בדוקי עריכות אוטומטית, אינטערפעיס רעדאקטארן, אינטערפעיס אדמיניסטראַטאָרן, סיסאפן, מייבאים, מעדכנים, מייבא, אספקלריה רעדאקטארן
46,359
רעדאגירונגען
(צונויפגיסן רעפערענצן, תיקון כיווניות להערת שוליים) |
אין תקציר עריכה |
||
| שורה 34: | שורה 34: | ||
}} | }} | ||
די '''רוסישע רעוואלוציע''' איז געווען א סעריע פון פאליטישע און סאציאלע [[רעוואלוציע]]ס אין די | די '''רוסישע רעוואלוציע''' איז געווען א סעריע פון פאליטישע און סאציאלע [[רעוואלוציע]]ס אין די [[רוסישע אימפעריע]] אין 1917. אין דער תקופה איז רוסלאנד'ס צארישע אויטאקראטיע צעפאלן, און א סאציאליסטישע רעגירונג האט ענדע איבערגענומען די מאכט נאך צוויי נאכאנאנדע רעוואלוציעס און א בלוטיגע ציווילע קריג. די רעוואלוציע האט געפירט צום גרינדונג פונעם [[סאוויעטן פארבאנד]], וואס האט אנגעהאלטן פון פון 1922 ביז 1991. <!-- די רוסישע רעוואלוציע קען אויך געזען ווערן ווי דער פאָרגייער פאר אנדערע אייראפעאישע רעוואלוציעס וואס זענען פארגעקומען נאכ'ן ערשטן קריג, ווי די [[דייטשע רעוואלוציע פון 1918–1919|דייטשע רעוואלוציע פון 1918]]. --> | ||
די | די ערשטע רעוואלוציע, די [[פעברואר רעוואלוציע]], האט זיך אנגעהויבן אין מערץ 1917, אינמיטן די [[ערשטע וועלט קריג]], און איז געווען קאנצענטרירט אין די דאן-הויפשטאט פעטראגראד (היינט [[פעטערבורג]]). נאך שווערע מיליטערישע פארלוסטן ביים קריג, און שווערע עקאנאמישע און סאציאלע אומשטענדן אין לאנד האבן די [[רוסישע ארמיי]] און אלגעמיינע בירגער אנגעהויבן ווידערשפעניגן. [[צאר ניקאליי (דער צווייטער)|צאר ניקאליי]] האט אפגעטרעטן אונטער דרוק פון די מיליטערישע פירער און הויכראנגיגע באאמטע וועלכע זענען געווען איבערצייגט אז דאן וועלן די אומרוען זיך איינשטילן. נאך די ענדע פון די צארישע רעזשים, איז געשאפן געווארן די [[צייטווייליגע רוסישע רעגירונג]] אנגעפירט דורך די [[דומא]] (רוסישע פארלימענט). | ||
צוליב די אנטוויקלונגען, האבן זיך פארמירט גרופעס און געמיינדעס פון איינפאכע בירגער (גערופן [[סאוויעט (קאנסיל)|סאוויעטן]]). די סאוויעטן זענען געווען צוזאמגעשטעלט פון סאלדאטן, די אינדוסטריאלע ארבעטער קלאס, און פויערן. די סאוויעטן זענען פון אנפאנג געווען אין שטיצע פון די צייטווייליגע רעגירונג, אבער האבן זיך פאר'עקשנ'ט אויף פארשידענע פריווילעגיעס צו קענען באאיינפלוסן די רעגירונג און | צוליב די אנטוויקלונגען, האבן זיך פארמירט גרופעס און געמיינדעס פון איינפאכע בירגער (גערופן [[סאוויעט (קאנסיל)|סאוויעטן]]). די סאוויעטן זענען געווען צוזאמגעשטעלט פון סאלדאטן, די אינדוסטריאלע ארבעטער קלאס, און פויערן. די סאוויעטן זענען פון אנפאנג געווען אין שטיצע פון די צייטווייליגע רעגירונג, אבער האבן זיך פאר'עקשנ'ט אויף פארשידענע פריווילעגיעס צו קענען באאיינפלוסן די רעגירונג און קאנטראלירן פארשידענע מיליצעס. ביי מערץ איז רוסלאנד געווען צעשפליטערט און אנגעפירט דורך א דאפלטע רעגירונג, ווען קיינער פון די זייטן פארטרויעט נישט די אנדערע. די צייטווייליגע רעגירונג האט אנגעהאלטן קאנטראל אין מיליטערישע און אויסערן אנגעלעגנהייטן, ווען די נעץ פון סאוויעטישע גרופעס דאמינירן דאמעסטיש. | ||
דורכאויס די כאאטישע צייט זענען פארגעקומען אפטע אומרוען, פראטעסטן און סטרייקס. אסאך סאציאליסטישע און לינקע ארגעניזאציעס זענען געווען פארמישט אין טעגליכע קריגערייען און קאנקורירט פאר איינפלוס אינערהאלב די צייטווייליגע רעגירונג און ביי די סאוויעטן. מערקווירדיגע פראקציעס רעכנט אריין די [[סאציאלע דעמאקראטיע|סאציאלע דעמאקראטן]], [[מענשעוויקן]], [[סאציאלע רעוואלוציענערן פארטיי|סאציאלע רעוואלוציענערן]] און [[אנארכיזם|אנארכיסטן]]. די גרופעס האבן קאנקורירט מיט די [[באלשעוויקן]] ("די מאַיאָריטעט"), א ראדיקאל-לינקע פארטיי געפירט דורך [[וולאדימיר לענין]], פאר פאליטישע מאכט און איינפלוס. אין אנהויב זענען די באלשעוויקן געווען א קליינע מינאריטעט גרופע, אבער א סעריע אנטוויקלונגען האבן געפירט צו זייער פאפולעריטעט, אריינגערעכנט זייער סלאגאן "שלום, לאנד און ברויט" וואס איז געווען א צוזאג צו ענדיגן דעם קריג מיט דייטשלאנד, גיבן די לאנד פאר די פויערן, און ענדיגן די הינגער געשאפן דורך דעם קריג. טראץ די ברייטע קענגנערשאפט אין לאנד קעגן דעם קריג, האט די צייטווייליגע רעגירונג באשלאסן צו אנהאלטן די שלאכטן, וואס האט נאר מער בארעכטיגט ביי די סאציאליסטישע פראקציעס און די באלשעוויקן צו פארויסגיין מיט זייער רעוואלוציע. די באלשעוויקן האבן געשאפן פארשידענע ארבעטער פאראמיליטערישע מיליצעס גערופן די [[רויטע גאַרד]], וועלכע זאלן האבן די מעגליכקייט צו רעוואלטירן. | דורכאויס די כאאטישע צייט זענען פארגעקומען אפטע אומרוען, פראטעסטן און סטרייקס. אסאך סאציאליסטישע און לינקע ארגעניזאציעס זענען געווען פארמישט אין טעגליכע קריגערייען און קאנקורירט פאר איינפלוס אינערהאלב די צייטווייליגע רעגירונג און ביי די סאוויעטן. מערקווירדיגע פראקציעס רעכנט אריין די [[סאציאלע דעמאקראטיע|סאציאלע דעמאקראטן]], [[מענשעוויקן]], [[סאציאלע רעוואלוציענערן פארטיי|סאציאלע רעוואלוציענערן]] און [[אנארכיזם|אנארכיסטן]]. די גרופעס האבן קאנקורירט מיט די [[באלשעוויקן]] ("די מאַיאָריטעט"), א ראדיקאל-לינקע פארטיי געפירט דורך [[וולאדימיר לענין]], פאר פאליטישע מאכט און איינפלוס. אין אנהויב זענען די באלשעוויקן געווען א קליינע מינאריטעט גרופע, אבער א סעריע אנטוויקלונגען האבן געפירט צו זייער פאפולעריטעט, אריינגערעכנט זייער סלאגאן "שלום, לאנד און ברויט" וואס איז געווען א צוזאג צו ענדיגן דעם קריג מיט דייטשלאנד, גיבן די לאנד פאר די פויערן, און ענדיגן די הינגער געשאפן דורך דעם קריג. טראץ די ברייטע קענגנערשאפט אין לאנד קעגן דעם קריג, האט די צייטווייליגע רעגירונג באשלאסן צו אנהאלטן די שלאכטן, וואס האט נאר מער בארעכטיגט ביי די סאציאליסטישע פראקציעס און די באלשעוויקן צו פארויסגיין מיט זייער רעוואלוציע. די באלשעוויקן האבן געשאפן פארשידענע ארבעטער פאראמיליטערישע מיליצעס גערופן די [[רויטע גאַרד]], וועלכע זאלן האבן די מעגליכקייט צו רעוואלטירן. | ||
| שורה 54: | שורה 54: | ||
===עקאנאמישע פראבלעמען === | ===עקאנאמישע פראבלעמען === | ||
דער עקאנאמישער צושטאנד אין רוסלאנד איז געשטאנען גאר שלעכט. 6 טעג א וואך | דער עקאנאמישער צושטאנד אין רוסלאנד איז געשטאנען גאר שלעכט. 6 טעג א וואך 10–12 שטונדיגע ארבעט איז געווען די נארמע, אונטער גאר שווערע באדינגונגען מיט שוואכע זיכערהייט און היגיענישע מאסנאמען, פאר גאר נידריגע געהאלט. די שנעלע אינדוסטריאלעזאציע אין רוסלאנד אנגעהויבן פון 1890, האט געשאפן אן איבערפלוס פון איינוואוינער אין די גרעסערע שטעט, אסאך מער פון וויפיל דער אינפראסטרוקטור האט געקענט דערהייבן, און מען האט געוואוינט אונטער שרעקליכע אומשטענדן. | ||
ווען רוסלאנד האט אריינגעטרעטן אינעם ערשטן וועלט קריג איז דער צושטאנד פילפאכיג פארערגערט געווארן. די מיליטערישע דרעפט האט אוועקגענומען מיליאנען פעאיגע ארבעטער פון די פארבריקן, בשעת די קריג האט פארלאנגט כסדר'דיגע סופליי און פלעגונג פון די פאבריקן וואס האבן נישט געקענט צושטעלן גענוג. דערצו האט רוסלאנד פארלוירן א וויכטיגע האנדל וועג צום [[מיטלענדישער ים]], נאך וואס די [[אטאמאנישע אימפעריע]] האט אריינגעטרעטן אין קריג אויף די זייט פון די [[צענטראלע מאכטן]] אין אקטאבער 1914, וואס האט נאך מער פארערגערט די עקאנאמישע קריזיס און אמוניציע מאנגל. דער רעגירונג האט אין א פרואוו צו פינאנצירן די קריג, אנגעהויבן דרוקן מיליאנען [[רובל]] באנקנאטן, וואס האט געשאפן אן אינפלאציע קריזיס. ביי 1917 זענען פרייזן געווען העכער מיט פיר מאל מער ווי עס איז געשטאנען אין 1914. פארמער זענען דערפאר געווען אויסגעשטעלט צו העכערע לעבנס קאסטן, אן העכערן זייערע פארדינסטן, און האבן אנגעהויבן האלטן ביי זיך דעם שניט, און פלאנצן נאר די מינימום פאר די אייגענע געברויך. דאס האט געשאפן א שווערע עסן-מאנגל אין די שטעט. | ווען רוסלאנד האט אריינגעטרעטן אינעם ערשטן וועלט קריג איז דער צושטאנד פילפאכיג פארערגערט געווארן. די מיליטערישע דרעפט האט אוועקגענומען מיליאנען פעאיגע ארבעטער פון די פארבריקן, בשעת די קריג האט פארלאנגט כסדר'דיגע סופליי און פלעגונג פון די פאבריקן וואס האבן נישט געקענט צושטעלן גענוג. דערצו האט רוסלאנד פארלוירן א וויכטיגע האנדל וועג צום [[מיטלענדישער ים]], נאך וואס די [[אטאמאנישע אימפעריע]] האט אריינגעטרעטן אין קריג אויף די זייט פון די [[צענטראלע מאכטן]] אין אקטאבער 1914, וואס האט נאך מער פארערגערט די עקאנאמישע קריזיס און אמוניציע מאנגל. דער רעגירונג האט אין א פרואוו צו פינאנצירן די קריג, אנגעהויבן דרוקן מיליאנען [[רובל]] באנקנאטן, וואס האט געשאפן אן אינפלאציע קריזיס. ביי 1917 זענען פרייזן געווען העכער מיט פיר מאל מער ווי עס איז געשטאנען אין 1914. פארמער זענען דערפאר געווען אויסגעשטעלט צו העכערע לעבנס קאסטן, אן העכערן זייערע פארדינסטן, און האבן אנגעהויבן האלטן ביי זיך דעם שניט, און פלאנצן נאר די מינימום פאר די אייגענע געברויך. דאס האט געשאפן א שווערע עסן-מאנגל אין די שטעט. | ||
| שורה 71: | שורה 71: | ||
===ערשטע וועלט קריג=== | ===ערשטע וועלט קריג=== | ||
[[טעקע:Russian Troops NGM-v31-p379.jpg|קליין|200px|רוסישע טרופן ערווארטן א דייטשע אטאקע אין די שוץ-גרובער]] | [[טעקע:Russian Troops NGM-v31-p379.jpg|קליין|200px|רוסישע טרופן ערווארטן א דייטשע אטאקע אין די שוץ-גרובער]] | ||
איינס פון די סיבות פארוואס ניקאליי האט איינגעשטעלט מיט'ן אריינטרעטן אין קריג איז געווען צו אויפוועקן נאציאנאליסטישע געפילן ביי די פעלקער אונטער די רוסישע אימפעריע קעגן א געמיינזאמע פיינט, און אזוי ארום שאפן אן אחדות, און די לאקאלע פראבלעמען זאל פארגעסן ווערן. אין די ערשטע קורצע צייט האט עס געהאלפן, און אנגעצינדן פאטריאטישע געפילן ביים פאלק, און די מאסן זענען ארויסגעקומען צו אנטי-דייטשע פראטעסטן, אבער עס האט נישט אנגעהאלטן לאנג. ווען די שלאכטן האבן זיך פארשלעפט און רוסלאנד האט אנגעהויבן ליידן שווערע נידערלאגעס אויפ'ן פראנט, פארערגערנדיג די צושטאנד פון די בירגער, האט דאס נאר פארברייטערט די קעגנערשאפט צום צאר{{הערה|Allan Wildman, ''The End of the Russian Imperial Army'', vol. 1 (Princeton, 1980): 76–80.|כיוון=שמאל}}{{הערה|Hubertus Jahn, ''Patriotic Culture in Russia During World War I'' (Ithaca, 1995).|כיוון=שמאל}}{{הערה|Orlando Figes, ''A People's Tragedy'', 257–258.|כיוון=שמאל}}. | איינס פון די סיבות פארוואס ניקאליי האט איינגעשטעלט מיט'ן אריינטרעטן אין קריג איז געווען צו אויפוועקן נאציאנאליסטישע געפילן ביי די פעלקער אונטער די רוסישע אימפעריע קעגן א געמיינזאמע פיינט, און אזוי ארום שאפן אן אחדות, און די לאקאלע פראבלעמען זאל פארגעסן ווערן. אין די ערשטע קורצע צייט האט עס געהאלפן, און אנגעצינדן פאטריאטישע געפילן ביים פאלק, און די מאסן זענען ארויסגעקומען צו אנטי-דייטשע פראטעסטן, אבער עס האט נישט אנגעהאלטן לאנג. ווען די שלאכטן האבן זיך פארשלעפט און רוסלאנד האט אנגעהויבן ליידן שווערע נידערלאגעס אויפ'ן פראנט, פארערגערנדיג די צושטאנד פון די בירגער, האט דאס נאר פארברייטערט די קעגנערשאפט צום צאר{{הערה|Allan Wildman, ''The End of the Russian Imperial Army'', vol. 1 (Princeton, 1980): 76–80.|כיוון=שמאל}}{{הערה|Hubertus Jahn, ''Patriotic Culture in Russia During World War I'' (Ithaca, 1995).|כיוון=שמאל}}{{הערה|Orlando Figes, ''A People's Tragedy'', 257–258.|כיוון=שמאל}}. | ||
| שורה 85: | שורה 84: | ||
[[טעקע:Revolución-marzo-rusia--russianbolshevik00rossuoft.png|קליין|200px|רעוואלוציאנערן אטאקירן דעם צאר'ס פאליציי אין די ערשטע טעג פון די פעברואר רעוואלוציע]] | [[טעקע:Revolución-marzo-rusia--russianbolshevik00rossuoft.png|קליין|200px|רעוואלוציאנערן אטאקירן דעם צאר'ס פאליציי אין די ערשטע טעג פון די פעברואר רעוואלוציע]] | ||
[[טעקע:Soldiers demonstration.February 1917.jpg|קליין|200px|סאלדאטן מארשירן ביי די פעברואר פראטעסטן]] | [[טעקע:Soldiers demonstration.February 1917.jpg|קליין|200px|סאלדאטן מארשירן ביי די פעברואר פראטעסטן]] | ||
אנפאנג פעברואר האבן פעטראגראד ארבעטער אנגעהויבן מערערע סטרייקס און דעמאנסטראציעס. אום מערץ 7, האט זיך פוטילאוו, פעטראגראד'ס גרעסטע אינדוסטריאלע פלענט, פארמאכט צוליב א סטרייק{{הערה|Robert Service, (2005). ''Stalin: A Biography''. Cambridge: Belknap Press. p. 32.|כיוון=שמאל}}. צומארגנס זענען אפגעהאלטן געווארן צוזאמענקונפטן און ראליס צוליב די [[אינטערנאציאנלע פרויען טאג]], וואס האבן זיך צוביסלעך פארקירעוועט צו עקאנאמישע און פאליטישע צוזאמענקונפטן. דעמאנסטראציעס זענען ארגענעזירט געווארן צו פארלאנגען ברויט, און עס איז געווארן אונטערגעשטיצט דורך די אינדוסטריאלע ארבעטס קראפט וואס האט געזען דערין א סיבה צו אנהאלטן די סטרייקס. די פרויען ארבעטער האבן מארשירט צו דערנעבנדע פאבריקן ארויסברענגנדיג מער ווי 50,000 ארבעטער אויף סטרייק{{הערה|[https://www.fifthinternational.org/content/when-women-set-russia-ablaze ווען פרויען האבן אונטערנגעצינדן רוסלאנד], אויף Fifth International, יולי 11 2007.}}. ביז מערץ 10, איז מער-ווייניגער יעדע אינדוסטריאלע ביזנעס אין פעטראגראד געווען פארמאכט, צוזאמען מיט מערערע קאמערציאלע און קלענערע ביזנעסער. סטודענטן, ווייסע קאלנער ארבעטער און לערערס האבן זיך אנגעשלאסן מיט די ארבעטער אין די גאסן און ביי די פובליק צוזאמענקונפטן{{הערה|Ėduard Nikolaevich Burdzhalov, ''Russia's second revolution: the February 1917 uprising in Petrograd'' (Indiana UP, 1987).|כיוון=שמאל}}. | |||
אנפאנג פעברואר האבן פעטראגראד ארבעטער אנגעהויבן מערערע סטרייקס און דעמאנסטראציעס. אום מערץ 7, האט זיך פוטילאוו, פעטראגראד'ס גרעסטע אינדוסטריאלע פלענט, פארמאכט צוליב א סטרייק{{הערה|Robert Service, (2005). ''Stalin: A Biography''. Cambridge: Belknap Press. p. 32.|כיוון=שמאל}}. צומארגנס זענען אפגעהאלטן געווארן צוזאמענקונפטן און ראליס צוליב די [[אינטערנאציאנלע פרויען טאג]], וואס האבן זיך צוביסלעך פארקירעוועט צו עקאנאמישע און פאליטישע צוזאמענקונפטן. דעמאנסטראציעס זענען ארגענעזירט געווארן צו פארלאנגען ברויט, און עס איז געווארן אונטערגעשטיצט דורך די אינדוסטריאלע ארבעטס קראפט וואס האט געזען דערין א סיבה צו אנהאלטן די סטרייקס. די פרויען ארבעטער האבן מארשירט צו דערנעבנדע פאבריקן ארויסברענגנדיג מער ווי 50,000 ארבעטער אויף סטרייק{{הערה|[https://www.fifthinternational.org/content/when-women-set-russia-ablaze ווען פרויען האבן אונטערנגעצינדן רוסלאנד], אויף Fifth International, יולי 11 2007.}}. ביז מערץ 10, איז מער-ווייניגער יעדע אינדוסטריאלע ביזנעס אין פעטראגראד געווען פארמאכט, צוזאמען מיט מערערע קאמערציאלע און קלענערע ביזנעסער. סטודענטן, ווייסע קאלנער ארבעטער און לערערס האבן זיך אנגעשלאסן מיט די ארבעטער אין די גאסן און ביי די פובליק צוזאמענקונפטן{{הערה|Ėduard Nikolaevich Burdzhalov, ''Russia's second revolution: the February 1917 uprising in Petrograd'' (Indiana UP, 1987).}}. | |||
אום מערץ 22 האט דער צאר געשיקט די ארמיי צו דערשטיקן די ראיאטן. ווייניגסטנס 180,000 טרופן זענען געווען סטאנציאנירט אין די הויפשטאט, אבער דאס רוב פון זיי זענען געווען אומטרענירט אדער פארוואונדעט. בלויז ארום 12,000 זענען געווען אין א פאסיגע צושטאנד, אבער אפילו זיי האבן צוריקגעוויזן צו דערשטיקן די פראטעסט, און אנשטאט צושטערן די אומרוען האבן די טרופן אליין אנגעהויבן רעוואלטירן{{הערה|Beckett, Ian F.W. (2007). ''The Great War'' (2 ed.) p. 523.|כיוון=שמאל}}. אסאך אפיצירן זענען דערשאסן געווארן דורך זייערע סלאדאטן ווען זיי זענען באפוילן געווארן צו דערשטיקן די דעמאנסטראנטן, און אנדערע זענען אריין אין באהעלטעניש, און די מיליטער האט פארלוירן די מעגליכקייט צו צוריקהאלטן די פראטעסטן. סימבאלן פון דער צארישער רעזשים זענען אראגעריסן געווארן איבער די שטאט, און די אוטאריטעט פון די רעגירונג אין די הויפשטאט איז צוזאמגעפאלן. דאס וואס דער צאר האט יענע צופרי גענצליך אוועקגענומען די לעגאלע אויטאריטעט פון די דומא האט נישט ארויסגעהאלפן, און די רעאקציע פון די דומא, אנגעפירט דורך די ליבעראלע בלאק איז געווען צו שאפן א צייטווייליגער קאמיטע צו צוריקברענגען געזעץ און ארדענונג און געשאפן די [[רוסישע רעבוליק]]; גלייכצייטיג האבן די סאציאליסטישע פארטייען געשאפן די פעטראגראד סאוויעטן, צו רעפרעזענטירן די ארבעטער און סאלדאטן. די איבערגעבליבענע סאלדאטן געטריי צום רעזשים האבן געטוישט זייטן די קומענדיגע טאג. | אום מערץ 22 האט דער צאר געשיקט די ארמיי צו דערשטיקן די ראיאטן. ווייניגסטנס 180,000 טרופן זענען געווען סטאנציאנירט אין די הויפשטאט, אבער דאס רוב פון זיי זענען געווען אומטרענירט אדער פארוואונדעט. בלויז ארום 12,000 זענען געווען אין א פאסיגע צושטאנד, אבער אפילו זיי האבן צוריקגעוויזן צו דערשטיקן די פראטעסט, און אנשטאט צושטערן די אומרוען האבן די טרופן אליין אנגעהויבן רעוואלטירן{{הערה|Beckett, Ian F.W. (2007). ''The Great War'' (2 ed.) p. 523.|כיוון=שמאל}}. אסאך אפיצירן זענען דערשאסן געווארן דורך זייערע סלאדאטן ווען זיי זענען באפוילן געווארן צו דערשטיקן די דעמאנסטראנטן, און אנדערע זענען אריין אין באהעלטעניש, און די מיליטער האט פארלוירן די מעגליכקייט צו צוריקהאלטן די פראטעסטן. סימבאלן פון דער צארישער רעזשים זענען אראגעריסן געווארן איבער די שטאט, און די אוטאריטעט פון די רעגירונג אין די הויפשטאט איז צוזאמגעפאלן. דאס וואס דער צאר האט יענע צופרי גענצליך אוועקגענומען די לעגאלע אויטאריטעט פון די דומא האט נישט ארויסגעהאלפן, און די רעאקציע פון די דומא, אנגעפירט דורך די ליבעראלע בלאק איז געווען צו שאפן א צייטווייליגער קאמיטע צו צוריקברענגען געזעץ און ארדענונג און געשאפן די [[רוסישע רעבוליק]]; גלייכצייטיג האבן די סאציאליסטישע פארטייען געשאפן די פעטראגראד סאוויעטן, צו רעפרעזענטירן די ארבעטער און סאלדאטן. די איבערגעבליבענע סאלדאטן געטריי צום רעזשים האבן געטוישט זייטן די קומענדיגע טאג. | ||
| שורה 114: | שורה 112: | ||
די אומצוטרוי אין די רעגירונג איז כסדר געשטיגן ביי די סאציאליסטן און די נידריגע-קלאס בירגער, שפירנדיג אז זי פארטרעט נישט זייערע אינטערעסן. די באלשעוויקן האבן בענעפעטירט פון די פאקט אז זיי זענען געווען די איינציגסטע גרויסע אפאזיציע פארטיי וואס האט זיך גענצליך אפגעזאגט פון צוזאמענארבעט מיט די רעגירונג, און די וואקסנדע אויפברויז מיט די רעגירונג האט אוועקגערוקט די מאסן פון די אנדערע פארטייען וואס האבן זיך געהאלטן מיט עקשנות נישט צו צושטערן די אחדות צווישן די פאלק'ס קלאסן, און דערפאר גענומען א טייל אין די רעגירונג. | די אומצוטרוי אין די רעגירונג איז כסדר געשטיגן ביי די סאציאליסטן און די נידריגע-קלאס בירגער, שפירנדיג אז זי פארטרעט נישט זייערע אינטערעסן. די באלשעוויקן האבן בענעפעטירט פון די פאקט אז זיי זענען געווען די איינציגסטע גרויסע אפאזיציע פארטיי וואס האט זיך גענצליך אפגעזאגט פון צוזאמענארבעט מיט די רעגירונג, און די וואקסנדע אויפברויז מיט די רעגירונג האט אוועקגערוקט די מאסן פון די אנדערע פארטייען וואס האבן זיך געהאלטן מיט עקשנות נישט צו צושטערן די אחדות צווישן די פאלק'ס קלאסן, און דערפאר גענומען א טייל אין די רעגירונג. | ||
אום אקטאבער איז לענין צוריק אהיימגעקומען קיין פעטראגראד, וויסנדיג אז די וואקסנדע ראדיקאליזירטע שטאט שטעלט אים שוין נישט א לעגאלע געפאר, און שטעלט צו א געלעגנהייט פאר א פרישע רעוואלוציע. אנערקענענדיג די יעצטיגע שטארקע צושטאנד פון די בולשאוויקן האט לענין אנגעהויבן לייגן דרוק פאר די באלדיגע איבערווארפונג פון די רעגירונג דורך די באלשעוויקן. די באלשעוויסטישע צענטראלע קאמיטע האט אקטאבער 10 דורכגעפירט א רעזאלוציע רופנדיג פאר די באלדיגע אפשאפונג פון דער צייטווייליגער רעגירונג און מאכן פלאץ פאר די פעטראגראד סאוויעטן. דער רעזאלוציע איז אריבער | אום אקטאבער איז לענין צוריק אהיימגעקומען קיין פעטראגראד, וויסנדיג אז די וואקסנדע ראדיקאליזירטע שטאט שטעלט אים שוין נישט א לעגאלע געפאר, און שטעלט צו א געלעגנהייט פאר א פרישע רעוואלוציע. אנערקענענדיג די יעצטיגע שטארקע צושטאנד פון די בולשאוויקן האט לענין אנגעהויבן לייגן דרוק פאר די באלדיגע איבערווארפונג פון די רעגירונג דורך די באלשעוויקן. די באלשעוויסטישע צענטראלע קאמיטע האט אקטאבער 10 דורכגעפירט א רעזאלוציע רופנדיג פאר די באלדיגע אפשאפונג פון דער צייטווייליגער רעגירונג און מאכן פלאץ פאר די פעטראגראד סאוויעטן. דער רעזאלוציע איז אריבער 2–10 פירנדיג צו די אקטאבער רעוואלוציע. | ||
די באלשעוויקן האבן ארגענעזירט "די רעוואלוציאנערע מיליטערישע קעמיטע" אונטער די פירערשאפט פון ליאן טראצקי. אום אקטאבער 25 האבן זיי אנגעהויבן איבערנעמען רעגירונג'ס געביידעס און וויכטיגע אינפארסטרוקטוראלע ערטער איבער פעטראגראד, און איינגעזעצט די צייטווייליגע רעגירונג מיטגלידער אקטאבער 26. די רעוואלוציע איז אריבער מער-ווייניגער רואיג, מיט בלויז צוויי טויטע. | די באלשעוויקן האבן ארגענעזירט "די רעוואלוציאנערע מיליטערישע קעמיטע" אונטער די פירערשאפט פון ליאן טראצקי. אום אקטאבער 25 האבן זיי אנגעהויבן איבערנעמען רעגירונג'ס געביידעס און וויכטיגע אינפארסטרוקטוראלע ערטער איבער פעטראגראד, און איינגעזעצט די צייטווייליגע רעגירונג מיטגלידער אקטאבער 26. די רעוואלוציע איז אריבער מער-ווייניגער רואיג, מיט בלויז צוויי טויטע. | ||
| שורה 121: | שורה 119: | ||
==רוסישע ציווילע קריג== | ==רוסישע ציווילע קריג== | ||
[[טעקע:IntervenciónInternacionalEnVladivostok--throughrussianre00willuoft.jpg|קליין|200px|אמעריקאנער, בריטישע און יאפאנעזע טרופן מארשירן איבער וולאדיוואסטאק אין באוואפנטע שטיצע פאר די ווייסע ארמיי]] | [[טעקע:IntervenciónInternacionalEnVladivostok--throughrussianre00willuoft.jpg|קליין|200px|אמעריקאנער, בריטישע און יאפאנעזע טרופן מארשירן איבער וולאדיוואסטאק אין באוואפנטע שטיצע פאר די ווייסע ארמיי]] | ||
די רוסישע ציווילע קריג וואס האט אויסגעבראכן אנפאנג 1918, נישט לאנג נאך די אקטאבער רעוואלוציע, האט געברענגט מיליאנען טויטע און ליידנדע, אפגעזען זייער פאליטישע אנגעהערשאפט. די שלאכטן זענען פארגעקומען צווישן די רויטע ארמיי ("די רויטע"), צוזאמגעשטעלט דורך די באלשעוויקן וואס זענען נארוואס געקומען צו די מאכט, און זייערע קעגנער, די "ווייסע" ארמיי וואס איז געווען צוזאמגעשטעלט פון פון א קאאליציע פון שארף-רעכטע פארטייען ביז סאציאליסטישע רעוואליציאנערן וואס האבן זיך קעגנגעשטעלט די דראסטישע ענדערונגען וואס די באלשעוויקן האבן אויסגעפירט באלד ביים איבערנעמען די מאכט{{הערה|article "Civil War and military intervention in Russia 1918–20", Big Soviet Encyclopedia, third edition (30 volumes), 1969–78|כיוון=שמאל}}. | די רוסישע ציווילע קריג וואס האט אויסגעבראכן אנפאנג 1918, נישט לאנג נאך די אקטאבער רעוואלוציע, האט געברענגט מיליאנען טויטע און ליידנדע, אפגעזען זייער פאליטישע אנגעהערשאפט. די שלאכטן זענען פארגעקומען צווישן די רויטע ארמיי ("די רויטע"), צוזאמגעשטעלט דורך די באלשעוויקן וואס זענען נארוואס געקומען צו די מאכט, און זייערע קעגנער, די "ווייסע" ארמיי וואס איז געווען צוזאמגעשטעלט פון פון א קאאליציע פון שארף-רעכטע פארטייען ביז סאציאליסטישע רעוואליציאנערן וואס האבן זיך קעגנגעשטעלט די דראסטישע ענדערונגען וואס די באלשעוויקן האבן אויסגעפירט באלד ביים איבערנעמען די מאכט{{הערה|article "Civil War and military intervention in Russia 1918–20", Big Soviet Encyclopedia, third edition (30 volumes), 1969–78|כיוון=שמאל}}. | ||
| שורה 144: | שורה 140: | ||
==רעפערענצן== | ==רעפערענצן== | ||
{{רעפערענצן}} | {{רעפערענצן}} | ||
[[קאטעגאריע:היסטאריע פון רוסלאנד]] | |||
[[קאַטעגאָריע:רעוואלוציעס]] | [[קאַטעגאָריע:רעוואלוציעס]] | ||
[[קאַטעגאָריע:קאמוניזם]] | [[קאַטעגאָריע:קאמוניזם]] | ||
רעדאגירונגען