אונטערשייד צווישן ווערסיעס פון "רוי:דייטשמעריש"
ק (החלפת טקסט – " יידן " ב־" אידן ") |
ק (←top: טשעקטי און אנדערע רייניגונג, typos fixed: ײַ ← יי) |
||
שורה 1: | שורה 1: | ||
''' | '''דייטשמעריש''' איז א באגריף פאר ווערטער אין יידיש וואס שטאמען פונעם מאדערנעם [[דייטשיש]] (ניי [[הויכדייטש]]) וואס מ'האט אין סוף דעם [[18טן י"ה]] און אין פארלויף פון כמעט דעם גאנצן [[19טן י"ה]] אריינגעפירט אין יידיש, ווי למשל ווערטער: שטונדע אנשטאט שעה, שטראסע אנשטאט גאס און אין דעם אויסלייג האט מען למשל אריינגעשטעלט [[שטומע אותיות|שטומע עינס און האען]] ווי: עסען אנשטאט עסן, איהר אנשטאט איר, היממעל אנשטאט הימל אא"וו. אין געוויסע תקופות איז דייטשמעריש געווען אין טענדענץ און דער מער אינטעליגענטער אויסלייג. | ||
[[יידישיסט]]ן האבן תמיד געפירט מלחמות קעגן דייטשמעריזם. למשל [[מאקס וויינרייך]] שרייבט: | [[יידישיסט]]ן האבן תמיד געפירט מלחמות קעגן דייטשמעריזם. למשל [[מאקס וויינרייך]] שרייבט: | ||
{{דיק|כל זמן יידיש איז געגאנגען ווי עס גייט זיך, כל זמן עס איז ניט געווען ביי אידן קיין תשוקה צו א קולטיווירטער [[כלל שפראך]], איז קיינמאל קיין שארפע מחיצה צווישן די ביידע שפראכן ניט געווען. וויבאלד מיר ווילן אויף אן אמת פירן אן אייגענע שפראכיקע באלעבאטישקייט, איז איצט געקומען די צייט איינצושטען א פעסטן גרענעץ מיט אלע סימנים פון א גרענעץ, און דער עיקר מיט א שארפן גרענעץ קאנטראל.|1938}} | {{דיק|כל זמן יידיש איז געגאנגען ווי עס גייט זיך, כל זמן עס איז ניט געווען ביי אידן קיין תשוקה צו א קולטיווירטער [[כלל שפראך]], איז קיינמאל קיין שארפע מחיצה צווישן די ביידע שפראכן ניט געווען. וויבאלד מיר ווילן אויף אן אמת פירן אן אייגענע שפראכיקע באלעבאטישקייט, איז איצט געקומען די צייט איינצושטען א פעסטן גרענעץ מיט אלע סימנים פון א גרענעץ, און דער עיקר מיט א שארפן גרענעץ קאנטראל.|1938}} | ||
[[ | [[קאַטעגאָריע:יידיש]] | ||
[[ | [[קאַטעגאָריע:אומבאקוקט]] | ||
[[ | [[קאַטעגאָריע:אויף יידיש]] | ||
{{קרד/ויקי/יידיש}} | {{קרד/ויקי/יידיש}} |
רעוויזיע פון 16:12, 8 דעצעמבער 2022
דייטשמעריש איז א באגריף פאר ווערטער אין יידיש וואס שטאמען פונעם מאדערנעם דייטשיש (ניי הויכדייטש) וואס מ'האט אין סוף דעם 18טן י"ה און אין פארלויף פון כמעט דעם גאנצן 19טן י"ה אריינגעפירט אין יידיש, ווי למשל ווערטער: שטונדע אנשטאט שעה, שטראסע אנשטאט גאס און אין דעם אויסלייג האט מען למשל אריינגעשטעלט שטומע עינס און האען ווי: עסען אנשטאט עסן, איהר אנשטאט איר, היממעל אנשטאט הימל אא"וו. אין געוויסע תקופות איז דייטשמעריש געווען אין טענדענץ און דער מער אינטעליגענטער אויסלייג.
יידישיסטן האבן תמיד געפירט מלחמות קעגן דייטשמעריזם. למשל מאקס וויינרייך שרייבט:
כל זמן יידיש איז געגאנגען ווי עס גייט זיך, כל זמן עס איז ניט געווען ביי אידן קיין תשוקה צו א קולטיווירטער כלל שפראך, איז קיינמאל קיין שארפע מחיצה צווישן די ביידע שפראכן ניט געווען. וויבאלד מיר ווילן אויף אן אמת פירן אן אייגענע שפראכיקע באלעבאטישקייט, איז איצט געקומען די צייט איינצושטען א פעסטן גרענעץ מיט אלע סימנים פון א גרענעץ, און דער עיקר מיט א שארפן גרענעץ קאנטראל. 1938
דאס איז נישט קיין המכלול ארטיקל, בלויז עפעס וואס ליגט דא ביז עס וועט ערזעצט ווערן מיט בעסערס. שרייבט עס איבער!