מייבאים כמותיים, בדוקי עריכות אוטומטית, אינטערפעיס אדמיניסטראַטאָרן, מנטרים, מייבאים, מעדכנים, אספקלריה רעדאקטארן
3,951
רעדאגירונגען
ק
←דער אפשטאם די תענית: הגהה
(←הלכות און מנהגים: קש"פ) |
ק (←דער אפשטאם די תענית: הגהה) |
||
| שורה 15: | שורה 15: | ||
לויט [[רבינו תם]]{{הערה|געברענגט אין רא"ש, מסכת מגילה סימן א}} און [[רבי אחאי גאון]] אין [[שאילתות]]{{הערה|פרשת ויקהל שאילתא ס"ז}} ווערט תענית אסתר דערמאנט אין גמרא. זיי טייטשן, אנדערש ווי רש"י{{הערה|וואס טייטשט: "הכל נקהלו להנקם מאויביהם בין בשושן בין בשאר מקומות, כמו שכתוב בספר, הלכך לא צריך קרא לרבויי שיהא ראוי לקרייה, דעיקר הנס בו היה"}}, אז דאס וואס די גמרא{{הערה|{{בבלי|מגילה|ב|א}}}} דרוקט זיך אויס אויף י"ג אדר "זמן קהילה לכל", מיינט אז עס איז א פאטס טאג, ווען מען נעמט זיך צוזאמען די זאגן [[תפילות]] און [[תחנונים]]. | לויט [[רבינו תם]]{{הערה|געברענגט אין רא"ש, מסכת מגילה סימן א}} און [[רבי אחאי גאון]] אין [[שאילתות]]{{הערה|פרשת ויקהל שאילתא ס"ז}} ווערט תענית אסתר דערמאנט אין גמרא. זיי טייטשן, אנדערש ווי רש"י{{הערה|וואס טייטשט: "הכל נקהלו להנקם מאויביהם בין בשושן בין בשאר מקומות, כמו שכתוב בספר, הלכך לא צריך קרא לרבויי שיהא ראוי לקרייה, דעיקר הנס בו היה"}}, אז דאס וואס די גמרא{{הערה|{{בבלי|מגילה|ב|א}}}} דרוקט זיך אויס אויף י"ג אדר "זמן קהילה לכל", מיינט אז עס איז א פאטס טאג, ווען מען נעמט זיך צוזאמען די זאגן [[תפילות]] און [[תחנונים]]. | ||
אנדערע ראשונים זאגן אז תענית אסתר איז א שפעטערע [[מנהג]] וואס איז איינגעפירט געווארן, און עס איז נאכנישט געווען אין די צייטן ווען מגילת תענית האט נאך נוהג געווען{{הערה|[[רמב"ן]], מלחמות ה' אויף די רי"ף מסכת מגילה דף ד עמוד א מדפי הרי"ף; אבן עזרא אסתר פרק ט פסוק ל}}. דער [[אבודרהם]] שרייבט אז די תקנה איז פון נאך [[חתימת התלמוד]]{{הערה|[[רבי דוד אבודרהם]], '''אבודרהם''', ונציה, שכ"ו, סדר תעניות דף צג עמוד ב}}. עס ווערט דערמאנט בפירוש הערשט אין [[מדרש תנחומא]]{{הערה|פרשת בראשית סימן ג. זע רבי יקותיאל יהודה הלברשטאם, דברי יציב חלק ב, נתניה, תשנ"ו, סימן רצ}}. און אן ענדליכן מנהג ווערט געברעגנט אין מסכת סופרים{{הערה|שם=סופרים}}. | אנדערע ראשונים זאגן אז תענית אסתר איז א שפעטערע [[מנהג]] וואס איז איינגעפירט געווארן, און עס איז נאכנישט געווען אין די צייטן ווען מגילת תענית האט נאך נוהג געווען{{הערה|[[רמב"ן]], מלחמות ה' אויף די רי"ף מסכת מגילה דף ד עמוד א מדפי הרי"ף; אבן עזרא אסתר פרק ט פסוק ל}}. דער [[אבודרהם]] שרייבט אז די תקנה איז פון נאך [[חתימת התלמוד]]{{הערה|[[רבי דוד אבודרהם]], '''אבודרהם''', ונציה, שכ"ו, סדר תעניות דף צג עמוד ב}}. עס ווערט דערמאנט בפירוש הערשט אין [[מדרש תנחומא]]{{הערה|פרשת בראשית סימן ג. זע ביי רבי יקותיאל יהודה הלברשטאם, '''דברי יציב''' חלק ב, נתניה, תשנ"ו, סימן רצ}}. און אן ענדליכן מנהג ווערט געברעגנט אין מסכת סופרים{{הערה|שם=סופרים}}. | ||
י"ג אדר איז אויסגערעכנט אין [[מגילת תענית]] אלץ [[יום נקנור]], צו פייערן דעם זיג פון [[יהודה המכבי]] איבער די [[יוון|יווני]]'שע קרעפטן אין שפיץ פון ניקנור אין שנת [[ג'ת"ר]]. אין די טעג אויסגערעכנט אין מגילת תענית האט מען איידער די חורבן נישט געטארט פאסטן, דאס רעכנט לכאורה אויך אריין י"ג אדר, די טאג פון תענית אסתר. דאס שטימט גוט מיט די שיטה אז תענית אסתר איז הערשט איינגעפירט געווארן שפעטער. | י"ג אדר איז אויסגערעכנט אין [[מגילת תענית]] אלץ [[יום נקנור]], צו פייערן דעם זיג פון [[יהודה המכבי]] איבער די [[יוון|יווני]]'שע קרעפטן אין שפיץ פון ניקנור אין שנת [[ג'ת"ר]]. אין די טעג אויסגערעכנט אין מגילת תענית האט מען איידער די חורבן נישט געטארט פאסטן, דאס רעכנט לכאורה אויך אריין י"ג אדר, די טאג פון תענית אסתר. דאס שטימט גוט מיט די שיטה אז תענית אסתר איז הערשט איינגעפירט געווארן שפעטער. | ||
די אנדערע ראשונים האלטן אז תענית אסתר איז אן אויסנאם, און די תקנה צו פאסטן דאן איז אנגעגאנגען אויך איידער די חורבן ווייל עס איז א פריערדיגע תקנה. דער [[ראב"ד]]{{הערה|ווערט געברענגט אין די ר"ן אויפן רי"ף מסכת תענית דף ז עמוד א מדפי הרי"ף און אין די ריטב"א דארט דף י עמוד ב}} און דער [[כלבו]]{{הערה|'''כלבו''' סימן סב}} זענען מסביר אז תענית אסתר איז א "תענית של שמחה" לזכר הנס, אנדערש ווי געווענליכע פאסטעג וואס זענען אלץ [[אבילות]]. | די אנדערע ראשונים האלטן אז תענית אסתר איז אן אויסנאם, און די תקנה צו פאסטן דאן איז אנגעגאנגען אויך איידער די חורבן ווייל עס איז א פריערדיגע תקנה. דער [[ראב"ד]]{{הערה|ווערט געברענגט אין די ר"ן אויפן רי"ף מסכת תענית דף ז עמוד א מדפי הרי"ף און אין די ריטב"א דארט דף י עמוד ב}} און דער [[כלבו]]{{הערה|'''כלבו''' סימן סב}} זענען מסביר אז תענית אסתר איז א "תענית של שמחה" לזכר הנס, אנדערש ווי געווענליכע פאסטעג וואס זענען אלץ [[אבילות]]. | ||
==הלכות און מנהגים== | ==הלכות און מנהגים== | ||
תענית אסתר איז י"ג אדר, ווען י"ג פאלט אין שבת פעדערט מען דאס פאסטן צו דאנערשטאג, י"א אדר. ביי א געווענליכע פאסט טאג שטופט מען אפ דאס פאסטן אויף זונטאג, אבער וויבאלד נאך תענית אסתר איז [[פורים]] פאסט מען פריער. פרייטאג פאסט מען אויך נישט, ווייל מען פלעגט אין תענית אסתר זאגן אסאך סליחות און תחנונים, און ערב שבת איז נישט דא קיין צייט דערפאר{{הערה|בית יוסף אורח חיים סימן תרפ"ו, און אין {{שוע|אורח חיים|תרפו|א}}}}. | תענית אסתר איז י"ג אדר, ווען י"ג פאלט אין שבת פעדערט מען דאס פאסטן צו דאנערשטאג, י"א אדר. ביי א געווענליכע פאסט טאג שטופט מען אפ דאס פאסטן אויף זונטאג, אבער וויבאלד נאך תענית אסתר איז [[פורים]] פאסט מען פריער. פרייטאג פאסט מען אויך נישט, ווייל מען פלעגט אין תענית אסתר זאגן אסאך סליחות און תחנונים, און ערב שבת איז נישט דא קיין צייט דערפאר{{הערה|בית יוסף אורח חיים סימן תרפ"ו, און אין {{שוע|אורח חיים|תרפו|א}}}}. | ||