אונטערשייד צווישן ווערסיעס פון "רוי:פעריאדישע טאבעלע"

קיין ענדערונג אין גרייס ,  פֿאַר 2 יאָר
ק
החלפת טקסט – "ענלעך" ב־"ענליך"
ק (החלפת טקסט – "צווישנדיק" ב־"צווישנדיג")
ק (החלפת טקסט – "ענלעך" ב־"ענליך")
שורה 52: שורה 52:
===מעטאלן, האלבמעטאלן און נישט־מעטאלן===
===מעטאלן, האלבמעטאלן און נישט־מעטאלן===


לויט זייערע פיזישע און כעמישע אייגנשאפטן, קען מען קלאסיפיצירן די עלעמענטן אין די הויפט־קאטעגאריעס [[מעטאל]]ן, [[האלבמעטאלן]] און [[נישט-מעטאל]]ן. מעטאלן זענען אין אלגעמיין גלאנציקע סאלידן וואס זענען גוטע דורכפירערס וואס שאפן געשמעלצן איינס מיט אנאנד, און (אחוץ פון די [[איידעלער גאז|איידעלע גאזן]]) יאנישע פארבינדונגען ענלעך צו זאלץ מיט נישט־מעטאלן. נישט־מעטאלן זענען מערסטנס קאלירטע אדער נישט־קאלירטע איזאלירנדע גאזן; נישט־מעטאלן וואס פארבינדן מיט אנדערע נישט־מעטאלן  ווייזן קאוואַלענטע בינדונג. צווישן מעטאלן און נישט־מעטאלן געפינען זיך האלבמעטאלן, וואס האבן אינצווישנדיגע אדער געמישטע אייגנשאפטן.<ref>{{cite book |last1=Silberberg|first=M. S.|title=Chemistry: The molecular nature of matter and change|year=2006|page=536|publisher=McGraw-Hill|location=New York|edition=4th|isbn=0-07-111658-3}}</ref>
לויט זייערע פיזישע און כעמישע אייגנשאפטן, קען מען קלאסיפיצירן די עלעמענטן אין די הויפט־קאטעגאריעס [[מעטאל]]ן, [[האלבמעטאלן]] און [[נישט-מעטאל]]ן. מעטאלן זענען אין אלגעמיין גלאנציקע סאלידן וואס זענען גוטע דורכפירערס וואס שאפן געשמעלצן איינס מיט אנאנד, און (אחוץ פון די [[איידעלער גאז|איידעלע גאזן]]) יאנישע פארבינדונגען ענליך צו זאלץ מיט נישט־מעטאלן. נישט־מעטאלן זענען מערסטנס קאלירטע אדער נישט־קאלירטע איזאלירנדע גאזן; נישט־מעטאלן וואס פארבינדן מיט אנדערע נישט־מעטאלן  ווייזן קאוואַלענטע בינדונג. צווישן מעטאלן און נישט־מעטאלן געפינען זיך האלבמעטאלן, וואס האבן אינצווישנדיגע אדער געמישטע אייגנשאפטן.<ref>{{cite book |last1=Silberberg|first=M. S.|title=Chemistry: The molecular nature of matter and change|year=2006|page=536|publisher=McGraw-Hill|location=New York|edition=4th|isbn=0-07-111658-3}}</ref>


==אפענע פראגעס און קאנטראווערסיעס ==
==אפענע פראגעס און קאנטראווערסיעס ==


===עלעמענטן מיט אומבאוואוסטע כעמישע אייגנשאפטן===
===עלעמענטן מיט אומבאוואוסטע כעמישע אייגנשאפטן===
כאטש מען האט אנטפלעקט אלע עלעמענטן ביז אגאנעסאן, פון די עלעמענטן העכער [[האסיום]] (עלעמענט 108), האבן נאר [[קאפערניקום]] (עלעמענט 112) און [[פלעראוויום]] (עלעמענט 114) באוואוסטע כעמישע אייגנשאפטן. די אנדערע עלעמענטן זענען מעגלעך אנדערש ווי מען וואלט פאראויסגעזאגט דרוך עקסטראפאלאציע, צוליב רעלאטיוויסטישע עפעקטן; צום ביישפיל, ס'איז פאראויסגעזאגט אז פלעראוויום האט אפשר אייגנשאפטן פון די איידעלע גאזן, כאטש דערווייל ליגט ער אין דער [[קוילנשטאף גרופע]].<ref>{{cite book|title=The Chemistry of Superheavy Elements|last=Schändel|first=M|year=2003|publisher=Kluwer Academic Publishers|location=Dordrecht|isbn=1-4020-1250-0|page=277}}</ref> לעצטיגע עקספערימענטן אבער לייגן פאר אז פעראוויום איז ענלעך צו בליי, אזוי מען וואלט טאקע געמיינט לויט זיין פלאץ אין דער פעריאדישער טאבעלע.<ref>Scerri 2011, pp. 142–143</ref>
כאטש מען האט אנטפלעקט אלע עלעמענטן ביז אגאנעסאן, פון די עלעמענטן העכער [[האסיום]] (עלעמענט 108), האבן נאר [[קאפערניקום]] (עלעמענט 112) און [[פלעראוויום]] (עלעמענט 114) באוואוסטע כעמישע אייגנשאפטן. די אנדערע עלעמענטן זענען מעגלעך אנדערש ווי מען וואלט פאראויסגעזאגט דרוך עקסטראפאלאציע, צוליב רעלאטיוויסטישע עפעקטן; צום ביישפיל, ס'איז פאראויסגעזאגט אז פלעראוויום האט אפשר אייגנשאפטן פון די איידעלע גאזן, כאטש דערווייל ליגט ער אין דער [[קוילנשטאף גרופע]].<ref>{{cite book|title=The Chemistry of Superheavy Elements|last=Schändel|first=M|year=2003|publisher=Kluwer Academic Publishers|location=Dordrecht|isbn=1-4020-1250-0|page=277}}</ref> לעצטיגע עקספערימענטן אבער לייגן פאר אז פעראוויום איז ענליך צו בליי, אזוי מען וואלט טאקע געמיינט לויט זיין פלאץ אין דער פעריאדישער טאבעלע.<ref>Scerri 2011, pp. 142–143</ref>


== רעפערענצן ==
== רעפערענצן ==