35,369
רעדאגירונגען
ק
טשעקטי און אנדערע רייניגונג, typos fixed: ײַ ← יי
ק (החלפת טקסט – "„" ב־""") |
ק (טשעקטי און אנדערע רייניגונג, typos fixed: ײַ ← יי) |
||
| שורה 7: | שורה 7: | ||
== דער נאמען == | == דער נאמען == | ||
אין גמרא געפונט מען אז די מענטשן וואס טוהן דאס הייסן '''מתעסקים''' (מועד קטן כד:), אדער מיטן נאמען '''גומלי חסדים''' (כתובות ח:). פון דא שטאמט לכאורה דער נאמען פאר דער באקאנטער חבורה [[מתעסקים]], אבער דער גאנצער באגריף פון האבן א חברה שטייט ארויס דארט אין דער גמרא (מועד קטן כז:) רב המנונא איז געקומען צו א שטאט האט ער געהערט מען בלאזט שופר מען איז מודיע פאר יעדן עס איז דא א טויטער מענטש און דערנאך גייען אלע מענטשן צו דער ארבעט, האט ער געפרעגט הייתכן פארוואס גייען זיי צו דער ארבעט, מען טאר יעצט נישט ארבעטן עס איז דאך דא א טויטער מענטש יעדער איז מחויב צו טון וואס ער קען אים צו געבן כבוד און באערדיגן, האט מען אים געזאגט ''"חבורתא איכא במתא"'' עס איז דא דא א חבורה וואס גיט זיך ספעציעל אפ מיט די זאכן, האט ער געזאגט ''אי הכי שריא לכו'', אויב אזוי מעגט איר. די חבורה ווערט דערמאנט אין די ראשונים ווי אין [[ | אין גמרא געפונט מען אז די מענטשן וואס טוהן דאס הייסן '''מתעסקים''' (מועד קטן כד:), אדער מיטן נאמען '''גומלי חסדים''' (כתובות ח:). פון דא שטאמט לכאורה דער נאמען פאר דער באקאנטער חבורה [[מתעסקים]], אבער דער גאנצער באגריף פון האבן א חברה שטייט ארויס דארט אין דער גמרא (מועד קטן כז:) רב המנונא איז געקומען צו א שטאט האט ער געהערט מען בלאזט שופר מען איז מודיע פאר יעדן עס איז דא א טויטער מענטש און דערנאך גייען אלע מענטשן צו דער ארבעט, האט ער געפרעגט הייתכן פארוואס גייען זיי צו דער ארבעט, מען טאר יעצט נישט ארבעטן עס איז דאך דא א טויטער מענטש יעדער איז מחויב צו טון וואס ער קען אים צו געבן כבוד און באערדיגן, האט מען אים געזאגט ''"חבורתא איכא במתא"'' עס איז דא דא א חבורה וואס גיט זיך ספעציעל אפ מיט די זאכן, האט ער געזאגט ''אי הכי שריא לכו'', אויב אזוי מעגט איר. די חבורה ווערט דערמאנט אין די ראשונים ווי אין [[תשב"ץ]] סימן י"ג און אין שו"ת [[הרא"ש]] כלל י"ג סי י"ג. | ||
איין טעם פארוואס עס הייסט חברה קדישא איז וויבאלד זיי געבן זיך אפ מיט טויטע, און א טויטער מענטש איז מטמא, און וויבאלד מען האט נישט געוואלט זיי רופן חברה למתים המטמא רופט מען זיי מיטן פארקערטן נאמען חברה קדישא (מטעמים דף 91), נאך א טעם קדוש איז אויך טייטש אנגרייטן, וויבאלד זיי גרייטן אהן אלץ פאר דעם טויטן מען זאל אים קענען באערדיגן. | איין טעם פארוואס עס הייסט חברה קדישא איז וויבאלד זיי געבן זיך אפ מיט טויטע, און א טויטער מענטש איז מטמא, און וויבאלד מען האט נישט געוואלט זיי רופן חברה למתים המטמא רופט מען זיי מיטן פארקערטן נאמען חברה קדישא (מטעמים דף 91), נאך א טעם קדוש איז אויך טייטש אנגרייטן, וויבאלד זיי גרייטן אהן אלץ פאר דעם טויטן מען זאל אים קענען באערדיגן. | ||
== די ארבעט פון דער חברה קדישא == | == די ארבעט פון דער חברה קדישא == | ||
דער עיקר פראצעדור איז די [[טהרה]], דאס איז וואס מען רייניגט דעם קערפער פיזיש. טייל חברה קדישא'ס האבן דעם מנהג צו טובל'ן דעם גוף אין א מקוה | דער עיקר פראצעדור איז די [[טהרה]], דאס איז וואס מען רייניגט דעם קערפער פיזיש. טייל חברה קדישא'ס האבן דעם מנהג צו טובל'ן דעם גוף אין א מקוה ביי דער טהרה. אנדערע גיסן וואסער מיט א שיעור "תשעה קבין". | ||
אין תשובות חת"ם סופר (או"ח סי' קצ"ג) ווערט דערמאנט דער ציל און די ארבעט פון דער חברה אין [[פראנקפורט]]: אזוי ווי עס איז באקאנט ווען איינער שטארבט בעט מען פון אים אסאך געלד, צוליב די קבורה, מען בעט אייביג צו "הב הב", עס איז דא א ווערטל ביי מענטשן "אי אפשר לפתיחת קבר בלי דמים",<ref>(דער פשוטער פשט אין גמרא איז עס מאכט זיך נישט אויף דאס פאלץ פון ווי דאס קינד קומט ארויס אהן דעם וואס עס זאל ארויס קומען אויך בלוט, דעריבער איז די פרוי דאן טמא, אבער דער ווערטעל איז עס קען נישט זיין אזא זאך אז מען זאל עפענען א גרוב פאר א טויטן מענטשן אהן קיין געלד)</ref> דעריבער איז איינגעפירט מען זאל שטעלן א חבורה וואס יעדער זאל איינצאלן געלד, און דערפאר וועט ער האבן א זכות צו באקומאן א שטיקל ערד ווי מען זאל אים באערדיגן, מיט דעם געלד וואס מען באקומט העלפט מען ארויס יעדן פון די חבורה אויב ער ווערט קראנק שיקט מען אים א דאקטער, פאר רפואות, דינגען מענטשן זאלן שטיין דארט בשעת יציאת נשמה, זאגן מיט זיי ווידוי, געבן צו עסן ביי די סעודת הבראה, צו טרייסטן, זיך אומקוקן אויף די יתומים. | אין תשובות חת"ם סופר (או"ח סי' קצ"ג) ווערט דערמאנט דער ציל און די ארבעט פון דער חברה אין [[פראנקפורט]]: אזוי ווי עס איז באקאנט ווען איינער שטארבט בעט מען פון אים אסאך געלד, צוליב די קבורה, מען בעט אייביג צו "הב הב", עס איז דא א ווערטל ביי מענטשן "אי אפשר לפתיחת קבר בלי דמים",<ref>(דער פשוטער פשט אין גמרא איז עס מאכט זיך נישט אויף דאס פאלץ פון ווי דאס קינד קומט ארויס אהן דעם וואס עס זאל ארויס קומען אויך בלוט, דעריבער איז די פרוי דאן טמא, אבער דער ווערטעל איז עס קען נישט זיין אזא זאך אז מען זאל עפענען א גרוב פאר א טויטן מענטשן אהן קיין געלד)</ref> דעריבער איז איינגעפירט מען זאל שטעלן א חבורה וואס יעדער זאל איינצאלן געלד, און דערפאר וועט ער האבן א זכות צו באקומאן א שטיקל ערד ווי מען זאל אים באערדיגן, מיט דעם געלד וואס מען באקומט העלפט מען ארויס יעדן פון די חבורה אויב ער ווערט קראנק שיקט מען אים א דאקטער, פאר רפואות, דינגען מענטשן זאלן שטיין דארט בשעת יציאת נשמה, זאגן מיט זיי ווידוי, געבן צו עסן ביי די סעודת הבראה, צו טרייסטן, זיך אומקוקן אויף די יתומים. | ||
| שורה 34: | שורה 34: | ||
== הערות == | == הערות == | ||
הרב יחיאל מיכל טוקטשינסקי, ''גשר החיים''<small></small><references /> | הרב יחיאל מיכל טוקטשינסקי, ''גשר החיים''<small></small><references /> | ||
[[ | [[קאַטעגאָריע:לעבן]] | ||
[[ | [[קאַטעגאָריע:האנדל]] | ||
[[ | [[קאַטעגאָריע:אומבאקוקט]] | ||
[[ | [[קאַטעגאָריע:אויף יידיש]] | ||
{{קרד/ויקי/יידיש}} | {{קרד/ויקי/יידיש}} | ||