אונטערשייד צווישן ווערסיעס פון "רוי:הורדוס אנטיפאס"

קיין ענדערונג אין גרייס ,  פֿאַר 2 יאָר
ק
החלפת טקסט – "צײַט" ב־"צייט"
(קרדיט + קטגוריות)
ק (החלפת טקסט – "צײַט" ב־"צייט")
שורה 3: שורה 3:


== פריצײטיקע לעבן ==
== פריצײטיקע לעבן ==
הורדוס אַנטיפּאַס איז געבוירן געװאָרן צו מלך [[הורדוס]] און איינער פון זײַנע װײַבער, מאַלטאַסע, אין בערך 20 יאָר פאַר דער [[איצטיקע צייט רעכענונג|איצטיקער צײַט־רעכענונג]] (אצ"ר).  
הורדוס אַנטיפּאַס איז געבוירן געװאָרן צו מלך [[הורדוס]] און איינער פון זײַנע װײַבער, מאַלטאַסע, אין בערך 20 יאָר פאַר דער [[איצטיקע צייט רעכענונג|איצטיקער צייט־רעכענונג]] (אצ"ר).  


מען ווייסט נישט קיין סך וועגן זײַן קינדהייט, אָבער משמעות, אַז האָט ער זיך געלערנט [[הלכה]] און העלעניזם, ווי אויך האט ער פארברענגט אין רוים אסאך, ווי דער שטייגער אין יענע תקופה צווישן פרינצן.
מען ווייסט נישט קיין סך וועגן זײַן קינדהייט, אָבער משמעות, אַז האָט ער זיך געלערנט [[הלכה]] און העלעניזם, ווי אויך האט ער פארברענגט אין רוים אסאך, ווי דער שטייגער אין יענע תקופה צווישן פרינצן.


== די לענדער פון אַנטיפּאַס ==
== די לענדער פון אַנטיפּאַס ==
דער מלך הורדוס (דער פאָטער פון אַנטיפּאַס) איז פאַרנאַנט פאַר זײַן גרױזאַמקײט צו דער משפּחה און פאָלק. ער האט חושד געװען די משפּחה, גלײבנדיק, אַז זײ האָבן אים געװאָלט אַראָפּזעצן. במילא, האָט ער דערהרגט אָדער אײַנגעזעצט אין תּפיסה עטלעכע משפּחה־גלידער, און האָט געביטן זײַן צװאה כּפל־כּפלים. מיט דער צײַט, איז הורדוס אַנטיפּאַס באַשטימט געװאָרן צו ווערן דער מלך אין דער צװאה. פון דעסט װעגן, בערך פיר אָדער פינף טעג פאַר דעם טױט פון מלך הורדוס, האָט ער אַוועקגענומען אַנטיפּאַס פון דער צװאה, און האָט באַשטימט אַן אַנדער זון, [[ארקילאוס|הורדוס אַרקילאַוס]], צו װערן דער מלך.
דער מלך הורדוס (דער פאָטער פון אַנטיפּאַס) איז פאַרנאַנט פאַר זײַן גרױזאַמקײט צו דער משפּחה און פאָלק. ער האט חושד געװען די משפּחה, גלײבנדיק, אַז זײ האָבן אים געװאָלט אַראָפּזעצן. במילא, האָט ער דערהרגט אָדער אײַנגעזעצט אין תּפיסה עטלעכע משפּחה־גלידער, און האָט געביטן זײַן צװאה כּפל־כּפלים. מיט דער צייט, איז הורדוס אַנטיפּאַס באַשטימט געװאָרן צו ווערן דער מלך אין דער צװאה. פון דעסט װעגן, בערך פיר אָדער פינף טעג פאַר דעם טױט פון מלך הורדוס, האָט ער אַוועקגענומען אַנטיפּאַס פון דער צװאה, און האָט באַשטימט אַן אַנדער זון, [[ארקילאוס|הורדוס אַרקילאַוס]], צו װערן דער מלך.


נאָך דעם טױט פון הורדוס, האָט אַנטיפּאַס געזעגלט קיין רױם אינאיינעם מיט הורדוס'נס אנדערע קינדער, כּדי אָפּצופרעגן די צװאה. דער קייסער, אויגוסטוס, האָט באַשלאָסן צו געבן אַרקילאַוס די פּראָװינצן [[ארץ יהודה|יהודה]], [[שומרון]] און [[אדום]]. צו אַנטיפּאַס האָט דער קייסער געגעבן דעם גליל און דאָס עבֿר־הירדן (פּערעאַ), ווען קיינער פון זיי איז נישט געווארן געקרוינט אלס קעניג, ארקילאוס איז באשטימט געווארן אלס עטנארך (נשיא) און אנטיפאס אלס טעטרארך (געגנטליכע מושל).
נאָך דעם טױט פון הורדוס, האָט אַנטיפּאַס געזעגלט קיין רױם אינאיינעם מיט הורדוס'נס אנדערע קינדער, כּדי אָפּצופרעגן די צװאה. דער קייסער, אויגוסטוס, האָט באַשלאָסן צו געבן אַרקילאַוס די פּראָװינצן [[ארץ יהודה|יהודה]], [[שומרון]] און [[אדום]]. צו אַנטיפּאַס האָט דער קייסער געגעבן דעם גליל און דאָס עבֿר־הירדן (פּערעאַ), ווען קיינער פון זיי איז נישט געווארן געקרוינט אלס קעניג, ארקילאוס איז באשטימט געווארן אלס עטנארך (נשיא) און אנטיפאס אלס טעטרארך (געגנטליכע מושל).
שורה 14: שורה 14:
אין זײַנע לענדער, האָט הורדוס אַנטיפּאַס באַפעסטיקט און געבויט דריי שטעט, איינס אין [[אונטער גליל]] -[[ציפורי]] און צוויי אין עבר הירדן, יולאס און ליוואס (זענען מיט די צייט געווארן דערפער און מער נישט באוווינט). ער האָט דערנאך געגרינדעט אַ נײַע שטאט און באשטימט אלס זיין הױפּטשטאָט, [[טבריה]], בײַם [[ים כנרת|ים־כּנרת]] אין 20 אָדער 21 אצ"ר.  
אין זײַנע לענדער, האָט הורדוס אַנטיפּאַס באַפעסטיקט און געבויט דריי שטעט, איינס אין [[אונטער גליל]] -[[ציפורי]] און צוויי אין עבר הירדן, יולאס און ליוואס (זענען מיט די צייט געווארן דערפער און מער נישט באוווינט). ער האָט דערנאך געגרינדעט אַ נײַע שטאט און באשטימט אלס זיין הױפּטשטאָט, [[טבריה]], בײַם [[ים כנרת|ים־כּנרת]] אין 20 אָדער 21 אצ"ר.  


אַנטיפּאַס האָט חתונה געהאַט מיט אַ [[נאַבאַטעאַ|נאַבאַטישער]] פּרינצעסין, [[פאַסאַעליס]]. מיט דער צײַט, האָט ער זיך אײַנגעליבט אין אַ הורדוסישער פרױ, [[העראָדיאַס]]. העראָדיאַס האָט אַנטיפּאַס צוגעזאָגט אַז זי װאָלט חתונה געהאַט מיט אים, אױב ער װאָלט אָפּגעגט מיט פאַסאַעליס. צום באַדױערן פאַר אַנטיפּאַס, פאַסאַעליס האָט דערהערט דעם פּלאַן, און האָט געבעטן אַנטיפּאַס צו פאָרן קײן נאַבאַטעאַ כּדי צו גאַסט בײַ איר פאָטער, דער קעניג [[חאַרעטאַט]] (חרתת אױף [[אראמיש|אַראַמיש]]). אַנטיפּאַס האָט דערלאָזט איר צו פאָרן, און זי האָט געזאָגט איר פאָטער די מעשׂה. חאַרעטאַט האָט מלחמה געהאַלטן מיט אַנטיפּאַס, און דער קעניג איז בײַגעקומען אַנטיפּאַס.
אַנטיפּאַס האָט חתונה געהאַט מיט אַ [[נאַבאַטעאַ|נאַבאַטישער]] פּרינצעסין, [[פאַסאַעליס]]. מיט דער צייט, האָט ער זיך אײַנגעליבט אין אַ הורדוסישער פרױ, [[העראָדיאַס]]. העראָדיאַס האָט אַנטיפּאַס צוגעזאָגט אַז זי װאָלט חתונה געהאַט מיט אים, אױב ער װאָלט אָפּגעגט מיט פאַסאַעליס. צום באַדױערן פאַר אַנטיפּאַס, פאַסאַעליס האָט דערהערט דעם פּלאַן, און האָט געבעטן אַנטיפּאַס צו פאָרן קײן נאַבאַטעאַ כּדי צו גאַסט בײַ איר פאָטער, דער קעניג [[חאַרעטאַט]] (חרתת אױף [[אראמיש|אַראַמיש]]). אַנטיפּאַס האָט דערלאָזט איר צו פאָרן, און זי האָט געזאָגט איר פאָטער די מעשׂה. חאַרעטאַט האָט מלחמה געהאַלטן מיט אַנטיפּאַס, און דער קעניג איז בײַגעקומען אַנטיפּאַס.


== דער גירוש פון אַנטיפּאַס ==
== דער גירוש פון אַנטיפּאַס ==