524
רעדאגירונגען
ק (החלפת טקסט – "פילאסאפיע" ב־"פילאזאפיע") |
ק (שמות הקודש, אוסיגעמעקט כפירה, באקוקט) |
||
| שורה 1: | שורה 1: | ||
[[טעקע:Spinoza.jpg|left| | [[טעקע:Spinoza.jpg|left|ממוזער|250px|ברוך שפינאזא]] | ||
'''ברוך שפינאזא''' (געבוירן אין [[אמסטערדאם]] [[י"א כסליו]] [[ה'שצ"ג]] - אוועק [[י"ט אדר א]] [[ה'תל"ז]]) א [[ייד]]ישער [[נידערלאנד]]ישער [[פילאסאף]]. | '''ברוך שפינאזא''' (געבוירן אין [[אמסטערדאם]] [[י"א כסליו]] [[ה'שצ"ג]] - אוועק [[י"ט אדר א]] [[ה'תל"ז]]) א [[ייד]]ישער [[נידערלאנד]]ישער [[פילאסאף]]. | ||
ווען ער איז געווען 24 יאר אלט, האט אים די יידישע געמיינדע [[חרם|מחרים]] געווען, אלס דעם וואס ער האט געשאפט א נייע פילאזאפיע קעגנזעץ די [[טראדיציע|טראדיציאנאלע]] [[אמונה]] איבער דאס גלויבן אין [[גאט]], און נאך וואס ער האט דעשריבן: | ווען ער איז געווען 24 יאר אלט, האט אים די יידישע געמיינדע [[חרם|מחרים]] געווען, אלס דעם וואס ער האט געשאפט א נייע פילאזאפיע קעגנזעץ די [[טראדיציע|טראדיציאנאלע]] [[אמונה]] איבער דאס גלויבן אין [[גאט]], און נאך וואס ער האט דעשריבן: אז דער [[חומש]] איז נישט געשריבן געווארן דורך [[משה רבינו]]. | ||
שפינאזא איז געווען | שפינאזא איז געווען א אויסגערופנער [[פאנטעיזם|פאנטעיסט]]. נאך זיין טופונג צום [[קריסטנטום|קריסטלעכע]] גלויבונג האט ער באקומען דעם קריסטליכן נאמען [[בענעדיקט שפינאזא]]. | ||
== לעבנסגעשיכטע == | == לעבנסגעשיכטע == | ||
| שורה 20: | שורה 20: | ||
{| border='1' width="80%" align="center" | {| border='1' width="80%" align="center" | ||
|- | |- | ||
:::"האדונים מן המעמד מודיעים לכבוד מעלתכם כי מאחר שמזה זמן נמסר על השקפותיו ומעשיו הרעים של | :::"האדונים מן המעמד מודיעים לכבוד מעלתכם כי מאחר שמזה זמן נמסר על השקפותיו ומעשיו הרעים של | ||
:::ברוך דה אספינוזה | :::ברוך דה אספינוזה | ||
| שורה 29: | שורה 29: | ||
:::ואדרבה כל יום הגיעו לידיעתם ידיעות נוספות על כפירות נוראות שעשה ולימד, ומעשים עצומים שחולל, ויש בידם עדויות רבות וראויות לאמון שנמסרו כולן בנוכחות האדונים החכמים | :::ואדרבה כל יום הגיעו לידיעתם ידיעות נוספות על כפירות נוראות שעשה ולימד, ומעשים עצומים שחולל, ויש בידם עדויות רבות וראויות לאמון שנמסרו כולן בנוכחות האדונים החכמים | ||
:::לכן נמנו וגמרו על דעתם של אלה כי אספינוזה הנ"ל יוחרם וינודה מעדת ישראל, והרי הם מטילים עליו את החרם דלהלן: | :::לכן נמנו וגמרו על דעתם של אלה כי אספינוזה הנ"ל יוחרם וינודה מעדת ישראל, והרי הם מטילים עליו את החרם דלהלן: | ||
:::'''"בגזירת עירין ובמאמר קדישין אנו גוזרים חרם, נידוי, אלה ושמתא על ברוך דה אספינוזה | :::'''"בגזירת עירין ובמאמר קדישין אנו גוזרים חרם, נידוי, אלה ושמתא על ברוך דה אספינוזה | ||
:::בהסכמת | :::בהסכמת הא-ל יתברך וכל הקהל הקדוש הזה''' | ||
:::ארור יהיה ביום וארור בלילה, ארור יהיה בשוכבו וארור בקומו, ארור בצאתו וארור בבואו, וה' לא ירצה בכפרתו ותבער בו חמת ה' וקנאתו "ואתם הדבקים בה' אלקיכם חיים כולכם היום" | :::ארור יהיה ביום וארור בלילה, ארור יהיה בשוכבו וארור בקומו, ארור בצאתו וארור בבואו, וה' לא ירצה בכפרתו ותבער בו חמת ה' וקנאתו "ואתם הדבקים בה' אלקיכם חיים כולכם היום" | ||
:::ואנו מזהירים שאיש אינו רשאי להתקשר עמו בעל פה או בכתב, ולא לעשות לו שום טובה, ולא לשהות עמו תחת קורת גג אחת, ולא לקרוא שום חיבור שעשה או שכתב. | :::ואנו מזהירים שאיש אינו רשאי להתקשר עמו בעל פה או בכתב, ולא לעשות לו שום טובה, ולא לשהות עמו תחת קורת גג אחת, ולא לקרוא שום חיבור שעשה או שכתב. | ||
| שורה 40: | שורה 40: | ||
דער פאלגענדער כתב פולסא דנורא האט געהאט א מעכטיגן אפקלאנג. שפינאזא האט זיך געמוזט אוועקציען פון דארט. ער האט זיך אריבערגעצויגן קיין רעגנשבורג, ווייטער אראפצו אין האלאנד. און האט זיך אפגעגעבן מיט שלייפן טעלעסקאפן און [[אפטיק]]. | דער פאלגענדער כתב פולסא דנורא האט געהאט א מעכטיגן אפקלאנג. שפינאזא האט זיך געמוזט אוועקציען פון דארט. ער האט זיך אריבערגעצויגן קיין רעגנשבורג, ווייטער אראפצו אין האלאנד. און האט זיך אפגעגעבן מיט שלייפן טעלעסקאפן און [[אפטיק]]. | ||
== וועבלינקען == | == וועבלינקען == | ||
*[https://archive.org/search.php?query=creator-alt-script%3A% | *[https://archive.org/search.php?query=creator-alt-script%3A%22שפינאזא%2C+ברוך%22 שפינאזא'ס ווערקען אויף יידיש] | ||
{{קאמאנסקאט|Baruch Spinoza}} | {{קאמאנסקאט|Baruch Spinoza}} | ||
| שורה 49: | שורה 49: | ||
[[קאַטעגאָריע:פאנטעיסטן]] | [[קאַטעגאָריע:פאנטעיסטן]] | ||
[[קאַטעגאָריע:פילאסאפן]] | [[קאַטעגאָריע:פילאסאפן]] | ||
[[קאטעגאריע:אויף יידיש]] | |||
[[קאטעגאריע:אויף יידיש]] | |||
{{קרד/ויקי/יידיש}} | {{קרד/ויקי/יידיש}} | ||