35,369
רעדאגירונגען
ק
טשעקטי און אנדערע רייניגונג, typos fixed: ײַ ← יי, אירגון ← ארגון (2)
ק (החלפת טקסט – "[[יודיש" ב־"[[אידיש") |
ק (טשעקטי און אנדערע רייניגונג, typos fixed: ײַ ← יי, אירגון ← ארגון (2)) |
||
| שורה 4: | שורה 4: | ||
}} | }} | ||
'''דוד בן־גוריון''' (געבוירן '''דוד יוסף גרין'''; [[16טן אקטאבער]] [[1886]], [[י"ז תשרי]] [[ה'תרמ"ז]] - [[1טן דעצעמבער]] [[1973]], [[ו' כסלו]] [[ה'תשל"ד]]) איז געווען דער ערשטער [[פרעמיער מיניסטער פון ישראל|פרעמיער מיניסטער]] פון [[מדינת ישראל]]. | '''דוד בן־גוריון''' (געבוירן '''דוד יוסף גרין'''; [[16טן אקטאבער]] [[1886]], [[י"ז תשרי]] [[ה'תרמ"ז]] - [[1טן דעצעמבער]] [[1973]], [[ו' כסלו]] [[ה'תשל"ד]]) איז געווען דער ערשטער [[פרעמיער מיניסטער פון ישראל|פרעמיער מיניסטער]] פון [[מדינת ישראל]]. | ||
[[בילד:Ben Gurion Family 1929.jpg|שמאל|ממוזער|250px|מיט אביגדור גרין | [[בילד:Ben Gurion Family 1929.jpg|שמאל|ממוזער|250px|מיט אביגדור גרין אין יאר [[1929]] מיט דוד בן-גוריון און קינדערלך]] | ||
[[בילד:PikiWiki Israel 46780 Ben Gurion as godfather.jpg|קליין| דוד בן גוריון סנדק בברית מילה]] | [[בילד:PikiWiki Israel 46780 Ben Gurion as godfather.jpg|קליין|דוד בן גוריון סנדק בברית מילה]] | ||
[[טעקע:Bengurion_Independence.jpg|קליין|בן-גוריון ביים פארליינען די זעלבסטשטענדיגקייט דעקלאראציע]] | [[טעקע:Bengurion_Independence.jpg|קליין|בן-גוריון ביים פארליינען די זעלבסטשטענדיגקייט דעקלאראציע]] | ||
| שורה 13: | שורה 13: | ||
אין זיין יוגנט איז בן-גוריון שוין געווארן א שטארקער [[ציוניזם|ציוניסט]], און אין 1906 האט ער זיך געצויגן קיין [[פאלעסטינע]]. צוערשט האט ער געארבעט אין [[אגריקולטור]] אין די מאראנצן פעלדער און שפעטער איז ער געווארן א [[זשורנאליזם|זשורנאליסט]]. אין יענער תקופה האט ער אנגעהויבן זיינע פאליטישע אקטיוויטעטן, און האט אנגענומען דעם נאמען בן-גוריון. | אין זיין יוגנט איז בן-גוריון שוין געווארן א שטארקער [[ציוניזם|ציוניסט]], און אין 1906 האט ער זיך געצויגן קיין [[פאלעסטינע]]. צוערשט האט ער געארבעט אין [[אגריקולטור]] אין די מאראנצן פעלדער און שפעטער איז ער געווארן א [[זשורנאליזם|זשורנאליסט]]. אין יענער תקופה האט ער אנגעהויבן זיינע פאליטישע אקטיוויטעטן, און האט אנגענומען דעם נאמען בן-גוריון. | ||
אין 1915 האבן אים די [[אטאמאנישע אימפעריע|טערקן]] פארטריבן פון פאלעסטינע וועגן זיין רוסישע בירגערשאפט, און ער האט זיך געצויגן קיין [[ניו יארק]] וואו ער איז ארומגעפאהרן אויפטון פארן ציוניזם, צוערשט אָן ערפאלג. אבער דאן האט ער האט ארויסגעגעבן צוויי ביכער אויף [[אידיש]], (זעט | אין 1915 האבן אים די [[אטאמאנישע אימפעריע|טערקן]] פארטריבן פון פאלעסטינע וועגן זיין רוסישע בירגערשאפט, און ער האט זיך געצויגן קיין [[ניו יארק]] וואו ער איז ארומגעפאהרן אויפטון פארן ציוניזם, צוערשט אָן ערפאלג. אבער דאן האט ער האט ארויסגעגעבן צוויי ביכער אויף [[אידיש]], (זעט ווייטער "זיינע ווערק"), וועלכע האבן געהאט א שטארקן אפקלאנג ביים אמעריקאנישעם יודנטום. אין ניו יארק האט ער זיך אנגעטראפן מיט [[פאולא מאנווייס|פּאָלאַ מאנווייס]] מיט וועמען ער האט דערנאך חתונה געהאט און געהאט מיט איר דריי קינדער. | ||
אין 1918 האט ער זיך אָנגעשלאסן אין דעם 28סטער באטאליאן פון דעם יידישן לעגיאן פון דער [[בריטישער ארמיי]]. ער האט זיך צוריקגעקערט קיין פאלעסטינע נאך דער [[ערשטער וועלט קריג]] ווען דאס לאנד איז שוין געווען איינגענומען דורך די [[בריטישער מאנדאט|בריטישע]]. | אין 1918 האט ער זיך אָנגעשלאסן אין דעם 28סטער באטאליאן פון דעם יידישן לעגיאן פון דער [[בריטישער ארמיי]]. ער האט זיך צוריקגעקערט קיין פאלעסטינע נאך דער [[ערשטער וועלט קריג]] ווען דאס לאנד איז שוין געווען איינגענומען דורך די [[בריטישער מאנדאט|בריטישע]]. | ||
| שורה 22: | שורה 22: | ||
אין 1948, כאטש עס איז געווען שטארקע קעגנערשאפט אפילו פון זיין אייגענעם פארטיי, האט ער דורכגעפירט די רעזאלוציע צו גרינדן מדינת ישראל מיט שטימען פון זעקס קעגן פיר לויט דעם צוטיילונגס פלאן פון די [[פאראייניגטע פעלקער]]. | אין 1948, כאטש עס איז געווען שטארקע קעגנערשאפט אפילו פון זיין אייגענעם פארטיי, האט ער דורכגעפירט די רעזאלוציע צו גרינדן מדינת ישראל מיט שטימען פון זעקס קעגן פיר לויט דעם צוטיילונגס פלאן פון די [[פאראייניגטע פעלקער]]. | ||
מיטן אויפקום פון דער מדינה האט ער געהייסן גרינדן די ישראל'ישע ארמיי, דער [[צבא הגנה לישראל]] (צה"ל), און פארבאטן דאס עקזיסטענץ פון אנדערע באוואפנטע גרופעס. דאס האט געפירט צו אנגעצויגענע באציאונגען מיט [[מנחם בעגין]] דער פירער פון דעם | מיטן אויפקום פון דער מדינה האט ער געהייסן גרינדן די ישראל'ישע ארמיי, דער [[צבא הגנה לישראל]] (צה"ל), און פארבאטן דאס עקזיסטענץ פון אנדערע באוואפנטע גרופעס. דאס האט געפירט צו אנגעצויגענע באציאונגען מיט [[מנחם בעגין]] דער פירער פון דעם ארגון. ווען בעגין האט געברענגט א שיף פול מיט וואפן, דער אלטאלענא, האט בן-גוריון באפוילן דאס איבערגעבן פאר'ן ניי געבוירענעם צה"ל. בעגין, וועלכער איז געווען אויפן שיף, האט מסכים געווען איבערצוגעבן אכטציג פראצענט פון די וואפן, און די איבריגע פאר די אצ"ל קעמפער פון ירושלים, דאס איז וויבאלד ישראל האט נאך נישט איינגענומען [[ירושלים]], און איר צוקונפט איז נאך נישט געווען קלאר, און בן-גוריון האט באפוילן באמבארדירן די שיף, טראץ דעם אפמאך וואס די אצ"ל האט פון פריער געהאט מיט דער ארמיי. זעכצן יידישע מיטגלידער פון דעם ארגון זענען אומגעקומען. בעגין אליין איז נישט געשעדיגט געווארן, אבער ער האט דערנאך נאכגעגעבן און אנגעשלאסן זיינע קעמפערס מיטן צה"ל. | ||
== אלס פרעמיער מיניסטער == | == אלס פרעמיער מיניסטער == | ||
| שורה 61: | שורה 61: | ||
VIAF=32016450| | VIAF=32016450| | ||
TSURL=viaf/32016450}} | TSURL=viaf/32016450}} | ||
[[ | [[קאַטעגאָריע:אומבאקוקט]] | ||
[[ | [[קאַטעגאָריע:אויף יידיש]] | ||
{{קרד/ויקי/יידיש}} | {{קרד/ויקי/יידיש}} | ||