אבידן בן גדעוני
| געבורט | מצרים |
|---|---|
| תקופה | יציאת מצרים, דור המדבר |
| בתנ"ך | במדבר א, יא; ב, כב; ז, ס; י, כד |
אֲבִידָן בֶּן גִּדְעֹנִי איז געווען דער נשיא פון שבט בנימין, אין די צייט פון נאך יציאת מצרים.
לעבן און שאפן
ווי די אנדערע נשיאים, האט השי"ת באשטימט אבידן בן גדעוני צו ציילן זיין שבט ביים צווייטן ציילונג פון אידן אין מדבר. זיי ווערן דארט געשילדערט ווי ”קְרוּאֵי הָעֵדָה, נְשִׂיאֵי מַטּוֹת אֲבוֹתָם, רָאשֵׁי אַלְפֵי יִשְׂרָאֵל[1]”. זיי זענען אלע געווען הויפטן אין סנהדרין[2], וועלכע זענען גערופן געווארן צו יעדע חשוב'ע זאך ביי אידן[3].
לויט חז"ל זענען די נשיאים געווען די שוטרים וואס די מצריים האבן געשטעלט איבער אידן אין מצרים, וואס זיי זענען געשלאגן געווארן ווען אידן האבן נישט ערפילט זייער קוואטע[4]. טייל לערנען אז זיי זענען שוין געווען נשיאים איבער די עלטערן פונעם דור המדבר, נאך זייענדיג אין מצרים[5].
דורכאויס די וואנדערונגען אין מדבר האט אבידן געפירט זיין שבט דער דריטער אונטער'ן "דגל מחנה אפרים"[6]. לויט ווי דערציילט אין מדרש, איז זיין פאן געווען געפארבט מיט אלע צוועלף פארבן, און א וואלף געצייכנט דערויף[7].
אין חז"ל ווערט געברענגט אז די נשיאים זענען געווען צווישן די צוויי הונדערט און פופציג מענטשן וועלכע האבן געברענגט קטורת ביים מחלוקת קורח ועדתו[8]. לויט דעם זענען זיי נפטר געווארן אין צווייטן יאר נאך יציאת מצרים, אין פייער וואס האט פארברענט די מקטירי הקטורת.
די רבנ'ישע אבידאני משפחה פון קורדיסטאן איז זיך מתייחס נאך אבידן בן גדעוני[9].
קרבנות הנשיאים
ביי די קרבנות הנשיאים, האט אבידן בן גדעוני מקריב געווען זיין קרבן אום ט' ניסן פון צווייטן יאָר צו יציאת מצרים (ב'תמ"ט). ער איז געווען דער ניינטער אין די רייע צו מקריב זיין, נאך גמליאל בן פדהצור פון שבט מנשה, לויט דער סדר ווי די שבטים האבן גערוט ארום דעם משכן און ווי זיי האבן זיך געצויגן ביי די מסעות[10]. דער מדרש דערמאנט נאך א סיבה פארוואס ער האט מקריב געווען גלייך נאך די שבטים פון יוסף, ווייל די שכינה האט גערוהט אין חלק פון יוסף אין שילה און אין חלק פון בנימין אין בית המקדש אין ירושלים[11].
דער מדרש ערקלערט אז די קרבנות פון אבידן האבן מרמז געווען קעגן דעם בית המקדש, און קעגן די געשעענישן פון שבט בנימין אנגעהויבן פון רחל ביז שאול המלך און מרדכי הצדיק[11].
זיין נאמען
אין מדרש ווערט ערקלערט אז זיין נאמען איז מרמז צו בנימין:
ולמה נקרא שמו אבידן, על שם בנימין, שבשעה שנולד מתה אמו, מפני קושי לידתה, והיתה היא סבורה גם בנימין כמותה, ולכך קראתהו בן אוני, כלומר שיהיה מתאונן והולך וכו', אבל אביו קראו בנימין, כלומר יגיע לאריכות ימים ולא ימות, ולכך נקרא 'אבידן', ש'אביו דן' בין דבר אמי לדבריו, ומה היה דינו, בן גדעוני, שאמו קראתהו 'עוני' הוא אוני, ואביו קראוהו 'בנימין', שהוא חזק שירבה גדודים, לכך נקרא 'אבידן בן גדעוני'
די ראשונים שרייבן אנדערע רמזים אויף 'בן גדעוני': ווייל בנימין איז אפגעהאקט געווארן[12] פון זיין מאמען און פון זיין ברודער יוסף, און ווייל ער וועט אפגעהאקט ווערן פון די שבטים ביי די מעשה פון פילגש בגבעה[13]; אדער ווייל ער וועט אפהאקן די ווארצלען פון עמלק דורך שאול און מרדכי[14].
זעט אויך
רעפערענצן
- ↑ במדבר א, טז
- ↑ מלבי"ם, במדבר א, טז
- ↑ רש"י, במדבר א, טז
- ↑ ספרי במדבר פיסקא מה, געברענגט אויך אין רש"י, במדבר ז, ב
- ↑ רבי יהונתן אייבשיץ, תפארת יהונתן, יאזעפאף תרל"ג
- ↑ במדבר י, כד
- ↑ במדבר רבה, פרשה ב', פסקה ז'
- ↑ במדבר רבה, פרשה י"ח, פסקה ג'; מדרש תנחומא באבער קרח ה. זעט אויך רש"י, במדבר טז, א
- ↑ רבי אלוואן שמעון אבידאני, מעשה הגדולים, אין הקדמה
- ↑ ילקוט שמעוני, פרשת נשא, רמז תשט"ו; רבינו בחיי, במדבר ב, ב
- ↑ 11.0 11.1 במדבר רבה, פרשה י"ד, פסקה ח'
- ↑ פון לשון "תגדעון"
- ↑ רוקח אויף במדבר א, יא
- ↑ רבינו אפרים אויף במדבר א, יא (אין חלק ב')