען מרומז דערין גרויסע סודות התורה{{הערה|"אנוש זה, זד יהיר, לץ המתלוצץ על מה שנהגו רבבות אלפי ישראל בערי פולין ואשכנז ואביזרייהו, ואשר לפנים בישראל גדולי עולם קדישי עליון ודור דור וחכמיו, וכן עוד היום לא אלמן ישראל, כמה וכמה ראשי ישיבות וגאוני הזמן ה' עליהם יחיו. וכולם אמרו ואומרים פיוט זה, ונמצא רשע זה מתלוצץ ברבבות ישראל וגדוליהם אבות בתי דין וגאוני ארץ. איש זה שפער פיו, שכל האומרים פיוט זה הם טפשים ועוסקים בהבלים - חייב נידוי... ולמען תדע ידיד נפשי, אגיד את הרשום, כי יש כמה פירושים בפיוט זה, מהם נדפסו ומהם בכתב יד, ועוד שמעתי ממגידי אמת, שגאון מופלא בדורו עשה למעלה מעשרה פירושים בפיוט זה בפרד"ס, פירושים נחמדים ומתוקים. ואין ספק כי לא דבר ריק הוא, וכבר נודע תוקף גדולת פיוטי אשכנז המיוסדים על החכמה האמיתית, כאשר דיבר בקדשו רבנו האר"י זצ"ל, וכתבו משם רבנו מהר"א מגרמיזא בעל הרוקח זצ"ל, כי כל עניני פיוטיהם ודקדוקיהם קבלה איש מפי איש ורב מרב". {{היברובוקס|רבי חיים יוסף דוד אזולאי|שו"ת חיים שאל|821|לעמבערג תרמ"ו, סימן כ"ח|עמוד=60}}}}. | ||
==פירושים== | ==פירושים== | ||