באַקוקן דעם קאוד פון רבי ישראל נאג'ארה

{{דעסקריפציע|פייטן און רב אין די ה'ש' יארן}}
{{אישיות רבנית
| נאמען = רבי ישראל בן משה נאג'ארה
| געבורט ארט = [[צפת]], [[אטאמאנישע אימפעריע|אָטאָמאַנישע אימפּעריע]]
| פטירה ארט = [[עזה]], [[אטאמאנישע אימפעריע|אָטאָמאַנישע אימפּעריע]]
| תאריך לידה עברי = ארום ה'ש"י
| תאריך פטירה עברי = [[ה'שפ"ח]]
| תחומי עיסוק = פּייטן, דרשן, מפרש התנ"ך, רב, סופר
| בני דורו = אר"י הקדוש, רבי חיים וויטאל
| ספרים = זמירות ישראל, משחקת בתבל, שוחטי הילדים, שארית ישראל, פצעי אוהב
| טאטע = רבי משה בן לוי נאג'ארה
| מאמע = טאכטער פון רבי ישראל די קוריאל
| קינדער = רבי משה נאג'ארה דער צווייטער, רבי לוי נאג'ארה
}}
'''רבי ישראל נאג'ארה''' (ארום ה'ש"י–ה'שפ"ט) איז געווען פון די בארימטסטע פייטנים און דיכטערס פון זיין צייט און פון אלע צייטן, באקאנט אלס "נעים זמירות ישראל". ער האט געשפילט א שטארקע ראלע אין אויספארמירן די פאעזיע אין לשון קודש נאכן [[גירוש ספרד]]. ער האט געמאכט א רעוואלוציע אין זמירות און שירי קודש, דורכ'ן גוט צופאסן זיינע ווערטער צו מוזיק, און דורך נוצן ליבע-באגריפן פון סעקולארער פאעזיע. זיין ליד "[[י-ה רבון עלם|י-ה ריבון עלם]]" בלייבט איינער פון די מערסט געזונגענע פיוטים אין אידישע געמיינדעס. אויסער זיין ריזיגער פּאעטישער יצירה, איז ער אויך געווען א מפרש פונעם תנ"ך, א דרשן און סופר, און דער רב פון שטאט עזה.

==ביאגראפיע==
[[טעקע:PikiWiki Israel 69062 old safed israel najara street.jpg|קליין|ישראל נג'רה גאס אין צפת]]
{{חלונית
| תוכן = זמירות ישראל … והוא להרב ישראל נאגאר"ה שהיה מ"ץ בק"ק עזה והיה מריץ אגרותיו לרבינו בצלאל אשכנזי ולהרב מהריט"ץ כנראה בקונט' מימי ישראל אשר בסופו, וכתבו משם רבינו האר"י זצ"ל אשר שירותיו חשובות בשמים וכו'. והרב מנחם די לונזאנו בס' שתי ידות משיג עליו בענין השירים. והרב ישראל הנזכר הוא בנו של הרב החסיד מגורי האר"י זצ"ל הרב המחבר לקח טוב… והרב ישראל הנזכר הי"ל איזה חבורים כמו שתראה בהקדמתו לזמירות ישראל ועוד יש חלק שני מפיוטיו בכ"י ונקרא שארית ישראל.
| מקור = {{שם הגדולים|ספרים|ז|כז|זמירות ישראל}}
}}
רבי ישראל נאג'ארה איז געבוירן געווארן און אויפגעוואקסן אין צפת, וואס איז דעמאלט געווען אונטער דער אָטאָמאַנישער אימפעריע{{הערה|{{ynet|יצחק טסלר|"בעיני יהודי המזרח הוא היה כוכב עליון": הפיוטים האחרונים של רבי ישראל נג'ארה|judaism/discourse/article/bymfsd11x0|אפריל 9, 2024}}.}}. די משפחה-נאמען צייגט אז זיי שטאמען פון נאכערא (Nájera), א שטאט אין צפון שפאניע. עס איז אנגענומען אז זיין זיידע, [[נאג'ארה|רבי לוי נאג'ארה]], איז געווען פון די [[גירוש שפאניע|פארטריבענע פון שפאניע]] אין ה'רנ"ב און איז אנטלאפן קיין דמשק.

רבי ישראל'ס פאטער, [[נאג'ארה|רבי משה בן לוי נאג'ארה]], איז געבוירן געווארן אין [[סאלאניקי|סאַלאָניקי]], גריכנלאנד, און איז שפעטער אריבער מיט זיין משפחה קיין צפת, וואו ער איז געווארן פון די נאנטע תלמידים פונעם [[אר"י הקדוש]]{{הערה|{{שם הגדולים|סופרים|מ|קסא|מהר"ר משה נאג'ארה}}.}}. זיין פאטער איז שפעטער געווארן אן איינפלוסרייכער רב אין דמשק, וואו ער האט געדינט אלס דיין פאר צוואנציג יאר. זיין זיידע פון זיין מוטער'ס זייט, [[רבי ישראל די קוריאל]], איז געווען פון די גרויסע רבנים אין צפת, און איינער פון די פיר חכמים וואס האבן באקומען [[סמיכה]] פון [[מהר"י בירב]].
ר' ישראל נאג'ארה האט געלערנט ביי זיין פאטער און ביי זיין זיידן אין צפת. אויפוואקסנדיג אין צפת איז ער באקאנט געווארן מיט קבלת האריז"ל. אין קעגנזאץ צו זיין פאטער, האט ער נישט ארויסגעוויזן קיין אינטערעס צו חקירה{{הערה|[[#מלאכי|מלאכי, מקובלים]], 108}}.

אין יאר של"א–של"ה איז ר' ישראל מיטגעפארן מיט זיין פאטער קיין קושטא צו דרוקן זיין פאטער'ס ספר "לקח טוב", און דארט האט ער צוגעגעבן א הקדמה-ליד צום ספר, וואס איז ווארשיינליך זיין ערשטער באקאנטער ליד{{הערה|[[#שארית|מבוא, שארית ישראל]], תשפ"ד, עמ' 22, הערה 2.}}.
אין זיינע יונגע יארן איז ער אריבער קיין דמשק מיט זיין פאטער רבי משה, וועלכער איז געווארן רב דארט, און ר' ישראל איז געווארן דער שליח ציבור אין דער שפאנישער קהילה דארטן. פאר א שטיק צייט האט ער ארומגעוואנדערט ביי קהילות אין דער אטאמאנישער אימפעריע, באזוכנדיג סאַלאָניקי, [[אלעפא|חלב]], בורסא, [[איסטאנבול|קושטא]], און [[עגיפטן|מצרים]]. אין בורסא האט ער געטראפן און ווארשיינליך געלערנט מיט דעם יונגן פייטן [[רבי יוסף גאנסו]]. דערנאך איז ער צוריקגעקומען קיין דמשק פאר א קורצער צייט, און שפעטער איז ער צוריק קיין צפת, וואו ער האט חתונה געהאט און עס איז אים געבוירן געווארן א טאכטער{{הערה|זעט [[#בניהו|בניהו, תש"נ]], רה–רז.}}. ער האט געלעבט אין דער צייט פונעם אר"י הקדוש און [[רבי יוסף קארו]].

נאך אן אטאקע אויף די אידן פון צפת דורך אן אראבישן שבט אין של"ט האבן די נאג'ארהס פארלאזט די שטאט. צוליב זיין פאטער'ס פּאזיציע אלס רב אין דמשק' האט ר' ישראל זיך באזעצט אין [[זשובאר|דזשאָבאַר]], א פאָרשטאָט פון דמשק. דארט האט ער געדינט אלס חזן, רב, סופר און סעקרעטאר פון דער קהילה, פאראנטווארטליך פאר'ן שרייבן די קהילה בריוו און קאמוניקירן מיט אנדערע קהילות. רבי ישראל האט דארט באנייט א מנהג גערופן "משמרת ערב ראש חודש", אין וועלכער מענטשן האבן זיך פארזאמלט אין שול א גאנצן טאג, געפאסט, געדאווענט, געלערנט, און געהערט דרשות פון אים{{הערה|נעם אשכולי, [https://www.makorrishon.co.il/opinion/715157/ סגנון שלא היה: כתביו של הרב המשורר הנועז מעזה] – מקור ראשון.}}. אין די דרשות האט ער געוועבט די יסודות פון חז"ל אויף מוסר און מידות טובות, און אפט באטאנט די וויכטיגקייט פון צדקה, קעגנזייטיגע פינאנציעלע שטיצע, און גמילות חסדים, ווי ביקור חולים, ניחום אבלים, און נאך{{הערה|{{לינק|אדרעס=https://halakhaoftheday.org/2015/06/14/rabbi-israel-najara-and-the-jobar-synagogue/|שרייבער=Yosef Bitton|קעפל=Rabbi Israel Najara (1555-1625) and the Jobar Synagogue|זייטל=Halakha of the Day|דאטום=June 14, 2015}}|כיוון=שמאל}}.

דאס לעבן פון רבי ישראל נאג'ארה איז נישט געווען לייכט. ער האט געליטן פון קינדער-פארלוסט, ארעמקייט, און רדיפות פון גדולים אין זיין תקופה, א שטייגער ווי [[רבי חיים וויטאל]]. זיין ערשטע ווייב איז אוועק יונג, און זיין איינציגע טאכטער פון דעם זיווג איז נפטר געווארן אין עלטער פון צען יאר. דאס איז אפגעשפיגלט אין א קינה וואס ער האט פארפאסט{{הערה|{{היברובוקס|2=מימי ישראל|3=45788|page=328|עמ=דף קסו ע"ב–קסז ע"א|4=שיר ח'}}.}}. שפעטער האט ער ווידער חתונה געהאט, און געהאט עטליכע קינדער. איינער פון זיי, יעקב, איז געשטארבן פון [[פאקן|פּאָקן]] ביי די דריי יאר אלט, און רבי ישראל האט פארפאסט א קינה אים צו באוויינען{{הערה|{{היברובוקס|2=מימי ישראל|3=45788|page=329|עמ=דף קסז ע"א|4=שיר ט'}}.}}.

צוויי אנדערע זין, משה און לוי, געבוירן אין ר' ישראל'ס עלטערע יארן ווערן דערמאנט אין א קורצן ליד אין "שארית ישראל" און אין א תפילה פאר זיינע קינדער זאלן זיך צוריקקערן צו זייער ארט בשלום. לוי האט אליינס פארפאסט א צאל פיוטים{{הערה|שם=תרביץסד|{{צ-זשורנאל|טובה בארי|בן בלתי ידוע של ר' ישראל נג'ארה: ר' לוי בן ישראל ופיוטיו|תרביץ|סד(ב)|עמ=275–300|שנת הוצאה=טבת-אדר תשנ"ה|JSTOR=23600680}}.}}. משה איז גערופן געווארן אויף זיין בארימטן זיידן. רבי ישראל האט געווידמעט א הלכה'דיגע ווערק איבער שחיטה פאר משה, מיטן נאמען "שוחטי הילדים". ער האט אויך געשריבן צוויי לידער פאר משה, איינס ווען ער איז קראנק געווארן און איינס ווען ער האט חתונה געהאט{{הערה|{{צ-זשורנאל|טובה בארי|על ישראל נג'ארה וילדיו|תרביץ|ע (ג/ד)|עמ=559–567|שנת הוצאה=ניסן-אלול תשס"א|JSTOR=23601361}}}}.

אין זיינע שפּעטערע יארן האט ער זיך באזעצט אין עזה און איז געווארן ראב"ד און רב פון דער קהילה. עזה איז אין יענע צייט באטראכט געווארן אלס שוואך אין רוחניות און תורה'דיגן גייסט{{הערה|זעט [[רבי יוסף טראני]], תשובות מהרי"ט, [https://www.sefaria.org/Teshuvot_Maharit%2C_I.47.5 ח"א, סי' מז סוף תשובה].}}. אין עזה האט ער אנטוויקלט א פריינדשאפט מיט [[רבי אברהם אזולאי]] וועלכע אין אין יאר שע"ט אהין אנטלאפן פון חברון און ירושלים. די קשר ווערט באוויזן דורך א קורצער ליד וואס ר' ישראל האט געשריבן לכבוד ר' אברהמ'ס ספר "אור החמה"{{הערה|{{צ-זשורנאל|דב זלוטניק|'אהבת הטוב והערב והמועיל': בכתבי ר' ישראל נאגארה ור' אברהם אזולאי|תרביץ|מד&lrm;, חוברת א/ד&lrm; (תשרי-אלול תשל"ה)|עמ=182–188|JSTOR=23594970}}.}}. רבי ישראל נאג'ארה איז נפטר געווארן ארום ה'שפ"ח. זיין זון, רבי משה נאג'ארה, האט אים איבערגענומען אלס רב.

רבי ישראל האט געקענט עטליכע פרעמדע שפראכן, ווי עס איז קענטיג פון זיינע פיוטים וועלכע זענען געשריבן אין מעטערס פון פארשידענע [[לאדינא|לאַדינאָ]], טערקישע, און גריכישע לידער. ווי עס איז קענטיג פון זיינע ווערק איז ער געווען א למדן, און ער האט זיך געשריבן מיט פילע רבנים און פערזענליכקייטן פון זיינע צייט, אריינגערעכנט [[רבי בצלאל אשכנזי]], [[רבי יום טוב צהלון]], משה חמון, און מנחם חפץ{{הערה|{{אנצ יהודית|11301-najara-najar-nijar-nagar-nagara|Najara}}}}. עס זענען פארהאן גאסן אין פארשידענע שטעט אין ארץ ישראל וואס טראגן זיין נאמען, אריינגערעכנט ירושלים, תל אביב, חולון, רעננה און רחובות.

רבי ישראל'ס אריבערציען זיך קיין עזה אין זיינע לעצטע יארן האט אויסגעשטעלט זיינע אייניקלעך צו דער שבתאישער באוועגונג. זיין אייניקל, ר' יעקב בן משה, איז געווען אַן ענטוזיאסטישער שטיצער פון [[נתן העזתי]] און שבתי צבי. יעקב האט דאקומענטירט ש"ץ'ס מנהגים, אריינגערעכנט דאס זינגען ר' ישראל'ס פיוטים{{הערה|שם=תרביץסד}}{{הערה|שם=מבוא|טובה בארי, [https://www.nli.org.il/he/discover/music/jewish-music/piyut/articles/introductions/piyut/introduction-to-the-songs-of-rabbi-israel-najara מבוא לשירי ר' ישראל נג'ארה], אתר הפיוט והתפילה.}}. ער איז באשטימט געווארן אלס "כהן גדול" דורך שבתי צבי אין יאר תכ"ה{{הערה|[[#בניהו|בניהו, תש"נ]], ז' רטז.}}. יעקב נאג'ארה איז געבליבן געטריי צו שבתי צבי און אין יאר תל"א האט ער זיך גע'שמד'ט צו איסלאם, ווערנדיג א טייל פון די "[[דענמע]]"{{הערה|{{כיכר השבת|ישראל שפירא|האם צה"ל הפגיז את צאצאי הפייטן והמקובל של עזה?!|haredim-news/israel-gaza-najara-jewish-roots|2025-06-08}}.}}.
די שבתאים און פראנקיסטן האבן שטארק געשעצט ר' ישראל נאג'ארה; שבתי צבי אליין האט אזוי ליב געהאט איין פון זיינע לידער, "יגלה כבוד מלכותך", אז ער האט עס געמאכט פאר זיינס א הימנע{{הערה|{{אקדמיה|1=גרשם שלום|2=שיר של ישראל נג'ארה בפי השבתאים|3=44410441|5=אין Samuel Löwinger and Joseph Somogyi, eds., ''Ignace Goldziher Memorial Volume'', Part I (בודאפעסט: Globus, 1948), 41–44}}; {{צ-זשורנאל|אדוין סרוסי|'יגלה כבוד מלכותך': פיוט של ר' ישראל נג'ארה בפי השבתאים ולחניו|תרביץ|סב, חוברת ג (ניסן-סיוון תשנ"ג)|עמ=361–379|JSTOR=23598755}}.}}.

==קבורה==
רבי ישראל איז באגראבן געווארן אין עזה, און זיין קבר איז געווען באקאנט אין דעם בית הקברות פון עזה. נאך דער סיני מלחמה זענען אידן געקומען צו באזוכן זיין קבר, אבער נאך דעם ווי עזה איז צוריקגעגעבן געווארן אונטער'ן עגיפטישן הערשאפט האבן די עגיפטער אויפגעאקערט דעם קבר. נאך דער זעקס-טאגיגער מלחמה איז זיין קבר-ארט נישט געווען באקאנט. עס איז געווען א שמועה אז מדינת ישראל ווייסט וועגן זיין קבר און קלויבט אויס עס צו פארהוילן. [[ישראל מאיר גבאי]] האט געזאגט אז עס געפינט זיך לעבן דער אלטער מעטשעט אין די סאַדזשאַאיאַ געגנט, וואס איז געווען דער אלטער בית החיים פון עזה. עס קען זיין אז איבערבלייבענישן פונעם בית הקברות עקזיסטירן, אבער דעם ארט פון דעם קבר אליין איז אומבאקאנט{{הערה|זעט {{פורום אהח|1=מקום קבורת רבי ישראל נג'ארה בעזה|2=56109}}.}}.

עס איז אַן אלטע טראדיציע ביי יהודי עזה אז ער איז באגראבן אין דער שטאט, און עס איז דארט א מקום קדוש וואס די איינוואוינער רופן "קברים פון פרעמדע". צווישן די קברים, וואס זענען גענויגט צו ירושלים, געפינט זיך איין מצבה וואס די איינוואוינער האלטן פאר "א הייליגער וואס האט געהיילט קראנקע"{{הערה|{{כיכר השבת|ישראל שפירא|הקבר של "הקדוש שריפא חולים" שנמצא בלב העיר עזה|haredim-news/s47z68|2023-11-16}}. זעט {{אוצר החכמה|יעקב סגל וצבי פרידמן|התורה והארץ|26105|page=388|קעפל=האומנם קבור ר' ישראל נג'ארה בלב העיר עזה?|באנד=ז: חבל עזה וגוש קטיף|מקום הוצאה=כפר דרום|שנת הוצאה=תשס"ה|עמ=389–395}}.}}. זיין קבר געפינט זיך לויט ישראל שפירא אין דעם הויף פון דער קאטוילישער קירכע נעבן דער אידישער געגנט ("חאראת אל יאהוד"){{הערה|{{ערוץ7|איציק ברנדויין|ההיסטוריון ישראל שפירא באולפן ערוץ 7: המסתורין סביב קברו של רבי ישראל נג'ארה בעזה|656097|דעצעמבער 18, 2024}}.}}. [[מנחם לייזער מאזעס]] האט דערציילט אז ארום תשכ"ט האט דער וויזשניצער רבי דער "[[רבי חיים מאיר האגער|אמרי חיים]]" באזוכט זיין קבר אין עזה און געזונגען זיין פיוט "קה רבון"{{הערה|{{JDN|יעקב אבוביץ|מרתק: כשהאדמו"ר ה'אמרי חיים' מויזניץ ביקר בעזה על קבר מחבר הפיוט|2058528|ד׳ במרחשוון ה׳תשפ״ד}}. זעט [https://tora-forum.co.il/threads/יום-פטירתו-של-רבי-ישראל-נגארה.53978/ יום פטירתו של רבי ישראל נג'ארה] אויף פורום לתורה.}}.
עס איז דא איין מקור וואס זאגט אז ר' ישראל איז נפטר געווארן אין דמשק און זיין מצבה איז נעבן רבי חיים וויטאל'ס קבר{{הערה|[https://files.ybz.org.il/Digital+Books/she’erit_yisrael/she’erit_yisrael_chap.pdf#page=4 שארית ישראל, תשפ"ד, מבוא], ז' 25, הערה 23.}}.

==זיינע ווערק==
רבי ישראל נאג'ארה איז געווען גאר א פראדוקטיווער שרייבער און האט מחבר געווען ספרים אין פארשידענע געביטן; פירושים אויף תנ"ך, דרוש, און הלכה. אבער ער איז בעיקר בארימט צוליב זיין ריזיגער פאעטישער יצירה, און ער ווערט געזען אלס דער גרעסטער פייטן נאך דעם גירוש שפאניע.

===פאעטישע זאמלונגען===
<!-- טעמעס -->ר' ישראל האט מחבר געווען איבער טויזנט לידער, פילע פון זיי אין אראמיש. זיינע הויפט געדיכטן זענען שירי קודש, וועלכע זענען דורכגעווייקט מיט אמונה, באציאונגען צו אידישע ליידן אין גלות, און בענקשאפט פאר דער גאולה און משיח. ער האט אויך געשריבן פילע מוסר לידער און שבח און הודאה צו ה', צווישן זיי לידער וואס דערמאנען זיין אייגענעם טאלאנט אלס א דיכטער{{הערה|שם=מבוא}}. אין זיינע יונגע יארן האט ער אויך געשריבן א צאל סעקולערע לידער. דער סטיל פון זיינע שאפונגען זענען בעיקר באאיינפלוסט פון שפּאנישער און אראבישער פּאעזיע מיט זייער געבוי און אינהאלט, אבער ער האט אויך גענוצט אייגנארטיגע פארמען און טעמעס{{הערה|{{פעמים|טובה בארי|היסודות הספרדיים בשירת ר' ישראל נג'ארה|49/Article_49.4|תשנ"ו, עמ' 54–67.}}; {{צ-זשורנאל|הנ"ל|לשאלת המסד הספרדי בשירת ר' ישראל נג'ארה: הערכה מחודשת|מחקרי ירושלים בספרות עברית|לב|עמ=359–377|שנת הוצאה=תשפ"א|JSTOR=27075110}}.}}.

<!-- מוזיק: -->ער האט זיך באנוצט מיט אן אייגנארטיגן טעכניק, קאָנטראַפאַקטום (Contrafactum), דאס מיינט איבערצוקערן א סעקולערע ליד צו א רעליגיעזע דורך ענדערן די ווערטער{{הערה|{{לינק|אדרעס=https://jewish-music.huji.ac.il/en/content/contrafactum|שרייבער=Ofer Ronen|קעפל=Contrafactum|זייטל=JMRC}}}}. ער האט גענוצט פארשפרייטע פאלקס-לידער אין שפאניש, [[לאדינא]], טערקיש, און אראביש – אריינגערעכנט ליבע-לידער מיט צווייפלהאפטיגע אינהאלט – און האט צוגעפאסט ווערטער מיט א הייליגן תוכן צו די ניגונים. אויפ'ן שער־בלאט פונעם ערשטן מהדורה פון "זמירות ישראל" האט ער שוין אנגעגעבן אז דאס איז א זאמלונג פון פּיוטים און לידער "מיוסדים על אדני אופני ניגוני ערב ותוגרמה" – דאס הייסט, געגרינדעט אויף אראבישע און טערקישע מעלאדישע מאָדאַליטעטן. אינעווייניג האט ער פאר יעדע פיוט אנגעגעבן לויט וועלכן גוי'אישן ליד דער פיוט איז פארפאסט, ווי אויך דער [[מקאם]] (מוזיקאלישער שטייגער) דערפון. כאטש ער איז נישט געווען דער איינציגער צו נוצן דעם מעטאד, האט ער זיך אבער אויסגעצייכנט דערמיט סיי אין צאל און סיי אין קוואליטעט.

ווי רבי ישראל זאגט אין דער הקדמה צו זיין ספר "זמירות ישראל", איז זיין ציל געווען צו אפקערן די אידישע יוגנט פון סעקולערע לידער. ער האט דאס געטון דורך פארפאסן שירי קודש צו די מעלאדיעס וואס זיי זענען געוואוינט געווען צו הערן{{הערה|שם=גלגוליו|{{אקדמיה|טובה בארי|גלגוליו של הקובץ שארית ישראל לרבי ישראל נג'ארה|39804734|ספר זכרון לפרופ' מאיר בניהו|חלק ב: קבלה ומחשבת ישראל ספרות, שירה, פיוט ותפילה (ירושלים: יד הרב ניסים, תשע"ט), 1085–1094}}}}. דער מוזיקאלישן טאן איז נישט בלויז א באגלייטונג צום טעקסט, נאר טוט אויך טיף פארקערפערן דעם טעקסט'ס אינהאלט{{הערה|{{לינק|שרייבער=אילת אטינגר|קעפל=שירים / רבי ישראל נג'ארה|זייטל=תרבות.il|דאטום=סעפטעמבער 7, 2019|אדרעס=https://tarbutil.cet.ac.il/anthology/על-שירים-של-רבי-ישראל-נגארה/}}.}}.

דער ספר "'''זמירות ישראל'''", זיין הויפט זאמלונג פון געדיכטן און פיוטים, איז געדרוקט געווארן בחייו אין דריי (אדער פיר) אויפלאגעס, און אויסער דעם איז עס קאפירט געווארן שריפטליך אין פילע קהילות{{הערה|שם=טסלר1}}. די ערשטע אויסגאבע איז געווען אין צפת אין שמ"ז און האט אנטהאלטן 109 פיוטים{{הערה|{{היברובוקס||זמירות ישראל|21788|מקום הוצאה=צפת|שנת הוצאה=שמ"ז}}.}}. דאס ספר איז איינס פון בלויז זעקס ספרים וואס זענען געדרוקט געווארן אין יענעם דרוקעריי אין צפת, און איז היינט א זעלטן ספר{{הערה|{{לינק|אדרעס=https://www.nli.org.il/he/discover/music/jewish-music/piyut/articles/introductions/piyut/about-the-meaning-of-the-piyut|שרייבער=אפרים חזן|קעפל=הפיוט מהו? הגדרות ותולדות|זייטל=הפיוט והתפילה}}.}}. די צווייטע אויסגאבע איז געווען אין סאַלאָניקי אין שנ"ד. די דריטע פארגרעסערטע אויסגאבע אין ווענעציע (שנ"ט–ש"ס){{הערה|{{היברובוקס|2=זמירות ישראל|3=45788|מקום הוצאה=ווענעציע|שנת הוצאה=שנ"ט–ש"ס}}. א שפעטערע אויסגאבע איז [https://babel.hathitrust.org/cgi/pt?id=uc1.b0000049973&seq=5 בעלגראד, תקצ"ח].}} האט אנטהאלטן 346 פיוטים און איז צעטיילט אין דריי חלקים: (1) "עולת תמיד", 225 פיוטים פאר וואכנטעג, ארגאניזירט לויט'ן אָטאָמאַנישן מקאם סיסטעם; (2) "עולת שבת", 54 פיוטים פאר יעדן שבת פון יאר; (3) "עולת חודש": 160 פיוטים און קינות פאר די ימים נוראים, פורים, תשעה באב, און פארשידענע געלעגנהייטן.

ר' ישראל האט איבערגעלאזט אין כתב יד "'''שארית ישראל'''", א גרויסע זאמלונג פון לידער, וואס האט געזאלט זיין דער צווייטער טייל פון זמירות ישראל, אבער ער האט עס נישט עספיעט צו דרוקן.
די גרויסע צאל מאנסקריפטן וואס ברענגען אראפ לידער פון "שארית ישראל" צייגט אויף די גרויסע פאפולאריטעט פונעם משורר אין די אויגן פון זיין דור און די קומענדיגע נאך אים{{הערה|{{אקדמיה|טובה בארי|בין זמירות ישראל ל־שארית ישראל לר' ישראל נג'ארה|37996242|שירת דבורה: מתנת ידידות והוקרה לפרופסור דבורה ברגמן|הוצאת הספרים של אוניברסיטת בן־גוריון, תשע"ט, עמ' 58–70}}.}}.
אין שפעטערדיגע תקופות זענען פארעפנטליכט געווארן פיל פון די פיוטים דורך פארשידענע פארשער{{הערה|1=ווי אין {{צ-בוך|מחבר=אשר בן-ישראל|נאמען=שירת הח"ן|מקום הוצאה=צפת|שנת הוצאה=תרע"ח|עמ=23–58|קישור=https://babel.hathitrust.org/cgi/pt?id=uc1.b3213333&seq=27}}; דוד ילין, "[https://benyehuda.org/read/15074 עשרים שירים משירי 'שארית ישראל' לר' ישראל נג'ארה]", מחקרים לזכרו של ר' עמרם קוהוט, ניו־יורק תרצ"ו, עמ' נט-פח; {{היברובוקס|ישראל דאווידזאן|ספר היובל לפרופיסור שמואל קרויס|36732|page=215|קעפל=שירי תקוה: מן "שארית ישראל" לר' ישראל נגארה|מקום הוצאה=ירושלים|שנת הוצאה=תרצ"ז|מו"ל=ראובן מס|עמ=193–210}}; {{היברובוקס|יצחק מנדלסון|חורב|23214|page=50|קעפל=שירים מר' יצחק בן יהודה אבן גיאת ומר' ישראל בן משה נג'ארה|באנד=ט (ניסן תש"ו)|עמ=50–58}}; {{אוצר החכמה|אהרן מירסקי|ספר איש התורה והמעשה...משה אוסטרובסקי|15035|page=132|קעפל=עשרת שירים לרי ישראל נג'ארה|עמ=קכה–קלב}}; {{צ-זשורנאל|הנ"ל|שירי גאולה לרבי ישראל נאג'ארה: יוצאים לאור על-פי כתבי-יד|ספונות|ה|עמ=רז–רלד|מו"ל=יד יצחק בן-צבי|שנת הוצאה=תשכ"א|JSTOR=23415124}}; {{צ-זשורנאל|הנ"ל|שירי נגר ובר נגר|ספונות|ו|עמ=רז–רלד|שנת הוצאה=תשכ"ב|JSTOR=23415176}}.}}.
אין תשפ"ד איז ערשינען דער ספר "שארית ישראל – מזמירות ישראל", מיט 418 לידער, אלס טייל פון א פארש-ארבעט דורך טובה בארי און עדווין סערוסי{{הערה|שם=מקור}}. איין ליד דערפון איז "ימלט אי נקי", וואס איז געווידמעט פאר ארץ ישראל און דעם ווילן ס'זאל זיך מערן שמחות ביי אידן{{הערה|שם=טסלר1}}.

===אנדערע ווערק===
רבי ישראל נאג'ארה האט אויך געשריבן ספרים אין הלכה, מוסר און דרוש. זיינע פּירושים אויף דער תורה זענען כמעט נישט געבליבן. צווישן די ערשינענע חיבורים זענען:
*[https://tablet.otzar.org/#/book/151555/p/1/t/8873317721234/fs/0/start/0/end/0/c משחקת בתבל] – אַן עטישע פאעמע וועגן דער נישטיגקייט פון דער וועלט אין פּראזע מיט גראמען, געדרוקט געווארן סוף "זמירות ישראל" (צפת, שמ"ז).
*[https://www.nli.org.il/he/books/NNL_ALEPH990018278650205171/NLI פצעי אוהב] (איסטאנבול, שנ"ח) – א פירוש אויף איוב{{הערה|זעט {{אוצר החכמה|שאול רגב|אסופות|152614|page=320|קעפל='פצעי אוהב' לר' ישראל נאג'ארה|באנד=ד|מקום הוצאה=ירושלים|שנת הוצאה=תש"נ|מו"ל=יד הרב נסים|עמ=שכה–שנו}}.}}.
*[https://hebrewbooks.org/pdfpager.aspx?req=45788&st=&pgnum=269 מימי ישראל] (ווענעציע, שס"ה) – אן אויטאביאגראפישן-ליטערארישן חיבור פון רעטאָרישע בריוו מיט סעקולערע און ליבע-לידער, קאמפּאנירט אין זיין יוגנט, און צוגעלייגט צו דער דריטער אויסגאבע פון זמירות ישראל. צעטיילט אין זעקס חלקים: מי השילוח (צו פייטנים און פאעטן), מי מנוחות (צו פארשידענע מענטשן), מי מריבה (וועגן מוסר און שלום), מי מצור (העלפן קהילות אין קריזיס), מי זהב (בעטן צדקה פאר ארעמע לייט), מי המרים (טרייסט בריוו){{הערה|{{סדר הדורות|ספרים|א'רכד}}.}}.
*[https://hebrewbooks.org/44833 כלי מחזיק ברכה] (ווענעציע, ש"פ) – הלכות פון און א פירוש אויף ברכת המזון{{הערה|[https://books.google.co.il/books?id=FdHWGhwje5gC&printsec=frontcover#v=onepage&q&f=false קאנסטאנטין, תצ"ד] אויף גוגל.}}.
*[https://www.hebrewbooks.org/42197 מקוה ישראל] – א זאמלונג פון פערציג דרשות וואס ער האט געגעבן ביי די משמרות ערב ראש חודש אין [[זשובאר]] (די היברובוקס סקען אנטהאלט נאר פינף דרשות. בר אילן אוניווערזיטעט האט איבערגעדרוקט דעם פולן ספר, תשס"ד).
*[https://hebrewbooks.org/40521 שוחטי הילדים] (אמסטערדאם, תע"ח) – א קליין ספר מיט די הלכות פון שחיטה און ניקור אין גראמען, געשריבן אין א לייכטער שפראך פארשטענדליך אפילו פאר קינדער.
*[https://babel.hathitrust.org/cgi/pt?id=wu.89014000111&seq=10 פזמונים] (וויען, תרי"ח) – א זאמלונג פון 120 זמירות.
*מערכות ישראל (אין כתב יד, פארלוירן) – על התורה.

פון זיינע הלכה תשובות געפינען זיך אין די שו"ת פונעם [[רבי יום טוב צהלון|מהריט"ץ]], מיט וועמען ער האט זיך געשריבן אין הלכה.

===פאפולאריטעט===
זיינע פיוטים זענען שנעל אויפגעכאפט געווארן, און געווארן גאר איינפלוסרייך. זיי זענען געווען זייער פאפולער צווישן אידן, פון אינדיע אין מזרח ביז מאראקא אין מערב. מען האט זיי געזונגען אויף שבתות, ימים טובים, ביי שירת הבקשות {{העב|שירת הבקשות}}, און ביי משפחה שמחות. דאס זינגען פיוטים, ספעציעל אין שבת און יום טוב, איז געווען א פאפולערע פארעם פון פארוויילונג צווישן משפחה און פריינט אין יענער תקופה{{הערה|שם=טסלר1|{{ynet|יצחק טסלר|"בעיני יהודי המזרח הוא היה כוכב עליון": הפיוטים האחרונים של רבי ישראל נג'ארה|judaism/discourse/article/bymfsd11x0|אפריל 9, 2024}}.}}. צענדליגער כתבי יד פון זיינע לידער זענען קאפירט געווארן אין צפון אפריקע און קאטשין אין אינדיע, איבערגעזעצט אין פערסיש-אידיש, און עס זענען אויך דא [[קראים|קאראאישע]], אשכנזישע, תימנ'ער און איטאליענישע קאפיעס. זיין מעטאד האט באדייטנד באאיינפלוסט די "שירת הבקשות" אין חלב (אלעפּאָ) און איראק, און די "מפטירים" אין טערקיי{{הערה|אלמוג בהר, [https://almogbehar.wordpress.com/2013/02/07/רבי-ישראל-נגארה-פייטן-ומהפכן/ רבי ישראל נג'ארה, פייטן ומהפכן], 07/02/2013.}}.

<!-- נג'ארה אין אשכנז -->אין 19טן יארהונדערט האט דער דייטש-אידישער געלערנטער יוליוס פירסט (1805–1873) געשריבן אז ר' ישראל איז געווען "פרעמד" פאר אשכנזים, אויסער זיין אראמישן ליד "יה ריבון". אבער היינטיגע שטודיעס ווייזן אנדערש. אין תע"ב איז אין פראנקפורט ארויסגעגעבן געווארן א קליין קונטרס מיטן נאמען "תפילות נוראות ושבחות והודאות וזמירות ישראל", וואס האט אנטהאלטן אכט לידער פון ר' ישראל{{הערה|[https://sammlungen.ub.uni-frankfurt.de/judaicaffm/content/titleinfo/14526971 תפלות נוראות: ושבחות והודאות וזמירות ישראל], פראנקפורט, תע"ב.}}. דאס ווייזט אויף א געוויסע אנוועזנהייט פון ר' ישראל'ס פאעזיע אין אשכנז. דער ארויסגעבער פון דעם קונטרס, ר' משולם זלמן פישהוף-אויערבאך, איז געווען נאנט צו קרייזן פון שבתי צבי'נישע און משיחישע געדאנקען אין מעהרן{{הערה|זעט: מ' בניהו, ה'חברה הקדושה' של רבי יהודה החסיד, ספונות, ג-ד, תשי"ט-תש"ך, עמ' קעו.}}. ר' משולם דערציילט אז [[רבי דוד אפענהיים]] (1664–1737), א בארימטער רב און ביבליאגראף, האט פינאנצירט א גרופע זינגער וועלכע פלעגן זינגען פאר שחרית{{הערה|זעט: [[#סורסיסארי|סרוסי און בארי]], "ר' ישראל נג'ארה באשכנז".}}.
ר' [[הרב יהודה אריה מודינא|יהודה אריה (ליאו) מאדענא]] (1571–1648), א בארימטער ווענעציאנישער רב און דיכטער, האט געשריבן א הקדמה ליד פאר דער ווענעציאנישער אויסגאבע פון "זמירות ישראל". ער האט געלויבט נאג'ארה'ס ווערק און זיין "דיכטערישע כשרון". ער האט זיך אויסגעדרוקט אויף ר' נאג'ארה: "לא קם בישראל כישראל"{{הערה|{{אקדמיה|Michela Andreatta|The Poet in the Printing Shop: Leon Modena and the Paratextual Production of Authority in Early Modern Venice|37934110|Shirat Devorah: Festschrift in Honor of Devora Bregman|Edited by Haviva Ishay (Beer-Sheva: Ben Gurion University Press), 2018, pp. 9-29 [English section]}}.|כיוון=שמאל}}.

די פילע קאפיעס זענען לעבעדיגע עדות אויף דער פארשפרייטונג פון זיינע לידער און זייער אקטיווער אנוועזנהייט אין די ערטער{{הערה|שם=מקור|{{לינק|אדרעס=https://www.makorrishon.co.il/opinion/781129/|שרייבער=נחם אילן|קעפל=שירי רבי ישראל נג'ארה מתכנסים לספר אחד|זייטל=מקור ראשון|דאטום=סעפטעמבער 2, 2024}}.}}. פאעזיע אין לשון הקודש ביי די עדות המזרח שטיצט זיך שטארק אויף זיין ארבעט און זיינע חידושים, ביז די לעצטע צייטן{{הערה|{{פעמים|יוסף יהלום|ר' ישראל נג'ארה והתחדשות השירה העברית במזרח לאחר גירוש ספרד|13/Article_13.6|תשמ"ב, עמ' 96–124}}.}}.

זיין אראמישע זמר, "[[י-ה רבון עלם|י-ה רבון עלם ועלמיא]]", אין וועלכן עס קומט צום אויסדרוק די בענקשאפט צו דער גאולה, איז פון די באקאנטסטע פיוטים אין דער וועלט. דער דאזיגער פיוט איז איינגעפירט אויך ביי די אשכנזישע קהילות און ווערט געזונגען יעדן שבת, טראץ וואס דער פיוט איז נישט געמאכט געווארן פאר שבת. צענדליגער ניגונים זענען געווארן קאמפּאזירט צו דעם פיוט{{הערה|זעט {{אייוועלט|5952|קה רבון עלם}}.}}.

אין דעם ספר זמירות ישראל איז אויך דא זיין באקאנטן פיוט "ירד דודי לגנו", אויך באקאנט אלס די "'''כתובה לחג השבועות'''", וואס איז א פאעטישע פאראדיע וואס באשרייבט די תנאים צווישן ישראל און גא-ט{{הערה|{{הפיוט והתפילה|868|ירד דודי לגנו (כתובה לחג השבועות)}}; Israel Davidson, ''[https://babel.hathitrust.org/cgi/pt?id=hvd.32044009500968&seq=66 Parody in Jewish literature]'', 1907, pp. 34–36.}}. עס געפינט זיך אין ספרדישע און תימנישע סידורים און מען ליינט דאס אין פיל קהילות פון עדות המזרח אויף שבועות. ענליכע כתובות זענען אינספירירט געווארן פון זיין ווערק{{הערה|איתי מרינברג, [https://www.nli.org.il/he/discover/music/jewish-music/piyut/articles/in-depth-look/piyut/ketuba-piyut-in-depth-look דודי לי ואני לו: על הכתובה של ר' ישראל נג'ארה ושל ר' יהודה קלעי], אתר הפיוט והתפילה.}}, א שטייגער ווי דער נוסח פון שטר תנאים און כתובה וואס איז איינגעפירט צו ליינען אום שבועות אין די סיגוט-סאטמארער הויפן, וועלכע איז בטעות צוגעשריבן געווארן צו ר' ישראל{{הערה|Beeri, 2019, 71. זעט {{פורום אהח|1=סדר התנאים והכתובה שמיוחס לר' ישראל נגארה מי חיבר|2=34139}}; {{אייוועלט|42714|ווער האט מחבר געווען דער נוסח שטר אירוסין ליום טוב שבועות ?}}.}}.

אנדערע באקאנטע פיוטים זיינע זענען "יערת דבש"{{הערה|{{הפיוט והתפילה|52|יערת דבש}}.}}, "יודוך רעיוני"{{הערה|[[:he:יודוך רעיוני|יודוך רעיוני]], אין העברעאישער המכלול.}}, "יעלה בואי לגני"{{הערה|{{הפיוט והתפילה|89|יעלה יעלה}}.}}, "יעלם שבני"{{הערה|[[:he:יעלם שבני|יעלם שבני]], אין העברעאישער המכלול.}}, און "יונתי זיו יפעתך", דער טראדיציאנלער חתונה ליד אין די קהילות פון [[מומביי]] און אפגאניסטאן{{הערה|אבנר פרץ, "[https://www.nli.org.il/he/discover/music/jewish-music/piyut/articles/in-depth-look/piyut/avnerperetz-yonati ישראל נג'ארה – המפליא בנגינות: על הפיוט יונתי זיו יפעתך]", אתר הפיוט והתפילה; {{הפיוט והתפילה|378|יונתי זיו יפעתך}}.}}.

[[רבי שלום דובער שניאורסאהן|רבי שלום דובער שניאורסאן]] (רש"ב) פון חב"ד האט קאמפּאזירט א ניגון אויף ר' ישראל'ס "ידידי רועי מקימי", א פיוט וואס דרוקט אויס די בענקשאפט פון כלל ישראל אין גלות צו ג-ט און ענדיגט זיך מיט א בקשה אויף די בויאונג פונעם בית המקדש און ביאת המשיח{{הערה|[[:he:ידידי רועי מקימי|ידידי רועי מקימי]], אין העברעאישער המכלול; {{הפיוט והתפילה|96|ידידי רועי}}.}}. דער ניגון איז געזונגען געווארן מיט גרויסע רגש און טרערן דורך חסידים אין ליובאוויטש, בפרט נאך דער הסתלקות פון [[רבי שמואל שניאורסאהן|מהר"ש]]{{הערה|{{לינק|אדרעס=https://chabadpedia.co.il/index.php/ניגון_ידידי_רועי_מקימי|קעפל=ניגון ידידי רועי מקימי|זייטל=חב"דפדיה}}.}}.

==קריטיק==
רבי ישראל'ס נייע איינפירונגען, הויפטזעכליך זיין נוצן וועלטליכע און אפילו "וואולגארישע" ניגונים פאר הייליגע ווערטער, האבן ארויסגערופן שטארקע קריטיק. [[רבי מנחם די לאנזאנא|רבי מנחם די לאָנזאַנאָ]] פון דמשק, וואס איז אויך געווען א גרויסער בעל מנגן און געשריבן פיוטים אבער האט געהאט ווייניגער הצלחה, האט שטארק קריטיקירט זיינע סטיל. כאטש ער האט נישט געהאט קיין פּראבלעם מיט'ן נוצן גויאישע מעלאדיעס פאר הייליגע לידער, און האט אפילו באוואונדערט די רוחניות'דיגע ווירקונג פון טערקישער מוזיק, האט ער זיך קעגנגעשטעלט ר' ישראל'ס עקסטרעמע סינטעזע, וואס האט אויך צוגעפּאסט די לשון-קודש ווערטער צו די קלאנגען פון די לועזישע הברות, לשון נופל על לשון, און דאס נוצן גשמיות'דיגע אויסדרוקן אין שירי קודש, למשל אין זיינע זמירות וועגן דער חתונה פון דער באשעפער און כלל ישראל. ר' מנחם האט געזאגט אויף ר' ישראל אז ער "האט זיך ערלויבט צו זאגן צו ה' יתברך אלץ וואס נואפים זאגן איינער דעם אנדערן"{{הערה|{{צ-בוך|מחבר=מנחם די לונזנו|נאמען=שתי ידות|מקום הוצאה=ווענעציע|שנת הוצאה=שע"ח|עמ=דף קמב|קישור=https://viewer.rsl.ru/ru/rsl01007525110?page=287&rotate=0&theme=white}}.}}{{הערה|ענליך צו רמד"ל האט אין דער מאדערנע צייט [[חיים נחמן ביאליק]] (א סעקולערער העברעאישער פאעט פון 20'סטן יארהונדערט) אין אן ארטיקל שארף קריטיקירט ר' ישראל'ס עפנטליכקייט צו די קולטורן פון די גוים ({{פרויקט בן-יהודה|שם=חיים נחמן ביאליק|זיהוי=3032#ג|שם היצירה=שירתנו הצעירה, אות ג, אדעס תרפ"ז}}; {{לינק|אדרעס=https://almogbehar.wordpress.com/2012/11/04/ר-ישראל-נגארה-חיים-נחמן-ביאליק-ובוז/|שרייבער=אלמוג בהר|קעפל=ר' ישראל נג'ארה, חיים נחמן ביאליק ובוז|דאטום=04/11/2012}}).}}, און ווי אויך אז ר' ישראל "אונטערשיידט נישט צווישן שבת און תשעה באב"{{הערה|שתי ידות, [https://viewer.rsl.ru/ru/rsl01007525110?page=130 דף סה,ב].}}{{הערה|[[#באריע|Beeri]], 2019, 62–63.}}{{הערה|[[#פדיה|פדיה, הטקסט]], ז' 103.}}. רבי ישראל פארטיידיגט זיך פון די קריטיק אין די הקדמות צו זיינע ספרים, ערקלערנדיג אז ער גיט פאסיגע טעקסטן צו די פאפולערע ניגונים כדי צו הייליגן זיי און דאס איז נויטיג פאר די רוחניותדיגע באדערפענישן פון ציבור.

די הארבסטע קריטיק אויף ר' ישראל שרייבט [[רבי חיים וויטאל]] אין זיין פערזענליכן טאגבוך "ספר החזיונות" וואס איז נישט פארעפנטליכט געווארן בשלמות ביז תשי"ד. זיין קריטיק איז מער וועגן ר' ישראל'ס אויפפירונג ווי איידער אויף זיין פאעטישע סטיל. ער ברענגט נאך פון א [[דיבוק]] וואס איז אריין אין א יונג מיידל אין דמשק אין יאר ה'שס"ט, וועלכע האט באשולדיגט ר' ישראל אין שווערע עבירות, אריינגערעכנט שכרות, ניבול פה, חילול שבת, זיך קריגן מיט זיין ווייב, אוממאראלישע מעשים, און באציאונגען מיט א גוי'טע. די רוח האט דערקלערט אז עס איז פארבאטן צו רעדן מיט אים אדער צו זינגען זיינע לידער, און אז עס איז כמעט פאסיג צו פסל'ען די כתובות און גיטין וואס ער האט שוין געשריבן.
ר' חיים וויטאל שרייבט, אז דער רוח האט אויך געזאגט אז ר' ישראל האט צוגעגרייט א מאלצייט אין בין המצרים, געזונגען הויך, געגעסן פלייש, געטרונקען וויין און זיך אנגע'שיכור'ט. ר' חיים גיבט אן אז ר' ישראל האט צו אים מודה געווען אז די אינצידענט איז פארגעקומען{{הערה|{{היברובוקס|2=שבחי רבי חיים וויטאל|3=3767|page=17|מקום הוצאה=אוסטראה|שנת הוצאה=תקפ"ו|עמ=יט}}; רבי חיים וויטאל, '''ספר החזיונות''', מהדורת פיירשטיין, מכון בן-צבי, ירושלים תשס"ו, עמ' 68.}}. ר' חיים וויטאל זאגט אבער נישט צי ער האט געפרעגט ר' ישראל וועגן די מער ערנסטע באשולדיגונגען{{הערה|{{לינק|אדרעס=https://seforimblog.com/2017/10/hasidism-in-america/|שרייבער=Marc B. Shapiro|קעפל=Hasidism in America|זייטל=Seforim Blog|דאטום=October 18, 2017}}}}.

פון דער אנדערער זייט, האט דער [[רבי יצחק לוריא|אר"י הקדוש]], לויט [[רבי אליהו האיתמרי]] פון איזמיר, געהאט א פאזיטיווע מיינונג אויף אים, און ער האט געזאגט אז ער איז א נצוץ פון דוד המלך עליו השלום און אז זיינע פיוטים זענען געזאגט געווארן מיט רוח הקודש{{הערה|[[רבי אליהו האיתמרי]] פון איזמיר, '''שבט מוסר''', [https://www.sefaria.org/Shevet_Musar.34.8 פרק לד], קושטא תע"ב, דף קיא, ד.}}.
אין [[חמדת ימים]] ווערט דערציילט אז דער אר"י האט אמאל א פרייטאג צונאכטס געזען טויזנטער מלאכים גיין אראפ און ארויף צו הערן דאס זינגען פון רבי ישראל נאג'ארה, ווייל זיינע זמירות זענען געווען מיט רוח הקודש. דאן האט דער אר"י באמערקט אז די מלאכים זענען אוועקגעגאנגען, וויבאלד רבי ישראל האט געזונגען ביים טיש מיט אויפגעדעקטע ארעמס און אן קיין הוט, און דער אר"י געשיקט צוויי תלמידים זיינע אים צו זאגן דערוועגן. ווען ר' ישראל האט דאס געהערט האט אים באנומען א ציטערניש, ער האט זיך אוועקגעזעסן מיט דרך ארץ און זיך צוריקגעקערט צו זיין געזאנג, און די מלאכים האבן זיך גלייך אומגעקערט, פרייליך ווי ביי א חתונה. דער אר"י מיט זיין תלמיד האבן דאס געזען און זיך פארוואונדערט{{הערה|[[חמדת ימים]], חלק א, [https://www.nli.org.il/he/books/NNL_ALEPH990011295660205171/NLI איזמיר תצ"ב], דף עח ({{תורת אמת||פרק ח, אות יב|01830|0449_L2}}) און חלק ג {{תורת אמת|2=פרק ג, אות ו–ז|3=01832_part_2|4=0097_L2}}; רבי יצחק מאגריסו, ילקוט מעם לעז, ה'תק"ו, פר' ויקהל לח, ג. תר' ללשון קודש, [https://tablet.otzar.org/#/book/105653/p/421/t/8967672691234/fs/0/start/0/end/0/c תשכ"ט, עמו' תתתמג]; [[רבי אליעזר פאפו]], פלא יועץ (קושטא, תקפ"ד), [https://www.sefaria.org/Pele_Yoetz.9.3 ערך אכילה]. זעט {{אקדמיה|גרשם שלום|והתעלומה בעינה עומדת|44415014|בחינות בביקורת הספרות|ח (1955), עמ' 85–86}}; [[#בניהו|בניהו, תש"נ]], זז' 227–229.}}.

דער חמדת ימים אליין שרייבט: "די קדמונים וכל בעלי השיר האבן שוין פארפאסט ספּעציעלע פיוטים צו זינגען שבת און פון זיי אלע האט מיר נישט געפאלן, בלויז די פיוטים פון בעל זמירות ישראל דאית בהון קבלה אמיתית, און דער איש המשכיל ישכיל בם אז עס זענען פארהאן פילע פון זיי וואס מען זאל נישט זאגן און שבתות און ימים טובים, און ער האט זיך פארלאזט על עין המשכיל"{{הערה|{{תורת אמת|[[חמדת ימים]]|חלק א, פרק ח, אות פב|01830|0491_L2}}}}.

דער חתם סופר פלעגט אנהייב נישט זינגען דעם פיוט "יה רבון עלם". ווען מען האט אים געפרעגט פארוואס, האט ער געזאגט: "איידער איך וועל ענטפלעקן מיין טעם, איז מיר ענדערש אז איר זאלט עס זינגען"{{הערה|זעט {{היברובוקס|2=אוצרות הסופר|3=58497|page=141|באנד=יט|שנת הוצאה=תשס"ט|עמ=קלז|4=הערה יא}}.}}. פיל רבנים און גדולי הדור האבן נישט מקבל געווען די קריטיק און האבן ווייטער געזונגען ר' ישראל נאגארה'ס פיוטים, צווישן זיי דער אוהב ישראל פון אפטא, דער בני יששכר, רבי הערשעלע רימנובער, רבי איציקל וואורקער און נאך פילע{{הערה|זעט א.י. דיין, האוצר כא.}}.

די מאדערנע געלערנטע גאון און בניהו פארטיידיגן ר' ישראל און שלאגן פאָר אז זיינע קריטיקער האבן אים אפשר מקנא געווען צוליב זיינע דרשות און די פילע מענטשן וואס זענען זיך צוזאמענגעקליבן ביי אים{{הערה|גאון, מזרח ומעריב ה, עמ' 149; [[#בניהו|בניהו, תש"נ]], זז' 234–235.}}.

==ביבליאגראפיע==
*{{אנקער|מלאכי|{{צ-בוך|מחבר=אליעזר רפאל מלאכי|נאמען=מקובלים אין ארץ ישראל|מקום הוצאה=ניו יארק|מו"ל=כנרת|שנת הוצאה=תרפ"ט|עמ=104–120|פרק=רבי ישראל נאג'ארא-דיכטער און מקובל|קישור=https://babel.hathitrust.org/cgi/pt?id=uc1.b3618224&seq=108}}}}
*{{צ-בוך|מחבר=ישראל צינבערג|נאמען=די געשיכטע פון דער ליטעראטור ביי יידן|שנת הוצאה=1929|עמ=זז' 361–377, 417, 494–513|כרך=4|קישור=https://www.yiddishbookcenter.org/collections/yiddish-books/spb-nybc209632/zinberg-israel-di-geshikhte-fun-der-literatur-bay-yidn-vol-4?book-page=362&book-mode=1up}}
*{{אוצר החכמה|אברהם צבי אידלסון|אוצר נגינות ישראל - ד|53275|page=31|מקום הוצאה=ירושלים|שנת הוצאה=תרפ"ג|עמ=18–29}}
*{{אוצר החכמה|משה דוד גאון|מזרח ומערב|189653|page=3|קעפל=ר' ישראל נג'ארה ז"ל וזמירותיו|באנד=ה|שנת הוצאה=תר"צ|עמ=145–163|כרך ה חוברת ג (כא)}}
*ישראל דאווידזאן, '''[https://babel.hathitrust.org/cgi/pt?id=ufl.31262044458833&seq=450 אוצר השירה והפיוט]''', חלק ד, ניו יארק, תרצ"ג, ז' 426–429.
*{{אנקער|בניהו|{{צ-זשורנאל|מאיר בניהו|רבי ישראל נאג'ארה|אסופות|ד|עמ=רג–רפד|מו"ל=יד הרב ניסים|מקום הוצאה=ירושלים|שנת הוצאה=תש"נ|קישור=https://www.academia.edu/118668017/Meir_Benayahu_Rabbi_Israel_Najara_Asufot_vol_4_1990_203_284_Hebrew_}}.}}
*{{אוצר החכמה|אדוין סרוסי|אסופות|152614|page=280|קעפל=רבי ישראל נאג'ארה מעצב זמרת הקודש אחרי גירוש ספרד|באנד=ד|מקום הוצאה=ירושלים|שנת הוצאה=תש"נ|מו"ל=יד הרב נסים|עמ=רפה–שי}}.
*{{אוצר החכמה|טובה בארי|אסופות|152614|page=306|קעפל='עולת חדש' לרבי ישראל נאג'ארה - נושאים ותכנים|באנד=ד|מקום הוצאה=ירושלים|שנת הוצאה=תש"נ|מו"ל=יד הרב נסים|עמ=שיא–שכד}}.
*{{אנקער|פדיה|{{אקדמיה|חביבה פדיה|הטקסט וביצוע הטקסט בשירת ר' ישראל נג'ארה: הדרת השינה כפרקטיקה של גלות במרחב הלילה|10102549|הפיוט כצוהר תרבותי: כיוונים חדשים להבנת הפיוט ולהבנייתו התרבותית|ירושלים: מכון ון-ליר, הקיבוץ המאוחד תשע"ג, עמ' 29–67.}}}}
*אברהם ישעיהו דיין, "[https://books.google.co.il/books?id=3n9yDwAAQBAJ&pg=PT144#v=onepage&q&f=false אם יש להימנע מלשורר את שירי ר"י נג'ארה]", '''האוצר''' כא (חשון תשע"ט), עמ' קמא–קנו.
*{{אנקער|סורסיבארי|{{אקדמיה|1=אדוין סרוסי וטובה בארי|2=ר' ישראל נג'ארה באשכנז|3=31603764|5=Academia.edu}}}}
*{{אנקער|שארית| טובה בארי, אדוין סרוסי, '''שארית ישראל''' א–ב, יד יצחק בן-צבי, תשפ"ד ([https://files.ybz.org.il/Digital+Books/she’erit_yisrael/she’erit_yisrael_con.pdf תוכן הענינים], [https://files.ybz.org.il/Digital+Books/she’erit_yisrael/she’erit_yisrael_pre.pdf עמ' 15–21 - "תולדות המחקר בספר 'שארית ישראל'"], [https://files.ybz.org.il/Digital+Books/she’erit_yisrael/she’erit_yisrael_chap.pdf עמ' 22–31]).}}
*{{אקדמיה|שלי אלקיים|השושנה המיסטית: ר' ישראל נג'ארה|3431074|הפיוט כצוהר תרבותי: כיוונים חדשים להבנת הפיוט ולהבנייתו התרבותית|עורכת: חביבה פדיה. ירושלים: מכון ון ליר, 2012}}
<div class="mw-content-ltr">
*Meyer Waxman, [https://babel.hathitrust.org/cgi/pt?id=uc1.31822016127086&seq=119 A history of Jewish literature], 2, 1960, pp. 93–97.
*{{אנקער|באריע|{{אקדמיה|Tova Beeri|Israel Najara: A Beloved and Popular Poet|44464141|The Poet and the World|2019, pp. 59–76}}.}}
*Seroussi, Edwin. "Gossip, Rumors, Rehabilitation Israel Najara's Shaming Revisited." ''Jewish Quarterly Review'', vol. 115 no. 3, 2025, p. 453-488. https://dx.doi.org/10.1353/jqr.2025.a967048.
</div>

==דרויסנדיגע לינקס==
*[https://tablet.otzar.org/#/exKotar/53367 זמירות ישראל] אויף אוצר החכמה{{הערה|פאר אן איבערזיכט אויף מהדורת פריס-חורב תש"ו זעט {{צ-זשורנאל|אהרן מירסקי|ישראל נגרה, "זמירות ישראל" (תשו)|קרית ספר|כה|עמ=39–47|שנת הוצאה=תש"ח|קישור=https://bookreader.nli.org.il/NliBookViewer/?ie_pid=IE46819319#page/n0/mode/2up}}.}}
* {{לינק|אדרעס=https://pizmonim.org/hazzan.php?hazzan=INajara|קעפל=רבי ישראל נג'ארה|זייטל=Sephardic Pizmonim Project}}
*{{ויקיטקסט בשורה|מחבר:רבי ישראל נג'ארה}}
*{{JDN|2=רבי ישראל נג'ארה|5=טעג}}
*[https://www.srugim.co.il/tag/רבי-ישראל-נגארה ארכיון רבי ישראל נג'ארה - סרוגים]
*[https://zman.piyut.org.il/page/34339 ר' ישראל נג'ארה], זמן פיוט
*{{פרויקט בן-יהודה|שירי=יא|זיהוי=596}}
*{{דף שער בספרייה הלאומית|987007265712005171}}
*[https://opensiddur.org/profile/yisrael-ben-mosheh-najara/ Yisrael Najara • the Open Siddur Project פְּרוֺיֶקְט הַסִּדּוּר הַפָּתוּחַ]
*[https://catalog.hathitrust.org/Search/Home?lookfor=%22Najara%2C+Israel+ben+Moses+1555%3F-1625%3F%22&type=author&inst= רבי ישראל נאג'ארה – HathiTrust]
*{{כיכר השבת|2=רבי ישראל נג'ארה|3=tags/רבי%20ישראל%20נג'ארה}}
*{{לינק|אדרעס=https://moreshet-morocco.com/category/רבי-ישראל-נגארה/|קעפל=רבי ישראל נג'ארה|זייטל=מורשת יהדות מרוקו}}
*[https://www.bac.org.il/home/searchbytag?contentType=blog&search=רבי%20ישראל%20נג'ארה&tagID=5047 רבי ישראל נג'ארה], בית אבי חי
*[https://www.kedma.xyz/2023/11/63.html פרק 63 • המשורר מעזה • רבי ישראל נג׳ארה], קדמא פודקאסט, נובמבר 06, 2023
*{{אנצ דעת|1041|נגארה ישראל}}

==רעפערענצן==
{{רעפערענצן}}
{{DEFAULTSORT:נאג'ארה, ישראל}}
[[קאַטעגאָריע:ארץ-ישראל'דיגע אידן]]
[[קאַטעגאָריע:אידישע דיכטער]]
[[קאַטעגאָריע:פייטנים]]
[[קאַטעגאָריע:מחברי ספרים]]
[[קאַטעגאָריע:עזה]]
[[קאַטעגאָריע:דמשק]]
[[קאַטעגאָריע:צפת]]
[[קאַטעגאָריע:המכלול ארטיקלען]]

[[he:רבי ישראל נג'ארה]]
אכטונג: בלויז אריינלאגירטע באניצער קענען רעדאגירן בלעטער אויף המכלול.
מיר ווארטן אויף אייערע הוספות! ביטע זיך איינשרייבן אדער אריינלאגירן.