אונטערשייד צווישן ווערסיעס פון "רוי:יידיש־ליגע"

8 בייטן אראפגענומען ,  פֿאַר 2 יאָר
ק
החלפת טקסט – "לייענ" ב־"ליינ"
ק (החלפת טקסט – "פייסבוק" ב־"פעיסבוק")
ק (החלפת טקסט – "לייענ" ב־"ליינ")
שורה 10: שורה 10:


==געשיכטע==
==געשיכטע==
די '''ייִדיש־ליגע''' איז געגרינדעט געוואָרן אין 1979 דורכן [[שפראך פארשונג|לינגוויסט]] און [[אידיש]]־פּראָפעסאָר ד"ר [[מרדכי שעכטער]], ווי אַ שפּעטערדיגע גלגול פונעם [[יידישע טעריטאריעליזם|ייִדישע טעריטאָריאעליסטישע]] אָרגאַניזאַציע: די "[[פריילאנד־ליגע|פריילאַנד־ליגע]]", וואָס האָט געגלייבט און געשטיצט דעם געדאַנק פון אויפשטעלן אַ [[יידישע טעריטאריעליזם|יידישע טעריטאָריע]] נישט דווקא אין ארץ־ישראל, און ייִדיש ווי דער עיקר ייִדישע שפּאַרך {{הערה|לייענט: [[יצחק נחמן שטיינבערג]], [http://maarav.org.il/2012/04/28/על-מקומה-של-הפריילאנד-בחיים-היהודיים על מקומה של ה"פריילאנד" בחיים היהודיים], מארב, 28 באפריל 2012 (אויף העברעיש, איבערגעזעצט פון ייִדיש דורך ענגליש פון "אויפן שוועל" אָקטאָבער-נאָוועמבער 1948; איבערגעזעצט פון ענגליש צו העברעיש: נווה פרומר)}}. ווען ד"ר מרדכי שעכטער האָט פאַרשטאַנען אַז ס'זענען שוין נישט געבליבן אַסאַך מענטשן וואָס שטיצן דעם געדאַנק האקט ער אין 1979 געביטן די אָרגאַניזאַציעס נאָמען און צילן צו איר היינטיגער אומפּאַרטייישער נאָמען: "ייִדיש־ליגע", מיט דעם עיקר ציל צו שטיצן ייִדיש און [[יידיש קולטור|ייִדיש קולטור]], דורך [[שפראך סטאדטארטיזאציע|שפּראַך־סטאַנדאַרטיזאַציע]], דערמונטערן ייִדיש נוץ אין אַלע אַספּעקטן פונעם טאָג־טעגלעכן לעבן, און קולטור טו אויף ייִדיש {{הערה|[https://leagueforyiddish.org/ די אָרגאַניזאַציעס צילן אויף אירע אָפציעלן וועבזייטל]}}.
די '''ייִדיש־ליגע''' איז געגרינדעט געוואָרן אין 1979 דורכן [[שפראך פארשונג|לינגוויסט]] און [[אידיש]]־פּראָפעסאָר ד"ר [[מרדכי שעכטער]], ווי אַ שפּעטערדיגע גלגול פונעם [[יידישע טעריטאריעליזם|ייִדישע טעריטאָריאעליסטישע]] אָרגאַניזאַציע: די "[[פריילאנד־ליגע|פריילאַנד־ליגע]]", וואָס האָט געגלייבט און געשטיצט דעם געדאַנק פון אויפשטעלן אַ [[יידישע טעריטאריעליזם|יידישע טעריטאָריע]] נישט דווקא אין ארץ־ישראל, און ייִדיש ווי דער עיקר ייִדישע שפּאַרך {{הערה|ליינט: [[יצחק נחמן שטיינבערג]], [http://maarav.org.il/2012/04/28/על-מקומה-של-הפריילאנד-בחיים-היהודיים על מקומה של ה"פריילאנד" בחיים היהודיים], מארב, 28 באפריל 2012 (אויף העברעיש, איבערגעזעצט פון ייִדיש דורך ענגליש פון "אויפן שוועל" אָקטאָבער-נאָוועמבער 1948; איבערגעזעצט פון ענגליש צו העברעיש: נווה פרומר)}}. ווען ד"ר מרדכי שעכטער האָט פאַרשטאַנען אַז ס'זענען שוין נישט געבליבן אַסאַך מענטשן וואָס שטיצן דעם געדאַנק האקט ער אין 1979 געביטן די אָרגאַניזאַציעס נאָמען און צילן צו איר היינטיגער אומפּאַרטייישער נאָמען: "ייִדיש־ליגע", מיט דעם עיקר ציל צו שטיצן ייִדיש און [[יידיש קולטור|ייִדיש קולטור]], דורך [[שפראך סטאדטארטיזאציע|שפּראַך־סטאַנדאַרטיזאַציע]], דערמונטערן ייִדיש נוץ אין אַלע אַספּעקטן פונעם טאָג־טעגלעכן לעבן, און קולטור טו אויף ייִדיש {{הערה|[https://leagueforyiddish.org/ די אָרגאַניזאַציעס צילן אויף אירע אָפציעלן וועבזייטל]}}.


היינט צו טאָג איז די פאָרזיצער פון דער עקזעקוטיווע: [[גיטל שעכטער-ווישוואנאט|גיטל שעכטער־ווישוואַנאַט]] ד"ר [[מרדכי שעכטער]]ס טאָכטער {{הערה|[https://leagueforyiddish.org/vegnundz.html דער פולע רשימה פונעם עקזעקוטיווע־מיטגליד אויפן אָפציעלן וועבזייטל]}}.
היינט צו טאָג איז די פאָרזיצער פון דער עקזעקוטיווע: [[גיטל שעכטער-ווישוואנאט|גיטל שעכטער־ווישוואַנאַט]] ד"ר [[מרדכי שעכטער]]ס טאָכטער {{הערה|[https://leagueforyiddish.org/vegnundz.html דער פולע רשימה פונעם עקזעקוטיווע־מיטגליד אויפן אָפציעלן וועבזייטל]}}.
שורה 17: שורה 17:
[[בילד:כתב העת אויפן שוועל.gif|ממוזער|די [[זשורנאַל]]: אויפן שוועל]]
[[בילד:כתב העת אויפן שוועל.gif|ממוזער|די [[זשורנאַל]]: אויפן שוועל]]


'''אויפן שוועל''': די '''ייִדיש־ליגע''' גיט אַרויס צוויי טאָפּל־נומערן אַ יאָר אַ ייִדיש־שפּראַכיקן זשורנאַל מיטן נאָמען: [[אויפן שוועל|אויפן שוועל]]. דער זשורנאַל גייט אַרויס זינט 1941 (דעמאָלט ווי דער אָרגאַן פון דער פריילאַנד־ליגע פאַר [[יידישע טעריטאריעליזם|טעריטאָריאַליסטישער קאָלאָניזאַציע]]), דער זשורנאַל גיט זיך אָפּ מיט ייִדיש לעבן, ליטעראַטור, קולטור און לינגוויסטיק דער זשורנאַל איז היינט צו טאָג געדרוקט קאָלירט, מיט פאָטאָגראַפיעס, און ברייטע גלאָסאַרן צו עטלעכע אַרטיקלען כּדי צוצוהעלפן דעם נייערן לייענער. דער זשורנאַל האָט אַן ערך 800 אַבאָנעמענטן {{הערה|וועגן די געשיכטע פון אויפן שוועל לייענט: [[שבע צוקער]],[http://docs.leagueforyiddish.org/Afn-Shvel-Gilgl-fun-a-yidish-zhurnal-Zucker.pdf אויפן שוועל, גילגול פון אַ ייִדיש־זשורנאַל] אויפן שוועל, נומער 352 - 353, זומער 2011}}.
'''אויפן שוועל''': די '''ייִדיש־ליגע''' גיט אַרויס צוויי טאָפּל־נומערן אַ יאָר אַ ייִדיש־שפּראַכיקן זשורנאַל מיטן נאָמען: [[אויפן שוועל|אויפן שוועל]]. דער זשורנאַל גייט אַרויס זינט 1941 (דעמאָלט ווי דער אָרגאַן פון דער פריילאַנד־ליגע פאַר [[יידישע טעריטאריעליזם|טעריטאָריאַליסטישער קאָלאָניזאַציע]]), דער זשורנאַל גיט זיך אָפּ מיט ייִדיש לעבן, ליטעראַטור, קולטור און לינגוויסטיק דער זשורנאַל איז היינט צו טאָג געדרוקט קאָלירט, מיט פאָטאָגראַפיעס, און ברייטע גלאָסאַרן צו עטלעכע אַרטיקלען כּדי צוצוהעלפן דעם נייערן ליינער. דער זשורנאַל האָט אַן ערך 800 אַבאָנעמענטן {{הערה|וועגן די געשיכטע פון אויפן שוועל ליינט: [[שבע צוקער]],[http://docs.leagueforyiddish.org/Afn-Shvel-Gilgl-fun-a-yidish-zhurnal-Zucker.pdf אויפן שוועל, גילגול פון אַ ייִדיש־זשורנאַל] אויפן שוועל, נומער 352 - 353, זומער 2011}}.


שעף רעדאַקטאָרן דורכן יאָרן:
שעף רעדאַקטאָרן דורכן יאָרן:
שורה 37: שורה 37:
"'''ווערטער פון דער וואָך'''": ייִדיש ליגע פּובליקירט אַקטועלע טערמינאָלאָגישע רשימות אַמאָל מיט נייע אָדער באַרבעטע-צוגעפּאַסטע ווערטער, אויף פעיסבוק, טוויטער און אויפן אָפיציעלן וועבזייטל, דאָס שטעלט די ייִדיש ליגע ווי דער איינציגע אָרגאַניזאַזציע היינט וואָס טרעפט אויס נייע וועטער אָדער אַרבעט מיט ווייטער באַשטימען ענטפערס פון שפּראַך פראַגעס וועגן ייִדיש.
"'''ווערטער פון דער וואָך'''": ייִדיש ליגע פּובליקירט אַקטועלע טערמינאָלאָגישע רשימות אַמאָל מיט נייע אָדער באַרבעטע-צוגעפּאַסטע ווערטער, אויף פעיסבוק, טוויטער און אויפן אָפיציעלן וועבזייטל, דאָס שטעלט די ייִדיש ליגע ווי דער איינציגע אָרגאַניזאַזציע היינט וואָס טרעפט אויס נייע וועטער אָדער אַרבעט מיט ווייטער באַשטימען ענטפערס פון שפּראַך פראַגעס וועגן ייִדיש.


'''ווערטערביכער און לערנביכער''': ייִדיש־ליגע האָט ארויסגעגיבן דורכן יאָרן פאַרשידענע ווערטרביכער און לערן ביכער, די וויכטיקסטע איז דאָס "[[ארומנעמיק ענגליש־יידיש ווערטערבוך|אַרומנעמיק ענגליש־ייִדיש ווערטערבוך]]" (פאַרלאַג ביים [[אינדיאנע־אוניווערסיטעט|אינדיאַנע־אוניווערסיטעט]]/ ייִדיש־ליגע, 2016, און צווייטע אויפלאַגע 2021) — דאָס סאַמע מאָדערנסטע און ברייט־פאַרנעמיקסטע ענגליש־ייִדישע ווערטערבוך וואָס מען קען היינט קריגן. און בהדרגהדיק לייענוואַרג: מאָטל פּייסע דעם חזנס (ניו־יאָרק: ייִדיש־ליגע/עלסטערנוויק, אויסטראַליע: [[שלום־עליכם קאלעדזש|שלום־עליכם־קאַלעדזש]], 2017), באַזירט אויף שלום־עליכמס מעשׂהלעך. און נאָך פּובליקאַציעס אויף ייִדיש וואָס ייִדיש ליגע פאַרקויפט אין דעם אָנליינקראָם {{הערה|[https://leagueforyiddish.org/yidishkrom.html ייִדיש ־ליגעס אָנליינקראָם]}}.
'''ווערטערביכער און לערנביכער''': ייִדיש־ליגע האָט ארויסגעגיבן דורכן יאָרן פאַרשידענע ווערטרביכער און לערן ביכער, די וויכטיקסטע איז דאָס "[[ארומנעמיק ענגליש־יידיש ווערטערבוך|אַרומנעמיק ענגליש־ייִדיש ווערטערבוך]]" (פאַרלאַג ביים [[אינדיאנע־אוניווערסיטעט|אינדיאַנע־אוניווערסיטעט]]/ ייִדיש־ליגע, 2016, און צווייטע אויפלאַגע 2021) — דאָס סאַמע מאָדערנסטע און ברייט־פאַרנעמיקסטע ענגליש־ייִדישע ווערטערבוך וואָס מען קען היינט קריגן. און בהדרגהדיק ליינוואַרג: מאָטל פּייסע דעם חזנס (ניו־יאָרק: ייִדיש־ליגע/עלסטערנוויק, אויסטראַליע: [[שלום־עליכם קאלעדזש|שלום־עליכם־קאַלעדזש]], 2017), באַזירט אויף שלום־עליכמס מעשׂהלעך. און נאָך פּובליקאַציעס אויף ייִדיש וואָס ייִדיש ליגע פאַרקויפט אין דעם אָנליינקראָם {{הערה|[https://leagueforyiddish.org/yidishkrom.html ייִדיש ־ליגעס אָנליינקראָם]}}.


ייִדיש ליגע האָט אויך ארויס געגעבן אַ דאָקומענטאַרער פילמען־פּראָיעקט — ,,אַ וועלט מיט וועלטעלעך: שמועסן מיט ייִדישע שרייבערס".
ייִדיש ליגע האָט אויך ארויס געגעבן אַ דאָקומענטאַרער פילמען־פּראָיעקט — ,,אַ וועלט מיט וועלטעלעך: שמועסן מיט ייִדישע שרייבערס".